Gevoelsstoornissen in de vingers: oorzaken en behandeling
Gevoelsstoornissen in de vingers wordt vaak uitgedrukt door onaangename tintelingen of gevoelloosheid. Ofschoon de mogelijke oorzaken erg verschillen, moet altijd rekening worden gehouden met de mogelijkheid van zenuwbeschadiging. Maar er zijn ook psychische oorzaken die gevoelsstoornissen kunnen veroorzaken. Daarom is het belangrijk om niet te lang door te lopen met gevoelsstoornissen in de vingers, maar tijdig de huisarts te raadplegen voor een goede diagnose en behandeling.
Gevoelsstoornissen in de vingers
Gevoelsstoornissen in de vingers komen meestal tot uiting als een
tintelend gevoel (
tintelende vingers) of gevoelloosheid (
doof gevoel in de vingers), wat niet te wijten is aan een externe oorzaak. Tintelingen zijn een onaangenaam gevoel op het lichaamsoppervlak, vooral de huid. In acute gevallen kan het tintelende gevoel ook als pijnlijk worden ervaren. Gevoelsstoornissen in de vingers worden bijna altijd geassocieerd met paresthesie. Deze medische term beschrijft het feit dat sensaties worden waargenomen (bijvoorbeeld tintelingen, warmte of koude) die niet kunnen worden toegeschreven aan een externe oorzaak. Gevoelloosheid in de vingers kan beperkt zijn tot de vingertoppen of van invloed zijn op de hele vinger. De gevoelloosheid is vergelijkbaar met het gevoel van vingers die 'slapen'.
Oorzaken van gevoelsstoornissen
Lichamelijke oorzaken
Gevoelsstoornissen van welke aard dan ook kunnen zowel lichamelijke als psychische oorzaken hebben. De meest voorkomende lichamelijk oorzaken omvatten aandoeningen in de bloedvaten, vernauwde zenuwen en rugklachten. Talloze zenuwstoornissen kunnen ook van invloed zijn op het perifere zenuwstelsel. Een voorbeeld daarvan is polyneuropathie, wat betekent dat op meerdere plaatsen in het lichaam de zenuwen zijn aangedaan.
Andere fysieke oorzaken zijn metabole stoornissen en een
onevenwichtige hormoonbalans. Beide factoren zijn van invloed op de vitaliteit van het zenuwstelsel en de bloedvaten, wat kan leiden tot zenuwstoornissen. Maar ook onbehandelde
diabetes heeft langetermijneffecten op het zenuwstelsel, wat bekend staat als
diabetische neuropathie.
Naast perifere zenuwbeschadiging moeten ook aandoeningen van het centrale zenuwstelsel (CNS) als mogelijke trigger worden overwogen. In deze gevallen veroorzaken problemen van de hersenen of het ruggenmerg de gevoelsstoornis omdat ze verkeerde informatie doorgeven.
Nervus ulnaris syndroom /
Bron: Alila Medical Media/ShutterstockOvermatige stress op de handen (bijvoorbeeld door intensief sporten) kan ook leiden tot een tijdelijk verlies van gevoel. Een verkeerde houding tijdens het fietsen kan bijvoorbeeld leiden tot de ontwikkeling van het cubitale tunnel syndroom of nervus ulnaris entrapment, waarbij er een irritatie van de zenuw is die aan de binnenkant van de arm loopt. Je kan daarbij last hebben van een
brandend, verdoofd of tintelend gevoel in hand, arm en vingers.
Maar ook een
whiplash kan leiden tot een verlies van gevoel in de vingers. Dit is vaak het geval na een auto-ongeluk. Bergbeklimmers die last hebben van hoogteziekte (wat ontstaat als je te snel naar een hoogte van tweeëneenhalve kilometer stijgt) melden ook een gevoel van verlies in hun vingers. Andere fysieke oorzaken van sensorische stoornissen in de vingers zijn
vitamine B12-tekort, hormonale onevenwichtigheden en het
fenomeen van Raynaud.
Psychische oorzaken
Het aantal mentale oorzaken is groot. Aanhoudende
paniek- en
angstaanvallen,
depressie of posttraumatische stressstoornis (
PTSS) veroorzaken somatoforme stoornissen (een psychische aandoening waarbij je lichamelijke klachten heeft waarvoor geen somatische oorzaak gevonden is) die leiden tot sensorische stoornissen in de vingers.
Drugs en alcohol
Bovendien kunnen gevoelsstoornissen in de vingers ook worden veroorzaakt door langdurig gebruik van middelen of alcohol.
Huisarts raadplegen
Een bezoek aan een arts wordt noodzakelijk zodra de gevoelsstoornissen gedurende een langere periode van enkele dagen optreden of regelmatig terugkeren. Als de sensorische stoornissen in de vingers leiden tot een verslechtering van het algemene leven, bijvoorbeeld als voorwerpen niet langer kunnen worden vastgehouden, moet een arts worden geraadpleegd. Als de gevoelsstoornissen zich blijven verspreiden in de onder- of bovenarmen, moet een arts worden geraadpleegd.
Verwijzing naar een specialist kan nodig zijn /
Bron: Minerva Studio/Shutterstock.comOnderzoek en diagnose
De huisarts zal vragen stellen over je klachten, je medische geschiedenis in ogenschouw nemen en je daarna lichamelijk onderzoeken. Ten behoeve van de diagnose kunnen verschillende onderzoeksmethoden worden gebruikt. Deze hebben tot doel de koude- en warmtestimuli te controleren. Er kan ook worden onderzocht of pijnstimuli voldoende worden waargenomen. Afhankelijk van de omstandigheden kan een controle op diabetes ook geschikt zijn. Als de huisarts geen oorzaak kan vinden, zal hij je doorverwijzen naar een specialist. Specialisten die zich bezighouden met zenuwstoornissen zijn neurologen en orthopedisten, evenals dermatologen. Deze zullen meestal
bloedtesten uitvoeren naast lichamelijk en neurologisch onderzoek om de exacte oorzaken te bepalen. Pas nadat fysieke oorzaken zijn uitgesloten, wordt een verwijzing naar een psycholoog of psychotherapeut in gang gezet.
Complicaties
Als er regelmatig gevoelsstoornissen in de vingers optreden, is dat niet onschadelijk. Dit zijn waarschuwingssignalen van het lichaam, die wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen. Veel mensen nemen de klachten in eerste instantie niet serieus. Ze hopen dat het snel verbetert en uiteindelijk volledig verdwijnt. Zo bereiken ze vaak het tegenovergestelde en bevorderen ze een ongewenste ontwikkeling. Het resultaat is soms blijvend beschadigd weefsel. Snelle diagnose en behandeling voorkomt vaak dat er complicaties optreden.
Bij patiënten met diabetes of stoornissen in de bloedsomloop duiden de problemen in de vingers op ziekten van de zenuwen, vaten of spieren. Een ander complicatie die vooral bij vrouwen voorkomt, zijn aandoeningen of stoornissen in de hormoonbalans.
Schildklierklachten kunnen ook voor problemen zorgen. Soms wijzen gevoelloze vingers op een tekort aan vitamine B12. Het tekort leidt op lange termijn tot permanente schade aan het gehele zenuwstelsel. Een vroeg bezoek aan de arts beschermt je tegen complicaties.
Behandeling van gevoelsstoornissen in de vingers
Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak. De behandeling van een
beknelde zenuw is afhankelijk van duur en ernst van de klachten en bestaat uit ofwel afwachten met leefstijladviezen, ofwel een operatieve ingreep waarbij de druk op de zenuw weggenomen wordt.
Bij diabetische neuropathie is de behandeling gericht op de klachten en je krijgt bloedsuikerverlagende tabletten, insuline-injecties of soms een insulinepomp om de
bloedsuikerspiegel onder controle te brengen.
Als de oorzaak van de abnormale sensaties puur psychologisch is, dan kan psychotherapie worden overwogen. Als behandeling wordt gegeven door een psychiater, kan ook medicatie worden voorgeschreven.
Vooruitzichten en prognose
De prognose voor gevoelsstoornissen in de vingers hangt nauw samen met de oorzaken van het tintelend gevoel of gevoelloosheid in het gebied van de vingers. De prognose is zeer goed als de gevoelsstoornissen worden veroorzaakt door een elektrolyt- of
vitaminegebrek (bijvoorbeeld vitamine B12), omdat dit meestal goed is om te verhelpen. Soms worden de sensorische stoornissen veroorzaakt door
hyperventilatie met verhoogde psychische excitatie door snelle ademhaling en dus oxygenatie (verzadiging met zuurstof). Als de psychische oorzaak wordt aangepakt, verdwijnen de klachten vanzelf.
Als de oorzaak van gevoelloosheid of ander ongemak in de vingers komt door een probleem in de wervelkolom, dan kan de prognose ook gunstig zijn. Dit hangt af van de mate waarin orthopedische of, indien van toepassing, chirurgische behandeling effectief is. Hetzelfde geldt voor een gevoelsstoornis veroorzaakt door zenuwletsel. Het is ook belangrijk in hoeverre je zelf bijdraagt aan het verlichten van de symptomen door je gedrag aan te passen (slapen op een goed kussen, het vermijden van eenzijdige belasting, enz.).
Preventie van abnormale sensaties
Abnormale sensaties kunnen worden voorkomen door een
gezonde leefstijl. Dit wordt gekenmerkt door uitgebalanceerde voeding, voldoende
beweging en het adequaat omgaan met stress en spanningen. Neem tijdens het sporten voldoende pauzes om overbelasting te voorkomen. Bovendien is het vermijden van schadelijke stoffen zoals nicotine en drugs nuttig om gevoelsstoornissen te voorkomen. Nicotine zorgt bijvoorbeeld voor verminderde bloedcirculatie (in handen en voeten). Diabetici moeten ook hun bloedsuikerspiegel controleren om schade aan de bloedvaten en zenuwen te voorkomen.
Lees verder