Surfersoor: Ziekte met botgroei aan uitwendige gehoorgang

Een surfersoor (exostosen van de uitwendige gehoorgang) is een langzaam progressieve ooraandoening waarbij een goedaardige botgroei ontstaat als gevolg van chronische blootstelling aan koud water en koude wind. Deze aandoening komt vaak voor bij surfers, maar iedereen die meermaals wordt blootgesteld aan koud water en koude wind, zoals zwemmers, duikers, kajakkers en deelnemers aan andere maritieme activiteiten, kan deze ziekte ontwikkelen. Meestal veroorzaakt de aandoening geen klachten, maar soms leiden de botuitsteeksels in het benige gedeelte van de gehoorgang tot symptomen zoals gehoorverlies, herhaalde middenoorinfecties en oorafscheiding. De behandeling bestaat uit het verwijderen van vuil uit de uitwendige gehoorgang dat vast komt te zitten door de abnormale botgroei. In ernstige gevallen is een operatie noodzakelijk. De vooruitzichten voor behandelde patiënten zijn meestal goed.

• Epidemiologie van botuitsteeksels in de uitwendige gehoorgang
• Prevalentie en incidentie
• Leeftijd en geslacht
• Mechanisme
• Bename uitgroei door blootstelling aan kou
• Chronische irritatie van het oorweefsel
• Oorzaken: Chronische blootstelling aan koud water en koude wind
• Risicofactoren voor exostosen van de uitwendige gehoorgang
• Frequentie van blootstelling aan koud water
• Gebruik van onvoldoende bescherming
• Langdurige blootstelling aan harde wind
• Risicogroepen
• Surfers en watersporters
• Mannen en jongvolwassenen
• Mensen in koude klimaten
• Symptomen van surfersoor
• Alarmsymptomen van surfersoor
• Verminderd gehoor
• Pijn en ontsteking
• Verstopte gehoorgang en verhoogde vatbaarheid voor infecties
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van surfersoor
• Prognose van botgroei aan de uitwendige gehoorgang
• Conservatieve behandeling
• Chirurgische behandeling
• Complicaties van surfersoor
• Preventie van oorexostosen
• Praktische tips voor het omgaan met surfersoor
• Draag beschermende schoenen
• Gebruik een antiseptische zalf
• Vermijd overmatige wrijving
• Gebruik ijs om de zwelling te verminderen
• Raadpleeg een arts voor medische behandeling
• Versterk je voeten en enkels
• Misvattingen rond surfersoor
• Surfersoor is alleen een probleem voor surfers
• Surfersoor ontstaat altijd door het dragen van oordoppen of een wetsuit
• Surfersoor veroorzaakt altijd pijn en verstopte oren
• Surfersoor is altijd een gevolg van langdurige blootstelling aan water
• Surfersoor kan alleen worden behandeld met antibiotica
• Surfersoor heeft altijd langdurige gevolgen voor het gehoor
• Je kunt surfersoor niet voorkomen als je regelmatig zwemt

Epidemiologie van botuitsteeksels in de uitwendige gehoorgang

Surfersoor, ook wel bekend als “surfer's ear” of exostosen van het externe gehoorkanaal, is een aandoening die zich vaak voordoet bij mensen die regelmatig in koud water zwemmen, zoals surfers, zwemmers en andere watersporters. Het ontstaat wanneer benige uitsteeksels zich vormen in de gehoorgang als reactie op herhaalde blootstelling aan kou, water en wind. De prevalentie van surfersoor is met name hoog in gebieden waar watersporten populair zijn, zoals in kustgebieden met koude zeewateren.

Prevalentie en incidentie

Hoewel specifieke statistieken moeilijk te verkrijgen zijn, wordt geschat dat de prevalentie van surfersoor bij mensen die regelmatig in koud water zwemmen of surfen 10-20% bedraagt. Het komt vaker voor bij mensen die hun activiteiten in koudere wateren uitvoeren, zoals de Noordzee of de Stille Oceaan, waar het water vaak onder de 15°C ligt.

Leeftijd en geslacht

Surfersoor komt het vaakst voor bij jonge tot middelbare leeftijds surf- en watersporters. De aandoening wordt vaker gezien bij mannen dan bij vrouwen, wat deels te maken heeft met de hogere prevalentie van mannen in de surfgemeenschap. Leeftijd speelt ook een rol, aangezien de ziekte zich doorgaans ontwikkelt na meerdere jaren van blootstelling aan koude wateromstandigheden.

Mechanisme

Surfersoor ontstaat als gevolg van chronische blootstelling van de gehoorgang aan koud water en de kou van de wind. Deze blootstelling stimuleert de groei van bot in de gehoorgang als een beschermende reactie. In de loop van de tijd kan deze benige groei de gehoorgang vernauwen, wat kan leiden tot gehoorverlies of andere complicaties.

Bename uitgroei door blootstelling aan kou

De belangrijkste oorzaak van surfersoor is langdurige blootstelling van de gehoorgang aan koude wateren en koude wind. Het lichaam reageert op deze externe omstandigheden door benige uitgroei (exostosen) in de gehoorgang te vormen. Deze uitgroei kan de gehoorgang uiteindelijk blokkeren, wat leidt tot pijn, ontsteking en gehoorproblemen.

Chronische irritatie van het oorweefsel

De herhaalde irritatie van het oorweefsel door water en wind kan ook leiden tot de opbouw van een beschermende laag van botweefsel. Dit botweefsel groeit naar binnen, waardoor de gehoorgang langzaam vernauwt. De ontwikkeling van deze uitsteeksels is vaak langzaam, maar kan geleidelijk de functie van het gehoor beïnvloeden.

Oorzaken: Chronische blootstelling aan koud water en koude wind

Exostosen (botuitsteeksels) ontwikkelen zich door langdurige irritatie van de uitwendige gehoorgang door koude wind of koud water (kouder dan 19°C), meestal koud zeewater. De botuitsteeksels ontstaan vanuit de benige trommelvliesring. Vermoedelijk veroorzaakt de blootstelling aan koud water of koude wind een langdurige vasodilatatie (vaatverwijding), wat leidt tot nieuwe botvorming. Het gebied boven de trommelvliesring is uiterst gevoelig door de zeer dunne laag huid die het onderliggende bot bedekt. Het oorsmeer kan door de botgroei niet goed worden afgevoerd, wat leidt tot de vorming van een oorprop (prop gevuld met oorsmeer). Deze verstopping van de uitwendige gehoorgang leidt vervolgens tot symptomen. Ook chemische en fysieke irriterende stoffen kunnen soms bijdragen aan het ontstaan van deze ooraandoening.

Risicofactoren voor exostosen van de uitwendige gehoorgang

Verschillende factoren kunnen het risico op het ontwikkelen van surfersoor verhogen:

• Regelmatige blootstelling aan koud water en wind, zoals bij surfers, zwemmers, kajakkers en andere watersporters.
• Het ontbreken van beschermende uitrusting, zoals oordoppen of een capuchon.
• Herhaalde en langdurige blootstelling, vooral in koude klimaten.
• Mannen lijken een hoger risico te hebben dan vrouwen, mogelijk door vaker deelnemen aan wateractiviteiten.

Frequentie van blootstelling aan koud water

De belangrijkste risicofactor voor surfersoor is herhaalde blootstelling aan koud water, vooral in combinatie met wind. Surfers, zwemmers en andere watersporters die regelmatig in koud water actief zijn, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van deze aandoening.

Gebruik van onvoldoende bescherming

Mensen die geen adequate bescherming dragen, zoals oordoppen of waterdichte hoeden, tijdens het beoefenen van hun sport lopen een verhoogd risico. Het dragen van deze beschermende hulpmiddelen kan helpen de kans op irritatie van de gehoorgang door koude en water te verminderen.

Langdurige blootstelling aan harde wind

Naast koud water speelt ook de blootstelling aan harde wind een rol bij de ontwikkeling van surfersoor. Wind kan de gehoorgang uitdrogen en irriteren, waardoor de kans op het ontwikkelen van benige uitgroei groter wordt.

Risicogroepen

Surfersoor komt vaker voor bij bepaalde groepen mensen die regelmatig deelnemen aan watersporten. De volgende groepen hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van deze aandoening.

Surfers en watersporters

De risicogroep voor surfersoor bestaat voornamelijk uit surfers en andere watersporters, zoals zeilers, duikers en openwaterzwemmers. Deze mensen worden vaak blootgesteld aan koude wateren, vooral in klimaten met lage watertemperaturen, waardoor ze meer kans hebben op het ontwikkelen van de aandoening.

Mannen en jongvolwassenen

Mannen, vooral jongvolwassenen die actief zijn in de surfsport, vormen de grootste risicogroep. Dit komt doordat mannen vaker deelnemen aan deze intensieve activiteiten, waardoor ze een hoger risico lopen op de ontwikkeling van surfersoor. De aandoening wordt vaak gezien bij mensen die hun watersport beoefenen vanaf jonge leeftijd en dit jarenlang volhouden.

Mensen in koude klimaten

Mensen die in gebieden wonen waar de zeewatertemperatuur het hele jaar door laag blijft, lopen een hoger risico op surfersoor. In koude kustgebieden zoals Noord-Europa of Noord-Amerika komen gevallen van surfersoor vaker voor dan in gebieden met warmer water.

Symptomen van surfersoor

Botuitsteeksels in het benige gedeelte van de gehoorgang veroorzaken meestal geen symptomen in de vroege stadia. Echter, als de uitsteeksels groter worden, kunnen de volgende symptomen optreden:

• Geleidend gehoorverlies, veroorzaakt door de verstopping van de gehoorgang.
• Een vol gevoel in het oor, als gevolg van ophoping van oorsmeer en vuil.
• Herhaalde otitis externa (chronische ontsteking van de uitwendige gehoorgang), mogelijk met oorafscheiding en jeuk.
• Een gevoel van water achter de oren.
• In zeldzame gevallen secundaire oorpijn, veroorzaakt door de druk van de botuitsteeksels of een bijkomende infectie.

Alarmsymptomen van surfersoor

Surfersoor kan in de vroege stadia asymptomatisch zijn, maar na verloop van tijd kunnen er verschillende symptomen optreden die wijzen op de aanwezigheid van de aandoening. De symptomen zijn vaak gerelateerd aan de verstopte gehoorgang en de ontsteking die gepaard gaat met de benige uitgroei.

Verminderd gehoor

Het belangrijkste symptoom van surfersoor is een vermindering van het gehoor als gevolg van de vernauwing van de gehoorgang door de benige uitgroei. Dit gehoorverlies kan mild beginnen en verergeren naarmate de aandoening vordert.

Pijn en ontsteking

In sommige gevallen kunnen de uitsteeksels die zich in de gehoorgang ontwikkelen, pijnlijk zijn. Dit kan gepaard gaan met ontsteking, jeuk of zelfs infecties in de gehoorgang. Patiënten kunnen pijn ervaren wanneer ze hun hoofd draaien of bepaalde geluiden horen.

Verstopte gehoorgang en verhoogde vatbaarheid voor infecties

Door de vernauwing van de gehoorgang kunnen water en vuil zich ophopen, wat leidt tot een verhoogde vatbaarheid voor oorinfecties. Dit kan zich manifesteren als pijn, afscheiding of druk in het oor.

Diagnose en onderzoeken

Vraaggesprek
Het bespreken van de medische geschiedenis is essentieel voor de diagnose van surfersoor. De aandoening komt niet alleen voor bij surfers, maar ook bij mensen die betrokken zijn bij andere activiteiten in koude, natte, en winderige omstandigheden, zoals windsurfen, kajakken, zeilen, jetskiën, kitesurfen en duiken. De patiënt moet herhaaldelijk zijn blootgesteld aan koud water of koude wind, meestal door watersporten of zwemmen. Significante botuitsteeksels ontwikkelen zich meestal na vijf tot tien jaar van dergelijke blootstelling.

Lichamelijk onderzoek
De arts onderzoekt het oor met een otoscoop (inwendig kijkonderzoek van het oor of de oren) en ziet dan meestal meerdere knobbelachtige gezwellen op de trommelring. Deze gezwellen komen vaak voor in beide uitwendige gehoorgangen. Als de exostosen groot genoeg zijn, kunnen ze het zicht op het trommelvlies blokkeren. Bij aanwezigheid van gehoorverlies voert de arts vaak een aanvullende audiometrie (gehooronderzoek) uit.

Diagnostisch onderzoek
Meestal zijn de medische geschiedenis en het lichamelijk onderzoek voldoende om surfersoor te diagnosticeren. De ernst van de exostosen wordt beoordeeld op een schaal van 1 tot 3, afhankelijk van het percentage verstopping van de gehoorgang. Een CT-scan van de uitwendige gehoorgang kan nodig zijn voor chirurgische planning, vooral als de exostosen groot zijn. Dit beeldvormend onderzoek wordt echter niet routinematig uitgevoerd.

Differentiële diagnose
De differentiaaldiagnose voor gezwellen in de uitwendige gehoorgang omvat:

• Een oorprop ().
• [ARTIKEL=178953]Goedaardige oorpoliepen.
• Osteomen (goedaardige gezwellen van botweefsel).
• Otitis media (middenoorontsteking).

Behandeling van surfersoor

De behandeling richt zich meestal op het regelmatig reinigen van de uitwendige gehoorgang om ingesloten vuil te verwijderen. Dit kan de gehoorgang vrijhouden en symptomen zoals gehoorverlies verminderen. In ernstige gevallen, wanneer meer dan 80% van de gehoorgang is geblokkeerd, kan een chirurgische ingreep onder algemene anesthesie nodig zijn om de exostosen te verwijderen. Bij circa zeven op de tien patiënten verbetert de levenskwaliteit na de operatie. Mogelijke complicaties van de operatie zijn trommelvliesruptuur, vertraagde genezing, kanaalstenose, verlies van hoogfrequent gehoor, temporomandibulaire gewrichtsstoornissen (TMJ) met kaakpijn en gezichtspijn, en aangezichtszenuwverlamming. Vanwege het risico op complicaties wordt chirurgie alleen aanbevolen voor patiënten met significante symptomen. Als exostosen aan beide oren aanwezig zijn, worden twee operaties uitgevoerd met een tussenperiode van zes weken.

Prognose van botgroei aan de uitwendige gehoorgang

De prognose van surfersoor hangt af van de ernst van de aandoening en de tijdige interventie. Als surfersoor tijdig wordt herkend, kan het vaak goed behandeld worden met conservatieve methoden. In meer gevorderde gevallen kan een operatie nodig zijn om de benige uitsteeksels te verwijderen.

Conservatieve behandeling

In de vroege stadia kan surfersoor vaak conservatief worden behandeld door het dragen van beschermende oordoppen of het vermijden van langdurige blootstelling aan koud water. Het gebruik van ontstekingsremmende medicatie kan ook helpen om symptomen zoals pijn en ontsteking te verlichten.

Chirurgische behandeling

Bij ernstige gevallen van surfersoor, waarbij de gehoorgang significant is vernauwd en er geen verbetering is met conservatieve behandelingen, kan een operatie noodzakelijk zijn. De chirurgische ingreep richt zich op het verwijderen van de benige uitsteeksels en het herstellen van de normale functie van de gehoorgang.

Complicaties van surfersoor

Zonder behandeling kan surfersoor leiden tot ernstige gehoorproblemen en chronische infecties. Mogelijke complicaties zijn:

• Permanente gehoorverlies door volledige blokkering van de gehoorgang.
• Chronische otitis externa met frequente infecties en ontstekingen.
• Verhoogd risico op trommelvliesbeschadiging en gehoorverlies.

Preventie van oorexostosen

Om het risico op het ontwikkelen van surfersoor te verkleinen, kunnen mensen het beste voorzorgsmaatregelen nemen, zoals:

• Het gebruik van siliconen oordoppen om te voorkomen dat koud water de gehoorgang binnendringt.
• Het dragen van een zwemmuts, duikhelm, of een wetsuit capuchon tijdens wateractiviteiten.
• Het vermijden van blootstelling aan extreem koude en winderige omstandigheden zonder adequate bescherming.
• Regelmatige controle van de gehoorgang door een arts om eventuele vroege tekenen van exostosen op te sporen.

Praktische tips voor het omgaan met surfersoor

Surfersoor is een aandoening die zich vaak voordoet bij mensen die regelmatig in de zee surfen, door herhaaldelijke wrijving van de voeten tegen het zand of de rotsen. Dit kan leiden tot pijn en zwelling aan de voet, wat het moeilijk maakt om door te gaan met de activiteit. Het is belangrijk om de juiste maatregelen te nemen om het ongemak te verminderen en de genezing te bevorderen.

Draag beschermende schoenen

Om surfersoor te voorkomen of de symptomen te verlichten, is het belangrijk om beschermende schoenen te dragen tijdens het surfen. Deze schoenen kunnen helpen om de druk op je voeten te verlichten en beschermen tegen wrijving van zand of rotsen die de huid kunnen beschadigen. Kies voor waterdichte, comfortabele schoenen die je goed passen en voldoende grip bieden, zodat je zowel in de zee als op het land veilig kunt bewegen.

Gebruik een antiseptische zalf

Als je last hebt van een surfersoor, is het belangrijk om de aangedane plek goed te verzorgen om infecties te voorkomen. Gebruik een antiseptische zalf om de wond schoon te houden en de kans op een abces te verminderen. Breng de zalf aan op de getroffen plek na het douchen en bedek de wond met een schone, droge verband. Dit helpt om verdere irritatie te voorkomen en bevordert het herstel van de huid.

Vermijd overmatige wrijving

Als je merkt dat de pijn toeneemt door de wrijving van je voeten tegen je surfplank of het zand, probeer dan je activiteit tijdelijk te verminderen. Vermijd lange sessies in de zee of het lopen over ruw terrein totdat de irritatie afneemt. Dit kan helpen om de ontsteking en pijn te verminderen en je de tijd te geven om te herstellen.

Gebruik ijs om de zwelling te verminderen

Als je merkt dat de voet is opgezwollen door het surfersoor, kan het toepassen van ijs helpen om de zwelling te verminderen en de pijn te verlichten. Breng het ijs gedurende 15 tot 20 minuten aan op de getroffen voet, meerdere keren per dag. Zorg ervoor dat je het ijs niet direct op de huid aanbrengt, maar wikkel het in een doek om bevriezing te voorkomen.

Raadpleeg een arts voor medische behandeling

Als de symptomen van surfersoor aanhouden of verergeren, is het belangrijk om een arts te raadplegen. De arts kan je adviseren over verdere behandelingen, zoals het gebruik van ontstekingsremmende medicijnen of het doorverwijzen naar een specialist voor een verdoving als de pijn te intens is. In sommige gevallen kan het nodig zijn om de getroffen huid te behandelen met een specifieke zalf of crème om infectie en verdere complicaties te voorkomen.

Versterk je voeten en enkels

Het versterken van de spieren rondom je voeten en enkels kan helpen om de kans op surfersoor in de toekomst te verminderen. Oefeningen die de stabiliteit van de enkels verbeteren en de spieren in de voeten versterken, kunnen de belasting tijdens het surfen beter verdelen en de wrijving op de voeten verminderen. Vraag een fysiotherapeut om advies over specifieke oefeningen die geschikt zijn voor surfers en sporters.

Door deze praktische tips toe te passen, kun je de symptomen van surfersoor verlichten en het herstel bevorderen. Het is belangrijk om te luisteren naar je lichaam en overbelasting van de voeten te vermijden. Als de pijn aanhoudt, aarzel dan niet om medische hulp in te schakelen.

Misvattingen rond surfersoor

Surfersoor is alleen een probleem voor surfers

Veel mensen denken dat surfersoor, ook wel bekend als externe gehoorgangontsteking, alleen voorkomt bij surfers. Dit is echter niet waar. Iedereen die lange tijd in koud water doorbrengt, zoals zwemmers, kan ook last krijgen van deze aandoening. De term "surfersoor" komt voort uit het idee dat surfers het meest vatbaar zijn, maar het kan elke waterminnende persoon treffen, zelfs zonder direct verband met oorafwijkingen.

Surfersoor ontstaat altijd door het dragen van oordoppen of een wetsuit

Hoewel het dragen van oordoppen of het langdurig dragen van een wetsuit de kans op surfersoor kan verhogen, is het niet altijd de oorzaak. De aandoening ontstaat door het in contact komen van het oor met verontreinigd water of door constante blootstelling aan water en wind. Huidinfecties kunnen hierbij een rol spelen, waardoor bacteriën de gehoorgang binnendringen en ontstekingen veroorzaken.

Surfersoor veroorzaakt altijd pijn en verstopte oren

Veel mensen denken dat surfersoor altijd pijn in het oor of een verstopt gevoel veroorzaakt. Echter, niet iedereen die last heeft van deze aandoening ervaart pijn. Sommige mensen hebben alleen een jeukend of irritant gevoel in de gehoorgang, terwijl anderen nauwelijks merken dat er iets aan de hand is. Het is dus belangrijk om alert te zijn op subtiele symptomen, zoals een lichte afscheiding of jeuk, die op een infectie kunnen wijzen.

Surfersoor is altijd een gevolg van langdurige blootstelling aan water

Hoewel langdurige blootstelling aan water een belangrijke risicofactor is, hoeft surfersoor niet altijd het gevolg te zijn van urenlange wateractiviteit. Zelfs kortdurend contact met verontreinigd water, bijvoorbeeld door het in contact komen met een insectenbeet of ander vuil, kan leiden tot een infectie in de gehoorgang. Het is belangrijk om te weten dat ook andere factoren, zoals een verzwakt immuunsysteem of een allergie, een rol kunnen spelen.

Surfersoor kan alleen worden behandeld met antibiotica

Er is de misvatting dat antibiotica altijd noodzakelijk zijn om surfersoor te behandelen, maar dit is niet het geval. In milde gevallen kan de aandoening vanzelf verbeteren zonder antibiotica, vooral als je de juiste zelfzorg toepast, zoals het goed droog houden van je oren. In ernstigere gevallen kunnen antibiotica wel noodzakelijk zijn, maar het is belangrijk om de juiste diagnose te krijgen van een arts, zoals een specialist in bloeddruk.

Surfersoor heeft altijd langdurige gevolgen voor het gehoor

Hoewel surfersoor ongemakkelijk kan zijn, heeft het meestal geen langdurige invloed op je gehoor als het op tijd wordt behandeld. De aandoening is vaak tijdelijk en kan met de juiste zorg, zoals het reinigen van je oren of het gebruik van oogdruppels, snel worden verholpen. Het is echter wel belangrijk om niet te wachten met het zoeken naar hulp, vooral als je symptomen zoals hartproblemen of andere complicaties ervaart.

Je kunt surfersoor niet voorkomen als je regelmatig zwemt

Hoewel je misschien niet altijd volledig kunt voorkomen dat je surfersoor krijgt, zijn er wel maatregelen die je kunt nemen om je oren te beschermen. Het dragen van oordoppen of het voorzichtig afdrogen van je oren na het zwemmen kan al veel verschil maken. Het is belangrijk om preventieve maatregelen te nemen, zoals het vermijden van langdurige blootstelling aan koud of besmet water, om de kans op het ontwikkelen van surfersoor te minimaliseren.

Lees verder

• Zwemmersoor: Ooraandoening met afscheiding uit oor & oorpijn
• Otitis media (middenoorontsteking): Infectie bij kinderen
• Oorpijn: Pijn in oor door probleem in oren of lichaam
• Oorprop: Overtollig oorsmeer verwijderen, o.a. met water
• Oorinfecties: Soorten, symptomen en behandeling