BMI berekenen en middelomtrek meten: hoe doe je dat?

BMI berekenen en middelomtrek meten: hoe doe je dat? Ben je te dik? Heb je overgewicht? Berekenen dan je index en je middelomtrek. Het was de Belgische statisticus Adolphe Quetelet (1796 - 1874) die vaststelde dat bij mensen boven de twintig jaar het lichaamsgewicht recht evenredig toeneemt met het kwadraat van hun lengte. Dit werd de Quetelet-index genoemd, thans vooral bekend als Body Mass Index, afgekort als BMI. De index is niet volmaakt, maar is door de jaren heen toch de standaard geworden aan de hand waarmee je kunt vaststellen of je ondergewicht of overgewicht hebt. De BMI laat zien of je een gezond gewicht hebt in verhouding tot je lengte. Een goede aanvullende maat is de middelomtrek; dit geeft een indruk van de hoeveelheid buikvet. Het blijkt dat veel buikvet een hoger risico betekent op hart- en vaatziekten, terwijl veel vet rond de heupen hier nagenoeg geen invloed op heeft.

BMI berekenen


BMI berekenen

Het lichaamsgewicht wordt berekend met behulp van de Body Mass Index (BMI), waarbij het lichaamsgewicht (bijvoorbeeld 80 kg) wordt gedeeld door het kwadraat van de lichaamslengte (bijvoorbeeld 1,80 x 1,80 m). De BMI is in dit geval 80 gedeeld door 3,24 is 24,69. Een BMI van 18,5 tot 25 wordt voor zowel mannen als vrouwen als normaal beschouwd. Een BMI tussen 25 en 30 wijst op overgewicht en mensen met een BMI boven de 30 lijden aan obesitas. Boven de 35 lijd je aan extreme obesitas, ook wel morbide obesitas genoemd. In onderstaande tabel vind je de interpretatie van de BMI-waarden van volwassenen (18-70 jaar).¹

CategorieBMI (kg/m2), grenswaarden
Ondergewicht Minder dan 18,5
ernstig ondergewichtMinder dan 16,0
gemiddeld ondergewichtTussen 16,0 - 17,0
matig ondergewichtTussen 17,0 - 18,5
Normaal of gezond gewicht 18,5 - 25,0
Overgewicht Meer dan 25,0
matig overgewichtTussen 25,0 - 30,0
Ernstig overgewicht (obesitas) Meer dan 30,0
niveau 1Tussen 30,0 - 35,0
niveau 235,0 - 40,0
niveau 3Meer dan 40,0

Let op: Gewicht kun je het beste meten zonder schoenen en in onderkledij, bij voorkeur 's ochtends en op de nuchtere maag.

BMI berekenen en middelomtrek meten / Bron: Kurhan/Shutterstock.comBMI berekenen en middelomtrek meten / Bron: Kurhan/Shutterstock.com

Meten middelomtrek

Overtollig vet rond de buik

Overtollig vet bij de buik is iets om in de gaten te houden. Een buikomvang boven de 102 cm bij mannen en 88 cm bij vrouwen, kan het risico op hart- en vaatziekten vergroten. Voor vrouwen geldt een andere gezonde buikomvang dan voor mannen. Dit heeft te maken met het feit dat vrouwen een hoger vetpercentage hebben. Dit geld overigens ook voor ouderen en mensen uit Azië. Ook zij hebben een hoger vetpercentage dan respectievelijk mannen, jongere mensen en Europeanen bij dezelfde BMI. De vetcellen rond de heupen kunnen niet zoveel kwaad, maar de vetcellen rondom de buikorganen daarentegen zijn veel actiever en produceren hormonen en andere stoffen die ongunstig voor je zijn en kunnen leiden tot diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. De BMI en de middelomtrek tezamen zijn goede maten om te bepalen of je een gezond gewicht hebt. Beide instrumenten vullen elkaar aan.

Meetlint

Je kunt zelf eenvoudig je buikomvang meten, maar doe dit wel op de juiste plek. Pak een meetlint en meet je middel op de blote huid, tussen de onderste rib en de bovenkant van je bekken en trek daar bij het meetlint niet te strak aan, want dit geeft een vertekende uitslag.

Tabel BMI en middelomtrek

Hoe groot is je risico op hart- en vaatziekten?

Als je zowel je BMI als middelomtrek berekend hebt, kun je in onderstaande tabel bekijken hoe groot je risico op hart- en vaatziekten is.

BMIMiddelomtrek
Mannen < 102 cm
Vrouwen < 88 cm
Middelomtrek
Mannen > 102 cm
Vrouwen > 88 cm
< 18.5Geen verhoogd risicoGeen verhoogd risico
18.5 - 24.9Geen verhoogd risicoGeen verhoogd risico
25 - 29.9Verhoogd risicoHoog risico
30.0 - 34.9Hoog risicoZeer hoog risico
> 35Zeer hoog risicoZeer hoog risico

Afvallen bij overgewicht / Bron: Eelnosiva/Shutterstock.comAfvallen bij overgewicht / Bron: Eelnosiva/Shutterstock.com

Afvallen

Als je in een risicogroep valt, dan is het belangrijk om af te vallen. Dit kun je het beste doen door gezond te eten en voldoende te bewegen. Vraag je huisarts om advies.

Ochtendlicht zorgt voor lager BMI

Ochtendlicht lijkt goed voor de lijn. Mensen die 's ochtend aan daglicht worden blootgesteld, hebben een lager BMI dan mensen die hun lichtblootstelling pas later op de dag krijgen.Tot die conclusie komen onderzoekers van de Northwestern University Feinberg School of Medicine. "Des te vroeger op de dag je blootgesteld wordt aan daglicht, des te lager je BMI", aldus onderzoeker Kathryn Reid. "En hoe later het wordt, des te hoger." De invloed van het ochtendlicht op het lichaamsgewicht bleek onafhankelijk van de mate van beweging, calorie-inname, slaap, leeftijd en seizoen. Het lijkt verantwoordelijk voor ongeveer 20 procent van iemands BMI. (Bron: Gezondheidsnet, 4 april 2014)

Noot:
  1. De BMI is bedacht als maat voor de algemene bevolking en bedoeld voor mensen met een gemiddelde spier- en vetmassa. De uitkomst van de BMI is daarom minder geschikt als je jonger bent dan 2 jaar, ouder bent dan 70 jaar, kleiner bent dan 1.58 meter, langer bent dan 1.90 meter, een grote spiermassa heeft (atletische bouw), een andere lichaamsbouw heeft (bijv. Aziatische bouw) of zwanger bent (bron: www.hartstichting.nl). Voor kinderen (2-18 jarigen) gelden andere afkapwaarden, welke niet opgenomen zijn in dit artikel.

Lees verder

© 2013 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hoeveel moet ik afvallen?Hoeveel moet ik afvallen?Een vetrolletje hier en daar hoeft helemaal geen ramp te zijn. Het is belangrijk dat u tevreden bent met je lichaam, maa…
Een gezonde buikomvangEen gezonde buikomvangEen gezonde buikomvang zegt veel meer over de gezondheid van iemand dan diens BMI. Een hoog BMI en een te grote buikomva…
Overgewicht - Check je buikomvang met een touwtjeOvergewicht - Check je buikomvang met een touwtjeJe kunt heel gemakkelijk controleren of je eigenlijk iets te dik bent, of je ongezond overgewicht hebt. Je hebt er niet…
Afvallen: reken het zelf uit en maak je eigen dieetAfvallen: reken het zelf uit en maak je eigen dieetOf je nou die extra kilo's van de feestdagen wilt afvallen of die strakke buik voor de zomer wilt bereiken: om af te val…

Weg met die ballast!Weg met die ballast!In de loop der jaren verzamelen we nogal wat ballast en hoewel het wellicht niet direct als zodanig ervaren wordt, kan d…
Alarmsymptomen: wanneer geeft je lichaam alarmsignalen af?Alarmsymptomen: wanneer geeft je lichaam alarmsignalen af?Als je last krijgt van bepaalde symptomen is het niet altijd makkelijk om de ernst ervan in te zien. Je weet niet altijd…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/VladimirFLoyd
  • Dr. Richard Béliveau en dr. Denis Gingras. Eet gezond, leef gezond: de invloed van voeding en dagelijkse levensstijl op onze gezondheid. Kosmos, Utrecht/Antwerpen, 2009.
  • www.hartstichting.nl
  • www.voedingscentrum.nl
  • Afbeelding bron 1: Kurhan/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: Eelnosiva/Shutterstock.com
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 26-09-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.