SOA symptomen: afscheiding penis of vagina, pijn en jeuk

SOA symptomen bij vrouwen en mannen kunnen bestaan uit afscheiding uit de penis of vagina, pijn, jeuk, enz. Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) of geslachtsziekten behoren tot de meest voorkomende infectieziekten in de westerse wereld. Er zijn meer dan 20 verschillende soa's geïdentificeerd. Een SOA wordt verspreid via een seksuele activiteit waarbij de geslachtsorganen bij betrokken zijn. Een persoon kan geïnfecteerd raken door het hebben van seks met iemand die de infectie heeft. Als er klachten zijn gaat het vaak om afscheiding of pus uit penis, vagina of anus. Bij vrouwen meer afscheiding dan normaal en de afscheiding kan waterig, melkachtig, gelig of groenig van kleur zijn en anders ruiken. Branderig gevoel of pijn bij of na het plassen of kleine beetjes moeten plassen. Zweertjes, wratjes, blaasjes op de penis, vagina, anus of mond. Jeuk in het genitale gebied.

SOA symptomen

• Seksueel overdraagbare aandoeningen
• SOA symptomen bij man en vrouw
• Chlamydia
• Gonorroe of druiper
• Genitale herpes
• Genitale humaan papillomavirus
• Syfilis
• Primaire fase
• Secundaire fase
• Latente fase
• Tertiaire fase
• HIV/AIDS
• Trichomoniasis
• Schaamluis, platjes

Seksueel overdraagbare aandoeningen

Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) behoren vandaag de dag tot de meest voorkomende infectieziekten in de westerse wereld. Er zijn meer dan 20 verschillende soa's bekend. Afhankelijk van de ziekte, kan de infectie verspreid worden via seksuele activiteiten waarbij de geslachtsorganen, de mond of de anus betrokken is. De infectie kan ook worden verspreid door contact met bloed tijdens de seksuele activiteit.

Soa's treft zowel mannen en vrouwen van alle leeftijden en achtergronden. Soa's komen steeds vaker voor, vooral omdat mensen op steeds jongere leeftijd seksueel actief worden. Veel soa's veroorzaken nauwelijks tot geen klachten, terwijl de persoon wel besmettelijk kan zijn en de soa kan doorgeven aan seksuele partners. Soa's kunnen worden doorgegeven van een moeder op haar baby voor, tijdens of onmiddellijk na de geboorte.

SOA symptomen bij man en vrouw

Van de belangrijkste soa's bespreken we de mogelijke symptomen, eventueel gedifferentieerd naar mannen en vrouwen.

Chlamydia

Chlamydia is een veel voorkomende seksueel overdraagbare aandoening en het wordt veroorzaakt door de bacterie Chlamydia trachomatis. Deze bacterie kan de voortplantingsorganen van een vrouw beschadigen. Hoewel de symptomen van chlamydia meestal mild of afwezig zijn, kan de ziekte ernstige complicaties geven die leiden tot onherstelbare schade, waaronder onvruchtbaarheid. Dit kan gebeuren zonder dat een besmette vrouw er erg in heeft. Chlamydia kan ook leiden tot afscheiding uit de penis van een besmette man.

80% van de vrouwen en 50% van de mannen heeft geen symptomen. De symptomen die bij mannen kunnen optreden zijn:

• branderig gevoel of pijn bij het plassen of poepen;
• doorzichtige, witte en waterige afscheiding uit de penis;
• pijn en zwelling in de teelballen (testikels).

Vrouwen kunnen de volgende klachten ontwikkelen:

• branderig gevoel of pijn bij het plassen;
• meer of andersoortige vaginale afscheiding;
• tussentijdse bloedingen (dus tussen de menstruaties door);
• bloedverlies of pijn tijdens of na het vrijen;
• pijn in de onderbuik of pijn rechtsboven in de buik.

Gonorroe of druiper

Gonorroe wordt veroorzaakt door Neisseria gonorrhoeae, een bacterie die kan groeien en zich vermenigvuldigd in de warme, vochtige gebieden van het voortplantingskanaal, waaronder de baarmoederhals (opening naar de baarmoeder), de uterus (baarmoeder) en eileiders bij vrouwen, en in de urethra (urinekanaal) bij vrouwen en mannen. De bacterie kan ook groeien in de mond, keel, ogen en anus.

Het blijkt dat ongeveer 30-40% van de vrouwen geen directe klachten of symptomen heeft. Bij vrouwen die wel symptomen hebben, zijn deze vaak mild van aard en worden nogal eens verward met een blaasontsteking of een vaginale infectie. De symptomen die bij vrouwen kunnen optreden zijn:

• een branderig of pijnlijk gevoel bij het plassen;
• branderig gevoel en jeuk van de vagina en aandrang tot plassen;
• verhoogde vaginale afscheiding (een vieze of onaangenaam ruikende vrij dikke vaginale afscheiding, groen of geel van kleur);
• vaginaal bloeden tussen de periodes.

De overgrote meerderheid van de mannen krijgt vaak twee tot vijf dagen na de besmetting last verschijnen. De symptomen bestaan vaak uit:

• pusachtige afscheiding uit de plasbuis, die vaak groen, geel of wit van kleur is;
• een geïrriteerd of branderig gevoel bij het urineren;
• regelmatig kleine beetjes plassen en aandrang tot plassen;
• pijnlijke of gezwollen teelballen (bij sommige mannen).

Genitale herpes

Genitale herpes wordt veroorzaakt door het herpes simplex virus type 1 (HSV-1) of type 2 (HSV-2), meestal hebben we van doen met HSV-2. De meeste mensen hebben geen of slechts minimale tekenen of symptomen van deze infectie. Symptomen die zich kunnen voordoen zijn één of meer blaren op of rond de geslachtsdelen of rectum. In sommige gevallen heeft de geïnfecteerde persoon last van jeuk en een geïrriteerd, branderig gevoel. Eerst ontstaan er rode plekjes op de huid of slijmvliezen en na één tot anderhalve dag vormen zich blaasjes of zweertjes, meestal op of rond de genitaliën, d.w.z. penis en vulva (schaamlippen en de ingang van de vagina), of rond de anus. Soms manifesteren deze blaasjes en zweertjes zich binnen in de vagina, op de baarmoedermond of in de anus. Een zweertje is meestal slechts 1-3 millimeter in omvang en ze zijn vaak gegroepeerd. De eerste aanvallen kunnen gepaard gaan met de volgende klachten:

• pijn,
• koorts,
• spierpijn,
• hevige hoofdpijn,
• opgezette (lymfe)klieren in de liezen (deze zwellen op als het lichaam probeert de infectie te bestrijden),
• soms vaginale afscheiding.

Met name vrouwen ervaren pijn bij het plassen. Na anaal-genitaal contact met een besmet persoon, kan een ontsteking van het rectum (de endeldarm) ontstaan, hetgeen gepaard kan gaan met het verlies van bloed of slijm bij de ontlasting en soms kan er ook pijn ontstaan tijdens het poepen. Na circa drie weken drogen de blaasjes en zweertjes in. Meestal genezen ze zonder dat ze littekens achterlaten.

Genitale humaan papillomavirus

Genitale humaan papillomavirus (HPV) is de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoening. Er zijn meer dan 40 HPV-typen geïdentificeerd, die het genitale gebied van mannen en vrouwen kunnen infecteren. Deze HPV-typen kunnen ook de mond en keel besmetten. De meeste mensen die besmet zijn met HPV, weten niet eens dat ze het hebben.

De meeste mensen met HPV ontwikkelen geen symptomen of gezondheidsproblemen van. In 90% van de gevallen, het immuunsysteem van het lichaam weet HPV binnen twee jaar op natuurlijke wijze te vernietigen. Maar soms kunnen bepaalde typen HPV genitale wratten bij zowel mannen en vrouwen veroorzaken, en in zeldzame gevallen in de keel.

Andere typen HPV kunnen baarmoederhalskanker veroorzaken. Deze typen kunnen ook leiden tot andere, minder voorkomende, maar ernstige vormen van kanker:

• vulvakanker,
• vaginakanker,
• peniskanker,
• anuskanker, en
• tong- en keelkanker.

De typen van HPV die kunnen leiden tot genitale wratten zijn niet dezelfde als de types die kanker kunnen veroorzaken.

Tekenen en symptomen van genitale wratten:

• meestal in de vorm van een kleine bult of een groep wratten in het genitale gebied;
• deze kunnen klein of groot, verhoogd of plat zijn, of de vorm van een bloemkool hebben.

Syfilis

Syfilis wordt veroorzaakt door de bacterie Treponema pallidum. Het is vaak 'de grote imitator' genoemd, omdat veel van de tekenen en symptomen niet te onderscheiden zijn van die van andere aandoeningen en ziekten.

Syfilis ontwikkelt zich in vier fasen, elk met verschillende symptomen en verschijnselen.

Primaire fase

Tijdens het eerste stadium van syfilis, ontstaat er een meestal pijnloze en harde zweer. Deze wordt ook wel sjanker genoemd. Deze zweer ontwikkelt zich precies op de plaats waar de bacteriën het lichaam zijn binnengedrongen. Dit gebeurt meestal binnen ongeveer drie weken na blootstelling aan de bacterie, hoewel het kan variëren van 10 tot 90 dagen. Een persoon is zeer besmettelijk gedurende deze fase.

Bij mannen verschijnt vaak een zweer op de penis of elders in het genitale gebied. Deze wondjes doen vaak geen vaak pijn. Bij vrouwen ontwikkelen zich vaak zweertjes op de vulva, maar het kan zich ook in de vagina voordoen. Een sjanker kan onopgemerkt blijven als deze opkomt in de vagina of bij de opening naar de baarmoeder. Dit komt omdat de zweren meestal pijnloos zijn en op genoemde plekken niet altijd goed zichtbaar zijn. Ten gevolge van orale of anale seks kan de zweer ook in de mond of het rectum verschijnen. In veel gevallen ontstaat er ook een pijnloze vergroting van de lymfklieren in de lies of de hals.

De sjanker blijft zo'n één tot zes weken en geneest op natuurlijke wijze zonder behandeling. Soms blijft er een klein litteken achter. Als de sjanker is verdwenen, is de syfilis nog niet genezen. Ook betekent het niet dat een persoon de infectie niet langer kan doorgeven aan anderen.

Secundaire fase

Ongeveer 4 tot 10 weken nadat de zweer is verschenen, krijg 60-90% van de onbehandelde personen last van huiduitslag: een niet-jeukende, besmettelijke roodbruine uitslag over het hele lichaam, waaronder de handpalmen en voetzolen. Soms kunnen er ook dikke, grijze of roze, vochtige wratachtige plekken in de huidplooien van de genitaliën en de anus ontstaan. Ander symptomen die kunnen optreden zijn de volgende:

• zeldzaam: ongelijkmatige haaruitval in plukken, vooral in de wenkbrauwen, wimpers en hoofdhaar;
• koorts en vermoeidheid;
  Vermoeidheid / Bron: Istock.com/dolgachov
• spierpijn en hoofdpijn;
• zere keel;
• algehele malaise of een vaag gevoel van ongemak door het hele lichaam;
• (onverklaarbaar) gewichtsverlies;
• zwelling van de lymfeklieren.

De getroffene is zeer besmettelijk tijdens deze fase. Na ongeveer vier tot twaalf weken verdwijnen deze symptomen spontaan, maar de ziekte blijft aanwezig.

Latente fase

Na de infectieuze periode van fase 1 en fase 2, volgt - als de ziekte onbehandeld blijft - een periode van latentie zonder klinische verschijnselen (de sluimerfase). De latente fase kan zo kort zijn als 1 jaar of variëren van 5 tot maar liefst 20 jaar. Sommige mensen krijgen de rest van hun leven geen symptomen, maar als behandeling achterwege blijft, dan zal één op de drie mensen vijf, tien tot twintig jaar na de eerste besmetting tertiaire syfilis ontwikkelen.

Tertiaire fase

Dit is de meest destructieve en verwoestende stadium van syfilis. Als syfilis niet wordt gediagnosticeerd en behandeld in de vroege stadia, dan kan dat leiden tot andere ernstige gezondheidsproblemen. We kunnen hierbij denken aan blindheid, problemen met het zenuwstelsel en het hart, en psychische stoornissen. Het kan zelfs leiden tot de dood.

HIV/AIDS

HIV staat voor het humaan immunodeficiëntie virus. Het maakt deel uit van een groep van virussen die bekend staat als retrovirussen. Het virus doodt valt in het lichaam het afweersysteem of immuunsysteem aan. Geleidelijk verliest het lichaam het vermogen om infecties en bepaalde vormen van kanker te bestrijden. Een persoon die is besmet met het HIV-virus is seropositief.

AIDS staat voor Immune Deficiency Syndrome, ofwel Verworven Immuun Deficiëntie Syndroom. Het wordt veroorzaakt door HIV en treedt op wanneer het virus het immuunsysteem dusdanig heeft aangetast dat bepaalde cellen (CD4+ T cellen) die een belangrijke rol spelen in het immuunsysteem tot een kritisch niveau zijn gezakt en wanneer bepaalde levensbedreigende opportunistische infecties of bepaalde tumoren zijn ontstaan.

De meest mensen die zijn besmet op HIV ontwikkelen geen symptomen, waardoor veel mensen niet eens merken dat ze besmet zijn geraakt. Sommige mensen ontwikkelen echter wel symptomen. Deze mensen krijgen ziekteverschijnselen die lijken op die van de griep:

• Hoofdpijn;
• Koorts;
• Nachtzweten;
• Huiduitslag;
• Hoofdpijn;
• Plotseling gewichtsverlies;
• Misselijkheid en overgeven (braken);
• Moeheid;
• Opgezwollen klieren (vergrote, gezwollen lymfeklieren in de hals).

Deze symptomen verdwijnen vaak weer in een periode van een week tot een maand. De meeste mensen denken om die reden dat ze de griep hebben gehad. Nadien voelt een persoon zich weer gezond. In deze asymptomatische periode voelen de personen zich niet ziek, maar zijn ze wel zeer besmettelijk. Deze periode kan jaren duren en ondertussen wordt het afweersysteem aangetast. Op een gegeven moment heeft het virus het afweersysteem zo erg aangetast, dat zich allerlei complicaties voordoen. De eerste aanwijzing dat de persoon besmet is, zijn het opzwellen van de klieren gedurende ongeveer drie maanden. Ook andere symptomen kunnen zich voordoen in de jaren voordat AIDS ontstaat:

• Vermoeidheid;
• Onverklaarbaar gewichtsverlies;
  Pelvic Inflammatory Disease / Bron: Alila Medical Media/Shutterstock
• Vaak griep en (nacht)zweten;
• Vaak gistinfecties (oraal of vaginaal);
• Vlokkige huid;
• Hardnekkige of aanhoudende diarree;
• Kortademigheid
• Koorts;
• Pelvic inflammatory disease (PID, infectie aan de vrouwelijke voortplantingsorganen);
• Verlies van het korte termijn geheugen.

Trichomoniasis

Trichomonas is een veel voorkomende seksueel overdraagbare aandoening en wordt veroorzaakt door het protozoön Trichomonas vaginalis.

De meeste mannen met trichomoniasis hebben geen tekenen of symptomen, maar bij sommige mannen kan het de volgende klachten geven:

• naar gevoel bij het plassen of tijdens de ejaculatie (zaadlozing);
• afscheiding uit de penis.

Sommige vrouwen hebben de volgende tekenen of symptomen:

• overvloedige, geel-groene, schuimige en vies ruikende afscheiding uit de vagina;
• pijnlijke ontsteking van de vagina;
• (soms) jeuk en pijn aan de vulva (de huid rond de vagina);
• brandend gevoel bij het plassen;
• in zeldzame gevallen kan pijn in de onderbuik optreden;
• naar gevoel tijdens het vrijen.

Schaamluis, platjes

Schaamluis of 'platjes' zijn parasitaire insecten die zich bevinden in het genitale gebied van de mens. Ongeveer twee weken na het seksuele contact met iemand die schaamluis heeft, kan hevige aanhoudende jeuk in het schaamhaar ontstaan. Deze jeuk wordt veroorzaakt door de luisjes.

Lees verder

• Keelkanker: symptomen, oorzaak, behandeling en prognose
• Genitale herpes: symptomen zweertjes & blaasjes penis/vagina
• Genitale wratten: symptomen, oorzaken en behandeling
• Lymphogranuloma venereum (LGV): symptomen en behandeling
• Chlamydia: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose