BMI berekenen en middelomtrek meten: hoe doe je dat?
Ben je te dik? Heb je overgewicht? Berekenen dan je index en je middelomtrek. Het was de Belgische statisticus Adolphe Quetelet (1796 - 1874) die vaststelde dat bij mensen boven de twintig jaar het lichaamsgewicht recht evenredig toeneemt met het kwadraat van hun lengte. Dit werd de Quetelet-index genoemd, thans vooral bekend als Body Mass Index, afgekort als BMI. De index is niet volmaakt, maar is door de jaren heen toch de standaard geworden aan de hand waarmee je kunt vaststellen of je ondergewicht of overgewicht hebt. De BMI laat zien of je een gezond gewicht hebt in verhouding tot je lengte. Een goede aanvullende maat is de middelomtrek; dit geeft een indruk van de hoeveelheid buikvet. Het blijkt dat veel buikvet een hoger risico betekent op hart- en vaatziekten, terwijl veel vet rond de heupen hier nagenoeg geen invloed op heeft.
BMI berekenen
BMI berekenen
Het lichaamsgewicht wordt berekend met behulp van de Body Mass Index (BMI), waarbij het lichaamsgewicht (bijvoorbeeld 80 kg) wordt gedeeld door het kwadraat van de lichaamslengte (bijvoorbeeld 1,80 x 1,80 m). De BMI is in dit geval 80 gedeeld door 3,24 is 24,69. Een BMI van 18,5 tot 25 wordt voor zowel mannen als vrouwen als normaal beschouwd. Een BMI tussen 25 en 30 wijst op overgewicht en mensen met een BMI boven de 30 lijden aan
obesitas. Boven de 35 lijd je aan extreme obesitas, ook wel morbide obesitas genoemd. In onderstaande tabel vind je de interpretatie van de BMI-waarden van volwassenen (18-70 jaar).¹
Categorie | BMI (kg/m2), grenswaarden |
Ondergewicht | Minder dan 18,5 |
ernstig ondergewicht | Minder dan 16,0 |
gemiddeld ondergewicht | Tussen 16,0 - 17,0 |
matig ondergewicht | Tussen 17,0 - 18,5 |
Normaal of gezond gewicht | 18,5 - 25,0 |
Overgewicht | Meer dan 25,0 |
matig overgewicht | Tussen 25,0 - 30,0 |
Ernstig overgewicht (obesitas) | Meer dan 30,0 |
niveau 1 | Tussen 30,0 - 35,0 |
niveau 2 | 35,0 - 40,0 |
niveau 3 | Meer dan 40,0 |
Let op: Gewicht kun je het beste meten zonder schoenen en in onderkledij, bij voorkeur 's ochtends en op de nuchtere maag.
BMI berekenen en middelomtrek meten /
Bron: Kurhan/Shutterstock.comMeten middelomtrek
Overtollig vet rond de buik
Overtollig vet bij de buik is iets om in de gaten te houden. Een buikomvang boven de 102 cm bij mannen en 88 cm bij vrouwen, kan het risico op
hart- en vaatziekten vergroten. Voor vrouwen geldt een andere gezonde buikomvang dan voor mannen. Dit heeft te maken met het feit dat vrouwen een hoger vetpercentage hebben. Dit geld overigens ook voor ouderen en mensen uit Azië. Ook zij hebben een hoger vetpercentage dan respectievelijk mannen, jongere mensen en Europeanen bij dezelfde BMI. De vetcellen rond de heupen kunnen niet zoveel kwaad, maar de vetcellen rondom de buikorganen daarentegen zijn veel actiever en produceren hormonen en andere stoffen die ongunstig voor je zijn en kunnen leiden tot
diabetes type 2 en
hart- en vaatziekten. De BMI en de middelomtrek tezamen zijn goede maten om te bepalen of je een
gezond gewicht hebt. Beide instrumenten vullen elkaar aan.
Meetlint
Je kunt zelf eenvoudig je buikomvang meten, maar doe dit wel op de juiste plek. Pak een meetlint en meet je middel op de blote huid, tussen de onderste rib en de bovenkant van je bekken en trek daar bij het meetlint niet te strak aan, want dit geeft een vertekende uitslag.
Tabel BMI en middelomtrek
Hoe groot is je risico op hart- en vaatziekten?
Als je zowel je BMI als middelomtrek berekend hebt, kun je in onderstaande tabel bekijken hoe groot je risico op
hart- en vaatziekten is.
BMI | Middelomtrek
Mannen < 102 cm
Vrouwen < 88 cm | Middelomtrek
Mannen > 102 cm
Vrouwen > 88 cm |
< 18.5 | Geen verhoogd risico | Geen verhoogd risico |
18.5 - 24.9 | Geen verhoogd risico | Geen verhoogd risico |
25 - 29.9 | Verhoogd risico | Hoog risico |
30.0 - 34.9 | Hoog risico | Zeer hoog risico |
> 35 | Zeer hoog risico | Zeer hoog risico |
Afvallen bij overgewicht /
Bron: Eelnosiva/Shutterstock.comAfvallen
Als je in een risicogroep valt, dan is het belangrijk om af te vallen. Dit kun je het beste doen door gezond te eten en voldoende te
bewegen. Vraag je huisarts om advies.
Ochtendlicht zorgt voor lager BMI
Ochtendlicht lijkt goed voor de lijn. Mensen die 's ochtend aan daglicht worden blootgesteld, hebben een lager BMI dan mensen die hun lichtblootstelling pas later op de dag krijgen.Tot die conclusie komen onderzoekers van de Northwestern University Feinberg School of Medicine. "Des te vroeger op de dag je blootgesteld wordt aan daglicht, des te lager je BMI", aldus onderzoeker Kathryn Reid. "En hoe later het wordt, des te hoger." De invloed van het ochtendlicht op het lichaamsgewicht bleek onafhankelijk van de mate van beweging, calorie-inname, slaap, leeftijd en seizoen. Het lijkt verantwoordelijk voor ongeveer 20 procent van iemands BMI. (Bron: Gezondheidsnet, 4 april 2014)
Noot:
- De BMI is bedacht als maat voor de algemene bevolking en bedoeld voor mensen met een gemiddelde spier- en vetmassa. De uitkomst van de BMI is daarom minder geschikt als je jonger bent dan 2 jaar, ouder bent dan 70 jaar, kleiner bent dan 1.58 meter, langer bent dan 1.90 meter, een grote spiermassa heeft (atletische bouw), een andere lichaamsbouw heeft (bijv. Aziatische bouw) of zwanger bent (bron: www.hartstichting.nl). Voor kinderen (2-18 jarigen) gelden andere afkapwaarden, welke niet opgenomen zijn in dit artikel.
Lees verder