Zwakke enkels: Oorzaken en behandeling van verzwakte enkel

De enkel is het scharnier tussen de spieren en pezen (die voor de kracht zorgen) en de grond. In een aantal omstandigheden verzwakt de enkel of ontstaat zwakte in beide enkels. Diverse oorzaken zijn bekend voor zwakke enkels, zoals bijvoorbeeld artrose, het dragen van verkeerde schoenen of een blessure aan de enkel. Zwakte in het enkelgewricht leidt tot pijn, evenwichtsproblemen en een verhoogd risico op verwondingen. Een voet- en enkelchirurg beoordeelt de stabiliteit van de enkel. Hij bestelt beeldvormende onderzoeken om de enkel op verdere schade te onderzoeken. De arts behandelt de onderliggende oorzaak van de verzwakte enkel(s). Diverse orthopedische hulpmiddelen bieden ondersteuning voor de enkel. De verdere behandeling voor zwakke enkels bestaat meestal uit fysiotherapie en het dragen van een brace. Chirurgie is soms aanbevolen bij ernstige instabiliteit van de enkel of wanneer de patiënt niet of niet voldoende reageert op niet-chirurgische behandelingen.

• Artrose en verzwakte enkels
• Oorzaken
• Symptomen
• Behandeling
• Chronische enkelinstabiliteit
• Oorzaken
• Symptomen
• Behandeling
• Diabetes mellitus (suikerziekte) en zwakke enkels
• Oorzaken
• Symptomen
• Behandeling
• Enkelblessure
• Oorzaken
• Behandeling
• Tibialis posterior peesdysfunctie
• Oorzaken
• Symptomen
• Behandeling
• Slecht passende schoenen dragen
• Geassocieerde symptomen bij zwakke enkel

Artrose en verzwakte enkels

Oorzaken

Artrose is een progressieve aandoening waarbij het kraakbeen (dat de gewrichtskraakbeenderen bedekt) afbreekt en de enkels verzwakken. Slijtage van de gewrichten is de meest voorkomende oorzaak van artrose. Andere oorzaken omvatten eerdere letsels aan het kraakbeen, de gewrichtsbanden en de gewrichten.

Symptomen

Bekende symptomen van enkelartrose zijn pijn, stijfheid en een ontsteking, zwakke enkels, enkelinstabiliteit en een verminderd bewegingsbereik.

Behandeling

Het nemen van ontstekingsremmers, het dragen van een brace en het uitvoeren van rek- en versterkende oefeningen verlichten de symptomen en verbeteren de stabiliteit.

Chronische enkelinstabiliteit

Oorzaken

Na een verstuikte enkel, een enkelbreuk of een andere verwonding aan de enkel, ontwikkelen sommige patiënten chronische enkelinstabiliteit. Door de aandoening draait of rolt de enkel herhaaldelijk naar buiten en naar de zijkant.

Symptomen

De patiënt kampt met aanhoudende enkelpijn, zwelling en een gevoel van een wiebelige enkel.

Behandeling

Een combinatie van fysiotherapie, medicatie en het dragen van een brace is nodig. De arts voert een operatie uit bij patiënten met ernstige enkelinstabiliteit waarbij andere behandelingen niet werken.

Diabetes mellitus (suikerziekte) en zwakke enkels

Oorzaken

Suikerziekte is een aandoening waarbij het lichaam niet meer in staat is om suiker af te breken en te verwerken. Circa de helft van alle diabetici lijdt aan diabetische neuropathie, waarbij zenuwschade ontstaat. Pijn en zwakte in diverse lichaamsdelen, waaronder de enkels en voeten, komen dan tot uiting.

Symptomen

Diabetische neuropathie resulteert niet enkel in pijn maar ook in spierzwakte in de enkel, gevoelloosheid, tintelingen, brandende gevoelens en andere voetafwijkingen. Door de diabetische neuropathie ontstaat evenwichts- en coördinatieproblemen.

Behandeling

De patiënt moet de bloedsuikerspiegel onder controle houden, orthesen dragen en enkelversterkende oefeningen doen.

Enkelblessure

Oorzaken

Zwakke enkels zijn mogelijk een gevolg van eerdere enkelblessures, bijvoorbeeld door schade aan de spieren, ligamenten en botten in en rond de enkels. Veel enkelblessures komen voor tijdens het sporten, maar een enkelverwonding treedt mogelijk elk moment op omdat de enkel het hele lichaamsgewicht draagt. Vaak is de verzwakte enkel het resultaat van frequente enkelblessures of een slecht helende verwonding aan de enkel (verstuiking, verrekking, gebroken enkel, ontwrichting).

Behandeling

De patiënt kan een verstuikte enkel thuis behandelen met rust, ijs en het opheffen van de voet om de zwelling te verminderen. Ook het dragen van een drukverband of een enkelbrace is verstandig. Verder gebruiken patiënten mogelijk krukken. Bij ernstigere enkelverwondingen is een gips, fysiotherapie en/of chirurgie nodig. Wanneer een enkelblessure ontstaat, duurt het enkele weken tot vele maanden om volledig te genezen. Vaak blijft de gewonde enkel zwakker en minder stabiel dan de niet-gewonde enkel.

Tibialis posterior peesdysfunctie

Oorzaken

Tibialis posterior peesdysfunctie (volwassen platvoet) treedt op wanneer de achterste tibiale pees ontstoken raakt of wanneer hierin scheurtjes ontstaan. Dit is het gevolg van overmatig gebruik of door oefeningen met een hoge impact.

Symptomen

Voet- en enkelpijn tijdens het lopen, de voet en tenen naar buiten draaien, een afvlakking van de voet en het naar binnen rollen van de enkel zijn enkele belangrijke tekenen.

Behandeling

Diverse behandelingen zijn mogelijk zoals:

• activiteiten met een lagere impact uitoefenen
• chiropractie
• chirurgie: Chirurgie is enkel inzetbaar bij patiënten met ernstige symptomen die een beperkte mobiliteit hebben als gevolg van tibialis posterior peesdysfunctie.
• de enkel voldoende laten rusten
• de voet en enkel immobiliseren: een stevige wandelschoen dragen of een voetgips
• fysiotherapie
• inlegzolen, steunzolen of een brace dragen
• koude toepassen
• steroïde-injecties rechtstreeks in de pees
• vrij verkrijgbare ontstekingsremmers nemen

Slecht passende schoenen dragen

Sommige patiënten dragen slecht schoeisel (te smal, breed, lang of kort of onvoldoende ondersteuning) hetgeen resulteert in voetpijn en enkelpijn, zwakke enkels en misvormingen, zoals hallux limitus en een klauwteen. Het is belangrijk om goed passende schoenen met een goede ondersteuning te dragen.

Geassocieerde symptomen bij zwakke enkel

Zwakke enkels zijn pijnlijk en draaien gemakkelijk naar buiten tijdens het staan, lopen, springen of andere activiteiten. Naast enkelpijn is ook de voet pijnlijk (voetenpijn). Verder is roodheid en zwelling rond de enkel merkbaar. Wanneer één enkel of beide enkels verzwakt zijn, ontstaan sneller een aantal problemen zoals:

• coördinatie- en evenwichtsproblemen
• een enkelverstuiking
• een heupblessure
• een knieblessure
• een valongeluk
• lage rugpijn

Lees verder

• Enkelpijn: Oorzaken van pijn aan enkel of enkels
• Gebroken enkel (enkelfractuur): Symptomen en behandeling
• Verstuikte enkel: Oorzaken en behandeling enkelverstuiking
• Gezwollen enkels en voeten: Oorzaken en behandelingen
• Jeukende enkels: Oorzaken van jeuk aan enkel of enkels