Pijn aan voeten tijdens nacht: Oorzaken nachteljke voetpijn
Pijnlijke voeten treden vooral tijdens de dag op omdat mensen zich dan verplaatsen en de voeten daardoor steeds in beweging zijn. Sommige patiënten kampen echter met voetpijn tijdens de nacht. De voetpijn veroorzaakt voor veel patiënten extreem ongemak en leidt tot een verstoorde slaap. Mogelijk is het dragen van te kleine schoenen de oorzaak van de pijnlijke voeten, maar ook een ernstiger probleem ligt mogelijk ten grondslag aan de pijnlijke voeten tijdens de nacht. Als nachtelijke voetpijn een terugkerend probleem is dat de slaap verstoort tot op het punt dat de dagelijkse activiteiten aangetast worden, is het belangrijk om medische hulp in te roepen. Met de juiste zorg en behandeling verdwijnen of verminderen de meeste voetklachten en heeft de patiënt weer een goede nachtrust.
Artritis
Verschillende vormen van
artritis kunnen voetpijn veroorzaken die 's nachts verergert. Reumatoïde artritis, jicht en osteoartritis zijn enkele voorbeelden. Deze aandoeningen veroorzaken ontsteking en pijn in de gewrichten van de voet. Behandelingen omvatten medicatie, fysiotherapie en in sommige gevallen chirurgie.
![Zwaarlijvigheid vormt een risicofactor voor een beknelde zenuw aan de voet / Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)](/artikel-fotos/miske/747388718334-thumb1.jpg)
Zwaarlijvigheid vormt een risicofactor voor een beknelde zenuw aan de voet /
Bron: Tobyotter, Flickr (CC BY-2.0)Beknelde zenuw en nachtelijke voetpijn
Wanneer de zenuwen beklemd zijn, voelt een patiënt een kloppende
zenuwpijn in de voet die 's nachts verergert. Een
beknelde zenuw is mogelijk het resultaat van een langdurige periode van het lichaam in een bepaalde positie. Samengedrukte zenuwen ontstaan soms ook door aandoeningen, zoals bijvoorbeeld
reumatoïde artritis (
ontsteking van
gewrichten en organen), suikerziekte, een
cysten en
zwaarlijvigheid. Een beknelde zenuw leidt tot
zwelling,
gevoelloosheid,
tintelingen, zwakte en
pijn die start bij de samengedrukte zenuw, maar zich voortbeweegt langs de getroffen ledemaat. De pijnlijke gevoelens verergeren vaak gedurende de nacht. De behandeling van een beknelde zenuw is afhankelijk van de ernst van de pijn. Rust, herhaalde bewegingen vermijden,
medicatie, fysiotherapie en af en toe ook chirurgie zijn mogelijke behandelingsopties bij een zenuwbeknelling van de
voet.
Morton neuroom en pijnlijke voeten tijdens de nacht
Bij een
Morton neuroom (interdigitaal neuroom) ontstaat er een verdikking van het weefsel rond de zenuwen in de voeten die naar de tenen leiden. Dit gebeurt door overmatige druk, een trauma of irritatie. Het dragen van te strak of ander
slecht schoeisel is vaak de oorzaak van een Morton neuroom. Ook
bunions (pijnlijke misvorming van het gewricht van de grote
teen) en hamertenen zijn geassocieerd met de aandoening. Vrouwen zijn vaker dan mannen getroffen door deze voetaandoening. De
botten van de derde en vierde tenen zijn getroffen bij een Morton’s neuroom. Belangrijke symptomen zijn onder meer een
brandend of tintelend gevoel, gevoelloosheid en
voetkrampen die tijdens de nacht verergeren. Geschikt schoeisel, steunzolen en voetmassages kunnen de klachten verlichten.
Overmatig alcoholgebruik en voetpijn tijdens het slapen
Nachtelijke
voetpijnen zijn mogelijk ook het resultaat van
overmatig alcoholgebruik. Patiënten die te veel alcohol consumeren, krijgen sneller te maken met zenuwschade (
alcoholische neuropathie). Hierdoor kampen patiënten met
brandende voeten,
spierzwakte,
spierspasmen (spierkrampen) en een
verlies van de spierfunctie. Deze aandoening behandelen gebeurt door het dragen van
compressiekousen, het slapen met een kussen tussen de
benen en het uitvoeren van eenvoudige beenuitrekoefeningen gedurende de dag.
Perifere neuropathie en pijn aan voet tijdens de slaap
Perifere neuropathie is een zenuwaandoening van de
handen en/of voeten. De aandoening is het gevolg van
diabetes mellitus (suikerziekte), bepaalde
kankers, immuunstoornissen, gordelroos, nierfalen en vitaminegebreken. Deze ziekten veroorzaken een gedeeltelijke tot volledige onderbreking van een zenuwvezel (axon) in de voet of enkel. Ook het gebruik van bepaalde voorgeschreven medicijnen leidt mogelijk tot perifere neuropathie. Pijn, gevoelloosheid of onwillekeurige schokkerige bewegingen in de benen zijn kenmerkend. De ongemakkelijke sensaties verdwijnen wanneer patiënten rondlopen, maar ze komen terug wanneer de patiënt niet beweegt, dus tijdens de slaap. Regelmatige zachte lichaamsbeweging, zoals
wandelen,
yoga en tai chi vermindert de vervelende gevoelens. Ook
gezond en gevarieerd eten en weinig alcohol consumeren is essentieel. Diabetici controleren tot slot best regelmatig de bloedglucosewaarden zodat
diabetische neuropathie met de bijbehorende
voet- en beenproblemen niet tot stand komt.
Plantaire fasciitis
Plantaire fasciitis is een veelvoorkomende oorzaak van hielpijn die 's nachts verergert. De aandoening ontstaat door ontsteking van de peesplaat (fascia plantaris) die langs de onderkant van de voet loopt. Oorzaken zijn onder andere overbelasting, slecht schoeisel en voetafwijkingen zoals platvoeten. Symptomen zijn onder andere scherpe pijn bij het opstaan, die afneemt met beweging, maar kan terugkeren na rust. Behandelingen omvatten rust, rekoefeningen, orthopedische inlegzolen en soms injecties met corticosteroïden.
![Een gezonde voeding is belangrijk / Bron: Jill111, Pixabay](/artikel-fotos/miske/979157295199-thumb1.jpg)
Een gezonde voeding is belangrijk /
Bron: Jill111, PixabayRusteloze benen syndroom en voetpijn tijdens nachtrust
Het
rusteloze benen syndroom is een aandoening die nachtelijke voetpijn veroorzaakt. Deze ziekte is te wijten aan een disbalans in dopamine dat verantwoordelijk is voor het overbrengen van hersen- en zenuwsignalen door het hele lichaam. De genetische aandoening komt vaker tot stand bij volwassen vrouwen. Het is een veelvoorkomende aandoening bij patiënten die lijden aan diabetes mellitus, reumatoïde
artritis,
nierfalen en een
ijzertekort (ferriprieve anemie). Yoga, voetmassages, gezond eten en medicatie verlichten mogelijk de symptomen van deze
neurologische aandoening.
Ziekte van Charcot-Marie-Tooth (CMT)
Charcot-Marie-Tooth ziekte is een erfelijke aandoening die perifere zenuwen aantast. Symptomen beginnen meestal in de benen en voeten, en kunnen 's nachts verergeren. De aandoening veroorzaakt spierzwakte, gevoelloosheid en balansproblemen. Behandelingen zijn onder andere fysiotherapie, braces en soms chirurgie om de voetstructuur te corrigeren.
Andere mogelijke oorzaken van nachtelijke voetpijn
Naast de genoemde aandoeningen kunnen ook andere factoren bijdragen aan nachtelijke voetpijn, zoals:
- Artrose: Slijtage van de gewrichten in de voeten.
- Spierkrampen: Spierkrampen kunnen 's nachts optreden en pijn veroorzaken.
- Verkeerde schoenen: Het dragen van oncomfortabele schoenen kan druk uitoefenen op de voeten en pijn veroorzaken.
- Bloedstolsels: In sommige gevallen kunnen bloedstolsels in de benen leiden tot pijn en zwelling.
Wanneer naar de dokter?
Als je regelmatig last hebt van nachtelijke voetpijn die je slaap verstoort en je dagelijks leven beïnvloedt, is het belangrijk om een arts te raadplegen. De arts kan de oorzaak van de pijn vaststellen en een passende behandeling voorschrijven.
Bij de diagnose en onderzoeken voor pijn aan de voeten tijdens de nacht zijn verschillende stappen en methoden betrokken om de oorzaak van de pijn te achterhalen. Hieronder volgt een uitgebreid overzicht van de mogelijke diagnostische methoden en onderzoeken:
Diagnose en onderzoeken bij nachtelijke voetpijn
Anamnese en medische geschiedenis
De eerste stap in de diagnose is het afnemen van een uitgebreide anamnese. De arts zal vragen naar de aard van de pijn, wanneer deze optreedt, hoe lang deze al bestaat en welke factoren de pijn verergeren of verlichten. Ook de medische geschiedenis, inclusief eerdere blessures, bestaande medische aandoeningen en het gebruik van medicijnen, wordt in kaart gebracht.
Fysiek onderzoek
Een fysiek onderzoek van de voeten en benen wordt uitgevoerd om zichtbare tekenen van afwijkingen, zwelling, roodheid, of misvormingen te identificeren. De arts zal ook de beweeglijkheid van de gewrichten testen en controleren op gevoeligheid en pijnpunten.
Beeldvormende onderzoeken
Om een beter inzicht te krijgen in de interne structuren van de voet, kunnen verschillende beeldvormende technieken worden gebruikt:
- Röntgenfoto's: Helpen bij het identificeren van botbreuken, misvormingen en artritis.
- MRI (Magnetic Resonance Imaging): Biedt gedetailleerde beelden van zachte weefsels, zoals zenuwen, pezen en ligamenten. Dit is nuttig bij het opsporen van aandoeningen zoals een beknelde zenuw of Morton’s neuroom.
- Echografie: Kan worden gebruikt om pees- en ligamentproblemen op te sporen.
Elektrodiagnostische onderzoeken
Deze onderzoeken zijn essentieel voor het evalueren van de functionele toestand van de zenuwen en spieren:
- Elektromyografie (EMG): Meet de elektrische activiteit van de spieren en helpt bij het opsporen van spierziekten en zenuwschade.
- Zenuwgeleidingsonderzoek: Meet de snelheid en sterkte van de elektrische signalen die door de zenuwen worden gestuurd. Dit is nuttig bij de diagnose van perifere neuropathie en andere zenuwstoornissen.
Laboratoriumonderzoeken
Bloedonderzoeken kunnen helpen bij het identificeren van onderliggende medische aandoeningen die voetpijn veroorzaken:
- Bloedglucosetests: Noodzakelijk voor het uitsluiten of bevestigen van diabetes mellitus.
- Ontstekingsmarkers: Zoals C-reactief proteïne (CRP) en bezinkingssnelheid (ESR) om ontstekingen zoals bij reumatoïde artritis te detecteren.
- Vitamine- en mineralenwaarden: Bijvoorbeeld ijzer, vitamine B12 en foliumzuur om tekorten op te sporen die kunnen bijdragen aan neuropathie.
Specifieke testen voor voetaandoeningen
- Tinel’s teken: Een test waarbij de arts zachtjes op de zenuw tikt om te zien of dit een tintelend gevoel veroorzaakt. Dit kan wijzen op een beknelde zenuw.
- Dorsiflexietest: Deze test wordt gebruikt om plantaire fasciitis te diagnosticeren door de voet in dorsiflexie te brengen en te kijken of dit pijn veroorzaakt.
Podologische evaluatie
Een podoloog kan de voetstructuur en -functie beoordelen en nagaan of afwijkingen in de voetvorm of gangpatroon bijdragen aan de pijn. Orthopedische hulpmiddelen zoals steunzolen kunnen dan worden voorgeschreven.
Dagboek en zelfmonitoring
Patiënten kunnen worden gevraagd om een dagboek bij te houden waarin ze de frequentie, duur en intensiteit van de pijn noteren, evenals mogelijke triggers. Dit helpt de arts om patronen te herkennen en gerichter onderzoek te doen.
Consultatie van specialisten
Afhankelijk van de bevindingen kan doorverwijzing naar specialisten zoals een neuroloog, reumatoloog, of endocrinoloog nodig zijn voor verdere evaluatie en behandeling.
Met een combinatie van deze diagnostische methoden kan een nauwkeurige diagnose worden gesteld en kan een effectief behandelplan worden opgesteld om de pijn aan de voeten tijdens de nacht te verlichten.
Lees verder