Jeukend gezicht: Oorzaken en behandeling van jeuk aan gelaat

Soms kampen patiënten met jeuk aan het gezicht, dat al dan niet gepaard gaat met andere symptomen zoals een huiduitslag of jeuk aan andere lichaamsdelen. Gezichtsjeuk kent meerdere oorzaken, zoals een allergische reactie of een bijwerking van medicijnen. Ook ernstige onderliggende problemen liggen mogelijk aan de basis van de jeuk aan het gelaat, zoals een leverziekte of kanker. De arts moet mogelijk een bloedonderzoek, een huidbiopsie, een allergietest, beeldvormende testen en/of andere onderzoeken uitvoeren om de oorzaak van de jeukende gevoelens te achterhalen. Dit vervelend probleem is meestal goed te behandelen met zelfzorgmaatregelen, medicijnen en/of een medische behandeling. Meestal verdwijnt de jeuk dan meteen, al duurt het bij sommige patiënten wel enige tijd voordat de jeuk verminderd of verdwenen is.

• Epidemiologie van jeuk aan het aangezicht
• Mechanisme van gezichtsjeuk
• Oorzaken van jeukend gezicht
• Allergische reactie
• Alvleesklierziekten
• Bijwerking van medicijnen
• Bloedarmoede door ijzertekort (ferriprieve anemie)
• Huidproblemen
• Hiv
• Insectenbeten
• Kanker
• Leverziekten
• Nierziekten
• Psychische aandoeningen
• Schildklieraandoeningen
• Zenuwaandoening
• Zwangerschapscholestase
• Risicofactoren van aangezicht dat kriebelt
• Risicogroepen van kriebelend aangezicht
• Geassocieerde symptomen bij jeukend aangezicht
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Zelfzorg
• Professionele medische zorg
• Prognose van gezichtsjeuk
• Complicaties van jeukende gevoelens aan het gezicht
• Preventie van gelaat dat jeukt

Epidemiologie van jeuk aan het aangezicht

De epidemiologie van aandoeningen kan ons veel vertellen over de frequentie, verspreiding en risicofactoren van een ziekte. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de prevalentie, de demografische gegevens van getroffen patiënten en trends in de tijd voor de aandoening die wordt besproken.

Prevalentie en incidentie
De prevalentie van deze aandoening varieert afhankelijk van de geografische locatie, genetische factoren en omgevingsomstandigheden. Studies hebben aangetoond dat de aandoening vaker voorkomt in bepaalde bevolkingsgroepen, vooral in landen met een hoog inkomen. De incidentie van de aandoening neemt toe bij ouderen, waarbij risicofactoren zoals genetische aanleg en levensstijl van invloed zijn op de ontwikkeling ervan. De wereldwijde incidentie wordt steeds vaker gedocumenteerd, aangezien gezondheidsautoriteiten zich richten op het verzamelen van gegevens en het verbeteren van de medische rapportage.

Demografische gegevens
Demografische gegevens tonen aan dat bepaalde groepen meer risico lopen dan andere. Ouderen vertonen een hogere incidentie van deze aandoening, hoewel de ziekte ook bij jongere patiënten kan voorkomen. Er zijn geslachtsverschillen in de prevalentie, waarbij vrouwen vaak vaker worden getroffen dan mannen. Daarnaast spelen etnische en genetische factoren een belangrijke rol bij het bepalen van het risico op deze aandoening, waarbij sommige etnische groepen een verhoogd risico vertonen vanwege erfelijke aanleg.

Mechanisme van gezichtsjeuk

In dit hoofdstuk wordt de fysiopathologie van de aandoening uitgebreid besproken, met nadruk op de onderliggende mechanismen die de ziekte veroorzaken en beïnvloeden. De rol van genetische factoren, omgevingsfactoren en lichaamsprocessen wordt onderzocht.

Genetische en moleculaire mechanismen
De genetische basis van de aandoening wordt steeds duidelijker. Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat bepaalde genetische mutaties het risico op de ziekte verhogen. Deze genetische veranderingen kunnen leiden tot verstoringen in cellulaire processen, wat uiteindelijk leidt tot de symptomen van de aandoening. De moleculaire mechanismen omvatten veranderingen in eiwitten die cruciaal zijn voor het normale functioneren van cellen en weefsels, wat bijdraagt aan de pathofysiologie van de ziekte.

Omgevings- en externe factoren
Omgevingsfactoren spelen ook een belangrijke rol in het mechanisme van de aandoening. Blootstelling aan bepaalde toxines, infecties of zelfs hormonale veranderingen kan bijdragen aan het ontstaan van de ziekte. Omgevingsstressoren, zoals slechte luchtkwaliteit of schadelijke stoffen in voedsel, kunnen de ziekte in sommige gevallen verergeren of versnellen.

Oorzaken van jeukend gezicht

De oorzaken van jeuk aan het gezicht kunnen divers zijn. Veelvoorkomende oorzaken zijn huidirritatie door allergieën, contactdermatitis, eczeem, of psoriasis. Het gebruik van irriterende cosmetica of huidverzorgingsproducten kan ook bijdragen aan jeuk. Bovendien kunnen systemische aandoeningen, zoals lever- of nierziekten, leiden tot jeuk aan het gezicht. Infecties zoals schimmelinfecties of bacteriële huidinfecties kunnen ook jeuk veroorzaken.

Allergische reactie

Sommige patiënten reageren allergisch op bepaalde stoffen zoals chemicaliën, cosmetica, medicijnen en voedingsmiddelen (melk, ei, pinda, …). Ook veroorzaken seizoensgebonden allergieën zoals hooikoorts of omgevingsallergieën mogelijk jeuk aan het gezicht. Ook andere symptomen treden hierbij op, zoals niezen, tranende ogen en een loopneus. Bij een allergische reactie geeft het lichaam chemicaliën vrij in de weefsels en het bloed. Deze chemicaliën leiden tot een huidontsteking en veroorzaken hierdoor jeuk en zwelling. Sommige allergieën zijn te behandelen met vrij verkrijgbare antihistaminica, terwijl andere allergieën ernstiger zijn en sterkere door de arts voorgeschreven medicatie vereisen.

Alvleesklierziekten

Een alvleesklierziektekan invloed hebben op de huid en leiden tot jeuk. De alvleesklier speelt een centrale rol in de spijsvertering door enzymen te produceren die helpen bij het afbreken van voedsel. Daarnaast is de alvleesklier ook betrokken bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Wanneer er sprake is van een aandoening zoals pancreatitis of pancreaskanker, kunnen de normale functies van de alvleesklier verstoord raken. Dit kan een ophoping van toxines in het bloed veroorzaken, wat kan leiden tot jeuk, vaak op het gezicht en de huid in het algemeen.

Daarnaast kunnen aandoeningen van de galwegen, die vaak gepaard gaan met alvleesklieraandoeningen, leiden tot geelzucht (het geel worden van de huid), wat de huid kan irriteren en jeuk kan veroorzaken. Het is niet ongebruikelijk dat patiënten met alvleesklieraandoeningen last krijgen van een jeukende huid als gevolg van deze ophoping van stoffen die normaal gesproken door de alvleesklier zouden worden gefilterd. Patiënten met dergelijke aandoeningen moeten medische opvolging ondergaan om de voortgang van de ziekte te monitoren en complicaties te voorkomen. Het behandelen van de onderliggende ziekte kan de jeuk verminderen, hoewel dit vaak een lange termijnbehandeling vereist.

Bijwerking van medicijnen

Enkele medicijnen veroorzaken soms gezichtsjeuk zoals:

• antibiotica
• schimmelwerende medicijnen
• verdovende pijnstillers

Bloedarmoede door ijzertekort (ferriprieve anemie)

Vrouwen die menstrueren, veganisten en patiënten die bloed verloren hebben, leiden mogelijk aan bloedarmoede door ijzertekort. IJzer is nodig voor tal van lichaamsfuncties, zoals een goede werking van het bloed, de organen, de huid, het haar en de nagels. Het tekort aan ijzer in het bloed is belastend voor de huid, waardoor patiënten af en toe kampen met jeuk aan het aangezicht. IJzersupplementen, meer ijzerrijk voedsel nuttigen en af en toe een intraveneuze ijzertoediening behandelen ijzergebreksanemie.

Huidproblemen

Acne
De huidaandoening acne ontstaat wanneer de poriën verstopt raken met talg, dode huidcellen en/of bacteriën. Hierdoor ontstaan meestal puistjes en cysten op het gezicht, maar het gelaat kan ook gaan jeuken door de chronische huidziekte. Daarnaast is de aangetaste huid ook droog. Risicofactoren voor een uitbarsting van de symptomen, zijn het gebruik van cosmetica, hormonale factoren en zweten. Diverse huidverzorgingsproducten verlichten acne op het gezicht.

Contactdermatitis (huidcontact met een irriterend middel)
Een rode, jeukende huiduitslag op het gezicht is vaak te wijten aan contactdermatitis. Deze huiduitslag, die mogelijk alle lichaamsdelen treft, komt tot stand door direct contact met een stof die irriterend is of die een allergische reactie veroorzaakt. Soms vormt de uitslag zich meteen, maar vaak ontwikkelt het zich na een paar uur of soms een paar dagen. Andere symptomen zijn pijn, blaarvorming, een brandend gevoel, zwelling en droogheid van de huid. Contactdermatitis op het gezicht is vaak met zelfzorgmaatregelen te behandelen, bijvoorbeeld door het vermijden van irriterende stoffen en het gebruik van hypoallergene stoffen. Verder mogen patiënten niet krabben aan de huid omdat hierdoor de symptomen verergeren. Het verlichten van de jeuk is ook mogelijk met vrij verkrijgbare medicijnen en het aanbrengen van koele kompressen.

Droge huid
Veel voorkomende oorzaken van een droge huid omvatten geuren en kleurstoffen, hard (en warm) water en medicatie voor de behandeling van acne. Een droge huid is tevens een symptoom van diverse ziekten, zoals hypothyreoïdie (een te traag werkende schildklier) en huidziekten zoals psoriasis.

Eczeem
Eczeem (atopische dermatitis) is een chronische huidziekte waarbij onder andere een droge huid, een rode huid en een jeukende huid tot stand komt, bijvoorbeeld aan het gezicht. Een genezing bestaat niet voor deze huidaandoening anno oktober 2020, maar de ontstekingen en irritaties die bij deze vorm van gezichtseczeem tot stand komen, zijn vaak te minimaliseren met vrij verkrijgbare en voorgeschreven medicijnen.

Folliculitis
Folliculitis is een veel voorkomende huidaandoening waarbij haarzakjes geïnfecteerd raken door bacteriën of schimmels. Hierdoor ontstaan kleine bultjes en jeuk in het gezicht. Niet altijd is een behandeling nodig maar indien nodig zet de arts ontsmettingsmiddelen, schimmelwerende medicijnen (schimmels) en antibiotica (bacteriën) in.

Periorale dermatitis
Periorale dermatitis verwijst naar een huidontsteking rond het mondgebied. Hierdoor ontstaan groepen van jeukende, gevoelige rode bultjes op het gezicht, vooral rond de mond en neus. De tijdelijke aandoening treft voornamelijk volwassen vrouwen; slechts zelden zijn kinderen en mannen aangetast. Bacteriën en gisten die zich in haarzakjes onder de huid bevinden, leiden tot de aandoening. Een kuur met antibiotica is nodig om te ziekte te bestrijden. Zelfs na een succesvolle behandeling komt periorale dermatitis soms later terug. Meestal is hetzelfde type behandeling weer effectief. Soms ontwikkelt terugkerende periorale dermatitis zich tot rosacea. Periorale dermatitis is een veel voorkomend huidprobleem, maar meestal zijn de resultaten wel goed dankzij de behandeling.

Psoriasis
Psoriasis, een chronische huidaandoening, resulteert uit een snellere groei van huidcellen die het gevolg is van een overactief immuunsysteem. Een infectie, stress, medicijnen, huidletsels, overmatig alcoholgebruik, een ongezonde voeding en roken zijn uitlokkende factoren van psoriasis. De hoofdhuid, de haarlijn, de wenkbrauwen en de huid tussen de bovenlip en neus zijn het vaakst aangetast bij gezichtspsoriasis. De erfelijke ziekte leidt tot dikke, rode, schilferige, jeukende plekken op de huid. Deze vlekken verschijnen meestal op de hoofdhuid, knieën en ellebogen, maar af en toe is het gelaat ook getroffen, waardoor milde tot ernstige gezichtsjeuk ontstaat. Milde corticosteroïde zalven behandelen de gezichtsjeuk en andere psoriasisgerelateerde symptomen.

Rosacea
De chronische aandoening rosacea leidt tot blozen, roodheid, puistjes, zwelling en jeuk op het gezicht, en soms ook op de hoofdhuid, de nek, de oren, de borst, de rug en de ogen. Patiënten van het vrouwelijke geslacht en patiënten met een blanke huidskleur zijn vaker getroffen. De exacte oorzaken van rosacea zijn nog niet duidelijk anno oktober 2020, maar wetenschappers vermoeden dat zowel erfelijke factoren als omgevingsfactoren leiden tot een ontsteking en zwelling van de bloedvaten die typisch zijn bij de ziekte.

Hiv

Hiv veroorzaakt veel mogelijke huidklachten waaronder een droge huid, een huidontsteking, eczeem en psoriasis. Het immuunsysteem kan door de aandoening niet meer zo goed infecties bestrijden, waardoor de patiënt sneller te maken krijgt met deze huidproblemen. Ook de hiv-medicatie zelf resulteert af en toe in jeuk. De juiste behandeling volgen en kalmerende antihistaminica verlichten de klachten. Af en toe zet de arts fototherapie (behandeling via licht) in.

Insectenbeten

Insecten zoals bijvoorbeeld schurft, luizen, bedwantsen en muggen veroorzaken mogelijk jeuk aan het gelaat. Niet krabben en het gezicht met rust laten is belangrijk.

Kanker

In de meeste gevallen is gezichtsjeuk niet te wijten aan kanker. Zeer sporadisch is jeuk aan de gezichtshuid echter een teken van kanker. Dit gebeurt bij onder andere:

• borstkanker zoals
• inflammatoire borstkanker
• ziekte van Paget van de tepel
• een lymfoom (kanker van lymfocyten = soort witte bloedcellen)
• galblaaskanker
• galwegkanker
• huidkanker
• leukemie
• leverkanker
• pancreaskanker
• uitzaaiingen van kanker (metastasen) naar de huid (huidmetastasen)
• ziekte van Kahler (kanker van plasmacellen met botpijn)

De jeuk ontstaat door stoffen die een tumor uitscheidt, door de reactie van het lichaam op de tumor, de opbouw van galzouten in het lichaam of door directe irritatie van de huid door de tumor. Ook ontstaat door de kanker zelf of door de kankerbehandeling soms een hormonale onbalans hetgeen jeuk aan het gezicht met zich meebrengt. Ook spelen andere mechanismen mogelijk een rol bij de totstandkoming van gelaatsjeuk bij patiënten met kanker. Chemotherapie doet de jeuk vaak verdwijnen, al resulteert de jeuk dus soms ook uit deze kankerbehandeling. De arts zet soms een andere behandeling in voor kanker wanneer deze leidt tot jeukklachten.

Leverziekten

Een leverziekte kan een significante invloed hebben op de huid, en een jeukend gezicht kan een symptoom zijn van een verstoorde leverfunctie. De lever is verantwoordelijk voor de verwerking van stoffen in het bloed, waaronder het verwijderen van afvalstoffen en het produceren van gal. Wanneer de lever niet goed functioneert, bijvoorbeeld bij aandoeningen zoals hepatitis, cirrose, of leverkanker, kunnen galzuren zich ophopen in het lichaam. Deze ophoping kan resulteren in een aandoening die bekend staat als cholestatische jeuk, waarbij de huid, inclusief het gezicht, jeukt door de ophoping van galzuren in het bloed.

Patiënten met leverziekten ervaren vaak niet alleen jeuk, maar ook andere symptomen zoals vermoeidheid, geelzucht, donkere urine, en een opgezwollen buik. Het is belangrijk dat leverziekten tijdig worden gedetecteerd, aangezien onbehandelde leverziekten ernstige complicaties kunnen veroorzaken. Regelmatige medische controle is cruciaal voor patiënten met leveraandoeningen om verdere schade aan de lever te voorkomen en de jeuk te behandelen.

Nierziekten

Een nierziektekan eveneens leiden tot jeuk, vooral bij patiënten die lijden aan chronisch nierfalen. De nieren spelen een essentiële rol in het filteren van afvalstoffen en het reguleren van de vochtbalans in het lichaam. Wanneer de nieren niet goed functioneren, kunnen er afvalstoffen zoals ureum in het bloed blijven circuleren, wat kan leiden tot een aandoening genaamd uraëmische pruritis. Deze aandoening zorgt voor een ernstige jeuk, die vaak het gezicht en andere delen van het lichaam aantast. Uraëmische pruritis wordt vaak ervaren door patiënten met gevorderd nierfalen die dialyse ondergaan, hoewel het ook een symptoom kan zijn bij nierfalen dat nog niet in een gevorderd stadium verkeert.

Het is essentieel dat patiënten met nierziekten regelmatig medische controle ondergaan om hun nierfunctie te monitoren. De jeuk kan in veel gevallen verlicht worden door dialysebehandelingen of een niertransplantatie. Het verminderen van de ophoping van afvalstoffen in het bloed is essentieel voor het verlichten van de jeuk en het verbeteren van de levenskwaliteit van de patiënt.

Psychische aandoeningen

Stress, een depressie, angst, een psychose, een obsessief-compulsieve stoornis en schizofrenie zijn enkele psychische aandoeningen die af en toe jeuk veroorzaken aan het gezicht. Enkele zelfzorgmaatregelen zijn bekend voor het verlichten van stress, zoals voldoende aan zichzelf denken, yoga, diepe ademhalingstechnieken enzovoort. Verder is een medische behandeling geïndiceerd bij ernstige psychische problemen. Meestal is een combinatie van medicatie en psychotherapie nodig.

Schildklieraandoeningen

Een schildklieraandoeningkan ook leiden tot een jeukend gezicht, aangezien de schildklierhormonen van invloed zijn op vele lichaamsfuncties, waaronder de gezondheid van de huid. Bij hyperthyreoïdie, waarbij de schildklier te veel hormonen produceert, kunnen de huid en de haarfollikels uitdrogen, wat kan bijdragen aan een jeukende huid. Deze aandoening kan niet alleen het gezicht, maar ook andere delen van het lichaam aantasten.

Aan de andere kant kan hypothyreoïdie, waarbij de schildklier te weinig hormonen produceert, leiden tot een droge huid die dikker en ruw aanvoelt. Dit kan leiden tot intensieve jeuk, met name op het gezicht. Een verstoorde schildklierfunctie kan ook andere symptomen veroorzaken, zoals vermoeidheid, gewichtstoename, haaruitval en koude-intolerantie. Patiënten met schildklieraandoeningen kunnen vaak baat hebben bij hormoonvervangingstherapie, die hun schildklierhormoonniveaus normaliseert en zo ook de jeuk van de huid kan verminderen.

Zenuwaandoening

Multiple sclerose, gordelroos, diabetes mellitus (diabetische neuropathie) en een beknelde zenuw veroorzaken mogelijk een gevoel van jeuk door schade aan de zenuwen. Tintelingen, pijn, brandende gevoelens en zwakte komen hierbij mogelijk ook tot uiting.

Zwangerschapscholestase

Zwangerschapscholestase is een leveraandoening waarbij een zwangere vrouw verhoogde serumgalzuren heeft. Door de verhoogde zwangerschapshormonen wordt de galstroom vertraagd of stopgezet. Meestal komt zwangerschapscholestase tijdens het derde zwangerschapstrimester tot stand wanneer de hormonen van een vrouw het hoogst zijn. Galzuren worden meestal enkele dagen na de bevalling weer normaal. Aan het begin van de zwangerschapscomplicatie ervaart de vrouw intense jeuk, en dit voornamelijk aan de handen en voeten, maar soms ook aan het gezicht. Verder komen ook andere symptomen tot stand zoals:

• donkere urine
• een bleke / lichte ontlasting
• een verlies van eetlust
• geelzucht (soms)
• misselijkheid (soms)
• neerslachtigheid
• pijn in de bovenbuik rechtsboven, niet veroorzaakt door galstenen
• vermoeidheid

De behandeling bestaat uit medicatie, een monitoring van de galzuren, het opvolgen van de baby en moeder en vaak ook een vroegtijdige bevalling om het risico op foetale sterfte te verminderen.

Risicofactoren van aangezicht dat kriebelt

In dit hoofdstuk worden de belangrijkste risicofactoren beschreven die bijdragen aan het ontstaan en de progressie van de aandoening. Risicofactoren kunnen variëren van genetische aanleg tot omgevingsinvloeden en leefstijlfactoren.

Genetische risicofactoren
Genetische aanleg speelt een cruciale rol in het verhogen van het risico op de aandoening. Er zijn verschillende genetische mutaties die geassocieerd worden met een verhoogd risico, waarvan sommige in specifieke families worden overgeërfd. Genetisch advies kan nuttig zijn voor patiënten die een familiegeschiedenis van de aandoening hebben, aangezien dit hen kan helpen te begrijpen wat hun risico is en welke preventieve maatregelen ze kunnen nemen.

Levensstijlfactoren en omgevingsinvloeden
Levensstijl speelt ook een belangrijke rol in de risicofactoren voor deze aandoening. Slechte voedingskeuzes, gebrek aan lichaamsbeweging en blootstelling aan schadelijke stoffen kunnen de kans op het ontwikkelen van de ziekte vergroten. Het verbeteren van het voedingspatroon en het verminderen van schadelijke omgevingsfactoren kan helpen om het risico te verlagen.

Risicogroepen van kriebelend aangezicht

In dit hoofdstuk wordt dieper ingegaan op de specifieke risicogroepen die een hoger risico lopen op het ontwikkelen van deze aandoening. Het identificeren van deze groepen is cruciaal voor het verbeteren van preventieve maatregelen en het verstrekken van gerichte zorg.

Ouderen
Ouderen vormen een risicogroep voor veel aandoeningen, waaronder deze ziekte. Naarmate mensen ouder worden, neemt de effectiviteit van hun immuunsysteem af, wat hen vatbaarder maakt voor verschillende gezondheidsproblemen. Het is daarom belangrijk om regelmatig medische controle en opvolging te bieden aan oudere patiënten om de aandoening vroegtijdig te identificeren en aan te pakken.

Patiënten met een familiaire geschiedenis
Patiënten die een familiegeschiedenis van de aandoening hebben, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van de ziekte. Genetisch advies kan belangrijk zijn voor deze groep, aangezien vroege detectie en preventieve maatregelen de impact van de aandoening kunnen verminderen. Patiënten kunnen door genetische testen te ondergaan beter begrijpen of ze een verhoogd risico hebben en welke stappen ze kunnen nemen om hun gezondheid te beschermen.

Geassocieerde symptomen bij jeukend aangezicht

In dit hoofdstuk worden de verschillende symptomen besproken die vaak gepaard gaan met de aandoening. Deze geassocieerde symptomen kunnen variëren van mild tot ernstig en kunnen belangrijke aanwijzingen geven voor de diagnose en behandeling.

Huidklachten
Huidproblemen zoals jeuk, uitslag of roodheid komen vaak voor bij patiënten met deze aandoening. De symptomen kunnen lokaal zijn, bijvoorbeeld op het gezicht, of wijdverspreid over het lichaam. Huidirritatie kan het gevolg zijn van de ziekte zelf of van de medicijnen die voor de behandeling worden gebruikt.

Vermoeidheid en algehele zwakte
Vermoeidheid en algehele zwakte zijn veelvoorkomende symptomen die bij deze aandoening optreden. De chronische aard van de ziekte kan het fysieke energieniveau van de patiënt verminderen, wat leidt tot vermoeidheid en een verlaagd functioneren in het dagelijks leven. Dit kan het vermogen van de patiënt om normale activiteiten uit te voeren beïnvloeden.

Alarmsymptomen

In dit hoofdstuk worden de alarmsymptomen besproken die wijzen op de ernst van de aandoening en die onmiddellijke medische aandacht vereisen. Het herkennen van deze symptomen is essentieel voor tijdige diagnose en behandeling.

Onverklaarbare gewichtsafname
Onverklaarbare gewichtsafname kan wijzen op een ernstige onderliggende aandoening. Dit symptoom kan optreden als gevolg van de ziekte of als gevolg van de verstoringen die het in het lichaam veroorzaakt. Het kan een teken zijn van geavanceerde ziekte en vereist onmiddellijk medisch onderzoek.

Bloeding of blauwe plekken
Patiënten kunnen last krijgen van ongebruikelijke bloedingen of blauwe plekken, zelfs bij lichte verwondingen. Dit kan wijzen op een verstoorde bloedstolling of een ander intern probleem, wat onmiddellijke medische aandacht vereist om verdere complicaties te voorkomen.

Diagnose en onderzoeken

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de diagnostische procedures die worden gebruikt om de aandoening vast te stellen. De juiste diagnose is van cruciaal belang voor het starten van de juiste behandeling en het beheren van de ziekte.

Klinisch onderzoek
Een grondig klinisch onderzoek is de eerste stap bij de diagnose van de aandoening. Patiënten worden zorgvuldig geanalyseerd op basis van hun symptomen, medische geschiedenis en familiale achtergrond. Artsen letten vooral op de fysieke tekenen die de aandoening kenmerkend maken, zoals huiduitslag, gewrichtsproblemen, of onverklaarbare vermoeidheid. Het klinische onderzoek biedt waardevolle aanwijzingen voor de volgende diagnostische stappen.

Laboratoriumtests en beeldvorming
Laboratoriumtests zijn essentieel voor het bevestigen van de diagnose. Bloedonderzoek kan bijvoorbeeld helpen bij het identificeren van ontstekingsmarkers of afwijkingen in de lever- of nierfunctie. In sommige gevallen kunnen ook beeldvormingstechnieken zoals röntgenfoto’s of MRI-scans nodig zijn om te kijken naar de interne werking van organen of om andere onderliggende aandoeningen uit te sluiten. Genetisch testen kan ook noodzakelijk zijn, vooral als er een vermoeden is van erfelijke factoren die een rol spelen bij de ziekte.

Behandeling

Zelfzorg

Enkele zelfzorgmaatregelen kunnen de gezichtsjeuk verlichten:

• afleiding zoeken om niet te denken aan de jeuk (tuinieren, muziek beluisteren, …)
• baden: baden in lauw in plaats van heet water, niet langer dan dertig minuten baden per keer, indien mogelijk niet elke dag baden, de huid droogdeppen in plaats van droogwrijven
• een luchtbevochtiger gebruiken bij droge lucht in huid
• geen geparfumeerde producten of huidverzorgingspoducten met agressieve chemicaliën gebruiken
• het gezicht niet scheren
• huid voldoende bevochtigen met vochtinbrengende lotions en crèmes van hoge kwaliteit
• insectenspray gebruiken
• kledij: comfortabele en losse kleding dragen, geen wrijvende of ruwe kledij dragen
• koude aanbrengen, koude kompressen gebruiken
• niet te hoge temperatuur in huis regelen of airconditioning activeren om zweten te verminderen (dit verergert de jeuk)
• stress verminderen, omdat emotionele stress jeuk verergert
• uitlokkende factoren van jeuk voorkomen (alcohol verminderen, stoppen met roken of de blootstelling aan passieve rook vermijden, gezonde voeding eten, …)
• vingernagels kort houden om krabben aan de huid te voorkomen
• voldoende water drinken
• vrij verkrijgbare medicijnen nemen die de jeuk verlichten zoals antihistaminica

Professionele medische zorg

Als zelfzorgmaatregelen onvoldoende verlichting bieden, kan professionele medische zorg nodig zijn. De arts kan sterkere jeukverlichtende medicatie voorschrijven, zoals topische corticosteroïden of calamine-lotion, om de jeuk te verminderen. Bij ernstige gevallen kan een arts ook medicijnen voorschrijven die specifiek gericht zijn op de onderliggende oorzaak van de jeuk, zoals immunosuppressiva, ontstekingsremmers of antihistaminica. De behandeling kan verder worden uitgebreid door het aanpakken van het onderliggende probleem, zoals een huidaandoening, allergie, infectie of psychische aandoening.

Voor psychische aandoeningen die bijdragen aan de jeuk, zoals stress of angst, kan psychotherapie in combinatie met medicatie vereist zijn. Dit kan helpen om de emotionele trigger van de jeuk te verminderen en de algehele symptomen te verlichten.

Als de oorzaak van de jeuk verband houdt met een huidaandoening of infectie, kan een arts ook andere medische procedures of chirurgie aanbevelen, afhankelijk van de ernst en het type aandoening. Bij bijvoorbeeld een huidinfectie kunnen antibiotica of antivirale middelen nodig zijn, terwijl in sommige gevallen een chirurgische ingreep noodzakelijk kan zijn om een onderliggende tumor of abces te verwijderen.

Medicatie
De keuze voor medicatie is afhankelijk van de aard van de jeuk en de oorzaak ervan. Geneesmiddelen kunnen variëren van vrij verkrijgbare antihistaminica tot sterkere, op recept verkrijgbare medicijnen. Voor chronische huidaandoeningen zoals eczeem of psoriasis kunnen topische of orale corticosteroïden effectief zijn, terwijl bij allergieën oraal antihistaminegebruik kan helpen.

Voor patiënten met chronische jeuk die het gevolg is van een intern probleem, zoals lever- of nierziekten, kan een arts medicatie voorschrijven die specifiek gericht is op het behandelen van de onderliggende aandoening. Dit kan bijvoorbeeld ursodeoxycholzuur voor levergerelateerde jeuk zijn, of dialyse voor niergerelateerde jeuk.

Levensstijlaanpassingen
Naast medicatie spelen levensstijlaanpassingen een belangrijke rol in het beheersen van jeuk. Het volgen van een gezond voedingspatroon dat rijk is aan vitaminen, mineralen en antioxidanten kan het immuunsysteem ondersteunen en ontstekingen in de huid verminderen. Het beperken van alcoholgebruik en stoppen met roken kan ook bijdragen aan het verminderen van huidirritaties en het bevorderen van de algehele gezondheid.

Regelmatige lichaamsbeweging kan ook helpen om stress te verminderen, wat een veelvoorkomende trigger is voor jeuk. Het handhaven van een consistent slaappatroon is belangrijk, omdat een gebrek aan slaap de symptomen kan verergeren. Het beperken van de blootstelling aan allergenen, zoals stof, pollen en huidschilfers van huisdieren, kan ook helpen bij het verminderen van jeuk door allergieën.

Stressvermijding speelt een sleutelrol in het voorkomen en verlichten van jeuk. Het beoefenen van ontspanningstechnieken, zoals meditatie, ademhalingsoefeningen en yoga, kan helpen om de hormonale reacties die bijdragen aan jeuk te reguleren.

Opvolging
Bij patiënten die lijden aan chronische of ernstige gezichtsjeuk, is het essentieel om regelmatige controles te hebben bij de arts om de voortgang van de behandeling te evalueren en aanpassingen te maken. Dit is van belang om te voorkomen dat de jeuk terugkeert of verergert. De arts kan de behandeling op basis van de symptomen en de effectiviteit van de toegepaste therapieën aanpassen.

Daarnaast is het belangrijk dat de patiënt alert is op veranderingen in de symptomen en direct medische hulp inroept als er nieuwe of verergerende klachten optreden, zoals hevige zwelling, pijn of bloedingen in de huid. Dit kan wijzen op een infectie of andere onderliggende aandoening die onmiddellijke medische aandacht vereist.

Genetisch advies
Voor patiënten met een familiaire geschiedenis van huidproblemen of allergieën, kan genetisch advies nuttig zijn. Dit kan helpen om het risico op het ontwikkelen van gezichtsjeuk en andere huidgerelateerde aandoeningen te begrijpen, en welke preventieve maatregelen mogelijk genomen kunnen worden. Genetisch advies kan ook waardevol zijn voor patiënten die een genetische aanleg hebben voor huidaandoeningen zoals eczeem of psoriasis.

Het ontvangen van genetisch advies kan patiënten helpen bij het maken van geïnformeerde beslissingen over hun gezondheid, zoals het aanpassen van hun voedingspatroon of het nemen van preventieve maatregelen om de symptomen van gezichtsjeuk te verminderen.

Psychotherapie
Voor patiënten wiens gezichtsjeuk wordt veroorzaakt of verergerd door stress of psychische aandoeningen, kan psychotherapie effectief zijn. Therapie kan helpen bij het identificeren van emotionele triggers voor jeuk en het ontwikkelen van copingstrategieën om deze triggers te beheersen.

Psychotherapie kan ook nuttig zijn voor patiënten die zich gestrest of angstig voelen vanwege hun symptomen, wat de jeuk kan verergeren. Door psychologische ondersteuning kunnen patiënten leren omgaan met hun symptomen en kan de impact van de jeuk op hun dagelijks leven worden verminderd.

Prognose van gezichtsjeuk

De prognose voor patiënten met deze aandoening varieert afhankelijk van verschillende factoren, zoals de tijdige diagnose, de ernst van de ziekte, en de reactie op behandelingen. Dit hoofdstuk bespreekt de verwachte uitkomst voor patiënten en de factoren die van invloed zijn op de prognose.

Verwachte uitkomst
De uitkomst kan variëren, afhankelijk van de mate van ziekteprogressie bij de diagnose. Wanneer de ziekte vroeg wordt gedetecteerd en effectief wordt behandeld, kunnen de vooruitzichten voor patiënten gunstig zijn. In sommige gevallen kan de aandoening goed onder controle worden gehouden met een combinatie van medicatie en levensstijlaanpassingen. Bij late diagnose kan de prognose minder gunstig zijn, vooral als er al ernstige complicaties zijn opgetreden.

Langetermijneffecten
Voor sommige patiënten kunnen er op lange termijn complicaties optreden, zoals orgaanschade, chronische pijn of vermoeidheid. Het vermogen om normaal te functioneren kan in sommige gevallen worden aangetast, wat van invloed is op de kwaliteit van leven. Regelmatige medische opvolging is essentieel om de aandoening te monitoren en eventuele verslechtering vroegtijdig te identificeren.

Complicaties van jeukende gevoelens aan het gezicht

De complicaties van deze aandoening kunnen variëren van mild tot ernstig en kunnen aanzienlijke invloed hebben op de gezondheid van de patiënt. Dit hoofdstuk bespreekt de mogelijke complicaties en de gevolgen daarvan voor de patiënt.

Organschade
Organschade is een van de ernstigste complicaties die kan optreden bij deze aandoening. Afhankelijk van het type ziekte kunnen de nieren, de lever of andere vitale organen beschadigd raken door langdurige ontstekingen of andere factoren die de ziekte veroorzaken. Dit kan leiden tot nierfalen, leverbeschadiging of andere ernstige gezondheidsproblemen. Patiënten met geavanceerde ziekten kunnen afhankelijk worden van dialyse of levertransplantaties om de schade te herstellen of te verlichten.

Chronische vermoeidheid en pijn
Chronische vermoeidheid en pijn zijn veelvoorkomende complicaties van de aandoening. De voortdurende aanwezigheid van de ziekte kan het lichaam uitputten, wat leidt tot langdurige vermoeidheid en spier- of gewrichtspijn. Dit kan de patiënt belemmeren in het dagelijks leven en hun vermogen om te werken of sociale activiteiten uit te voeren beïnvloeden. Patiënten kunnen baat hebben bij therapieën die gericht zijn op het verlichten van pijn en het bevorderen van energie.

Preventie van gelaat dat jeukt

Preventie is een belangrijk aspect van het beheer van de aandoening. Dit hoofdstuk behandelt de verschillende preventieve maatregelen die patiënten kunnen nemen om het risico op het ontwikkelen van de ziekte te verlagen of het verloop ervan te vertragen.

Gezonde levensstijl en voedingspatroon
Het aannemen van een gezonde levensstijl kan helpen om het risico op de aandoening te verminderen. Dit omvat het volgen van een evenwichtig voedingspatroon, het vermijden van schadelijke stoffen zoals tabak of overmatig alcoholgebruik, en het bevorderen van regelmatige lichaamsbeweging. Door een gezond gewicht te behouden, kunnen patiënten hun risico op het ontwikkelen van aandoeningen die verband houden met deze ziekte aanzienlijk verminderen.

Vroegtijdige screening
Voor patiënten met een verhoogd risico op de aandoening is vroege screening van cruciaal belang. Regelmatige medische controles kunnen helpen bij het identificeren van de ziekte in een vroeg stadium, wanneer de behandeling effectiever is. Dit kan ook helpen om complicaties te voorkomen door tijdige interventie en opvolging van risicofactoren. Genetisch advies kan ook nuttig zijn voor patiënten die een familiegeschiedenis van de ziekte hebben.

Lees verder

• Jeuk in de mond: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Jeukende ogen: Oorzaken, symptomen en behandelingen
• Jeukende huid (pruritus): Oorzaken van jeukend huidgebied
• Jeukende lippen: Oorzaken van jeuk aan lipgebied
• Jeukende neus: Oorzaken van jeuk aan de neus (kriebelneus)