Spierverharding in de rug: oorzaken, behandeling & preventie

Onder spierverharding wordt een plaatselijke spanning van het spierstelsel verstaan. Een spierverharding is een hard aanvoelende plek of 'knoop' in een spier. Naast lokale drukpijn, kan een spierverharding ook pijn op andere plaatsen in het lichaam veroorzaken. Een spierverharding in de rug komt vaak voor en wordt veroorzaakt door de constante spanning van de rugspieren. Dit leidt vaak tot onaangename klachten die zelfs kunnen uitstralen naar andere delen van het lichaam. Het risico op spierverharding in de rug neemt toe met de leeftijd. Een belangrijk aspect van spierverharding is dat het je bewegingsvrijheid kan beperken en de algehele flexibiliteit van het lichaam kan verminderen. Spierverhardingen kunnen ontstaan door overmatige fysieke inspanning, slechte houding, stress of zelfs een gebrek aan voldoende hydratatie. Het behandelen en voorkomen van spierverhardingen kan vaak worden bereikt door regelmatige lichaamsbeweging, strekoefeningen en ontspanningstechnieken.

• Spierverharding in de rug
• Oorzaken van harde spieren in de rug
• Veel voorkomende oorzaken
• Beschrijving
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Complicaties
• Behandeling van spierverharding in de rug
• Mogelijke behandelingen
• Dry needling
• Preventie van verharde rugspieren

Spierverharding in de rug

De medische term van een spierverharding in de rug of elders, is myogelose. Dit verwijst naar een duidelijk gelokaliseerde, plaatselijke verandering in de spieren die kan worden gevoeld. Als de spanningstoestand van de spieren sterk toeneemt, is er sprake van spierspanning. Daarbij worden de spiervezels gespannen en kunnen de spieren niet meer zelf voor ontspanning zorgen, wat leidt tot verharding. De spierverharding op zijn beurt resulteert in een verminderde bloedcirculatie in de spier, wat merkbaar is door bewegingsbeperkingen. Niet zelden veroorzaakt het ook ontstekingen. Naast de rug, worden de nek en schouder vaak getroffen door spierverharding.

Oorzaken van harde spieren in de rug

Veel voorkomende oorzaken

Mogelijke oorzaken van een spierverharding in de rug zijn:

• verkeerde belasting
• overbelasting
• slechte houding
• stoornissen in de bloedsomloop
• niet flexibele hamstrings (wanneer de flexibiliteit in de hamstrings beperkt is, gaat de rug dit overcompenseren door extreem te buigen)
• spierspanning
• sportblessures

Beschrijving

Een spierverharding in de rug kan meerdere mogelijke oorzaken hebben. In de meeste gevallen treedt het op als gevolg van chronische overbelasting van de rugspieren. Spieren raken overbelast door een korte te zware belasting of een te langdurige lichte belasting (vaak door herhaalde bewegingen en te weinig herstel). Als de spieren te lang of te intensief worden belast, resulteert dit in een vasculaire compressie. Dit leidt op zijn beurt tot een slechtere bloedtoevoer naar de aangetaste spieren. Omdat het metabolisme van de spieren wordt beïnvloed, ontvangen de spiercellen minder zuurstof. Bovendien is er een slechtere afbraak van (toxische) metabolieten. Als gevolg hiervan vormt zich een zwelling en wordt de spanning van de spiervezels sterker. Dit proces veroorzaakt uiteindelijk een verharding van de spier.

De spierspanning in de rug wordt veroorzaakt door een reflexreactie op een stimulus. In sommige gevallen zijn blessures of een slechte houding de oorzaak van spierspanning. De meest voorkomende oorzaak van spierverharding is geen gebrek aan lichaamsbeweging of inactiviteit, maar een teveel aan fysieke activiteit. Een spierverharding komt vaak door draaiing en overstrekking van de rug, overbelasting of eenzijdige belasting of stress op de rugspieren. Dit gebeurt vaak tijdens het sporten of het doen van werkzaamheden. Verharde spieren in de rug worden merkbaar door onderhuidse 'spierknopen'. Bovendien lijd je aan een sterke spanning in de spieren. In het verdere verloop krijg je last van drukgevoeligheid, krachtverlies en pijn tijdens het spannen van de spieren. Als spierverharding herhaaldelijk voorkomt, verhoogt dit het risico op spierspanning of spierscheuren.

Bij een spierverharding is naast drukpijn vaak een doffe, permanente pijn merkbaar. Als je een bepaalde houding aanneemt, kan de pijn verergeren. Af en toe is bepaald gedrag verantwoordelijk voor de ontwikkeling van spierverharding in de rug. Verwaarloosde en inactieve rugspieren zijn bijvoorbeeld gevoelig voor blessures en ongemak. Een verkeerde houdingen op het werk of bij het tillen van zware lasten, kan ook de klachten in gang zetten. Naast sportblessures, kunnen ook bepaalde aandoeningen een spierverharding in de rug veroorzaken. Deze omvatten artrose, spierontsteking (myositis), metabole stoornissen, stoornissen in de bloedsomloop en verkeerde slaaphouding (door bijvoorbeeld een slecht matras).

Huisarts raadplegen

Spierverharding in de rug kan vaak met zelfzorgmaatregelen worden tegengegaan. Gerichte spiertraining, veranderingen in zitpositie, oefeningen en massages kunnen helpen. Je hoeft niet per se je huisarts te raadplegen bij een spierverharding in de rug. Het uitoefenen van een sport waarbij je je rugspieren traint, zoals zwemmen, is ook zinvol. Raadpleeg je huisarts als de spierverharding aanhoudt of erger wordt. Samen met je huisarts kan een trainingsplan worden opgesteld wat is afgesteld op je persoonlijke situatie. Als de spierverharding in de rug zich verder verspreidt in de schouders of nek, moet ook een arts worden gecontacteerd. Er kan schade aan de spiervezels of zenuwbanen aanwezig zijn, wat behandeling behoeft. Als de symptomen leiden tot een verkeerde houding van het bovenlichaam, is een doktersbezoek noodzakelijk. Een verkeerde uitlijning veroorzaakt veranderingen in de botstructuur. Bovendien treedt eenzijdig overbelasting op van de zenuwen, spieren of ligamenten.

Als er verdere klachten zoals pijn, stoornissen van de bloedcirculatie of ademhalingsproblemen optreden, is het verstandig om zo snel mogelijk een arts te raadplegen. Een spierverharding kan leiden tot een stijve rug. Bewegingen zijn beperkt en deelname aan vrijetijdsactiviteiten neemt af. Als je een verontrustende beperking ervaart in de uitvoering van je dagelijkse taken en werkzaamheden, dan is het ook raadzaam een arts te raadplegen.

Onderzoek en diagnose

Als spierverharding in de rug lang aanhoudt, is het goed om je huisarts te bezoeken. De huisarts informeert naar je klachten en hij neemt je medische geschiedenis in ogenschouw. Daarna voert de arts een palpatieonderzoek van de rug uit. Een ervaren huisarts kan vrij gemakkelijk de verantwoordelijke spiertriggers identificeren. Deze reageren met drukpijn en kunnen gemakkelijk worden verplaatst. Zelfs een lichte druk op zo'n spierknoop is voldoende om onaangename pijn te veroorzaken.

Complicaties

Spierverharding leidt tot een verandering van het bewegingsapparaat. Roterende bewegingen, motoriek of fysieke activiteiten zijn beperkt. Zitten of staan ​​wordt als onaangenaam en pijnlijk ervaren. Dit is van invloed op je dagelijkse leven en activiteiten. Veel activiteiten moeten volledig worden stopgezet, wat leidt tot een verlies van welzijn. Afhankelijk van de mate van spierverharding in de rug, kun je zelfs (tijdelijk) in de ziektewet belanden. Bovendien kun je ter compensatie een andere houding gaan aannemen, wat leidt tot weer andere klachten. Slaapstoornissen komen vaak voor, wat leidt tot vermoeidheid gedurende de dag en dus tot een verminderd prestatieniveau.

Behandeling van spierverharding in de rug

Mogelijke behandelingen

Het doel van het behandelen van de spierverharding in de rug is het bestrijden van pijn en het herstel van je mobiliteit. Als er geen ontsteking is, zijn er verschillende therapeutische maatregelen beschikbaar, zoals speciale massages, het gebruik van warmte en rekoefeningen. Afhankelijk van de oorzaak van de spierverharding, zijn fysiotherapeutische oefeningen en ergotherapie ook nuttig. Deze behandelvormen kunnen je spieren versterken en je motorische vaardigheden verbeteren. Bovendien kan de fysio- of ergotherapeut eventuele verkeerde bewegings- en houdingspatronen identificeren, die hij kan veranderen. Triggerpointtherapie kan ook helpen bij voelbare verhardingen in een spier, die zeer drukpijngevoelig zijn.

Als er een ontsteking van de rugspieren is, zal de arts pijnstillende en ontstekingsremmende medicatie voorschrijven. Massages en warme baden zijn ook beschikbaar om te helpen met het bestrijden van de klachten. Als je tijdens het sporten regelmatig last krijgt van verharde spieren, dan kan het verstandig zijn om een sportarts om advies te vragen.

Dry needling

Dry needling is een gespecialiseerde behandeling die fysiotherapeuten gebruiken om klachten in je houding- en bewegingsapparaat aan te pakken. Het draait allemaal om het ontspannen van spierverhardingen, ook wel myofasciale triggerpoints genoemd, door gericht prikken met een naald in de spier.

Belangrijk om te weten: Dry needling is niet hetzelfde als acupunctuur! Bij acupunctuur worden vaak meerdere naalden in je lichaam gestoken en blijven ze een tijdje zitten. Bij Dry needling gebruiken ze een naald om kortdurend je spier te behandelen. Het werkt direct op de spieren, heeft niets te maken met energiebehandelingen en is totaal anders dan acupunctuur.

Preventie van verharde rugspieren

Om spierverharding in de rug te voorkomen, is het uitvoeren van warming-up worden vóór sportactiviteiten noodzakelijk. Ook nuttig zijn speciale rekoefeningen van de rug. In het geval van spontane myogelose moet de sporttraining worden onderbroken omdat er een verhoogd risico is op spierletsel. Om een pijnlijke, slechte houding tijdens het werk te voorkomen, is het raadzaam om je werkplek zo ergonomisch verantwoord mogelijk in te richten.

Lees verder

• Verharde spieren: symptomen en oorzaken van spierverharding
• Spierverharding in de kuit: oorzaken verharde kuitspieren
• Spierverharding in de nek: oorzaken, behandeling & preventie
• Spierverharding in dij of bovenbeen: oorzaken en behandeling