Astma: Opflakkering van symptomen door weersomstandigheden

Patiënten met astma (chronische ontsteking van luchtwegen in de longen) ervaren tijdens een aanval ademhalingsproblemen. Dit is te wijten aan een vernauwing van de luchtwegen in en uit de longen en de productie van extra slijm. Diverse risicofactoren zijn bekend voor het veroorzaken of verergeren van een astma-aanval, waaronder koude, droge lucht en warme, vochtige lucht. Ook erg nat weer, hoge pollenaantallen, plotselinge weersveranderingen en onweersbuien zijn in verband gebracht met astma-aanvallen waarbij de symptomen plots weer opflakkeren. Enkele tips helpen patiënten met astma om zich aan te passen aan de weersomstandigheden.

• Hoge pollenaantallen
• Koud weer
• Onweersbuien
• Plotse weersveranderingen
• Regen
• Vochtigheid
• Warm weer
• Winter
• Zomer
• Tips voor patiënten met astma

Hoge pollenaantallen

Via alle soorten bomen en planten worden pollen verspreid. Dit fijne gele poeder leidt vaak tot allergieën en is eveneens voor velen een uitlokkende factor voor een astma-aanval. Dankzij een allergoloog komt een patiënt te weten welke soort pollen de boosdoener is. Medicijnen en/of immunotherapie (allergie-injecties voor de behandeling van een allergie) helpen allergieën onder controle te houden.

Koud weer

De symptomen van astma verergeren mogelijk wanneer de temperatuur daalt. Door de koele lucht drogen de weefsels in de luchtwegen uit, waardoor ze gevoeliger worden. Patiënten dragen daarom het best een losse sjaal over de onderkant van het gezicht, zodat patiënten warme lucht inademen. Via de neus ademen is beter voor astmapatiënten die zich in de koude begeven.

Onweersbuien

Ook zware stormen resulteren mogelijk in een astma-aanval en dan vooral bij kinderen en volwassenen. Regen en bliksem raken stuifmeel en schimmelsporen en breken dit in kleinere stukjes dan normaal. De deeltjes worden door de wind verspreid. Patiënten met astma ademen deze deeltjes in, waardoor ze de longen bereiken en leiden tot symptomen. Patiënten met onweersastma blijven het best binnen tijdens pittige regenbuien en houden hierbij de ramen gesloten.

Plotse weersveranderingen

Sommige patiënten ontwikkelen een astma-aanval wanneer het weer plotseling verandert. Mogelijk speelt de luchtdruk een rol bij het ontstaan van de astmaklachten. Een andere theorie meldt dat de verergerde symptomen te wijten zijn aan verschuivingen in vochtigheid en temperatuur. Astmapatiënten houden de weervoorspellingen het best goed in de gaten, zodat ze weten wanneer er plotse weersveranderingen op komst zijn.

Regen

Door lichte regen verdwijnt mogelijk het stuifmeel, waardoor patiënten minder astmasymptomen ervaren. Maar een stortbui doet stuifmeel breken in kleine deeltjes, waardoor deze gemakkelijk verspreid kunnen worden via de wind. In nat weer gedijen bovendien andere mogelijke uitlokkende factoren van een astma-aanval, met name huisstofmijt en schimmel. Binnenshuis de filters van de airconditioner vaak wisselen en kamers waar veel stoom is (badkamer en keuken) goed ventileren; zijn enkele adviezen om de groei van schimmels tegen te gaan.

Vochtigheid

Het is vaak moeilijker om vochtige lucht in te ademen. Schimmels en huisstofmijten gedijen ook graag in vochtige omstandigheden. Patiënten met astma gebruiken het best een airconditioner of ontvochtiger om het huis droog te houden. ’s Morgens vroeg en ’s avonds laat is de lucht doorgaans minder vochtig. Als patiënten met astma naar buiten willen gaan, doen ze dat het best op deze momenten.

Warm weer

Wanneer patiënten warme, droge lucht inademen, irriteert dit mogelijk de reeds ontstoken luchtwegen. Dit zorgt voor vernauwde luchtwegen, waardoor patiënten moeten hoesten en kortademig zijn. Warmte en zonlicht verergeren mogelijk ook luchtvervuiling omdat ze zich mengen met chemicaliën in de lucht, hetgeen leidt tot het ontstaan van smog. Is de voorspelde luchtkwaliteit slecht door de warmte, dan blijven patiënten met astma het best binnen en gebruiken ze airconditioning. Dit zorgt voor koelte en filtert irriterende stoffen weg. Verder drinken patiënten het best veel water om uitdroging te voorkomen. De deuren en ramen blijven bij warmte tot slot gesloten wanneer patiënten binnenshuis zijn.

Winter

In de wintermaanden kampen veel patiënten met een verkoudheid en griep. Deze infecties verergeren mogelijk ook de astmasymptomen. Het gebruik van een open haard bij koude buiten, veroorzaakt soms ook irritatie aan de longen door de houtrook. Patiënten gebruiken binnenshuis het best elektrische verwarming of gaswarmte.

Zomer

Rook van een barbecue of chloor afkomstig uit een zwembad zijn enkele andere mogelijke uitlokkende factoren voor een astma-aanval. Nadat een astmapatiënt buiten geweest is, neemt hij het best een douche om stuifmeel van de kleding en het haar te verwijderen. Het is tevens belangrijk om alle kledingstukken goed te drogen met een droger zodat alle irriterende stoffen niet op de kledingstoffen kunnen komen.

Tips voor patiënten met astma

Astmapatiënten die een opflakkering van de symptomen ervaren door weersomstandigheden, volgen het best enkele tips om de symptomen te verminderen of voorkomen. Door het bekijken van de weersvoorspelling, krijgen patiënten informatie over de pollenaantallen, de luchtvervuiling en andere omstandigheden die belangrijk zijn voor patiënten met astma. Verder beperken patiënten buitenactiviteiten op dagen waarop de uitlokkende factoren het sterkst zijn (voorspeld onweer, erg nat weer, koud weer, warm weer, …). Is het buiten koud, dan dragen patiënten een sjaal over de mond en neus en ademen ze bij voorkeur door de neus. Vensters moeten gesloten blijven om pollen en schimmels buiten te houden. Dit is vooral belangrijk tijdens de nacht wanneer patiënten slapen. Bij warm weer is airconditioning in huis aanbevolen. Airconditioning koelt de ruimte, en droogt en filtert de ingeademde lucht. Verder zijn de pollenaantallen het hoogst in de ochtend (voor tien uur) dus dan blijven patiënten het best binnen. Tot slot nemen patiënten altijd noodhulpmedicatie mee.

Lees verder

• Astma: Chronische ontsteking van de luchtwegen in de longen
• Onweerastma: Astma-aanval door onweer en hoog aantal pollen
• Beroepsastma: Stoffen in werkomgeving vernauwen luchtwegen
• Eosinofiele astma: Belemmerde luchtstroom met kortademigheid
• Brittle astma: Ernstige een aanhoudende symptomen van aanval