Spierverharding in de kuit: oorzaken verharde kuitspieren
Een spierverharding in de kuit kan vaak uitwendig worden waargenomen als een zwelling of bult die hard aanvoelt. Daarbij is het vooral de uitgeoefende druk die pijnlijk aanvoelt. Er zijn verschillende zelfzorgmaatregelen die je kunt treffen om de klachten te verhelpen. Normaal gesproken is een bezoek aan je huisarts niet nodig tenzij de pijn te ernstig is of de klachten lang aanhouden. Uiteindelijk is spierverharding in de kuit een overbelastingsblessure. Dit wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door overbelasting door sport. Maar andere factoren kunnen ook een rol spelen. Spierverharding gaat vaak na enkele dagen of weken weer over.- Spierverharding in de kuit
- Oorzaken van verharde kuitspieren
- Onderzoek en diagnose
- Complicaties
- Behandeling van harde kuitspieren
- Warmte toepassen en massage
- Lichte rekoefeningen (en fysiotherapie)
- Andere zelfzorgmaatregelen
- Medicijnen
- Sportblessures voorkomen
- Vooruitzichten en prognose
- Preventie
Spierverharding in de kuit
Een spierverharding is een pijnlijke spierspanning. Vooral sporters lopen risico op spierverharding in de kuit. Dit beperkt vaak het dagelijks leven en wordt als pijnlijk ervaren. Verschillende maatregelen helpen om de bewegingsvrijheid zo snel mogelijk te herstellen. Fysiotherapie en massages helpen om de verharding van de kuitspieren te verminderen.
Spierverharding in de kuit door intensieve sportbeoefening / Bron: Istock.com/MartinanOorzaken van verharde kuitspieren
In de meeste gevallen is lichamelijke overbelasting als gevolg van het sporten de oorzaak van verharde kuitspieren. Dit ontstaat doordat het lichaam zich onvoldoende aan de belasting heeft aangepast. Het komt voort uit een stevige spanning van de spiervezels, die gedurende een langere periode plaatsvindt. Het spierstelsel wordt van bloed voorzien door fijne bloedvaten, de zogeheten haarvaten. Als gevolg van de sterke spanning worden de haarvaten samengedrukt, wat betekent dat de spieren niet langer optimaal van zuurstofrijk bloed worden voorzien. De circulatiestoornis leidt tot ontsteking, die op zijn beurt leidt tot verdere spanning van de getroffen spieren. Tegelijkertijd is het de oorzaak van de opgetreden pijn. De spanning wordt veroorzaakt door overbelasting, ongunstige bewegingen of een verkeerde stand van de benen. Het lichaam kan de spanning niet meer aan. Bovendien kan een verkeerde houding verantwoordelijk zijn voor de spierverharding. Het kan gaan om langzaam opgebouwde en chronische overbelasting of een acute overbelasting, welke ontstaat door een kortdurende veel te grote kracht. Vaak gaat het om een chronische overbelasting, bijvoorbeeld langdurige verkeerde werkhouding of te intensieve sportbeoefening.Naast spierspanning kunnen beknelde zenuwen of artrose de oorzaak zijn. Op basis van deze factoren kan zich een vrij zeldzame spierverharding in de kuit ontwikkelen.
Huisarts raadplegen bij een spierverharding in de kuit / Bron: Michaeljung/Shutterstock.comOnderzoek en diagnose
Spierverharding kan in de meeste gevallen al worden gedetecteerd door het aangetaste weefsel met de hand te onderzoeken. De spierverharding manifesteert zich vaak door een knoop in de spieren, die gemakkelijk kan worden verplaatst. Bovendien duidt de typische stekende pijn op de aanwezigheid van spierverharding. Indien de pijn overheerst en het normale dagelijkse leven ernstig wordt beperkt, is het verstandig om je huisarts te raadplegen.Maak ook een afspraak met je huisarts als zelfzorg en huismiddeltjes geen soelaas bieden. Je huisarts kan een diagnose stellen op basis van lichamelijk onderzoek. Hij kan met zijn handen de drukgevoelige locaties identificeren. Soms is beeldvormend onderzoek zinvol, bijvoorbeeld in de vorm van röntgenfoto's of een CT-scan.
Complicaties
Een spierverharding in de kuit geneest meestal spontaan zonder behandeling of met behulp van ondersteunende methoden zoals massages of warme baden volledig. Desondanks kunnen complicaties niet altijd worden uitgesloten. Als de spierverharding in de kuit bijvoorbeeld wordt veroorzaakt door een ongeval waarbij ook blauwe plekken (hematoom) zijn ontstaan, kan dit leiden tot weefseladhesie (een intern litteken dat weefsels met elkaar verbindt). Soms moet dit verholpen worden door een chirurgische ingreep.Bovendien kunnen er complicaties optreden als je te snel weer aanvangt met (intensief) trainen na spierverharding. Hierbij kan de spier, die al verkrampt is, gaan scheuren (spierscheur). Overigens gebeurt dit soms ook met plotselinge bewegingen in het dagelijks leven, zoals wanneer je spontaan begint te rennen, bijvoorbeeld om een bus of trein te halen, waardoor je je kuitspieren te snel weer belast.
De kuitspier is betrokken bij alle lopende bewegingen, zodat spontane aanvallen van spierverharding in de kuit snel een scheur kunnen veroorzaken. Het gevaar is met name groot in het dagelijks leven, bijvoorbeeld als je buiten bent, omdat de spieren van de kuit in dergelijke situaties dan vaak in de kou verkeren en dus kwetsbaar zijn.
Behandeling van harde kuitspieren
Warmte toepassen en massage
Bij een spierverharding kun je vaak zelfzorgmaatregelen nemen, zoals het toepassen van warmte, bijvoorbeeld in de vorm van een warmwaterkruik of een warm bad, en massages. Sauna's en infraroodlicht kunnen ook helpen. De massage moet zorgvuldig worden uitgevoerd en mag de pijngrens niet te veel overschrijden.Lichte rekoefeningen (en fysiotherapie)
Ook worden lichte rekoefeningen aanbevolen. Vooral bij sterkere vormen van spierverharding moet je dit de eerste keer onder begeleiding van een fysiotherapeut doen. Ook tijdens het uitrekken is het belangrijk dat er geen overmatige pijn wordt veroorzaakt. Als het niet mogelijk is om bepaalde posities in te nemen, dan moet je de grenzen van je lichaam niet overschrijden.Andere zelfzorgmaatregelen
Het is ook belangrijk om voldoende te drinken eventueel magnesiumpreparaten te gebruiken. Magnesium voorkomt mogelijk spierkrampen, verhoogt je uithoudingsvermogen en geeft een sneller herstel.Medicijnen
Je kunt zo nodig ontstekingsremmende middelen innemen op doktersadvies. Het doel van de medicatie is om een ontspannend en herstellend effect te bereiken.Sportblessures voorkomen
Als de arts geen medische oorzaak kon vinden voor het optreden van spierverharding in de kuit, dan is overbelasting vaak de oorzaak. Door goede maatregelen te nemen kun je herhaling voorkomen. Begin stap voor stap met een (nieuw) trainingsschema en bouw dit langzaamaan uit. Vang altijd aan met een warming-up en doe oefeningen die passen bij de sport die je uitoefent. Blijf regelmatig sporten, zodat je fit blijft.Vooruitzichten en prognose
Een verharding van de spieren in de kuit kan in de meeste gevallen in korte tijd worden opgelost. Door gerichte massage van de kuit, warme kompressen en bescherming van de benen worden de klachten verminderd. Na een paar dagen zijn er vaak geen klachten meer als je je benen niet te zwaar blijft belasten.Bij een tekort aan voedingsstoffen of vitaminen lost verharding op wanneer het lichaam het ontbrekende element in voldoende vorm binnenkrijgt. Om herhaling van de klachten te voorkomen, moeten de bloedwaarden regelmatig worden gecontroleerd. Een verkeerde positie van het lichaam of een onjuiste belasting van het skelet kan de verharding veroorzaken. Verlichting van symptomen treedt op zodra veranderingen in houding of beweging worden geïnitieerd. Binnen enkele weken kan je symptoomvrij zijn als je regelmatig en op een gedisciplineerde manier gerichte oefeningen doet.
Als er schade of ziekten van de spiervezels zijn, hangt de prognose af van de onderliggende ziekte. In de meeste gevallen verlicht goede medische zorg de symptomen. De prognose moet individueel worden beoordeeld.
