Stijve handen: oorzaken en symptomen van een stijve hand

Stijve handen is een zeer vervelende aandoening die interfereert met je dagelijkse bezigheden. Je gebruikt je handen voor bijna alles. Wanneer je last krijgt van stijve handen krijg je moeite om dagelijkse activiteiten die je als vanzelfsprekend beschouwt goed uit te voeren, van het schrijven van een brief, het openen van een fles of het bellen met je mobiele telefoon. Als een hand stijf wordt, kan dit veroorzaakt worden door een aantal problemen, sommige ernstiger dan andere. Er kan sprake zijn van een reumatische aandoening of een pees- of spieraandoening. Hoe dan ook, ga bij aanhoudende of verergerende klachten naar je huisarts voor onderzoek en diagnose. Op basis daarvan zal de arts een behandelplan voorstellen om de klachten te verhelpen. De meeste oorzaken van een stijve hand zijn goed te behandelen met zelfzorgmaatregelen, medicatie/injecties, fysiotherapie of soms een operatie. Hierdoor treedt een herstel van de functie van de hand op en verbetert tevens de kwaliteit van leven.

• Stijve handen
• Symptomen
• Oorzaken van een stijve hand
• Artrose
• Reumatoïde artritis (RA)
• Botbreuk
• Dislocatie
• Gekneusde hand
• Pees- en spierblessures
• Diabetische stijve hand syndroom
• Stijve vinger door triggerfinger
• Medische hulp inschakelen
• Huisarts raadplegen
• Alarmsymptomen
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van stijve handen

Stijve handen

Stijve handen kent verschillende mogelijke veroorzaken. Stijve handen zorgen ervoor dat het gebruik en de functie die we vaak als vanzelfsprekend beschouwen, wordt beperkt. Stijfheid kan optreden als er problemen zijn in en rond de structuren van een gewricht, waaronder ligamenten en spieren. Sommige van deze problemen kunnen bestaan uit reumatische aandoeningen, een botbreuk, dislocatie, verstuikingen en pees- en spierblessures. Minder bekend is het diabetische stijve hand syndroom, ook wel geschaard onder 'beperkte gewrichtsbeweeglijkheid' en soms ook wel 'cheiroarthropathie' genoemd.

Symptomen

Stijve, stramme handen kunnen gepaard gaan met andere symptomen:

• pijnlijke hand
• gezwollen hand
• roodheid
• blauwe plekken
• tintelingen of prikkelingen
• doof gevoel of gevoelloosheid
• krachtverlies
• vermindert bewegingsbereik

Er kan ook sprake zijn van stijve vingers of één stijve vinger.

Oorzaken van een stijve hand

Er zijn meerdere mogelijke oorzaken van een stijve hand of stijve handen. De belangrijkste oorzaken zijn:

Artrose

Artrose is een chronische aandoening waarbij de kwaliteit van het gewrichtskraakbeen verslechtert en soms zelfs helemaal verdwijnt. Handartrose wordt gekenmerkt door stijfheid en pijn in de pols, vinger(s) of duim. Het komt vooral voor bij vrouwen van 45 jaar en ouder.

Reumatoïde artritis (RA)

Reumatoïde artritis is een chronische aandoening die wisselend verloopt. RA is een vorm van reuma waarbij chronische ontstekingen in de gewrichten ontstaan (gewrichtsontsteking of artritis genaamd). Als de handen zijn getroffen, krijg je last van een gezwollen, warm, stijf en pijnlijk gevoel in de handen en daarnaast heb je moeite met bewegen en het uitvoeren van dagelijkse handelingen.

Botbreuk

Een handfractuur is een medische term voor een gebroken hand. De belangrijkste symptomen zijn zwelling van de hand, het niet (goed) kunnen bewegen van vinger(s) en hand en pijn of gevoeligheid van de hand.

Dislocatie

Elke dislocatie van de bovenste ledematen kan ervoor zorgen dat de handen stijf aanvoelen.

Gekneusde hand

Een gekneusde hand treedt op als gevolg van een direct trauma van de hand. Je kunt hierdoor last krijgen van aanzienlijke zwelling van de hand en de vingers).

Pees- en spierblessures

Dergelijke blessures kunnen optreden als gevolg van een verwonding of zelfs een snee in de hand. Blessures aan de pees kunnen ontstaan door een diepe snee.

Diabetische stijve hand syndroom

Diabetische stijve hand syndroom, ook bekend als diabetische cheiroarthropathie, is een aandoening waarbij de beweging van de vingers beperkt wordt naarmate de handen meer wasachtig en verdikt raken. Zowel mensen met diabetes type 1 als diabetes type 2 kunnen getroffen worden door het diabetische stijve hand syndroom.

Stijve vinger door triggerfinger

Een triggerfinger is een vinger die ‘vastloopt’ en vervolgens krom blijft staan, omdat er een pees vastzit in de schede. Je kunt de aangedane vinger alleen met moeite strekken, waarna deze met een schok(je) recht komt. Het strekken en buigen verloopt moeilijk en de aangedane vinger kan bovendien pijnlijk en stijf aanvoelen.

Medische hulp inschakelen

Huisarts raadplegen

Raadpleeg je huisarts als stijve handen niet reageren op zelfzorgmaatregelen of als de klachten verergeren of steeds terugkeren. Ga naar je huisarts als stijve handen:

• niet verbeteren met thuisbehandeling
• steeds erger worden
• niet reageert op de behandeling die een arts aanbeveelt
• te wijten kan zijn aan een val of ander letsel
• voorkomt met andere symptomen, zoals pijn aan de arm, koorts of uitputting

Alarmsymptomen

Ga naar de eerste hulp bij:

• intense, plotselinge, ondraaglijke handpijn
• een vermoedelijke gebroken pols, hand of arm
• een zichtbare verwonding aan de hand die intense pijn veroorzaakt

Onderzoek en diagnose

De huisarts zal aan je vragen wanneer de stijfheid is begonnen en hoe het verloop is gegaan, inclusief het effect op het gebruik van de hand, eventuele verwondingen, andere medische aandoeningen en eventuele eerdere behandelingen. De huisarts zal daarbij je medische geschiedenis in ogenschouw nemen. Zorgvuldig lichamelijk onderzoek wordt uitgevoerd naar het bewegingsbereik, zwelling en gevoeligheid, alsmede de conditie van je spieren en pezen. Meestal zullen er röntgenfoto's worden gemaakt om te controleren op reumatische aandoeningen en elke andere vervorming van de botten en gewrichten. Voor speciale situaties kunnen andere beeldvormende onderzoeken worden overwogen, zoals een MRI- of CT-scan.

Behandeling van stijve handen

Behandeling van stijve handen hangt af van de onderliggende oorzaak. Behandeling kan bestaan ​​uit rekoefeningen voor de gewrichten en spieren om deze te helpen ontspannen. Verschillende soorten spalken kunnen worden gebruikt om de strakke gewrichten uit te rekken en meer bewegingsbereik te geven. Een operatie kan nodig zijn als andere behandelingen niet werken of als de pijn of stijfheid de handfunctie beïnvloedt. Elke chirurgische ingreep vereist meestal een aanzienlijke handrevalidatie na de operatie. Zonder deze therapie kan de stijfheid terugkeren.

Het is onbekend wat het diabetische stijve hand syndroom veroorzaakt, maar het wordt als preventieve methode aanbevolen om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden.

Lees verder

• Diabetische stijve hand syndroom: symptomen en behandeling
• Stijve handen, polsen en voeten: door reumatoïde artritis
• Stramme, pijnlijke handen: oorzaken van stijve, stramme hand
• Warme handen: oorzaken en behandeling van gloeiende handen
• Kramp in hand of vingers: oorzaken van vinger- & handkrampen