Ooginfecties door seksueel overdraagbare aandoening (soa)

Veel seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) infecteren de slijmvliesoppervlakten van de geslachtsorganen. De patiënt krijgt dan te maken met bijvoorbeeld een abnormale vaginale afscheiding, een branderig gevoel bij het plassen, wratten of zweren in het genitale gebied. Soms infecteren soa’s echter ook andere lichaamsdelen, zoals de keel en de mond. Bepaalde seksueel overdraagbare organismen vinden echter ook hun weg naar minder bekende plaatsen, zoals de menselijke ogen. Dit gebeurt vooral bij chlamydia, gonorroe, hepatitis B, herpes, schaamluizen en syfilis. Wanneer soa’s ooginfecties veroorzaken, kampt de patiënt mogelijk met ernstige of vervelende symptomen zoals roodheid, een oogontsteking en een oogafscheiding. Antibiotica en antivirale medicijnen zijn beschikbaar om de infecties te verhelpen. Via enkele strategieën is het mogelijk om de kans op het krijgen van een ooginfectie veroorzaakt door een soa te verlagen.

• Voorbeelden van ooginfecties door seksueel overdraagbare aandoeningen
• Chlamydia en gonorroe
• Hepatitis B
• Herpes-ooginfectie door soa
• Schaamluizen en infectie aan ogen door seksueel overdraagbare aandoening
• Syfilis aan oog
• Epidemiologie
• Geografische spreiding
• Incidentie bij risicogroepen
• Mechanisme
• Overdracht via direct contact
• Immuunreactie van het oog
• Oorzaken
• Bacteriële oorzaken: Gonorroe en Chlamydia
• Virale oorzaken: Herpes Simplex Virus (HSV) en Syfilis
• Parasitaire oorzaken: Trachoma
• Risicofactoren
• Onbeschermde seksuele activiteit
• Hiv-infectie en verzwakt immuunsysteem
• Seksueel risicogedrag en meerdere partners
• Risicogroepen
• Jongeren en jongvolwassenen
• Mannen die seks hebben met mannen (MSM)
• Hiv-positieve personen
• Geassocieerde symptomen
• Roodheid en zwelling
• Pijn en wazig zien
• Verlies van gezichtsvermogen
• Alarmsymptomen
• Hevige oogpijn
• Wazig of verlies van gezichtsvermogen
• Geleidelijke toename van afscheiding
• Diagnose en onderzoeken
• Klinisch onderzoek
• Microbiologisch onderzoek
• Serologische tests
• Behandeling
• Bacteriële infecties
• Virale infecties
• Symptomatische behandeling
• Prognose
• Snelle diagnose en behandeling
• Langdurige complicaties
• Invloed van hiv op de prognose
• Complicaties
• Chronische oogproblemen
• Blindheid door onbehandelde trachoma
• Systemische infecties
• Preventie ooginfecties veroorzaakt door soa's
• Veilige seks beoefenen
• Veilige sekspraktijken
• Regelmatige screenings
• Educatie en bewustwording
• Goede (oog)hygiëne hanteren

Voorbeelden van ooginfecties door seksueel overdraagbare aandoeningen

Chlamydia en gonorroe

Oorzaken
De meest voorkomende bacteriële soa’s zijn chlamydia en gonorroe. De bacteriën die het genitale gebied infecteren, hebben een voorkeur voor de warme, vochtige atmosfeer. De ogen zijn niet de eerste keuze, maar soms opteren bacteriën toch voor deze plaats. Wanneer chlamydia het oog infecteert, is sprake van chlamydiale conjunctivitis. Chlamydia-infecties, beter bekend als ‘trachoom’, zijn één van de belangrijkste infectieuze oorzaken van blindheid in de derde wereld. De meeste oogproblemen veroorzaakt door een chlamydia-infectie zijn te wijten aan ontstekingen en littekens. De bacteriële ooginfectie die gonorroe veroorzaakt, staat bekend als gonokokkale conjunctivitis.

Risicofactoren
Baby’s
Baby’s lopen het grootste risico op conjunctivitis veroorzaakt door soa’s. Wanneer een moeder onbehandelde chlamydia of gonorroe heeft en een baby ter wereld brengt, kunnen de bacteriën die in het geboortekanaal aanwezig zijn, worden overgebracht naar de ogen van de pasgeborene.

Volwassenen
Ooginfecties met chlamydia en gonorroe zijn zeldzaam bij volwassenen. De overdracht van de bacterie gebeurt soms door eerst besmette seksuele vloeistoffen tijdens de geslachtsgemeenschap aan te raken en vervolgens in de ogen te wrijven. Mogelijk raakt ook een patiënt geïnfecteerd wanneer hij een deel van het geslachtsorgaan of de anus aanraakt en vervolgens het oog aanraakt, waardoor de bacterie zich kan verspreiden. Af en toe kan besmetting per ongeluk plaatsvinden in een laboratorium, wanneer een laborant een monster van de bacterie aanraakt en vervolgens in de ogen wrijft.

Symptomen
Baby’s
De baby kampt met rode ogen, gezwollen oogleden en een oogafscheiding. Onbehandeld leidt de ooginfectie tot blindheid.

Volwassenen
Bij volwassenen gaat chlamydiale conjunctivitis gepaard met roodheid, een oogafscheiding en een oogontsteking. Deze symptomen treden meestal twee weken na de infectie op. Gonokokkale conjunctivitis kan ernstig zijn en leidt bij volwassenen tot roodheid, oogpijn, gezwollen oogleden, een oogafscheiding, een ooginfectie of hoornvlieslittekens en blindheid. Deze symptomen treden binnen enkele dagen tot enkele weken na de infectie op.

Diagnose en onderzoeken
De diagnose van chlamydiale en gonokokkale conjunctivitis wordt gesteld door een oogarts door middel van een oogonderzoek en laboratoriumtests om de aanwezigheid van de bacteriën te bevestigen. Dit kan omvatten:

• Ooguitstrijkjes: Een monster van het oogafscheiding wordt verzameld voor laboratoriumanalyse.
• Kweek: Dit test of de bacteriën zich in het monster vermenigvuldigen.
• Directe microscopische analyse: Onderzoek van het monster onder een microscoop kan de aanwezigheid van bacteriën aantonen.

Behandeling
De arts zet bij elk type bacteriële ooginfectie antibiotica in zodat de patiënt kan herstellen. Meestal gebeurt deze antibioticatoediening via een injectie of orale medicatie.

Hepatitis B

Oorzaken
Hepatitis B is het gevolg van een infectie met het hepatitis B-virus (HBV). HBV wordt overgedragen wanneer bloed, sperma of andere lichaamsvloeistoffen die besmet zijn met het Hepatitis B-virus het lichaam van een niet-geïnfecteerde persoon binnengaan. De belangrijkste risicofactoren zijn onbeschermde seks met een geïnfecteerde partner, onbeschermde seks met meerdere partners en het gebruik van injectiegeneesmiddelen.

Symptomen
Een van de eerste tekenen van een HBV-infectie is geelzucht (gele verkleuring van de huid en ogen). In chronische gevallen leidt HBV tot een ontsteking van de netvliesvaten, de oogzenuw en/of de uveale tractus (weefsel aan de voorkant van het oog).

Diagnose en onderzoeken
De diagnose van hepatitis B en de impact op de ogen wordt vaak bevestigd door:

• Bloedonderzoek: Bloedtests worden uitgevoerd om de aanwezigheid van hepatitis B-antigenen en -antilichamen te detecteren.
• Oogonderzoek: De oogarts kan een uitgebreid oogonderzoek uitvoeren om tekenen van ontsteking in het netvlies en de uvea te identificeren.

Behandeling
De arts zet antivirale geneesmiddelen in en behandelt de symptomen ondersteunend. Dit kan het gebruik van medicijnen zoals tenofovir of entecavir omvatten.

Herpes-ooginfectie door soa

De herpes simplex-virussen veroorzaken mogelijk virale ooginfecties, evenals letsels in het gezicht en op de geslachtsorganen. Omdat herpes niet te genezen is, hebben patiënten met herpesooginfecties vaak herhaaldelijk symptomen, hetgeen de kwaliteit van leven aanzienlijk vermindert. De visusproblemen zijn vaak erger tijdens actieve uitbraken, maar houden soms ook aan als er geen letsels aanwezig zijn. Oogherpes komt echter niet vaak voor.

Diagnose en onderzoeken
De diagnose van een herpes-ooginfectie wordt meestal gesteld door:

• Klinisch onderzoek: Inspectie van de ogen op symptomen van herpes.
• Labtests: Het afnemen van een monster van het oogafscheiding voor PCR-testen om de aanwezigheid van herpesvirus-DNA te bevestigen.

Behandeling
Antivirale geneesmiddelen zoals aciclovir verminderen de frequentie van de oogklachten. Een antivirale behandeling kan ook ingezet worden voor ooginfecties veroorzaakt door het varicella zoster-virus (VZV). VZV is het herpesvirus dat waterpokken en gordelroos veroorzaakt.

Schaamluizen en infectie aan ogen door seksueel overdraagbare aandoening

Oorzaken
Schaamluizen zijn zeer kleine insecten die zich voeden met menselijk bloed. Schaamluizen zijn aangepast aan het dikke haar dat groeit in het genitale gebied. Hun kleine ‘klauwen’ zijn perfect geschikt voor het grijpen van haren van deze exacte dikte. Als ze zich in de buurt van het gezicht van een patiënt bevinden, zijn ze in staat om de wimpers vast te grijpen. Patiënten kunnen ook schaamluizen krijgen door besmet beddengoed.

Symptomen
De patiënt ervaart (intense) jeuk of een branderig gevoel in de getroffen gebieden, zoals de wimpers.

Diagnose en onderzoeken
De diagnose van schaamluizen wordt gesteld door visueel onderzoek en het bevestigen van de aanwezigheid van luizen en eieren op de wimpers en in de buurt van het genitale gebied.

Behandeling
Een genitale schaamluisinfectie wordt behandeld met een topisch (op de huid toegepast) medicijn. Soms is het echter nodig om de schaamluizen met een kam of pincet te verwijderen of deze met de hulp van een professionele zorgverlener aan te pakken, omdat het medicijn voor luizen niet veilig is om te gebruiken op of rond de ogen. Andere behandelingen zijn onder meer het afsnijden van de wimpers, verschillende zalven die de luizen doden (maar niet hun eieren), en een scrub die twee keer per dag kan worden aangebracht, waarvan geen enkele ideaal is.

Syfilis aan oog

Oorzaken
Baby’s
Syfilis kan zich van de placenta naar de foetus verplaatsen en een infectie in de baarmoeder veroorzaken. Hierdoor kunnen de ogen, evenals vele andere lichaamsdelen, worden aangetast, wat soms dodelijk kan zijn voor een baby.

Volwassenen
Bij volwassenen verspreidt syfilis zich via seksueel contact naar het oog.

Symptomen
Oculaire syfilis tast bijna elk deel van de oogstructuur aan, maar de uvea is de meest voorkomende locatie. De patiënt kampt met roodheid, veranderingen in het gezichtsvermogen, een verminderde gezichtsscherpte en andere visuele problemen. Een ooginfectie met syfilis leidt tot littekens en uiteindelijk tot blindheid, dus een snelle behandeling is belangrijk. Bovendien kan contact met genitale secreties die zijn geïnfecteerd met de bacteriën die syfilis veroorzaken soms leiden tot een sjanker (soort zweer) op of rond het ooglid.

Diagnose en onderzoeken
De diagnose van syfilis aan het oog wordt gesteld door:

• Klinisch onderzoek: Evaluatie van symptomen en visueel onderzoek van de ogen.
• Serologische tests: Bloedtesten om syfilis te bevestigen, zoals de VDRL- of RPR-test.
• Oogonderzoek: Inspectie van het oog door een oogarts om schade en ontsteking te beoordelen.

Behandeling
Syfilis wordt behandeld met antibiotica, zoals penicilline. Een vroege diagnose en behandeling zijn cruciaal om ernstige complicaties te voorkomen.

Epidemiologie

Ooginfecties veroorzaakt door seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA's) zijn wereldwijd een belangrijk gezondheidsprobleem, met aanzienlijke variaties in prevalentie afhankelijk van geografische locatie, seksuele praktijken en toegang tot gezondheidszorg. Deze infecties kunnen leiden tot ernstige oogbeschadiging, maar blijven vaak onopgemerkt totdat ze complicaties veroorzaken. De prevalentie van ooginfecties door SOA’s is het hoogst in gebieden met een hoge incidentie van gonorroe, chlamydia en herpes simplex-virus, zoals in bepaalde delen van Afrika, Zuidoost-Azië en Latijns-Amerika. In ontwikkelde landen zijn de infecties minder frequent, maar nog steeds een zorg, vooral onder risicogroepen zoals jongeren, mannen die seks hebben met mannen (MSM), en hiv-positieve personen.

Geografische spreiding

In ontwikkelingslanden zoals delen van Afrika en Zuid-Azië is er een veel hogere prevalentie van gonorroe, chlamydia en trachoom, wat een verhoogd risico op ooginfecties met zich meebrengt. Deze landen hebben beperkte toegang tot gezondheidszorg en onvoldoende preventieve maatregelen, wat bijdraagt aan de verspreiding van SOA's. In ontwikkelde landen zoals Noord-Amerika en Europa komt het minder vaak voor, maar bij risicogroepen, zoals mensen met meerdere seksuele partners, MSM en hiv-positieve personen, blijven deze infecties bestaan.

Incidentie bij risicogroepen

Jongeren en jongvolwassenen zijn bijzonder vatbaar voor ooginfecties door SOA’s, vooral vanwege onbeschermde seksuele activiteit. Onveilige seksuele handelingen, waaronder orale seks, zijn ook risicovol omdat pathogenen makkelijk via de mond naar de ogen kunnen worden overgedragen. Er is ook een hogere incidentie onder mensen die vaak van partner wisselen, zonder gebruik van bescherming. Seksueel actieve mensen met hiv lopen bovendien een groter risico op deze infecties, omdat hun immuunsysteem verzwakt is.

Mechanisme

Het mechanisme achter ooginfecties door SOA’s is het resultaat van het direct contact van het oog met besmette lichaamsvloeistoffen. Wanneer bacteriën, virussen of andere pathogenen in contact komen met het oog, kunnen ze zich vermenigvuldigen en ontstekingen veroorzaken. De infecties kunnen variëren van milde conjunctivitis tot ernstigere aandoeningen, zoals keratitis of retinitis, afhankelijk van de veroorzaker.

Overdracht via direct contact

De overdracht van pathogenen die ooginfecties veroorzaken, gebeurt meestal door direct contact met geïnfecteerde lichaamsvloeistoffen, zoals sperma, vaginale afscheiding, of speeksel. Wanneer iemand seks heeft, kunnen pathogenen via onbeschermde seksuele activiteit in de ogen terechtkomen, bijvoorbeeld via handcontact met de genitaliën en vervolgens met het oog. Orale seks is een veelvoorkomende manier waarop virussen zoals herpes simplex de ogen kunnen bereiken.

Immuunreactie van het oog

Wanneer het oog wordt blootgesteld aan een pathogeen, begint het immuunsysteem een reactie te initiëren. Bij bacteriële infecties zoals gonorroe veroorzaakt de bacterie Neisseria gonorrhoeae een ontstekingsreactie in de conjunctiva, wat resulteert in roodheid, pijn en pusvorming. Bij virale infecties, zoals herpes simplex, reageert het immuunsysteem door de infectie te proberen in te dammen, wat kan leiden tot ontsteking van het hoornvlies (keratitis) en soms tot visuele beschadiging.

Oorzaken

De belangrijkste oorzaken van ooginfecties door SOA’s zijn bacteriën, virussen en soms parasieten die via seksuele contacten worden overgedragen. Elk van deze micro-organismen heeft specifieke kenmerken die de manier van overdracht en het type ooginfectie beïnvloeden.

Bacteriële oorzaken: Gonorroe en Chlamydia

Neisseria gonorrhoeae, de bacterie die gonorroe veroorzaakt, is een veelvoorkomende veroorzaker van ooginfecties. Het komt vaak voor bij pasgeborenen die besmet raken tijdens de bevalling, maar kan ook bij volwassenen optreden bij onveilige seksuele handelingen. De bacterie veroorzaakt een ernstige vorm van conjunctivitis, gekarakteriseerd door pijn, purulente afscheiding en ooglidzwelling. Chlamydia, veroorzaakt door Chlamydia trachomatis, is een andere veelvoorkomende veroorzaker van bacteriële conjunctivitis.

Virale oorzaken: Herpes Simplex Virus (HSV) en Syfilis

Het herpes simplex-virus, vooral type 1 (HSV-1), veroorzaakt keratitis, een ernstige ooginfectie die het hoornvlies aantast en tot blijvende schade kan leiden. HSV-1 wordt meestal overgedragen via orale seks. Syfilis, veroorzaakt door de bacterie Treponema pallidum, kan ook het oog aantasten en syfilitische conjunctivitis of keratitis veroorzaken, hoewel dit minder vaak voorkomt.

Parasitaire oorzaken: Trachoma

Trachoma, veroorzaakt door de bacterie Chlamydia trachomatis, is een parasitaire infectie die wereldwijd voorkomt en de leidende oorzaak is van blindheid door infectie. Trachoma kan via direct contact of besmette handen en beddengoed worden verspreid. Het veroorzaakt ernstige conjunctivitis die uiteindelijk kan leiden tot littekens in het oog en verlies van gezichtsvermogen.

Risicofactoren

Er zijn verschillende risicofactoren die bijdragen aan het ontstaan van ooginfecties door SOA’s. Deze factoren verhogen de kans op blootstelling aan pathogenen die ooginfecties kunnen veroorzaken, evenals het risico op complicaties bij infecties.

Onbeschermde seksuele activiteit

Het belangrijkste risicofactor voor het oplopen van ooginfecties door SOA’s is onbeschermde seks. Het gebruik van condooms kan het risico op de overdracht van veel van de micro-organismen die ooginfecties veroorzaken, aanzienlijk verminderen. Vooral orale seks, waarbij het oog in contact komt met geïnfecteerde lichaamsvloeistoffen, vormt een bijzonder risicovolle situatie.

Hiv-infectie en verzwakt immuunsysteem

Mensen met hiv lopen een groter risico op ernstige ooginfecties door SOA’s. Een verzwakt immuunsysteem maakt het moeilijker om infecties te bestrijden, wat leidt tot langdurige of ernstigere infecties, zoals herpes simplex-keratitis, die de ogen kan beschadigen.

Seksueel risicogedrag en meerdere partners

Seksueel risicogedrag, zoals het hebben van meerdere seksuele partners of het wisselen van seksuele partners zonder bescherming, verhoogt de kans op het oplopen van een SOA en daarmee het risico op ooginfecties.

Risicogroepen

De risicogroepen voor ooginfecties door SOA’s zijn demografische groepen die een verhoogde kans hebben om besmet te raken met seksueel overdraagbare micro-organismen. De prevalentie van ooginfecties is groter onder deze groepen vanwege verhoogd seksueel risico en/of immuundeficiëntie.

Jongeren en jongvolwassenen

Jongeren tussen de 15 en 25 jaar vormen de grootste risicogroep voor SOA’s die ooginfecties kunnen veroorzaken. Dit komt voornamelijk door onbeschermde seks, het wisselen van seksuele partners en een gebrek aan kennis over veilige sekspraktijken.

Mannen die seks hebben met mannen (MSM)

Mannen die seks hebben met mannen hebben een hoger risico op SOA’s zoals gonorroe en chlamydia, die ooginfecties kunnen veroorzaken. MSM-groepen hebben vaak een hoger aantal seksuele partners, wat hun risico op infectie vergroot.

Hiv-positieve personen

Hiv-positieve personen lopen een verhoogd risico op ooginfecties door SOA’s. Het verzwakte immuunsysteem maakt het moeilijker om infecties te bestrijden, waardoor complicaties ernstiger kunnen zijn.

Geassocieerde symptomen

Ooginfecties door SOA’s kunnen variëren van milde tot ernstige symptomen, afhankelijk van de veroorzakende ziekteverwekker. Veel voorkomende symptomen zijn roodheid, afscheiding, pijn en visuele veranderingen.

Roodheid en zwelling

Conjunctivitis, een ontsteking van het bindvlies, is de meest voorkomende vorm van ooginfectie door SOA’s. Dit kan leiden tot ernstige roodheid, zwelling en ongemak in het oog, met afscheiding die vaak purulent is.

Pijn en wazig zien

Bij ernstigere infecties, zoals herpes simplex-keratitis, kan de patiënt last hebben van pijn in het oog, gevoeligheid voor licht (fotofobie) en wazig zien. In sommige gevallen kan het gezichtsvermogen ernstig worden aangetast.

Verlies van gezichtsvermogen

Wanneer de infectie zich uitbreidt naar het hoornvlies of dieper in het oog, kan er verlies van gezichtsvermogen optreden. Dit is vooral het geval bij onbehandelde infecties van herpes simplex of gonorroe.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen die wijzen op een ernstige ooginfectie door SOA’s omvatten hevige pijn, veranderingen in gezichtsvermogen, ernstige roodheid, en de aanwezigheid van afscheiding die purulent of bloederig is. Het is belangrijk om onmiddellijk medische hulp te zoeken wanneer deze symptomen optreden om blijvende schade aan het oog te voorkomen.

Hevige oogpijn

Ernstige pijn in het oog is een belangrijke aanwijzing dat er sprake is van een ernstige infectie. Dit kan optreden bij herpes simplex-keratitis of bacteriële conjunctivitis.

Wazig of verlies van gezichtsvermogen

Wazig zien of verlies van gezichtsvermogen kan duiden op schade aan het hoornvlies of andere diepere delen van het oog door een SOA.

Geleidelijke toename van afscheiding

Afscheiding die steeds erger wordt, vooral wanneer het pusachtig of bloederig is, is een waarschuwingsteken van een ernstige infectie die medische behandeling vereist.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van ooginfecties door seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) wordt vaak gesteld op basis van klinische symptomen, anamnese en microbiologische onderzoeken. Artsen moeten zorgvuldig de symptomen en het risicoprofiel van de patiënt beoordelen om de juiste diagnose te stellen en de juiste behandeling te starten. Het is van cruciaal belang om snel te diagnosticeren, aangezien onbehandelde infecties blijvende oogbeschadiging kunnen veroorzaken.

Klinisch onderzoek

Bij een vermoeden van een ooginfectie door een SOA, zal de arts beginnen met een gedetailleerde anamnese, waarbij wordt nagegaan of de patiënt risicofactoren heeft, zoals onbeschermde seks of een hiv-infectie. Het klinisch onderzoek richt zich op het identificeren van de symptomen zoals roodheid, zwelling, afscheiding en pijn. Bij ernstigere gevallen wordt ook het gezichtsvermogen getest om te beoordelen of er schade aan het hoornvlies of andere structuren in het oog is.

Microbiologisch onderzoek

Om te bepalen welk pathogeen de infectie veroorzaakt, worden monsters van het oogafscheiding genomen voor microbiologisch onderzoek. Dit kan bestaan uit kweektechnieken of PCR (Polymerase Chain Reaction) om genetisch materiaal van bacteriën, virussen of andere micro-organismen te detecteren. PCR wordt steeds vaker gebruikt vanwege de hogere gevoeligheid en snelheid van de resultaten, wat van cruciaal belang is bij het identificeren van herpes simplex-virus of gonorroe.

Serologische tests

In gevallen waar een virale of bacteriële infectie wordt vermoed, kunnen serologische tests worden uitgevoerd om antistoffen tegen de veroorzaker in het bloed van de patiënt te detecteren. Dit kan helpen bij het bevestigen van een herpes simplex- of syfilis-infectie. In het geval van hiv kan serologisch onderzoek ook nuttig zijn om de infectiestatus van de patiënt vast te stellen.

Behandeling

De behandeling van ooginfecties door SOA’s hangt af van de oorzaak van de infectie. Bacteriële infecties vereisen antibiotische therapie, terwijl virale infecties antivirale middelen nodig hebben. Bij ernstige gevallen kan een combinatie van medicamenteuze behandeling en oogzorg noodzakelijk zijn om blijvende schade aan het oog te voorkomen.

Bacteriële infecties

Voor bacteriële ooginfecties zoals gonorroe of chlamydia wordt vaak een systeemtherapie met antibiotica voorgeschreven. Neisseria gonorrhoeae-infecties worden meestal behandeld met intraveneuze of orale antibiotica zoals ceftriaxon of cefixime. Bij Chlamydia trachomatis-infecties worden antibiotica zoals doxycycline of azithromycine voorgeschreven. Het is belangrijk dat beide seksuele partners worden behandeld om herinfectie te voorkomen.

Virale infecties

Virale infecties zoals herpes simplex-keratitis worden behandeld met antivirale middelen. Topische antivirale oogdruppels of orale antivirale medicatie zoals aciclovir worden vaak gebruikt om het virus te onderdrukken en verdere schade aan het hoornvlies te voorkomen. In sommige gevallen kan een voorgeschreven antiviraal geneesmiddel in de vorm van oogzalf of tabletten noodzakelijk zijn om het virus effectief te behandelen.

Symptomatische behandeling

Naast antibiotica of antivirale middelen kan symptomatische behandeling nodig zijn om de pijn en ontsteking in het oog te verminderen. Oogdruppels die ontstekingsremmers bevatten, kunnen helpen om de roodheid en zwelling te verminderen. Pijnstillers kunnen ook worden voorgeschreven voor verlichting van ongemak.

Prognose

De prognose van ooginfecties door SOA’s hangt af van de ernst van de infectie, het type pathogeen, de snelheid van behandeling en de algehele gezondheid van de patiënt. Over het algemeen kunnen ooginfecties door SOA’s goed worden behandeld als ze snel worden gediagnosticeerd en behandeld. Onbehandelde infecties kunnen echter leiden tot blijvende oogbeschadiging en zelfs blindheid.

Snelle diagnose en behandeling

Wanneer een ooginfectie veroorzaakt door een SOA snel wordt gediagnosticeerd en behandeld, is de prognose meestal goed. De meeste patiënten herstellen volledig zonder blijvende schade aan het gezichtsvermogen. Het is belangrijk dat patiënten de voorgeschreven behandelingen nauwgezet volgen en indien nodig een vervolgbezoek plannen bij de oogarts of specialist.

Langdurige complicaties

Bij niet-behandelde of slecht behandelde infecties kunnen er langdurige complicaties optreden. Chronische oogproblemen zoals littekens op het hoornvlies, keratitis of zelfs permanent gezichtsverlies kunnen optreden als de infectie de diepere lagen van het oog aantast. Bij virale infecties zoals herpes simplex kan het oog vaker geïnfecteerd raken, wat leidt tot herhaalde episoden van keratitis.

Invloed van hiv op de prognose

Bij hiv-positieve patiënten kan de prognose minder gunstig zijn vanwege het verzwakte immuunsysteem. Ze hebben mogelijk langdurigere of ernstigere infecties, met een verhoogd risico op complicaties zoals hoornvliesbeschadiging. Het is essentieel dat hiv-positieve patiënten onmiddellijk medische zorg zoeken als ze symptomen van een ooginfectie vertonen.

Complicaties

Hoewel veel ooginfecties door SOA’s succesvol kunnen worden behandeld, kunnen er complicaties optreden, vooral wanneer de infectie onbehandeld blijft of als er een onderliggend probleem zoals hiv is. Deze complicaties kunnen variëren van milde ongemakken tot ernstige, levensbedreigende situaties.

Chronische oogproblemen

Een van de meest voorkomende complicaties van onbehandelde ooginfecties is chronische conjunctivitis, waarbij het oog langdurig ontstoken blijft. Herhaaldelijke infecties kunnen leiden tot littekens op het hoornvlies, wat het gezichtsvermogen kan beïnvloeden. Bij sommige patiënten kan keratitis leiden tot blijvende visuele beschadiging.

Blindheid door onbehandelde trachoma

Trachoma, veroorzaakt door Chlamydia trachomatis, is een van de meest voorkomende oorzaken van blindheid wereldwijd. Dit komt voornamelijk voor in gebieden met beperkte toegang tot medische zorg en waar goede hygiëne niet altijd mogelijk is. Het onbehandeld laten van trachoma kan leiden tot littekens op het hoornvlies, wat de gezichtsfunctie permanent aantast.

Systemische infecties

In zeldzame gevallen kunnen bacteriële ooginfecties door SOA’s, zoals gonorroe of syfilis, zich uitbreiden naar andere delen van het lichaam en systemische infecties veroorzaken, zoals meningitis of sepsis, die levensbedreigend kunnen zijn. Dit gebeurt meestal bij ernstig verzwakte patiënten.

Preventie ooginfecties veroorzaakt door soa's

Preventie van ooginfecties door SOA’s omvat zowel individuele maatregelen als publieke gezondheidsstrategieën om de verspreiding van seksueel overdraagbare aandoeningen te verminderen. Het bevorderen van veilig seksueel gedrag, het bevorderen van screenings en het verstrekken van educatie over de risico's zijn cruciaal voor het verminderen van de incidentie van deze infecties.

Veilige seks beoefenen

Het dragen van een condoom tijdens de geslachtsgemeenschap is aanbevolen om het transmissierisico van een door een vloeistof overgebrachte infectie te minimaliseren. Een andere manier om het risico op een soa te verminderen, is door gebruik te maken van zogenaamde dentale dammen. Dit zijn latex of polyurethaan vellen die een persoon plaatst tussen de schaamlippen en vaginale openingen. Deze methode voorkomt echter geen schaamluizen, omdat het hele genitale gebied niet bedekt is. Het beperken van het aantal seksuele partners is een andere manier om het risico op soa’s te verlagen. Een patiënt en zijn partner bezoeken best een arts om zich te laten testen op de aanwezigheid van chlamydia, gonorroe en syfilis. Omdat deze infecties vaak asymptomatisch verlopen, is het mogelijk dat iemand een soa heeft zonder dit zelf te beseffen. Het is bijgevolg belangrijk om regelmatig tests te laten uitvoeren.

Veilige sekspraktijken

Het gebruik van barrièremethoden zoals condooms tijdens seksuele activiteit is de belangrijkste preventieve maatregel tegen het oplopen van SOA’s. Het gebruik van condooms vermindert het risico op de overdracht van bacteriën, virussen en andere pathogenen die ooginfecties kunnen veroorzaken.

Regelmatige screenings

Regelmatige seksuele gezondheidsscreenings kunnen helpen om SOA’s vroegtijdig te detecteren, wat het risico op complicaties zoals ooginfecties verkleint. Dit geldt vooral voor risicogroepen zoals jongeren, MSM en hiv-positieve personen. Vroegtijdige behandeling van SOA’s kan voorkomen dat ze zich naar de ogen verspreiden.

Educatie en bewustwording

Educatie over veilig seksueel gedrag, de risico's van SOA’s en de mogelijkheid van ooginfecties door deze aandoeningen is essentieel voor het verminderen van de prevalentie van deze infecties. Publieke gezondheidscampagnes kunnen helpen bij het informeren van het publiek over het belang van veilige seks en het gebruik van beschermende middelen zoals condooms.

Goede (oog)hygiëne hanteren

Het is verstandig om de handen vaak te wassen. Verder mag een persoon de ogen niet aanraken of erin wrijven. Make-up of cosmetica moet niet gedeeld worden met anderen. Heeft een patiënt conjunctivitis (oogbindvliesontsteking), dan moet alle gebruikte oogmake-up onmiddellijk worden weggegooid. Handdoeken, washandjes of kussenslopen mogen niet gedeeld worden met anderen. Heeft een patiënt een ooginfectie, dan gebruikt hij voor elk oog een afzonderlijke handdoek.

Lees verder

• Seksueel overdraagbare aandoeningen bij mannen en vrouwen
• Chlamydia: Bacteriële infectie met symptomen aan genitaliën
• Herpes in het oog (oculaire herpes of oogherpes)
• Ooginfecties door virussen: Virale infecties aan oog of ogen
• Ooginfecties door bacteriën, schimmels en virussen