Hepatitis A: symptomen, behandeling en vaccinatie

Hepatitis A: symptomen, behandeling en vaccinatie Hepatitis A-symptomen kunnen onder meer bestaan uit misselijkheid, moeheid en gebrek aan eetlust. Hepatitis A is een besmettelijke leverontsteking. De boosdoener is het hepatitis A-virus. Vooral schoolkinderen worden erdoor getroffen. Slechte hygiëne speelt een belangrijke rol bij de verspreiding van het virus. Hepatitis A wordt overgedragen via de fecaal-orale route. Lang niet iedereen wordt ziek na besmetting met hepatitis A. Jonge kinderen hebben vaak weinig of geen klachten, waardoor ze de ziekte ongemerkt kunnen doormaken. Oudere kinderen en volwassenen krijgen meestal wel klachten. Er bestaan geen echte medicijnen tegen hepatitis A. In Nederland zijn zeer efficiënte en veilige hepatitis A-vaccins beschikbaar.

Wat is hepatitis A?

Hepatitis A is een besmettelijke leverontsteking die wordt veroorzaakt door het hepatitis A-virus. In Nederland komt het vooral voor bij schoolkinderen. Bij jonge kinderen verloopt een infectie met het hepatitis A-virus overwegend onbemerkt. Hepatitis A leidt niet tot langdurige problemen met de lever.

Oorzaak

Virus

De ziekte wordt veroorzaakt door het hepatitis A-virus. Het wordt verspreid wanneer het virus in de mond terechtkomt, daarna in de maag en vervolgens in de darm waarna het zich in de lever vermenigvuldigt. Het verlaat het lichaam via de galgangen naar de darm, waarna het virus het lichaam verlaat met de ontlasting.

Hygiëne

Slechte hygiëne speelt een belangrijke rol bij de verspreiding van het virus. Hepatitis A wordt overgedragen via de fecaal-orale route. De ontlasting van een patiënt bevat besmettelijke virusdeeltjes, die vaak via de handen in de mond terecht kunnen komen. Wanneer een besmet persoon naar het toilet is geweest om te poepen, kan het virus zich op de wc-bril, de spoelknop, de kraan, de deurklink en andere voorwerpen bevinden. Door contact met deze voorwerpen kan het virus via de handen in de mond terechtkomen. Ook kan het virus via de handen op eetgerei en eten terechtkomen. Strikte hygiënische maatregelen kunnen besmetting voorkomen. Anaal-oraal contact kan ook een besmetting veroorzaken.

Incubatieperiode

De incubatieperiode is de periode tussen besmetting en het optreden van de eerste ziekteverschijnselen. De incubatieperiode is twee tot zeven weken met een gemiddelde duur van ongeveer 28 dagen.

Besmettelijk

Vanaf één week voordat de ziekteverschijnselen optreden tot een week na het begin van de verschijnselen, is iemand met hepatitis A besmettelijk. Ook wanneer een besmet persoon geen ziekteverschijnselen heeft, is hij gedurende deze periode besmettelijk voor anderen.

Risicogroepen

Risicogroepen zijn:
  • Reiziger naar endemische gebieden;
  • Anale en of orale contacten;
  • Levertransplantatiekandidaten;
  • Patiënten met chronisch leverlijden (onder wie patiënten met hepatitis C);
  • Contactpersonen van een hepatitis A-patiënt;
  • Personeel en inwoners van instellingen voor mentaal gehandicapten;
  • Rioolwerkers die in contact komen met rioolwater; en
  • Drugsgebruikers.

Symptomen van hepatitis A

Verschijnselen

Lang niet iedereen wordt ziek na besmetting met hepatitis A. Jonge kinderen hebben vaak weinig of geen klachten, waardoor ze de ziekte ongemerkt kunnen doormaken. Oudere kinderen en volwassenen krijgen meestal meer en ernstiger klachten.

Vermoeidheid / Bron: Istock.com/BartekSzewczykVermoeidheid / Bron: Istock.com/BartekSzewczyk
De klachten die kunnen optreden bij hepatitis A zijn onder meer:

Duur van de klachten

De klachten houden vaak enkele weken tot drie maanden aan.

Bloedafname / Bron: Istock.com/anna1311Bloedafname / Bron: Istock.com/anna1311

Onderzoek en diagnose

Door lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek kan de huisarts vaststellen of iemand hepatitis A heeft.

Hepatitis A behandeling

Geen medicijnen

Hepatitis A geneest binnen enkele maanden vanzelf. Er zijn geen medicijnen die het genezingsproces bevorderen. Complicaties komen bij hepatitis A zelden voor. De vermoeidheid kan bij sommige personen lang aanhouden. Het is belangrijk om rust te nemen wanneer het lichaam daar om vraagt. Drink geen alcohol. Iemand die hepatitis A heeft doorgemaakt, is levenslang immuun. Door een goede hygiëne ka worden voorkomen dat de patiënt anderen besmet. Iemand met hepatitis A moet niet naar school of naar het werk gaan tot minstens één week nadat de geelzucht is begonnen.

Zelfzorg

Je kunt zelf stappen ondernemen om het risico op het overbrengen van het hepatitis A-virus naar anderen te verminderen:
  • Vermijd seksuele activiteiten. Vermijd alle seksuele activiteiten als je hepatitis A hebt, aangezien veel soorten seksuele activiteit je partner kan blootstellen aan infectie. Een condoom biedt niet voldoende bescherming.
  • Was je handen grondig na gebruik van het toilet. Schrob krachtig gedurende minstens 20 seconden en spoel goed af. Droog je handen af met een wegwerphanddoek.
  • Bereid geen voedsel voor anderen; je kunt de infectie gemakkelijk doorgeven aan anderen.

Drink geen alcohol als je herstelt van hepatitis A / Bron: Istock.com/karelnoppeDrink geen alcohol als je herstelt van hepatitis A / Bron: Istock.com/karelnoppe

Hepatitis A vaccin

Twee vaccinaties

Inenting of vaccinatie kan nodig zijn om mensen in de naaste omgeving van een zieke tegen hepatitis A te beschermen. Hepatitis A-vaccinatie geeft volgens de literatuur 12 maanden bescherming. Een tweede vaccinatie, bij voorkeur na 6–12 maanden na de eerste vaccinatie, geeft langdurige, waarschijnlijk levenslange, bescherming.

Patiënten met een slecht functionerend immuunsysteem

Bij patiënten van wie het immuunsysteem miet naar behoren werkt, bijvoorbeeld doordat ze immuunonderdrukkende medicijnen slikken of door ziekte, werkt hepatitis-A-vaccinatie niet altijd zoals het hoort. Dit stellen wetenschappers van het AMC in The Journal of Infectious Diseases (2015; epub 3 februari). Patiënten met een minder goed werkend immuunsysteem doen er daarom verstandig aan de concentratie antilichamen te laten meten voordat ze zich in risicogebied begeven. Dit moeten ze niet te snel na de vaccinatie doen, aangezien het bij hen langer duurt voordat de antilichaamsrespons op peil is.

Complicaties en langetermijngevolgen

Gewoonlijk veroorzaakt het hepatitis A-virus geen langdurige problemen of complicaties. Maar volgens de literatuur heeft 10 tot 15% van de mensen met hepatitis A symptomen die lang duren of terugkomen over een periode van 6-9 maanden. In zeldzame situaties kunnen sommige mensen leverfalen ontwikkelen of een transplantatie nodig hebben.

Vaccinatie / Bron: Production Perig/Shutterstock.comVaccinatie / Bron: Production Perig/Shutterstock.com

Preventie

Voorkomen van hepatitis A middels vaccinatie is de beste verdediging. Goede hygiëne is ook belangrijk. Was je handen altijd met water en zeep na gebruik van het toilet, voor en na het eten en na het vervangen van een luier.

Lees verder

© 2011 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hepatitis A (leverontsteking)Hepatitis A (leverontsteking)Hepatitis A is één van de virussen die hepatitis (leverontsteking) veroorzaken kan. Hepatitis A kan opgelopen worden doo…
De virusziekte hepatitis A, B en C en behandelingDe virusziekte hepatitis A, B en C en behandelingHepatitis is een virusziekte waarbij de lever ontstoken is. Dit verstoort de galstroom en het vermogen van de lever om g…
Hepatitis A, B, C, D, E, F en GHepatitis A, B, C, D, E, F en GHepatitis is een ontsteking van de lever. Er zijn zeven verschillende vormen van hepatitis. Twee hiervan, hepatitis A en…
Infectieziekten bij kinderen – Hepatitis AEen kindje heeft al enkele dagen koorts, gebrek aan eetlust en pijn rechts in de bovenbuik. Na een paar dagen kleurt het…

Overgewicht door antibioticaOvergewicht door antibioticaOnverklaard overgewicht bij mensen hangt mogelijk samen met het gebruik van antibiotica. Bij boeren is allang bekend dat…
Baarmoeder vaak onnodig verwijderd: weet wat je doet!Baarmoeder vaak onnodig verwijderd: weet wat je doet!Eén op de drie Amerikaanse vrouwen rond de zestig is haar baarmoeder kwijt. 'Amerikaanse toestanden' zijn er in Nederlan…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Photo Credit: Content Providers(s): CDC/Betty Partin, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Hidde Boersma. Vaccinatie hepatitis A werkt minder bij mensen met onderdrukt immuunsysteem. Ned Tijdschr Geneesk. 2015;159:C2507
  • Mayo Clinic. Hepatitis A: Lifestyle and home remedies. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hepatitis-a/basics/lifestyle-home-remedies/con-20022163 (ingezien op 6-8-2017)
  • WebMD. Hepatitis A: FAQ. http://www.webmd.com/hepatitis/hepa-guide/digestive-diseases-hepatitis-a (ingezien op 6-8-2017)
  • Wikipedia. Hepatitis A. https://nl.wikipedia.org/wiki/Hepatitis_A (ingezien op 6-8-2017)
  • Afbeelding bron 1: Istock.com/BartekSzewczyk
  • Afbeelding bron 2: Istock.com/anna1311
  • Afbeelding bron 3: Istock.com/karelnoppe
  • Afbeelding bron 4: Production Perig/Shutterstock.com
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 09-05-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.