Mongolenvlek baby: goedaardige blauwe pigmentvlek rug/billen

Wat is een mongolenvlek en hoe herken je een mongolenvlek? Een mongolenvlek is een goedaardige pigmentvlek die verschijnt bij de geboorte of in de weken daarna. Een mongolenvlek presenteert zich als een vlakke, blauwe, blauwgrijze, blauwzwarte, grijs-grauwe of soms donkerbruine huidmarkering. De plekken treden vaak op bij kinderen van Aziatische afkomst. De pigmentvlek dankt haar naam aan een Duitse hoogleraar die in 1885 de moedervlek waarnam bij Japanse baby's en toen beweerde dat de moedervlek kenmerkend is voor het Mongolische ras.

• Mongolenvlek: synoniemen
• Wat is een mongolenvlek?
• Oorzaken, vóórkomen en risicofactoren
• Symptomen mongolenvlek
• Hoe ziet het eruit?
• Voorkeursplekken
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een mongolenvlek
• Prognose

Mongolenvlek: synoniemen

Synoniemen voor mongolenvlek zijn:

• Archipelvlek;
• Mongolian spot;
• Tache blue sacré;
• Naevus sacralis hyperpigmentosis;
• Congenitale dermale melanosis.

De huidige, nog niet ingeburgerde, benaming is 'archipelvlek'.

Wat is een mongolenvlek?

Een mongolenvlek is een goedaardige pigmentvlek die zich presenteert als een vlakke, blauwe, blauwgrijze, blauwzwarte, grijs-grauwe of soms donkerbruine huidmarkering. Een mongolenvlek verschijnt bij de geboorte of vlak daarna. Mongolenvlekken verdwijnen meestal spontaan binnen vier jaar, maar de vlek kan ook levenslang blijven bestaan. De plekken komen vaak voor bij kinderen van Aziatische afkomst. Hieraan dankt de aandoening zijn naam. Een mongolenvlek heeft geen enkel verband met een het syndroom van Down ('mongooltje').

Oorzaken, vóórkomen en risicofactoren

Het is (nog) niet duidelijk hoe mongolenvlekken ontstaan. In een mongolenvlek bevinden zich klompjes van pigmentcellen die zich diep in de lederhuid bevinden. Bij de foetus verplaatsen pigmentcellen zich naar de opperhuid om zich daar blijvend te nestelen. Men vermoed dat er een vertraging plaatsvindt van deze migratie, waardoor deze pas in de eerste levensjaren voltooid wordt.¹

De prevalentie varieert tussen de verschillende etnische groepen. Deze aandoening komt het meest voor bij Aziaten. Mongolenvlekken worden ook vaak gezien bij Oost-Afrikaanse kinderen. De vlekken worden bij slechts bij 1-9% van de blanke kinderen waargenomen. Evenveel meisjes als jongens krijgen mongolenvlekken. Ze ontstaan bij de geboorte of in de weken daarna.

Symptomen mongolenvlek

Hoe ziet het eruit?

Mongolenvlekken bestaan uit blauwgrijs macula-pigment. De opvallende verkleuring van de huid is het gevolg van de diepe plaatsing van het pigment in de lederhuid, die een blauwe tint verleent aan de huid. Mongolenvlekken manifesteren zich als vlakke, blauwe, blauwgrijze, blauwzwarte, grijs-grauwe of soms donkerbruine pigmentvlekken, met golvende grenzen en een onregelmatige vorm. ze verschijnen vaak bij de geboorte of in de weken erna. De plekken hebben wel wat weg van blauwe plekken en soms worden ze er ook voor aangezien.

Voorkeursplekken

Een mongolenvlek is een goedaardige huidaandoening die niet wordt geassocieerd met kanker of andere ziekten. Een mongolenvlek geeft geen klachten. Een mongolenvlek kan een groot deel van de rug en billen bedekken. Ze kunnen ook op andere plaatsen voorkomen, zoals op een arm of een been. In enkele gevallen is er tevens sprake van wat lokale overbeharing. De plekken variëren in grootte van enkele centimeters tot wel 20 centimeter.

Onderzoek en diagnose

• Visuele inspectie: De diagnose wordt gesteld op basis van het karakteristieke klinische beeld.
• Verdachte onderliggende aandoeningen: Als er een vermoeden is van een onderliggende aandoening, kunnen verdere tests noodzakelijk zijn.

Behandeling van een mongolenvlek

Een behandeling is niet nodig, aangezien de vlekken vaak in een paar jaar spontaan verdwijnen en bijna altijd zijn opgelost voordat de puberteit intreedt. Bij 3-4% verdwijnen de plekken niet. Het is niet bekend waarom dit zo is. Er bestaan geen maatregelen die men kan treffen om het natuurlijk beloop van een mongolenvlek te beïnvloeden. Houd er rekening mee dat de plek het eerste levensjaar eerst donkerder wordt en in het tweede levensjaar de maximale grootte bereikt.

Prognose

Een mongolenvlek is een goedaardige aandoening die zelden langer aanhoudt dan het eerste decennium van het leven. Deze aandoening heeft geen kwaadaardige transformaties, in tegenstelling tot naevus van Ota of naevus van Ito. De vlekken vervagen vaak binnen enkele jaren en zijn bijna altijd verdwenen in de tienerjaren.

Mongolenvlekken worden in het eerste levensjaar vaak donkerder en bereiken hun maximale grootte in het tweede levensjaar. Deze vlekken lossen meestal spontaan op voordat de puberteit intreedt. Echter, bij 3-4% van de gevallen verdwijnen de vlekken niet, en het is onbekend waarom dit zo is.

Er bestaan geen maatregelen die het natuurlijke beloop van een mongolenvlek kunnen beïnvloeden.

Noot:

1. http://www.huidarts.com/cgi-bin/patinfo.pl?cgifunction=form&fid=1027537577

Lees verder

• Geboortevlekken: symptomen, oorzaak en behandeling
• Moedervlekken: symptomen, behandelen en verwijderen
• Halo moedervlek (halo naevus): symptomen en behandeling
• Blauwe moedervlek (blue nevus): oorzaken en behandeling
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling