Niet-reanimerenpenning: behandelverbod op reanimeren

Naar mate we ouder worden, neemt de kans toe dat we fysiek of neurologische schade oplopen. Is de werking van het hart of de longen door omstandigheden stil komen te staan, dan duurt het niet lang voordat organen en de hersenen worden aangetast. Een langdurig tekort aan zuurstofrijk bloed zorgt ervoor dat orgaandelen kunnen afsterven. Indien men wordt gereanimeerd kan het invaliditeit, geestelijke achterstand of leven als een kasplantje inhouden. Wat houdt de niet-reanimerenpenning in en waarom zijn er steeds meer ouderen die het bewust dragen?

Niet-reanimerenpenning

• Wat houdt reanimatie in?
• Waarom wil men het niet?
• Risicogroep zeventigplussers
• Niet-reanimerenpenning
• Rechtsgeldigheid

Wat houdt reanimatie in?

Na zwaar lichamelijk letsel of door ouderdom komt het lichaam in een shock toestand terecht, waarna de dood kan intreden. Het is een overgangssituatie, waarbij pijnreceptoren worden uitgeschakeld. Dit wordt veroorzaakt door een hoog serotoninegehalte, zodat de persoon als het ware vredig kan heengaan. Men past reanimatie in deze fase toe. De hartslag of juist de ademhaling is net tot stilstand gekomen en dus zullen hulpdiensten trachten het leven van die persoon te redden. Die omstandigheid kan eveneens tot een bijna-doodervaring leiden, waarbij men als het ware weer terug wordt gehaald. Organen in het lichaam kunnen echter niet lang zonder zuurstofrijk bloed en dus treedt schade snel op. Reanimatie moet dan ook binnen enkele minuten na het voorvallen worden toegepast. Dit geeft eveneens aan dat schade snel optreedt en reanimatie vaak te laat is.

Waarom wil men het niet?

Reanimatie heeft tot doel om de persoon te redden, maar tot hoever moet men hierbij gaan? Indien er schade aan de hersenen is opgetreden, dan zal men geestelijke of neurologische problemen hebben. De persoonlijkheid en het geheugen kunnen zijn aangetast, maar het kan ook andere vergaande schade betreffen. Denk aan invaliditeit of een comateuze situatie. Die omstandigheid is voor velen een onacceptabele situatie en dus kiest men er liever voor om niet gereanimeerd te worden. Dat houdt in dat men willens en wetens bij potentieel fataal letsel geen hulp wenst te verkrijgen.

Risicogroep zeventigplussers

Reanimatie wil niet altijd zeggen dat het zonder consequenties blijft. Naarmate de persoon ouder is, neemt de kans op fysiek of neurologische schade snel toe. Is men ouder dan zeventig dan leidt een geslaagde reanimatie praktisch altijd tot hersenaantasting of orgaanschade. De kans dat men succesvol wordt gereanimeerd is relatief klein en is de kans groot dat men feitelijk komt te overlijden.

Niet-reanimerenpenning

Indien men reanimatie wil geven, dan is de persoon in kwestie buiten bewustzijn. Oftewel men kan niet aangeven wat zijn of haar wens is aangaande hulp. Om die wens wel helder te laten zijn, kan men een badge dragen. Dit is de zogeheten ‘niet-reanimerenpenning’. Het wordt gedragen door mensen die niet in een uitzichtloos bestaan terecht willen komen en menswaardig willen sterven.

Rechtsgeldigheid

Draagt men een ‘niet-reanimerenpenning’, dan mogen hulpdiensten niet tegen de wil in hulp verlenen. De badge geeft aan dat men het verbiedt om de persoon te redden. Wordt tegen die wens in gehandeld, dan is de hulpverlener of hulpdienst er eveneens aansprakelijk voor. Oftewel kosten voor eventuele nazorg van de “beschadigde” persoon zijn voor rekening van die instelling. Uiteraard dient die wederrechtelijkheid dan nog wel via de rechter worden vastgelegd. Professionele hulpdiensten zijn verplicht om de wens van de persoon op te volgen. In de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBo) staat dat voor het in gang zetten van elke geneeskundige behandeling uw toestemming nodig is. (lit.1) Met een badge geeft men concreet aan, dat men in dit geval niet meer verder wil en hulp achterwege moet blijven. Let wel de aansprakelijkheid voor burgers (EHBO’ers) is verder niet van toepassing, omdat men niet professioneel te hulp schiet terwijl hulpdiensten de badge verplicht moeten respecteren.