Dermatofagie: Psychische aandoening met bijten op de huid

Dermatofagie, ook wel dermatodaxie genoemd, is een dwangstoornis waarbij een persoon de neiging heeft om op de eigen huid te kauwen, te bijten of deze op te eten. Deze psychische aandoening valt onder de obsessief-compulsieve stoornissen. Angst en stress worden vaak beschouwd als mogelijke oorzaken van dermatofagie, hoewel de exacte oorzaak anno augustus 2024 nog niet volledig is vastgesteld. Meestal zijn de vingers aangetast, wat kan leiden tot verdikking, verkleuring van de huid, en soms bloedingen. De behandeling omvat meestal zelfzorgmaatregelen, cognitieve gedragstherapie en medicatie. Het is belangrijk om dermatofagie te behandelen om zowel lichamelijke als geestelijke complicaties te voorkomen.

• Classificatie van psychische aandoeningen
• Epidemiologie
• Mechanisme
• Oorzaken van obsessief-compulsieve stoornis
• Risicofactoren
• Risicogroepen
• Symptomen
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van dermatofagie
• Prognose
• Complicaties van dermatofagie
• Preventie van dermatofagie
• Praktische tips voor het omgaan met dermatofagie
• Raadpleeg een professional voor diagnose en behandeling
• Bied jezelf alternatieve manieren van stressverlichting
• Gebruik fysieke barrières om de huid te beschermen
• Vervang het bijten door gezondere gewoonten
• Houd de huid goed verzorgd om littekens te voorkomen
• Stel doelen voor jezelf om gedragsverandering te bevorderen
• Zoek steun bij anderen of in een steungroep
• Gebruik technieken om je focus te verleggen
• Wees geduldig met jezelf en zoek hulp als het nodig is
• Stel een vast dagritme in om stress te verminderen
• Misvattingen rond dermatofagie
• Dermatofagie is altijd het gevolg van een psychische aandoening
• Iedereen die last heeft van dermatofagie heeft ernstige psychologische problemen
• Dermatofagie veroorzaakt altijd zichtbare schade aan de huid
• Dermatofagie kan niet worden behandeld
• Mensen met dermatofagie willen bewust schade toebrengen aan hun huid
• Dermatofagie is een zeldzame aandoening die maar weinig mensen treft

Classificatie van psychische aandoeningen

Lichaamsgericht repetitief gedrag
Dermatofagie valt onder de categorie van lichaamsgericht repetitief gedrag. Andere aandoeningen binnen deze categorie zijn bijvoorbeeld trichotillomanie (de drang om haren uit te trekken), wangbijten, nagelbijten, tongbijten, lipbijten en chronisch huidpulken.

Vorm van obsessief-compulsieve stoornis
Dermatofagie wordt beschouwd als een variant van een obsessief-compulsieve stoornis (OCS), waarbij de patiënt worstelt met constante, oncontroleerbare gedachten en gedragingen. Artsen zien dermatofagie vaak als een uiting van deze stoornis, waarbij het gedrag een obsessieve en compulsieve aard vertoont.

Epidemiologie

Dermatofagie, een aandoening die vaak wordt geassocieerd met compulsief gedrag en angststoornissen, heeft een onduidelijke prevalentie, maar komt vaker voor dan men denkt. Gedetailleerde epidemiologische gegevens zijn beperkt, aangezien patiënten vaak geen medische hulp zoeken vanwege schaamte of omdat ze de aandoening als een slechte gewoonte beschouwen.

Prevalentie
De prevalentie van dermatofagie is moeilijk exact vast te stellen door de terughoudendheid van patiënten om hulp te zoeken. Studies suggereren echter dat dermatofagie relatief vaak voorkomt bij patiënten met obsessief-compulsieve stoornissen (OCD) en kan worden aangetroffen bij verschillende leeftijdsgroepen, van kinderen tot ouderen.

Leeftijd en geslacht
Dermatofagie komt voor bij zowel mannen als vrouwen, maar uit enkele onderzoeken blijkt dat vrouwen mogelijk vaker de aandoening ontwikkelen. De aandoening kan al in de kindertijd beginnen en zich voortzetten tot in de volwassenheid, vaak zonder dat het volledig wordt opgemerkt of behandeld.

Geografische spreiding
Er zijn geen specifieke geografische verschillen in de prevalentie van dermatofagie. De aandoening lijkt overal ter wereld voor te komen, wat aangeeft dat culturele of omgevingsfactoren minder invloed hebben op de ontwikkeling ervan dan genetische of psychologische factoren.

Mechanisme

Het mechanisme van dermatofagie is complex en omvat zowel psychologische als biologische factoren. Patiënten voelen vaak een sterke drang om te bijten of te kauwen op hun huid, met name rond de vingers, wat hen een gevoel van verlichting geeft, ondanks de fysieke schade.

Neurologische componenten
Onderzoek suggereert dat dermatofagie mogelijk verband houdt met afwijkingen in de neurologische circuits die betrokken zijn bij impulscontrole. Het systeem dat dopamine reguleert, een neurotransmitter die verband houdt met beloning en gewoontevorming, kan bij patiënten met dermatofagie anders functioneren.

Psychologische factoren
Psychologische stress, angst en obsessief-compulsieve neigingen spelen een belangrijke rol bij dermatofagie. Voor sommige patiënten werkt het gedrag als een vorm van zelftherapie bij het omgaan met stress of angst, hoewel het op de lange termijn schade veroorzaakt aan de huid en nagels.

Fysieke gevolgen
Dermatofagie leidt tot herhaald trauma aan de huid, wat kan resulteren in infecties, littekens en verdikking van de huid. Langdurig bijten en kauwen kan ook de zenuwen en bloedvaten in de huid beschadigen, waardoor het risico op infectie toeneemt.

Oorzaken van obsessief-compulsieve stoornis

Dermatofagie kan ontstaan als een reactie op stress of angst, waarbij het kauwen, bijten of knagen op de huid dient als een copingmechanisme. De precieze oorzaken van dermatofagie zijn anno augustus 2024 nog niet volledig opgehelderd. Zowel genetische als omgevingsfactoren worden mogelijk als bijdragen beschouwd. De aandoening kan voortkomen uit een combinatie van biologische aanleg en psychologische stressoren.

Risicofactoren

Er zijn diverse risicofactoren die dermatofagie kunnen uitlokken of verergeren. De aandoening is vaak het gevolg van een complexe interactie tussen genetische, omgevings- en psychologische factoren.

Psychologische stress
Stress is een van de belangrijkste risicofactoren voor dermatofagie. Veel patiënten ontwikkelen het gedrag als reactie op stressvolle situaties, waarbij het kauwen of bijten een vorm van verlichting biedt.

Genetische aanleg
Genetische factoren kunnen een rol spelen bij dermatofagie. Erfelijkheidsonderzoek heeft aangetoond dat patiënten met familieleden die lijden aan OCD of aanverwante stoornissen een verhoogd risico hebben op dermatofagie.

Bepaalde psychische aandoeningen
Dermatofagie komt vaker voor bij patiënten met psychische aandoeningen zoals OCD en angststoornissen. Deze aandoeningen verhogen de kans op impulsieve gedragingen, waaronder dermatofagie.

Risicogroepen

Dermatofagie treft verschillende risicogroepen, afhankelijk van leeftijd, psychologische gezondheid en genetische aanleg.

Kinderen en adolescenten
Bij kinderen en adolescenten kan dermatofagie vaak worden waargenomen als een reactie op stressvolle situaties. De gewoonte kan een uiting zijn van onzekerheid of angst en kan zich ontwikkelen in een copingmechanisme in stressvolle omstandigheden.

Patiënten met OCD en aanverwante stoornissen
Patiënten met obsessief-compulsieve stoornissen hebben een verhoogd risico op dermatofagie. Dermatofagie kan worden beschouwd als een copinggedrag binnen de bredere symptomen van OCD, wat vaak resulteert in compulsief huidbijten.

Familiegeschiedenis van compulsief gedrag
Een geschiedenis van compulsief gedrag of angst in de familie kan ook een rol spelen in het risico op dermatofagie. Genetische en omgevingsfactoren die compulsief gedrag bevorderen, kunnen dermatofagie in de hand werken.

Symptomen

Dermatofagie begint vaak rond de puberteit en kan variëren van mild tot ernstig. Patiënten vertonen een dwangmatige neiging om op de huid te kauwen, bijten of te knagen. Hoewel dit op verschillende lichaamsdelen kan voorkomen, gebeurt het meestal rond de vingers. De huid rondom de nagels kan hierdoor beschadigd raken, wat leidt tot roodheid, ruwheid, en pijn. Er kunnen bloedingen optreden, vooral als de huid is beschadigd door herhaaldelijk bijten. Soms ontwikkelen patiënten ook blaren aan de binnenkant van de mond, zoals aan de wangen en lippen, wat kan leiden tot blaren in en rondom de mond. Stress en angst kunnen de symptomen verergeren.

Alarmsymptomen

Dermatofagie kan zich ontwikkelen tot een ernstige aandoening wanneer patiënten bepaalde alarmsymptomen ervaren. Deze symptomen duiden op mogelijke complicaties en vereisen medische aandacht.

Chronische pijn
Chronische pijn aan de vingers of andere bijtlocaties kan wijzen op zenuwbeschadiging door herhaald bijten. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de functionaliteit van de getroffen gebieden.

Infecties
Regelmatig bijten in de huid verhoogt het risico op infecties. Symptomen zoals roodheid, zwelling en pusvorming kunnen wijzen op een infectie die medische behandeling vereist.

Littekens en huidverdikking
Als dermatofagie lange tijd onbehandeld blijft, kan het leiden tot littekenvorming en verdikking van de huid. Deze veranderingen kunnen blijvend zijn en leiden tot cosmetische en functionele problemen voor de patiënt.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van dermatofagie kan complex zijn. De arts stelt meestal de diagnose van een obsessief-compulsieve stoornis door het afnemen van een gedetailleerde anamnese over gedragingen, gedachten en symptomen, en de impact daarvan op het dagelijks leven. Een medische geschiedenis en informatie over medicatiegebruik zijn ook cruciaal om andere aandoeningen uit te sluiten. Dermatofagie is anno augustus 2024 nog niet officieel opgenomen in de DSM-5, het handboek voor psychische aandoeningen, en wordt vaak geklasseerd als een ‘andere gespecificeerde obsessieve-compulsieve en gerelateerde stoornis’. Voor een diagnose moet de aandoening aanzienlijke persoonlijke nood of schade veroorzaken en een aanzienlijke impact hebben op het dagelijks functioneren.

Behandeling van dermatofagie

De behandeling van dermatofagie kan beginnen met zelfhulpstrategieën om het bijten of kauwen te verminderen, zoals het kauwen op kauwgom of het bijten op een rietje. Het inpakken van de handen of het dragen van handschoenen kan ook helpen om het gedrag te stoppen. Het dragen van lange mouwen of sokken kan andere aangetaste huidgebieden bedekken. Daarnaast zijn er crèmes met een onaangename smaak beschikbaar die een afschrikwekkend effect hebben. Het is ook belangrijk om de beschadigde huid goed te verzorgen en te bedekken met een verband tot het geneest. Bij een huidinfectie kan de arts antibiotica voorschrijven. Om de onderliggende oorzaak van dermatofagie aan te pakken, kan de arts cognitieve gedragstherapie en/of medicatie aanbevelen. Sommige patiënten proberen ook alternatieve therapieën, zoals acupunctuur, hypnose en massage.

Prognose

De prognose van dermatofagie hangt sterk af van de effectiviteit van de behandeling en het vermogen van de patiënt om de symptomen te beheersen. Over het algemeen kan dermatofagie goed worden beheerd met een combinatie van zelfzorgmaatregelen, cognitieve gedragstherapie en medicatie.

• Korte termijn: Veel patiënten ervaren verbetering na het starten van behandelingen en het toepassen van zelfhulpstrategieën. Het gedrag kan verminderd worden door bewustwording en het implementeren van afleidende technieken.
• Lange termijn: Zonder behandeling kan dermatofagie chronisch worden en terugkeren, vooral in stressvolle periodes. Regelmatige opvolging en aanpassing van de behandeling zijn vaak nodig om langdurige controle te behouden.
• Terugval: Ondanks behandeling kan dermatofagie soms terugkeren. Het ontwikkelen van copingmechanismen en het blijven volgen van therapie kan helpen om terugval te minimaliseren.

De prognose is over het algemeen positief bij tijdige en effectieve behandeling, maar het vereist vaak een langdurige inzet en continue ondersteuning om volledige controle over de aandoening te bereiken.

Complicaties van dermatofagie

Dermatofagie kan leiden tot verschillende complicaties, vooral als het kauwen of bijten op de huid gepaard gaat met blaren of andere huidbeschadigingen. Mogelijke complicaties zijn:

• Secundaire huidinfecties: Door het herhaaldelijk bijten kunnen open wonden ontstaan die gevoelig zijn voor infecties, zoals gebarsten huid.
• Pijn en ongemak: Patiënten kunnen pijn ervaren door beschadigde huid en bloedingen, wat het dagelijks functioneren kan belemmeren.
• Sociale isolatie: Sommige patiënten voelen zich beschaamd over hun gedrag, wat kan leiden tot sociaal isolement.
• Huidveranderingen: Herhaaldelijk bijten kan leiden tot verdikking van de huid, eelt, en andere huidveranderingen.

Preventie van dermatofagie

Om dermatofagie te voorkomen of de frequentie van terugkerende episodes te verminderen, kunnen de volgende maatregelen nuttig zijn:

• Bewustwording en zelfcontrole: Het vergroten van het bewustzijn van de aandoening en het leren herkennen van triggers kan helpen bij het verminderen van het gedrag.
• Stressmanagement: Technieken zoals mindfulness, meditatie en ontspanningsoefeningen kunnen helpen om de onderliggende stress en angst te verminderen.
• Zelfhulpstrategieën: Het gebruik van alternatieve bezigheden zoals het kauwen op kauwgom of het dragen van handschoenen kan helpen om de drang om te bijten te verminderen.
• Professionele hulp: Cognitieve gedragstherapie en andere vormen van psychotherapie kunnen effectief zijn in het aanpakken van de oorzaken en symptomen van dermatofagie.
• Huidverzorging: Het regelmatig verzorgen en beschermen van de huid kan helpen om schade en complicaties te voorkomen.

Praktische tips voor het omgaan met dermatofagie

Dermatofagie is een aandoening waarbij iemand compulsief de eigen huid bijt of beschadigt, vaak tot het punt van verwonding. Dit kan zich uiten als het bijten of trekken aan de huid, het bijten van de nagels of het veroorzaken van andere beschadigingen aan het huidoppervlak. Dermatofagie kan een symptoom zijn van een onderliggend psychisch probleem, zoals stress, angst of obsessieve-compulsieve stoornis (OCS). Het kan leiden tot pijn, littekens, infecties en sociale schaamte. Het is belangrijk om te begrijpen hoe je de symptomen kunt beheersen en de onderliggende oorzaken aan te pakken. Hieronder staan enkele praktische tips voor het omgaan met dermatofagie.

Raadpleeg een professional voor diagnose en behandeling

Als je merkt dat je huid bijt of beschadigt en je hebt moeite om de gewoonte te stoppen, is het raadzaam om een arts, psycholoog of psychiater te raadplegen. Dermatofagie kan soms deel uitmaken van een bredere psychologische aandoening, zoals OCD of een angststoornis. Een zorgverlener kan helpen om de onderliggende oorzaak te identificeren en de juiste behandelingsopties voor te stellen. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) zijn vaak effectief in het helpen van patiënten om compulsief gedrag te stoppen.

Bied jezelf alternatieve manieren van stressverlichting

Een veelvoorkomende oorzaak van dermatofagie is stress of angst. Het kan nuttig zijn om technieken voor stressbeheer te leren om de verleiding te verminderen om de huid te beschadigen. Probeer ontspanningsoefeningen, zoals diepe ademhaling, meditatie of yoga, die kunnen helpen om spanning te verlichten. Het beoefenen van mindfulness kan ook effectief zijn bij het herkennen van de drang om de huid te beschadigen en het zoeken naar andere manieren om met stress om te gaan.

Gebruik fysieke barrières om de huid te beschermen

Om te voorkomen dat je de huid beschadigt, kun je proberen fysieke barrières te gebruiken. Dit kan onder meer het dragen van handschoenen zijn, het bedekken van je handen of het gebruik van een pleister op de plekken waar je vaak de huid beschadigt. Dit kan je helpen de verleiding te weerstaan en de schade aan je huid te beperken. Het dragen van handschoenen of het bedekken van de huid kan vooral nuttig zijn tijdens momenten van verhoogde stress of angst.

Vervang het bijten door gezondere gewoonten

Een manier om dermatofagie te verminderen is door het bijten of krabben van de huid te vervangen door gezondere gewoonten. Dit kan het knijpen in een stressbal, het spelen met een fidget toy of het grijpen naar een gezonde snack in plaats van het bijten van de huid omvatten. Het creëren van nieuwe gewoonten kan helpen de impuls om de huid te beschadigen te onderdrukken. Zoek naar activiteiten die je handen bezig houden, zodat je niet in verleiding komt om je huid te bijten.

Houd de huid goed verzorgd om littekens te voorkomen

Wanneer dermatofagie leidt tot huidbeschadiging, is het belangrijk om de huid goed te verzorgen om verdere schade en littekenvorming te voorkomen. Reinig de getroffen gebieden met een milde zeep en breng een genezende zalf of crème aan, zoals die met vitamine E of aloë vera, om de genezing te bevorderen. Zorg ervoor dat je de huid niet verder irriteert door hard te krabben of te bijten. Regelmatige verzorging kan helpen om littekens te verminderen en het genezingsproces te versnellen.

Stel doelen voor jezelf om gedragsverandering te bevorderen

Het kan nuttig zijn om kleine, haalbare doelen voor jezelf te stellen om je gedrag te veranderen. Begin bijvoorbeeld met het verminderen van de tijd die je besteedt aan het bijten of beschadigen van je huid, of stel een doel om gedurende een bepaalde periode geen huid te beschadigen. Het kan helpen om de voortgang bij te houden en jezelf te belonen voor het behalen van kleine successen. Het stellen van doelen kan je motiveren om positieve veranderingen door te voeren.

Zoek steun bij anderen of in een steungroep

Het omgaan met dermatofagie kan gemakkelijker zijn als je steun zoekt bij anderen die hetzelfde doormaken. Praat met vrienden, familieleden of een therapeut over je ervaringen en zoek steun. Soms kunnen steungroepen, zowel online als persoonlijk, een waardevolle bron van informatie en motivatie zijn. Het delen van je ervaringen met anderen kan je helpen je minder geïsoleerd te voelen en biedt je de kans om van anderen te leren die vergelijkbare uitdagingen hebben overwonnen.

Gebruik technieken om je focus te verleggen

Soms kan het helpen om technieken te gebruiken die je helpen je focus te verleggen van de drang om de huid te beschadigen. Probeer bijvoorbeeld een moment van mindfulness waarbij je bewust bent van je omgeving en het moment, of doe iets dat je afleidt van de impuls om je huid te bijten. Het veranderen van je focus naar een andere activiteit kan de drang om dermatofagie uit te voeren verminderen en helpen om het gedrag te stoppen.

Wees geduldig met jezelf en zoek hulp als het nodig is

Het veranderen van compulsief gedrag zoals dermatofagie kan tijd kosten. Wees geduldig met jezelf en erken de kleine stappen die je maakt in het proces van herstel. Het is belangrijk om professionele hulp in te schakelen als het moeilijk is om het gedrag alleen te stoppen. Therapieën zoals cognitieve gedragstherapie kunnen zeer effectief zijn bij het veranderen van ongewenste gewoonten en het aanleren van gezonde copingmechanismen. Vergeet niet dat je niet alleen bent en dat het mogelijk is om het gedrag te beheersen met de juiste hulp en ondersteuning.

Stel een vast dagritme in om stress te verminderen

Een van de oorzaken van dermatofagie kan overmatige stress of chaos zijn in het dagelijkse leven. Het stellen van een vast dagritme kan helpen om de stress te verminderen en je meer controle te geven over je gedrag. Zorg voor een gezonde balans tussen werk, rust en ontspanning. Het plannen van tijd voor zelfzorg en ontspanning kan helpen om de drang om de huid te beschadigen te verminderen.

Dermatofagie is een complexe aandoening die zowel fysieke als emotionele aspecten heeft. Het behandelen van dermatofagie vereist een combinatie van zelfzorg, gedragsverandering en soms professionele hulp. Het is belangrijk om geduldig te zijn, alternatieve gewoonten te ontwikkelen en je huid goed te verzorgen om verdere schade te voorkomen.

Misvattingen rond dermatofagie

Dermatofagie, de gewoonte om de eigen huid te bijten of te eten, is een zeldzame maar verontrustende gedraging die meestal voortkomt uit een onderliggende psychologische aandoening. Deze gewoonte kan ernstige schade veroorzaken aan de huid en wordt vaak geassocieerd met stress of angst. Er bestaan echter veel misvattingen over de aard en behandeling van dermatofagie.

Dermatofagie is altijd het gevolg van een psychische aandoening

Hoewel dermatofagie vaak wordt gezien in de context van psychische aandoeningen zoals mentale gezondheidstoornissen, is het niet altijd het resultaat van een ernstige psychische aandoening. In sommige gevallen kan dermatofagie een copingmechanisme zijn voor stress, verveling, of angst, zonder dat er sprake is van een diepere psychische stoornis. Andere oorzaken kunnen fysieke of genetische factoren zijn, die bijvoorbeeld invloed hebben op de gevoeligheid voor bepaalde gedragingen.

Iedereen die last heeft van dermatofagie heeft ernstige psychologische problemen

Hoewel dermatofagie vaak geassocieerd wordt met psychische problemen, betekent dit niet dat iedereen die last heeft van de gewoonte ernstige psychologische stoornissen heeft. Sommige mensen vertonen deze gedragingen tijdelijk, bijvoorbeeld in reactie op koorts, stressvolle gebeurtenissen, of andere tijdelijke factoren. Het is belangrijk om de context van de gedraging te begrijpen voordat men tot conclusies komt over iemands psychologische toestand.

Dermatofagie veroorzaakt altijd zichtbare schade aan de huid

Niet iedereen met dermatofagie ervaart ernstige of zichtbare schade aan de huid. De mate van schade varieert sterk afhankelijk van de frequentie en intensiteit van de gewoonte. In sommige gevallen kunnen kleine schadeplekken of schaafwonden optreden, maar in andere gevallen is de schade minimaal of onopgemerkt. De schade aan de huid kan vaak goed worden beheerd door geneesmiddelen of therapeutische interventies.

Dermatofagie kan niet worden behandeld

Hoewel dermatofagie een complexe gedraging is, kan het effectief worden behandeld. Gedragstherapie, zoals cognitieve gedragstherapie, kan helpen om de onderliggende oorzaak van de gewoonte aan te pakken. In sommige gevallen kunnen medicijnen, zoals medicatie voor angst of depressie, ook nuttig zijn in het beheersen van de neiging om de huid te eten. Het is belangrijk om een gepersonaliseerde behandeling te volgen op basis van de specifieke behoeften van de patiënt.

Mensen met dermatofagie willen bewust schade toebrengen aan hun huid

De meeste mensen met dermatofagie hebben geen verlangen om schade aan hun huid toe te brengen, maar vertonen deze gedragingen onbewust of als reactie op spanning. Het kan een manier zijn om met stress of emoties om te gaan, en de persoon heeft vaak geen controle over de impuls. Het is belangrijk om te begrijpen dat deze gedragingen niet voortkomen uit een verlangen om zichzelf te schaden, maar vaak als gevolg van onderliggende psychologische factoren.

Dermatofagie is een zeldzame aandoening die maar weinig mensen treft

Hoewel dermatofagie relatief zeldzaam kan lijken, komt het in werkelijkheid vaker voor dan vaak wordt gedacht. Het kan een symptoom zijn van verschillende aandoeningen, zoals obsessief-compulsieve stoornis (OCD), en kan optreden bij zowel kinderen als volwassenen. Dit betekent dat de prevalentie van dermatofagie misschien hoger is dan meestal wordt aangenomen, vooral als het wordt beschouwd als onderdeel van bredere gedragsstoornissen.

Lees verder

• Obsessief-compulsieve stoornis: Obsessie en dwanghandelingen
• Chronisch huidpulken: Dwangmatig pulken aan de huid
• Nagelbijten: Oorzaken en behandelingen van bijten aan nagels
• Tongbijten: Oorzaken en symptomen van bijten op de tong
• Wangbijten: Oorzaken en behandelingen van bijten in wang