Abces in het gezicht: symptomen, oorzaken en behandeling

Een abces is een met pus gevulde zwelling die overal in het lichaam kan voorkomen en ontstaat door infectie met een bacterie, een parasiet of een lichaamsvreemde stof. Een abces in het gezicht of gelaat is vaak goed zichtbaar en dit kan voor onzekerheid, schaamte, een laag gevoel van eigenwaarde en depressie zorgen. Dit worden de psychosociale aspecten van een aandoening genoemd. Zwelling en roodheid van de huid op het gezicht zijn bekende symptomen van een abces in het gelaat. Een abces in het gezicht dient snel en adequaat behandeld te worden om ernstige gevolgschade en complicaties te voorkomen. De behandeling van een abces in het gezicht omvat doorgaans het openen en draineren van de zwelling, in combinatie met antibiotica om de infectie te bestrijden. Regelmatige follow-up en ondersteuning op psychosociaal gebied zijn van belang om de emotionele belasting van de patiënt te verminderen en het herstelproces te bevorderen.

• Wat is een abces in het gezicht?
• Oorzaken
• Wanneer huisarts raadplegen?
• Symptomen van een gezichtsabces
• Verschijnselen
• Beschrijving
• Psychosociale gevolgen
• Onderzoek en diagnose
• Complicaties
• Behandeling van een abces in het gelaat
• Preventie

Wat is een abces in het gezicht?

De gezichtshuid kan geïrriteerd raken door externe invloeden. De huid kan schraal worden of er ontstaan pukkels en puistjes. Een abces is de extreme vorm van een puistje, maar bij een abces gaat het om een hoeveelheid pus (etter) in een niet eerder bestaande holte. Vanwege lichamelijke reacties kan deze pus vaak niet weglopen, maar blijft deze in de holte, waar het steeds groter kan worden door het verder afsterven van lichaamsweefsel. Een oppervlakkig abces wordt een steenpuist genoemd, waarbij er sprake is van een diepe ontsteking van een haarzakje die gepaard gaat met afsterving van weefsel en ettervorming. Vaak geneest het vanzelf. Wanneer de pus uit een abces zijn weg in het lichaam zoekt, kan er een fistel ontstaan. Hierbij ontstaan er gangetjes en tunneltjes (fistels) onder de huid. Fistels kunnen organische schade alsmede bloedvergiftiging veroorzaken. Een abces op het gezicht is geen eenvoudige aandoening, maar kan levensbedreigend zijn. Veel zenuwen komen samen in het gezicht. Ook kunnen de hersenen worden aangetast. Als je vermoedt dat zich een abces heeft gevormd, wat niet altijd duidelijk is, dan moet je direct je huisarts inschakelen. Alleen een arts kan het abces goed behandelen. Zelfbehandeling kan niet alleen de symptomen verergeren, maar kan er ook voor zorgen dat het abces zich verspreidt. Door bijvoorbeeld een abces uit te drukken, beschadig je het beschermde laagje over de abces. Hierdoor kunnen bacteriën zich verspreiden waardoor het kan gaan ontsteken.

Oorzaken

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van een gezichtsabces. Vaak zijn bacteriën de boosdoeners. Infecties van de huid kunnen ook veroorzaakt worden door virussen, schimmels, gisten, insecten of parasieten. Op de huid bevinden zich één tot tien miljard bacteriën, gemiddeld tegen de 50.000 per vierkante centimeter. Zo ook op je gezicht. Maar als ze in het lichaam terechtkomen, kunnen ze aanzienlijke schade aanrichten. Bacteriën kunnen gemakkelijk de huid binnendringen door geïrriteerde huid of lichte verwondingen. De plaats waar een ziekmakend micro-organisme, pathogeen, het lichaam binnendringt, wordt porte d'entrée genoemd. Ze vernietigen het lichaamsweefsel dat ze binnenvallen. Het lichaam activeert zijn immuunsysteem en probeert de bacteriën te vernietigen. Tegelijkertijd vormt zich pus. Om verdere schade te voorkomen, produceert het lichaam bindweefsel om de bacteriën en pus vast te houden. Dit voorkomt dat het leegloopt. Na verloop van tijd kunnen de bacteriën echter steeds meer omliggend weefsel doden en het abces vergroten. Als de pus in de bloedbaan komt, kan dit sepsis (bloedvergiftiging) veroorzaken. Als pus in andere delen van het lichaam terechtkomt, kunnen zich daar ook abcessen vormen.

Wanneer huisarts raadplegen?

In geval van ongewone zwelling of bult(en) in het gezicht, moet een arts worden geraadpleegd. Als de zwelling of bult in omvang of aantal toeneemt, is een bezoek aan de arts ook noodzakelijk. Als pijn in het gezicht optreedt of zich pus ophoopt, is het raadzaam om dit medische te laten onderzoeken. Als pus in het bloed komt, kan er bloedvergiftiging optreden. Dit gaat vaak gepaard met de volgende symptomen:

• koorts of juist een te lage temperatuur
• een snelle ademhaling
• een snelle hartslag
• verwardheid of sufheid
• grauwe of bleke huid

Een verhoogde lichaamstemperatuur en symptomen zoals vermoeidheid of verwardheid moeten door een arts worden opgehelderd. Als de weefselveranderingen in het gezicht als emotioneel stressvol worden ervaren, is het raadzaam om een ​​arts te raadplegen. In het geval van een onaangenaam gevoel van beklemming op het gezicht, opvallende roodheid van de huid en aanhoudende warmte op een deel van het gezicht, is het raadzaam om de symptomen door een arts te laten onderzoeken. Onbehandeld kan een abces in het gezicht langzaamaan de algemene gezondheidstoestand verslechteren. Een arts moet worden geraadpleegd om verergering van de klachten en complicaties te voorkomen.

Symptomen van een gezichtsabces

Verschijnselen

De mogelijke symptomen van een abces in het gezicht zijn:

• zwelling
• pijn
• warmte
• roodheid
• koorts
• misselijkheid
• zweten
• een gevoel van ziek zijn / algehele malaise
• vermoeidheid

Beschrijving

Omdat een abces in het gezicht zich niet alleen op het huidoppervlak kan vormen, maar ook diep in het lichaamsweefsel, zijn de symptomen niet altijd goed te duiden. Een meer oppervlakkig abces is over het algemeen erg rood en kan ook warm aanvoelen. Als het abces diep is, kan plaatselijke zwelling van het gezicht een indicatie zijn van zijn aanwezigheid.

Abcessen zijn gevoelig voor druk en vaak erg pijnlijk. Bij het palperen van het gezicht kun de arts de holte met pus voelen. Het abces in het gezicht gaat vaak gepaard met koorts (> 39 graden) en algehele malaise. Je voelt je vaak moe en lusteloos. Zonder behandeling vervagen de symptomen niet, maar worden ze erger. Het kan schade aan gezond weefsel en andere structuren veroorzaken, alsook organische storingen veroorzaken. Als pus in het bloed komt, veroorzaakt dit bloedvergiftiging (sepsis) en dit kan levensbedreigend zijn. Een bloedvergiftiging ontstaat door de verspreiding van bacteriën in het bloed.

Psychosociale gevolgen

Bovendien kan de sociale interactie bemoeilijkt worden door de zichtbaarheid van het abces, wat sociale isolatie tot gevolg kan hebben. De psychosociale impact van een abces in het gezicht kan behoorlijk fors zijn.

Onderzoek en diagnose

Een arts kan het abces op het gezicht vaak op het oog diagnosticeren. Als het abces dieper ligt, kan hij het voelen. Om te achterhalen of het echt om een abces gaat of om wat anders, kunnen zo nodig zowel laboratoriumtests als röntgen- of echografie-onderzoeken uitgevoerd. Bloedonderzoek kan ophelderen of het aantal witte bloedcellen is verhoogd, wat onder meer voorkomt bij bacteriële infecties. Bij bloedonderzoek kan niet alleen naar ontstekingswaarden in het bloed worden gekeken, maar je bloed kan ook op kweek worden gezet om te kijken of daar een ziekteverwekker in zit. Met behulp van röntgenfoto's of computertomografiebeelden (CT-scan) kan de arts het abces goed in beeld brengen. Hij kan ook zien hoe diep het abces zit en of er fistels aanwezig zijn.

Complicaties

Een abces in het gezicht is een aandoening waarbij uiterste voorzichtigheid is geboden. Een abces is een met pus gevulde zwelling, die niet goed kan weglopen. Dit leidt tot sterfte van huidcellen, zodat het abces kan blijven groeien. Vanwege de holte kan de pus niet goed weglopen en dus is het alleszins raadzaam om een ​​arts te raadplegen. Knijp of druk het abces nooit zelf kapot, aangezien bacteriën die in het abces aanwezig zijn zich dan via de bloedbaan kunnen verspreiden en mogelijk bloedvergiftiging veroorzaken met alle gevolgen van dien.

Als een abces in het gezicht ontstaat, is het belangrijk om zo snel mogelijk een arts te raadplegen. Alleen met de juiste behandeling en medicijnen kunnen complicaties worden voorkomen.

Behandeling van een abces in het gelaat

Behandeling van een abces kan bestaan uit:

• het voorschrijven van antibiotica
• draineren van het abces (abcesdrainage)
• het geheel verwijderen van het abces

Bij een abcesdrainage prikt de arts de holte aan zodat de pus kan weglopen. Met de juiste behandeling geneest het abces na iets minder dan twee weken. Daarna kan verdere behandeling nodig zijn om de mogelijke oorzaak weg te nemen. Als het abces dieper is, kan een operatie onder algehele narcose noodzakelijk zijn. Dit is vooral het geval als er al een fistel aanwezig is of zich aan het ontwikkelen is.

Preventie

Om een abces op het gezicht te voorkomen, is het raadzaam om het immuunsysteem van het lichaam in het algemeen te versterken. Dagelijks bewegen en een uitgebalanceerd dieet helpen het lichaam om zich te weren tegen bacteriën en virussen. Het gezicht moet goed worden verzorgd; goed hygiëne is daarbij belangrijk. Mannen moeten tijdens het scheren op kleine wondjes letten en er zorgvuldig voor zorgen. Je kan een abces niet altijd voorkomen, maar een gezond lichaam is vaak wel in staat om gevaren van buiten af te weren.

Lees verder

• Keelabces: symptomen en behandeling retrofaryngeale abces
• Tongabces: symptomen, oorzaken en behandeling abces aan tong
• Abces: oorzaken, symptomen en behandeling van abcessen
• Peritonsillair abces of keelabces: symptomen en behandeling
• Abcesdrainage: behandeling door drainage van een abces