Anale fistel: Vorming tunnel tussen rectum en huid rond anus

Anale fistel: Vorming tunnel tussen rectum en huid rond anus Een fistel is een abnormale tunnel (verbinding) tussen twee lichaamsstructuren. Af en toe kampen patiënten met een anale fistel. Dit treedt op wanneer zich een tunnel ontwikkelt tussen het rectum (endeldarm) of de anus en de huid daarrond. Niet goed genezen abcessen, infecties en cysten liggen vooral aan de basis van een anale fistel. De fistelvorming rond de anus leidt tot veel pijn, zwelling, een pusafscheiding en algemene symptomen zoals vermoeidheid en koorts. De arts behandelt indien mogelijk eerst de onderliggende oorzaak en vervolgens is een chirurgische reparatie nodig. Ook na de behandeling ontstaan echter soms complicaties als gevolg van deze pijnlijke aandoening.

Oorzaken van fistelvorming

Een anale fistel verschijnt wanneer een abnormale verbinding ontstaat tussen het rectum (endeldarm) of de anus en de perianale huid (huid rond de anus). Door diverse oorzaken hopen bacteriën zich op, waardoor zich pus vormt in het nabijgelegen weefsel. Bij het weglopen van dit pus, blijft een kleine tunnel achter.

Fistelvorming is vaak geassocieerd met niet goed genezen anale abcessen, anale cysten (abnormaal gevormde zakvormige holte in anus) of infecties van de anale klieren. Een fistel is soms ook het gevolg van zweren of andere verwondingen, bijvoorbeeld als gevolg van complicaties na bekkenchirurgie. Zelden zijn aandoeningen zoals tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen), seksueel overdraagbare aandoeningen of een chronische darmziekte de oorzaak van deze anorectale aandoening. Bij sommige patiënten treden anale fistels spontaan op zonder specifieke oorzaak.

Risicofactoren van anale fistels

Bepaalde factoren verhogen het risico op anale fistels:

Symptomen: Pijn en zwelling rond anus

Anus

Patiënten hebben anuspijn, en dan vooral wanneer een infectie aan de basis ligt van de fistelvorming. De pijn verhoogt ook bij het maken van een stoelgang of het plassen. Sommige patiënten lijden ook aan fecale incontinentie (moeite met het beheersen van de stoelgang) Een ander typisch kenmerk van anale fistels, is een aanhoudende (stinkende) afscheiding van pus of bloed die door de opening in de anushuid sijpelt. Rond de anushuid ervaart een patiënt tevens zwelling, pijn, roodheid of jeuk. Soms is het uiteinde van de fistel zichtbaar als een gat in de huid vlakbij de anus.

Algemene tekenen

Ook algemene symptomen treden op bij een fistel rond de anus, zoals koorts of koude rillingen, vermoeidheid, een algemeen ziek gevoel en ongemak.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek
De patiënt meldt aan de arts wat zijn symptomen inhouden. Daarnaast heeft de arts een medische geschiedenis nodig van de patiënt. Nadat de arts informatie verzameld heeft, voert hij een digitaal rectaal onderzoek uit bij de patiënt (voorzichtig een vinger in de anus steken om tekenen van een fistel op te sporen). Over het algemeen stelt de arts de diagnose door de huid rond de anus te onderzoeken op eventuele afwijkingen.

Diagnostisch onderzoek
Soms heeft de arts meer informatie nodig. Hij bestelt een anoscopie, een inwendig kijkonderzoek van de anus. Mogelijk plaatst de arts eveneens een fistelonde (smal instrument) in de anushuid om te zien of een tunnel aanwezig is en waar deze dan naartoe leidt. Soms zet de arts nog verdere testen in om de diagnose te bevestigen met name een CT-scan, een MRI-scan, een echografie, een proctoscopie (inwendig kijkonderzoek van de endeldarm en anus) en/of een sigmoïdoscopie (inwendig kijkonderzoek van het laatste gedeelte van de dikke darm).

Behandeling

Als de fistel het resultaat is van een infectie of een chronische aandoening, moet de arts deze mogelijk eerst behandelen voordat de fistel wordt gerepareerd. Een fistel geneest uitsluitend door een chirurgische reparatie. Onbehandeld veroorzaken sommige fistels herhaalde abcessen of infecties. Afhankelijk van de ernst of locatie van de fistel, is een operatie eenvoudig of moet deze in verschillende stappen worden uitgevoerd. Sommige procedures hebben invloed op spieren die de anus openen en sluiten. Afhankelijk van de behandeling, ervaart de patiënt mogelijk enige mate van fecale incontinentie (ongewenst verlies van stoelgang). Pijnstillers verlichten de pijn. Daarnaast behandelen medicijnen een infectie wanneer deze optreedt. Ontlastingverzachters, vezels of bulklaxeermiddelen zijn tevens aanbevolen om de druk tijdens het maken van een stoelgang te verminderen.

Complicaties van abnormale tunnel tussen rectum en perianale huid

Complicaties van een anale fistel omvatten een terugkerende fistel na de behandeling en een onvermogen om de stoelgang te beheersen (fecale incontinentie).

Lees verder

© 2019 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Anale fistel: symptomen, soorten, oorzaken en behandelingAnale fistel: symptomen, soorten, oorzaken en behandelingEen anale fistel is een fistel bij de anus, ook vaak 'peri-anale fistel' genoemd. Net binnen de anus bevinden zich een a…
Cryptitis (slijmklierontsteking anus): symptomen en oorzakenCryptitis (slijmklierontsteking anus): symptomen en oorzakenCryptitis duidt op een slijmklierontsteking van de anus. Wanneer de kliertjes in het slijmvlies rondom de anus en het an…
Gezwollen anus: symptomen en behandeling van anuszwellingGezwollen anus: symptomen en behandeling van anuszwellingEen gezwollen anus is een vervelende klacht die duidt op zwelling van de anus(regio). De anus is is het laatste stukje v…
Anus: functie, anatomie van de aars en anusaandoeningenAnus: functie, anatomie van de aars en anusaandoeningenDe anus en het rectum (of de endeldarm) vormen het laatste stuk van het spijsverteringssysteem. In de endeldarm worden o…
Abces in het gezicht: symptomen, oorzaken en behandelingAbces in het gezicht: symptomen, oorzaken en behandelingEen abces is een met pus gevulde zwelling die overal in het lichaam kan voorkomen en ontstaat door infectie met een bact…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 12 december 2019:
  • Anal fistula, https://lluh.org/conditions/anal-fistula
  • Anal fistula, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14466-anal-fistula
  • Anal fistula, https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/anal-fistula
  • Anal fistula, https://www.nhs.uk/conditions/anal-fistula/
  • Anal Fistula, https://www.winchesterhospital.org/health-library/article?id=885932
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • What Is an Anal Fistula?, https://www.webmd.com/digestive-disorders/anal-fistula-overview#1
Miske (4.039 artikelen)
Gepubliceerd: 12-12-2019
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.