Zwarte stipjes in urine: oorzaken van zwart gruis in urine
Soms zie je zwart gruis of zwarte vlokjes, sliertjes, pluisjes, korrels of stipjes in de urine. Dit kan worden veroorzaakt door een aantal redenen. Als je deze zwarte deeltjes in je urine opmerkt, dien je een arts te raadplegen zodat uitgezocht kan worden wat de onderliggende oorzaak is. Er zijn veel mogelijke oorzaken van (bruin tot) zwart gruis in de urine. Het kan zowel bij mannen als bij vrouwen voorkomen. In de meeste gevallen zijn dit resten van cellen in de urinewegen die eraf vallen en meegevoerd worden met de urine. Bepaalde sedimenten worden ook via de urine uit het lichaam verwijderd. Deze afzettingen bevatten eiwitten, leukocyten, witte bloedcellen en bacteriën. Andere factoren leiden echter ook tot kleine of grote bruine tot zwarte stippen in de urine.

Urineonderzoek in het laboratorium /
Bron: Tyler Olson/ShutterstockZwart gruis in de urine door diabetes
Zwart gruis of zwarte vlekjes in de urine is een van de symptomen van
diabetes. De aanwezigheid van ketonen in het lichaam kan leiden tot de vorming van donkere deeltjes die via de urine worden uitgescheiden. Diabetespatiënten zijn gevoelig voor de ontwikkeling van
ketonurie vanwege de aanwezigheid van grote hoeveelheden glucose in het bloed. Ketonurie treedt vaak op bij slecht gereguleerde diabetes.
De overmatige hoeveelheid ketonen in het lichaam blijkt uit de aanwezigheid van donkere deeltjes in de urine. Ketonen zijn een van de oorzaken van zwarte stippen in urine. Als gevolg van de afbraak van vet in het lichaam, worden ketonen gevormd en deze bewegen zich door het lichaam. Deze worden via de urine verwijderd, waardoor je tijdens het plassen zwarte stippen kunt opmerken.
Donkere vlekken in de urine door problemen in de lever
Donkere plekken in de urine duiden op een mogelijk probleem in de
lever.
Leverproblemen kunnen resulteren in donkere sedimenten in de urine. Overmatige hoeveelheden eiwitten in het lichaam kunnen ook leiden tot donkere stukjes in de urine.
Bilirubine, dat in de lever wordt geproduceerd, is een soort eiwit. Wanneer de lever buitensporige hoeveelheden bilirubine produceert, resulteert dit in de vorming van donkere vlekken in de urine. De extra hoeveelheid eiwit moet uit het lichaam worden verwijderd. Deze worden via de urine uit het systeem verwijderd. Dit is de reden waarom mensen soms donkere vlekken in de urine opmerken.

Urinewegen /
Bron: La Gorda/Shutterstock.comZwarte deeltjes in de urine door urineweginfectie
Zwarte of donkere deeltjes in de urine kunnen ook verschijnen als gevolg van een
urineweginfectie. Dit is een van de redenen van zwarte stipjes in de urine bij zowel mannen als vrouwen. Deze infecties resulteren in de vorming van sedimenten die samen met urine uit het lichaam worden verwijderd.
Bepaalde sedimenten worden echter ook gevormd in het lichaam van personen die geen urineweginfecties hebben. De hoeveelheid sediment bij geïnfecteerde personen is relatief hoger dan de andere. Bovendien lijken deze donkerder in de schaduw. Samen met sedimenten worden dode cellen, bacteriën,
leukocyten (witte bloedcellen) en
eiwitdeeltjes uit het lichaam verwijderd.
Blaasstenen
Je kunt donkere vlekken in je urine opmerken als je stenen in je urineblaas hebt, zogeheten
blaasstenen. Dit zijn (kleine) steentjes die in de blaas zitten.
Vergrote prostaat
Dit kan bij mannen het gevolg zijn van de groei van de prostaat (
prostaatvergroting). In deze gevallen komt de plasbuis of urethra onder druk te staan en belemmert het de urinestroom. Er blijft steeds wat plas in de blaas achter en hierdoor kunnen gemakkelijker blaasstenen ontstaan.
Zwangerschap
Misschien merk je zwarte stippen in de urine op tijdens de zwangerschap. Dit wordt geassocieerd met stenen in de blaas. Tijdens de zwangerschap neemt de
druk in de blaas en de urethra toe als gevolg van de groei van het ongeboren kind. Als gevolg van een obstructie in de urinestroom verandert de urine in kristallen in de blaas. Mogelijk zie je kleine kristaldeeltjes die samen met de urine uit het lichaam wegvloeien.

Niersteen /
Bron: Tsester, Wikimedia Commons (CC0)Nierstenen
Donkergekleurde deeltjes in de urine
Als je last hebt van
nierstenen, merk je er mogelijk niets van, tenzij de stenen door de urineleider gaan en samen met de urine naar buiten stromen. Donkergekleurde deeltjes zijn dan aanwezig in de urine en je kunt daardoor
pijn ervaren tijdens het plassen.
Troebele urine
Bovendien kun je andere symptomen opmerken, zoals
troebele urine, frequent urineren (
vaak plassen) en ongemak tijdens het plassen. Dit kan gepaard gaan met
misselijkheid,
koorts,
braken en
koude rillingen. Als je stenen in de nieren hebt, kan de urine een vieze geur verspreiden (
stinkende urine).
Huisarts raadplegen
Wanneer je zwarte stippen of gruis in je urine opmerkt, is het verstandig om je huisarts in te lichten over deze symptomen, ook als je geen pijn of ongemak ervaart. Of je nu zwarte stippen in de urine hebt tijdens de zwangerschap of als gevolg van andere complicaties in het lichaam, het is raadzaam om tijdig de juiste medische zorg in te schakelen. Dit voorkomt dat je gezondheidstoestand in de tussentijd verslechtert.
Lees verder