Stijve schouder: oorzaken en symptomen van stijve schouders
Een stijve schouder zorgt ervoor dat je nauwelijks meer in staat bent om activiteiten boven je hoofd zoals tennissen, schilderen, was ophangen, etc. te verrichten. Ook is bij een stijve schouder het opheffen van je arm om een trui aan te doen een heuse uitdaging. Je arm voelt zwak aan. Er zijn een aantal mogelijke oorzaken van een stijve schouder, zoals een frozen shoulder (adhesieve capsulitis), een SLAP-laesie (labrum scheur), bursitis subacromialis, artrose in de schouder of een acute scheur in de pezen van de rotator cuff. Je kunt ook last krijgen van stijve schouders door sporten, klussen of verkeerde slaaphouding. Hoe dan ook, raadpleeg bij aanhoudende of verergerende klachten je huisarts. De huisarts kan een diagnose stellen en op basis daarvan een geschikte behandeling inzetten.
Stijve schouder /
Bron: Africa Studio/Shutterstock.comEen stijve schouder
De meeste schouderklachten duren relatief kort. Maar soms kan het probleem in je schouder deel uitmaken van een langdurige aandoening zoals artrose of polymyalgia rheumatica (PMR), waarbij de spieren rond de nek, schouders en/of heupen stijf en pijnlijk zijn. Het komt vrij vaak voor dat mensen met
reumatoïde artritis last van pijn en zwelling in hun schouders hebben.
Er zijn verschillende andere mogelijke oorzaken van een stijve schouder, zoals:
- ontsteking, waarbij je schouder warm, rood, gezwollen en pijnlijk wordt als een natuurlijke reactie op een infectie of letsel
- schade aan de spieren en pezen rond de schouder
- spanning in de spieren tussen nek en schouder en dit komt meestal door de houding in je bovenrug of nek, en is vaak gekoppeld aan de manier waarop je staat of zit wanneer je een computer op het werk gebruikt
- bursitis of slijmbeursontsteking in de schouder, een slijmbeurs is een met vocht gevuld kussentje dat normaal gesproken de spieren en pezen helpt om soepel over de schouderbeenderen te glijden
- schade aan de botten en het kraakbeen, die kan worden veroorzaakt door artrose
Symptomen van stijve schouders
Er zijn veel oorzaken van stijve schouder(s) en ze hebben allemaal hun eigen unieke waaier aan symptomen. Afhankelijk van de oorzaak van schouderstijfheid kun je last krijgen van de volgende symptomen:
Veel voorkomende oorzaken
Er zijn verschillende veel voorkomende schouderklachten en -verwondingen die mogelijk een beperkte mobiliteit en stijfheid in je schouder kunnen veroorzaken:
Frozen shoulder (adhesieve capsulitis)
Een frozen shoulder is het resultaat van een ontsteking van het gewrichtskapsel van de schouder en wordt gekenmerkt door schouderstijfheid, pijn en verminderd bewegingsbereik. Een 'frozen shoulder' is een Engelse term en betekent letterlijk een 'bevroren schouder'. Een andere term voor frozen shoulder is 'adhesieve capsulitis'. Deze aandoening ontstaat door een ontsteking of irritatie van het weefsel rond het schoudergewricht.
SLAP-laesie (labrum scheur)
Een SLAP-laesie is een scheurtje in de aanhechting van de bicepspees aan de bovenzijde van de kom van de schouder. Het veroorzaakt meestal pijn diep in de schouder en verminderde bewegingsbereik. Bewegingen boven je hoofd, zoals het gooien van een bal, het tillen van gewichten of het verven van een plafond, zijn over het algemeen moeilijk en pijnlijk, zeker als het gaat om explosieve bovenhoofdse bewegingen, zoals bij zwemmen of volleybal. Als gevolg hiervan zul je merken dat je sportprestaties afnemen.
Bursitis subacromialis
Bursitis subacromialis is een slijmbeursontsteking van de schouder. Het is dus een ontsteking van de slijmbeurs in de schouder die zich onder het acromion (een botuitsteeksel bovenop de scapula) bevindt. Deze aandoening kan schouderpijn en stijfheid van de schouder veroorzaken bij activiteiten boven het hoofd, zoals het witten van een plafond of het tillen van zware voorwerpen. Zelfs bewegingen als de jas aantrekken of iets uit de achterzak pakken zijn vaak ook beperkt. Subacromiale bursitis treedt op wanneer een slijmbeurs, een zak gevuld met vloeistof in je schouder, ontstoken raakt.
Schouderartrose
Schouderartrose is een minder vaak voorkomende vorm van
artrose. Artrose ontstaat wanneer het kraakbeen in een of meerdere gewrichten in kwaliteit achteruitgaat, beschadigd is en onvoldoende herstelt. Naast pijn hebben mensen met artrose vaak last van stijfheid. Artrose in de schouder kan dus gepaard gaan met een stijve schouder.
Acute scheur in de pezen van de rotator cuff
Acute scheur in de pezen van de rotator cuff (dit zijn de vier spieren in de schouder die een groot deel van de schouderstabiliteit op zich nemen) ontstaat vaak door overmatig gebruik. Het kan leiden tot zwakte in de arm en pijn in met name je bovenarm. Andere symptomen zijn:
- pijn die je 's nachts uit de slaap kan houden
- pijn die verergert bij bewegen (vooral heffen) van de arm
- draaien van de arm in zijwaarts geheven stand geeft pijn
- pijn straalt vaak uit naar de nek, de bovenarm of de hand
- tintelingen in de hand
- bovenhoofdse werkzaamheden verergeren de klachten
Sporten, klussen of slaaphouding
Sommige mensen hebben een stijve schouder na het sporten, klussen (bijvoorbeeld plafond verven) of slapen in een ongemakkelijke houding.
Arts inschakelen
Schakel onverwijld medische noodhulp in als het gevoel van een stijve schouder en schouderpijn gepaard gaat met moeilijk ademhalen of een gevoel van beklemming op de borst. Dit kan een symptoom zijn van een
hartaanval en vereist onmiddellijke medische aandacht.
Vraag iemand om je naar de spoedeisende hulp of de eerstehulpafdeling te brengen als een stijve schouder en schouderpijn wordt veroorzaakt door een verwonding en gepaard gaat met:
- een gewricht dat misvormd lijkt
- onvermogen om het gewricht te gebruiken of je arm van het lichaam af te bewegen
- Intense pijn
- plotselinge zwelling
Maak een afspraak met je huisarts als de
schouderpijn of stijfheid gepaard gaat met:
- zwelling
- roodheid
- gevoeligheid en warmte rond het gewricht
Onderzoek en diagnose
Symptomen van verschillende schouderaandoeningen die een stijve schouder kan veroorzaken overlappen elkaar, wat het stellen van een diagnose kan bemoeilijk. De (huis)arts zal vragen stellen over je klachten (zoals stijve schouder), inclusief mogelijke oorzaken (bijvoorbeeld recente verwondingen, andere gezondheidsproblemen), of je eerder stijfheid in de schouder hebt gehad, factoren die klachten verergeren en factoren die de klachten verlichten. Daarna zal de arts een grondig lichamelijk onderzoek uitvoeren. Soms is vervolgonderzoek nodig in de vorm van beeldvormende onderzoek, zoals:
- Röntgenfoto's: deze geven afbeeldingen van je botten en gewrichten. Ze kunnen veranderingen laten zien die worden veroorzaakt door artrose in het schoudergewricht of breuken. Röntgenfoto's vertonen echter geen veranderingen of problemen met betrekking tot de zachte weefsels (bijvoorbeeld spieren en pezen).
- Echografie wordt meestal gebruikt om de pezen van de rotatorenmanchet te onderzoeken op ontsteking of scheuren.
- CT-scan en MRI-scan kunnen worden gebruikt wanneer een breuk wordt vermoed of wanneer er sprake is van een ongeluk. Deze scans helpen bij het bepalen van de ernst van de verwonding en of verdere beoordeling en behandeling door een chirurg nodig is.
Behandeling van een stijve schouder
Conservatieve behandeling
Er zijn veel mogelijke behandelingen voor stijve schouders:
- Fysiotherapie en het aanpassen van de activiteiten die de klachten verergeren. Fysiotherapie zal gericht zijn op het oplossen van problemen zoals stijfheid en zwakte. Het omvat ook het anders uitvoeren van de bewegingen of activiteiten die verband houden met sport, werk of dagelijkse activiteiten die de klachten veroorzaken, verergeren of in stand houden.
- Warmte- en koude packs: deze kunnen tijdelijk verlichting bieden van pijn en stijfheid.
- Medicijnen, zoals paracetamol en NSAID's (zoals ibuprofen) kunnen nuttig zijn bij het beheersen van pijn terwijl je je best doet de beweging en functie in stand te houden en te herstellen.
- Als de pijn aanhoudt, kan de arts een injectie met corticosteroïden voorstellen.
- In gevallen van een frozen shoulder kan een hydrodilatatie worden voorgesteld. Dit is een injectie van vloeistof (zoutoplossing en een steroïde) in het gewricht.
Chirurgie
Bij de meeste mensen zal een stijve schouder na verloop van tijd verbeteren met adequate, conservatieve behandeling. In sommige gevallen is echter een operatie vereist. Chirurgie in de volgende omstandigheden nodig zijn:
- terugkerende of frequente dislocaties
- acute rotator cuff-ruptuur
- chronische rotator cuff scheur
- ernstige gewrichtsschade als gevolg van artrose en reumatoïde artritis
Chirurgie bij een frozen shoulder vereist zorgvuldige afweging, omdat het een aandoening is die gewoonlijk in de loop van de tijd van nature beter wordt en niet-chirurgisch kan worden behandeld. Het is niet ongebruikelijk dat pijn en stijfheid blijven bestaan na de operatie voor deze aandoening.
Zelfzorg
De meeste mensen met een stijve schouder zullen (grotendeels) herstellen van hun klachten. Het is belangrijk om je te houden aan de aanwijzingen van je huisarts of behandelend arts en de oefeningen doet die je van je fysiotherapeut meekrijgt. Het kan ook nodig zijn om wijzigingen aan te brengen in je levensstijl en werkmethoden die de klachten verergeren. Overleg met een fysiotherapeut en ergotherapeut voor een advies op maat.
Lees verder