Cellulite: symptomen, oorzaak en behandeling sinaasappelhuid

Cellulite is een term dat wordt gebruikt om vetophopingen onder de huid, die naar buiten toe de huid een bobbelig effect geven, te beschrijven. Cellulite wordt ook wel gynoïde lipodystrofie of sinaasappelhuid genoemd, vanwege de gelijkenis met de schil van een sinaasappel. 90% van de vrouwen zal op enig moment tijdens hun leven cellulite ontwikkelen. Voorkeurslocaties zijn rond de heupen, dijen en billen. Cellulite wordt bepaald door erfelijkheid en hormonale veranderingen. De vorming van cellulite kan worden tegengegaan door het eten van gezonde voeding: veel fruit, groenten en vezels; voldoende vochtinname; regelmatige lichaamsbeweging; een gezond gewicht te handhaven (jojo-effect voorkomen); niet te roken en matig te drinken. Het gebruik van anticellulitecrèmes lijkt weinig soelaas te bieden. Het is verstandig te accepteren dat cellulite of sinaasappelhuid er nou eenmaal bij hoort als je vrouw bent. Mannen kunnen er ook last van hebben, maar in mindere mate.

• Wat is cellulite of sinaasappelhuid?
• Oorzaak van cellulite
• Symptomen: bobbels en putjes in de huid
• Cellulite en cellulitis
• Wie krijgt het?
• Volkomen normaal verschijnsel
• Risicofactoren van cellulite
• Genetische predispositie
• Hormonale invloed
• Voeding
• Gebrek aan lichaamsbeweging
• Slechte doorbloeding
• Roken
• Medicatie
• Behandeling van cellulite of sinaasappelhuid
• Massages en crèmes
• Liposuctie
• Infrarood sauna
• Vacuümtherapie
• Radiofrequentie-therapie (RF)
• ELT lichttherapie
• Subcisie
• Ultrasone cavitatie
• Huidborstelen
• Gewichtsverlies
• Cellulite verminderen en tegengegaan
• Prognose

Wat is cellulite of sinaasappelhuid?

Cellulite is een bobbelige verandering van de huid die meer dan 90% van de vrouwen wereldwijd treft. Het wordt veroorzaakt door een verhoogde vetafzetting in het onderhuids bindweefsel waardoor vetcellen met elkaar verkleven en er bobbels gevormd worden. Het komt vooral rond de heupen, dijen en billen voor. Doordat het fenomeen zich voordoet dicht bij het oppervlak van de huid, leidt cellulite tot een ingedeukte, bobbelige uitstraling. Dit wordt ook wel sinaasappelhuid genoemd, omdat het verschijnsel is te vergelijken met de schil van een sinaasappel. Vooral bij strijklicht zijn de onregelmatigheden in het oppervlak goed zichtbaar. Door een stukje huid tussen duim en wijsvinger vast te pakken, wordt het fenomeen ook duidelijk zichtbaar (zie foto bovenaan het artikel).

Oorzaak van cellulite

Cellulite is niet gerelateerd aan (over)gewicht en vetpercentage; het beïnvloedt ook slanke vrouwen en vrouwen met ondergewicht. In feite wordt het veroorzaakt door een opeenhoping van vet, vocht en afvalstoffen. Sinaasappelhuid wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Voorts spelen leefstijl en voedingspatroon een niet onbelangrijke rol bij de vorming van cellulite.

Symptomen: bobbels en putjes in de huid

Symptomen van cellulite zijn:

• kuiltjes en bobbeltjes in de huid
• vooral op de buik, dijen, heupen en billen
• soms ook in de borsten, bovenarmen, rug en nek
• in milde gevallen alleen zichtbaar als de huid wordt samengeknepen of samengedrukt
• een verdikte huid
• in ernstige gevallen verhoogde gevoeligheid en snel blauwe plekken krijgen

Er kunnen naast bobbels, ook putjes in de huid ontstaan. Als gevolg van een verslechterde bloedcirculatie en afvoer van vocht, hopen afvalstoffen, vet en vocht zich op. De onderhuidse celgroepen verharden en het bindweefsel komt onder spanning te staan, waardoor de opperhuid naar beneden getrokken wordt hetgeen putjes in de huid veroorzaakt.

Cellulite en cellulitis

Cellulite moet niet worden verward met 'cellulitis'. In de volksmond wordt met cellulitis vaak cellulite genoemd, maar het zijn twee verschillende zaken. Cellulitis is een ontsteking van de dieper gelegen delen van het onderhuidse bindweefsel. Cellulite daarentegen is geen ontstekingsreactie, maar is een verandering van de huid door een toename van vetcellen.

Wie krijgt het?

Sinaasappeldhuid is een zeer veel voorkomende aandoening. Maar liefst 90% van de postadolescente vrouwen zal op enig moment tijdens hun leven cellulite ontwikkelen. Maar ook meisjes van veertien kunnen cellulite krijgen. Cellulite kan cosmetische bezwaren geven, waardoor vrouwen terughoudend worden om het strand of het zwembad te bezoeken of in het openbaar korte rokken te dragen.

Volkomen normaal verschijnsel

Ofschoon veel mensen die werkzaam zijn in de commerciële cosmetische en plastische chirurgie, cellulite beschouwen als een legitiem probleem waar patiënten van willen worden 'genezen', beschouwt het grootste deel van de medische gemeenschap cellulite niet als een stoornis, maar als een volkomen normaal verschijnsel. Door de huidige nadruk op uiterlijke schoonheid en het behouden van een 'jong lichaam', hebben echter steeds meer vrouwen moeite met deze normale, zeer veelvoorkomende verandering van de huid.

Risicofactoren van cellulite

De volgende factoren spelen een rol in het ontstaan en/of verergeren van cellulite:

Genetische predispositie

De aanleg voor cellulite lijkt genetisch bepaald.

Hormonale invloed

Hormonen spelen een dominante rol in de vorming van cellulite. De vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron zijn de belangrijkste van allemaal. Een ander hormoon is adrenaline, dat vooral wordt afgescheiden in tijden van stress. Het is aangetoond dat adrenaline een rol speelt in de ontwikkeling van cellulite. Een sinaasappelhuid bij mannen wordt meestal alleen gezien wanneer er sprake is van hormonale stoornissen (dat wil zeggen een tekort aan mannelijk hormoon).

Voeding

Een dieet dat rijk is aan vetten, suiker, koolhydraten en zout en een kleine hoeveelheid vezels, kan worden gekoppeld aan een verhoogd risico op het ontwikkelen van cellulite. Er is enig bewijs dat roken en cafeïne cellulite kan verergeren, mogelijk omdat ze de bloedvaten vernauwen. Consumptie van alcohol, in welke vorm dan ook, zorgt ervoor dat cellulite verergert. Alcohol, koffie, zout en chemische toevoegingen zijn afvalstoffen die worden vastgehouden in het lichaam. Onvoldoende inname van water - dat wil zeggen minder dan 8 glazen per dag - kan ook bijdragen aan een sinaasappelhuid. Water is essentieel voor het lichaam om afvalstoffen adequaat te kunnen afvoeren.

Gebrek aan lichaamsbeweging

Een sedentaire levensstijl met weinig beweging kan de bloed- en lymfecirculatie schaden of vertragen, hetgeen uiteindelijk leidt tot de vorming van cellulite.

Slechte doorbloeding

Cellulite kan ook het gevolg zijn van onvoldoende lymfatische en vasculaire drainage in de onderste deel van het lichaam. Roken vermindert de doorbloeding.

Roken

Sigarettenrook is samengesteld uit allerlei toxische chemicaliën, de zogenaamde vrije radicalen, die geleidelijk de kleine bloedvaten vernauwen en een verminderde weefseldoorbloeding geeft. Dit stimuleert de vorming van cellulite.

Medicatie

Dieetpillen, slaappillen en diuretica (zogenaamde 'plaspillen') kunnen leiden tot cellulite. De anticonceptiepil grijpt ernstig in op de hormoonhuishouding en kan daardoor ook de vorming van cellulite bevorderen.

Behandeling van cellulite of sinaasappelhuid

Anno 2024 is er geen bewezen effectieve methode tegen cellulite of sinaasappelhuid. Het accepteren van cellulite lijkt daarom de beste 'remedie'.

Massages en crèmes

Er wordt in de westerse wereld ontzettend veel geld besteed aan middelen tegen cellulite, maar massages, crèmes en andere therapieën zijn niet bewezen effectief in de bestrijding van cellulite als iemand het eenmaal heeft.

Liposuctie

Liposuctie wordt niet aanbevolen voor cellulite. Het kan het probleem zelfs verergeren. Cellulite is een complexe aandoening, waarvoor tot op heden geen enkele behandeling is die werkelijk voldoet.

Infrarood sauna

Er wordt geclaimd dat de infraroodsauna cellulitis kan verminderen. Onderzoek kan anno 2024 echter niet bevestigen dat infraroodstraling kan bijdragen aan het verminderen van cellulite. Toch blijkt een infraroodsessie wel te kunnen zorgen voor een positiever gevoel over de huid met cellulite bij vrouwen, aldus dermatoloog Ultee.[1]

Vacuümtherapie

Vacuümtherapie wordt aangeprezen als een behandelingsmethode voor onder meer cellulite, waarbij een apparaat wordt gebruikt dat de huid lift en gelijktijdig op- en afrolt. Het is evenwel niet bewezen effectief bij de bestrijding van cellulite of sinaasappelhuid.

Radiofrequentie-therapie (RF)

Radiofrequentie-therapie brengt warmte door elektrische pulsen in de huidlagen. De methode is bewezen effectief bij verschillende huidproblemen, waaronder cellulite of sinaasappelhuid.

ELT lichttherapie

De ELT is een methode om de huid te verjongen en de conditie ervan te verbeteren. ELT staat voor Energizing Light Technology. In tegenstelling tot andere lichtbehandelingen verstoort deze methode geen cellen. In plaats daarvan worden de fibroblasten tot de lichaamseigen productie van collageen, elastine en hyaluron gestimuleerd en tevens verbetert de dieptewerking van het licht de energievoorziening van de huid en de opname van werkstoffen. Anno 2024 is niet bewezen dat deze behandeling effectief is bij cellulite of sinaasappelhuid.

Subcisie

Subcisie is een methode om ernstige cellulite-putjes te behandelen. Het gaat dan meestal om laesies die dieper liggen dan de rest van de huid. Hierbij worden fibreuze 'litteken-strengen' die de huid naar beneden trekken doorgesneden door te snijden en verankert aan de diepere weefsellagen. De holte die ontstaat, vult zich eerst op met bloed, dat later vervangen wordt door bindweefsel. Bij bepaalde type littekens kunnen fillers of injecties met eigen vet gebruikt worden om de ontstane holte op te vullen en aldus voorkomen dat het litteken tijdens het genezingsproces opnieuw intrekt.

Ultrasone cavitatie

Dit is een manier om vet te verwijderen. Bij ultrasone cavitatie wordt gebruikgemaakt van laagfrequente ultrasone geluidsgolven die allereerst het overtollige lichaamsvet vrijmaakt. Vervolgens wordt het vet op een geheel natuurlijke manier afgebroken en afgevoerd. De effectiviteit van deze methode is niet bekend anno 2024.

Huidborstelen

Met huidborstelen of droogborstelen wordt een soort massage gegeven met een droge borstel. Dit is goed voor het lymfevatenstelsel doordat het helpt het weefselvocht in beweging te brengen en het helpt afvalstoffen afvoeren, maar het is niet bewezen effectief bij cellulite of sinaasappelhuid.

Gewichtsverlies

Onderzoek heeft uitgewezen dat gewichtsverlies in bescheiden mate kan bijdragen aan een verbetering van het aspect van de huid, maar bij een aantal mensen verergeren juist de klachten.[2]

Cellulite verminderen en tegengegaan

De vorming van cellulite kan worden verminderd of tegengegaan door:

• het eten van gezonde voeding: veel fruit, groenten en vezels;
• voldoende vochtinname;
• regelmatige lichaamsbeweging;
• een gezond gewicht te handhaven (jojo-effect voorkomen);
• niet te roken en matig te drinken.

Prognose

Cellulite of sinaasappelhuid moet niet als een ziekte worden beschouwd, omdat het bijna alle volwassen vrouwen lijkt te treffen. Cellulite is vaak prominenter aanwezig als je ouder wordt.

Noot

1. Skinwiser. Helpt de infraroodsauna tegen cellulite? http://www.skinwiser.nl/helpt-infraroodsauna-cellulite/ (ingezien op 9-4-2018)
2. Plast Reconstr Surg. 2006 Aug;118(2):510-6.

Lees verder

• Huiduitslag met rode vlekken, puntjes en bultjes op de huid
• Jeukende huid of jeuk: oorzaken van jeuk en soorten jeuk
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Vezelrijk voedsel: vezelrijke voeding voor goede stoelgang