Hielkloven: Oorzaken & behandeling kloven (scheuren) in hiel

Sommige patiënten hebben last van hielkloven, een aandoening waarbij scheuren in de huid van de hiel ontstaan. Deze kloven worden vaak veroorzaakt door een droge huid, maar kunnen ook andere oorzaken hebben. Typische symptomen van hielkloven zijn een verdikte huid en soms een gele of bruine kleur van het eelt rond de rand van de hiel. Diepe hielkloven kunnen leiden tot pijn, ongemak en zelfs bloedingen. In ernstige gevallen kunnen de barstjes in de huid geïnfecteerd raken. Meestal kunnen zelfzorgmaatregelen zoals het aanbrengen van een vochtinbrengende crème en het dragen van speciale sokjes of hielpleisters voldoende zijn om de kloven te verhelpen. Voor sommige patiënten kan echter professionele medische behandeling noodzakelijk zijn.

• Oorzaken: Droge huid
• Risicofactoren
• Symptomen: Pijn bij het lopen en staan
• Contact met de arts
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van hielkloven via huishoudremedies
• Hielpleisters aanbrengen
• Hydraterende sokken dragen
• Keratolyticum aanbrengen op verdikte huid
• Vloeibaar verband gebruiken
• Vochtinbrengende middelen bij hielkloven
• Water drinken
• Zachtjes over de verdikte huid met een puimsteen wrijven
• Professionele medische zorg bij barstjes in de huid van de hiel
• Prognose van voetaandoening
• Complicaties bij kloven in de hiel
• Preventie van diepe scheuren in de huid van de hiel
• Agressieve zeep of geparfumeerde huidverzorgingsproducten vermijden
• Schoenen met gesloten hielen dragen
• Vochtinbrengend middel aanbrengen

Oorzaken: Droge huid

Een droge huid is de meest voorkomende oorzaak van hielkloven. Wanneer gewicht en druk op het vetkussen onder de hiel worden uitgeoefend, wordt de huid zijwaarts uitgerekt. Als de huid onvoldoende gehydrateerd is, wordt deze stijf en minder elastisch, wat de huid vatbaar maakt voor scheuren en kloven.

Andere oorzaken kunnen zijn:

• Eelt
• Een slechte manier van lopen
• Langdurig staan, vooral op harde (houten) vloeren
• Open schoenen of sandalen
• Slecht passende schoenen
• Wrijving van de achterkant van schoenen
• Zwaarlijvigheid
• Droog, koud weer

Risicofactoren

Onderstaande omstandigheden verhogen het risico op het ontwikkelen van hielkloven door het veroorzaken van een droge huid:

• Eczeem (chronische huidziekte met een droge en jeukende huid) / atopische dermatitis (huidaandoening met jeuk)
• Hielspoor
• Hypothyreoïdie (te traag werkende schildklier)
• Juveniele plantaire dermatose (huiduitslag op de voetzool)
• Platvoeten (pijnloze voetafwijking met voetzool op de grond)
• Psoriasis
• Schimmelinfecties
• Suikerziekte (diabetes mellitus)
• Syndroom van Sjögren (aandoening met droge ogen, droge mond en droge keel)
• Voetschimmel
• Zwaarlijvigheid

Symptomen: Pijn bij het lopen en staan

Het eerste teken van hielkloven is vaak een droge, harde, verdikte huid rond de rand van de hiel, die een gele of donkerbruine kleur kan hebben. Aanvankelijk zijn er kleine scheurtjes zichtbaar op het eelt. Indien deze scheurtjes niet worden behandeld en er verdere druk op de hiel wordt uitgeoefend, worden de scheuren dieper. Dit kan leiden tot pijn en ongemak bij het lopen en staan. In ernstige gevallen kunnen de kloven zo diep worden dat ze beginnen te bloeden.

Contact met de arts

Als hielkloven ernstig zijn of niet verbeteren na een week zelfzorgmaatregelen, is het raadzaam om een arts, podotherapeut of dermatoloog te raadplegen. Ook wanneer patiënten meer dan een paar dagen last hebben van hielpijn, roodheid, zwelling of ernstige pijn in een deel van de voet, is een medische evaluatie aangewezen.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek
Bij ernstige gevallen is een arts noodzakelijk voor een diagnose. De arts zal de medische geschiedenis van de patiënt doornemen en vervolgens de voeten inspecteren. De diagnose van hielkloven wordt vaak gesteld op basis van het uiterlijk van de huid.

Differentiële diagnose
De arts moet soms andere aandoeningen uitsluiten die vergelijkbare symptomen vertonen:

• Abces
• Blaar
• Cellulitis (huidinfectie met een rode en gezwollen huid)
• Eelt
• Een huidzweer
• Goedaardige zachte weefseltumor
• Juveniele plantaire dermatose
• Maligne weke delen tumor
• Palmoplantaire keratodermie
• Psoriasis
• Voetschimmel
• Wrat

Behandeling van hielkloven via huishoudremedies

Hielpleisters aanbrengen

Sommige patiënten vinden verlichting door het gebruik van hielpleisters die speciaal zijn ontworpen om kloven te bedekken. Deze pleisters verminderen wrijving en voorkomen dat pluisjes van sokken in de kloven terechtkomen, waardoor verdere uitdroging van de huid wordt voorkomen. Deze pleisters zijn verkrijgbaar bij apotheken en drogisten.

Hydraterende sokken dragen

Hydraterende sokken zijn speciaal ontworpen om de huid van de hielen intensief te hydrateren. Deze sokken zijn gevoerd met ingrediënten zoals aloë vera, vitamine E en sheaboter, die de algehele voetgezondheid verbeteren, niet alleen de hielen.

Keratolyticum aanbrengen op verdikte huid

Bij een verdikte huid kan een keratolyticum helpen om de dikke huidlaag te verdunnen. Keratolytica zijn middelen die de buitenste huidlaag losmaken en dode huidcellen verwijderen. Voorbeelden zijn alfa-hydroxyzuren zoals melkzuur en glycolzuur, salicylzuur en ureum. Producten die zowel keratolytica als bevochtigingsmiddelen bevatten, zijn bijzonder effectief. Ureum, bijvoorbeeld, is zowel keratolytisch als vochtvasthoudend en helpt bij het hydrateren en verwijderen van de droge, gebarsten huid.

Vloeibaar verband gebruiken

Vloeistoffen, gels of sprays kunnen gebruikt worden om de gebarsten huid te bedekken. Deze producten vormen een beschermende laag over de kloven, verminderen pijn, voorkomen het binnendringen van vuil en ziektekiemen, en versnellen het genezingsproces.

Vochtinbrengende middelen bij hielkloven

Crèmes, lotions en zalven met verzachtende en vochtinbrengende ingrediënten helpen om vocht in de huid te houden en verdere uitdroging en barsten te voorkomen. Voor milde hielkloven kan het twee tot drie keer per dag aanbrengen van een vochtinbrengende crème voldoende zijn om het probleem op te lossen.

Water drinken

Het drinken van voldoende water is essentieel voor het behoud van een gehydrateerde huid. De huid verliest gedurende de dag ongeveer één liter water, wat nog meer is in droge klimaten. Voldoende hydratatie kan helpen bij het voorkomen van een droge, gebarsten huid.

Zachtjes over de verdikte huid met een puimsteen wrijven

Het zachtjes wrijven met een puimsteen over de gehydrateerde huid kan helpen de dikte van de harde huid en het eelt te verminderen. Het is belangrijk om de puimsteen niet overmatig te gebruiken en deze regelmatig te vervangen. Het gebruik van scheermessen en scharen wordt afgeraden. Patiënten met diabetes mellitus of autonome neuropathie (schade aan autonome zenuwen) mogen geen puimsteen gebruiken en dienen gespecialiseerde voetverzorging van een dermatoloog of podotherapeut te krijgen.

Professionele medische zorg bij barstjes in de huid van de hiel

In ernstige gevallen van hielkloven of wanneer zelfzorgmaatregelen niet effectief zijn, kan een arts de volgende behandelingen aanbevelen:

• Het verwijderen van dode huid
• Voor het geval van een bacteriële huidinfectie kan een antibioticum worden voorgeschreven
• Aanbrengen van een speciaal verband op de hiel
• Aanpassing van het looppatroon, eventueel met hulp van een fysiotherapeut
• Toepassen van medische lijm om barsten af te dichten
• Aanbevelen van schoenzolen, hielpads of hielcups
• Voorschrijven van zwaardere medicatie indien nodig

Prognose van voetaandoening

Hielkloven kunnen meestal snel en effectief worden behandeld met vochtinbrengende middelen en producten die de huid verdunnen. Voor preventie van hielkloven is het aanbrengen van een dagelijkse vochtinbrengende crème op de voeten cruciaal om uitdroging te voorkomen. Voor patiënten met onderliggende medische aandoeningen is professionele begeleiding noodzakelijk om complicaties te vermijden.

Complicaties bij kloven in de hiel

Hoewel zelden, kunnen hielkloven een toegangspoort vormen voor secundaire bacteriële infecties zoals cellulitis. Hielspoor kan soms optreden in samenhang met andere huidaandoeningen zoals juveniele plantaire dermatose, pityriasis rubra pilaris (huidziekte met huiduitslag) en psoriasis.

Preventie van diepe scheuren in de huid van de hiel

Volgende maatregelen kunnen helpen de huid op de voeten en hielen te beschermen en hielkloven te voorkomen:

• Heet water vermijden (warm water is geschikt)
• Een geurvrij, mild reinigingsmiddel gebruiken
• De huid voorzichtig droogdeppen met een handdoek
• Direct na het drogen een vochtinbrengende crème aanbrengen
• De tijd in bad of douche beperken tot 5-10 minuten om vochtverlies te minimaliseren

Agressieve zeep of geparfumeerde huidverzorgingsproducten vermijden

Het is belangrijk om gescheurde hielen schoon en vrij van infecties te houden, maar harde zepen kunnen de huid verder uitdrogen. Gebruik liever een mild reinigingsmiddel en vermijd producten met sterke geurstoffen, alcohol of alfa-hydroxyzuren, die de gevoelige huid kunnen irriteren. Milde bad- en doucheproducten zijn vaak een betere keuze.

Schoenen met gesloten hielen dragen

Het dragen van schoenen of laarzen met een gesloten hiel kan helpen bij het herstellen en voorkomen van scheuren aan de achterkant van de voet. Dempende schoenen bieden extra ondersteuning aan problematische gebieden. Vermijd schoenen met open hielen, dunne zolen of slecht passende schoenen. Gevoerde sokken, schoenen met antislipzolen en inlegzolen of orthesen kunnen ook helpen om de huid te beschermen. Katoenen sokken kunnen de wrijving verminderen en het zweet en vocht opnemen, wat de huid helpt hydrateren.

Vochtinbrengend middel aanbrengen

Na een bad, douche of voetbad is het belangrijk om onmiddellijk een vochtinbrengende crème aan te brengen om het vocht vast te houden. Zalven en crèmes zijn effectiever dan lotions en zijn minder irriterend voor de huid. Aanbevolen ingrediënten voor het hydrateren van een droge huid zijn:

• Dimethicon
• Glycerine
• Hyaluronzuur (natuurlijke vochtvasthoudende stof)
• Lanoline
• Melkzuur
• Minerale oliën
• Ureum
• Vaseline

Lees verder

• Hielpijn: Oorzaken van pijn aan hiel (pijnlijke hiel)
• Droge huid: Oorzaken en behandeling van uitgedroogde huid
• Gebarsten huid: Oorzaken en symptomen van barstjes