Macrogol en elektrolyten: poeder voor drank - bijwerkingen

Macrogol en elektrolyten is een laxeermiddel in poedervorm. Je lost het middel op in water en drinkt het vervolgens op. Macrogol wordt gebruikt bij de behandeling van chronische verstopping (obstipatie) bij volwassenen en kinderen van 12 jaar en ouder. Het geneesmiddel maakt je ontlasting of poep zachter en makkelijker uit te scheiden, waardoor de verstopping wordt opgeheven of verminderd. Macrogol werkt door water in de darmen vast te houden, waardoor de stoelgang wordt gestimuleerd. Het kan dagelijks worden gebruikt voor langdurige behandeling, afhankelijk van het advies van een arts. Bij gebruik volgens voorschrift is het over het algemeen veilig en effectief. Bijwerkingen kunnen voorkomen, zoals een opgeblazen gevoel, winderigheid of milde diarree, maar deze zijn meestal van tijdelijke aard.

• Wat is macrogol en elektrolyten?
• Hoe werkt macrogol en elektrolyten: een blik op het werkingsmechanisme
• Macrogol: de watermagneet
• De rol van elektrolyten: balans behouden
• Een zachte aanpak voor een hard probleem
• Waarom is macrogol beter dan andere laxeermiddelen?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Direct arts raadplegen
• Bijwerkingen
• Wanneer mag je dit middel niet gebruiken of moet je er extra voorzichtig mee zijn?
• Kun je dit middel gebruiken bij zwangerschap en borstvoeding?
• Beïnvloedt het gebruik van macrogol de rijvaardigheid?
• Hoe moet je dit middel gebruiken?
• Hoe lang mag je macrogol en elektrolyten gebruiken?
• Bij obstipatie is macrogol beter dan lactulose
• Interacties met andere medicijnen: wat je moet weten over macrogol en elektrolyten
• Verminderde opname door versnelde darmtransit
• Verstoorde elektrolytenbalans
• Interactie met geneesmiddelen die de darmwerking beïnvloeden
• Beïnvloeding van de pH in de darm
• Medicijnen met een vertraagde afgifte

Wat is macrogol en elektrolyten?

Bij macrogol en elektrolytenn (kaliumchloride, natriumchloride, natriumwaterstofcarbonaat) gaat het om een combinatie van macrogol en elektrolyten poeder voor drank (in een wateroplossing), welke darmledigend werkt. Dat wil zeggen dat het een laxeermiddel is. Het wordt gebruikt bij de behandeling van chronische verstopping (obstipatie) bij volwassenen en kinderen van 12 jaar en ouder. Het middel helpt om een comfortabele darmbeweging te krijgen. Het wordt voorgeschreven als je al een tijd last hebt van verstopping, maar het werkt tevens bij zeer ernstige verstopping (fecale impactie).

Hoe werkt macrogol en elektrolyten: een blik op het werkingsmechanisme

Macrogol en elektrolyten lijken op het eerste gezicht een eenvoudig middel tegen obstipatie, maar achter hun werking schuilt een ingenieus proces dat je darmen helpt om weer soepel en regelmatig te werken. Door gebruik te maken van de natuurlijke eigenschappen van water en een slimme combinatie van zouten, wordt je spijsvertering zachtjes gestimuleerd zonder de darmwand te irriteren.

Macrogol: de watermagneet

Macrogol is de ster van dit duo en werkt als een osmotisch laxans. Het trekt water aan in de dikke darm door een proces dat bekend staat als osmose. Dit betekent dat macrogol water uit het omliggende weefsel en de bloedvaten naar de darminhoud verplaatst. Hierdoor:

• Wordt de ontlasting zachter: De extra vochttoevoer maakt harde ontlasting soepeler en gemakkelijker om uit te scheiden.
• Vergroot het volume van de ontlasting: Dit stimuleert de natuurlijke samentrekkingen van de darmen, ook wel de peristaltiek genoemd, waardoor de stoelgang op gang komt.

Een belangrijk kenmerk van macrogol is dat het niet door het lichaam wordt opgenomen of afgebroken. Het passeert de darmen in zijn oorspronkelijke vorm en verlaat het lichaam samen met de ontlasting. Dit maakt het veilig en effectief, zelfs bij langdurig gebruik.

De rol van elektrolyten: balans behouden

Bij het gebruik van macrogol kan een groot volume water in de darm blijven, wat theoretisch de zout- en vochtbalans van het lichaam zou kunnen verstoren. Daarom worden elektrolyten zoals natrium, kalium en chloride aan de formule toegevoegd. Deze elektrolyten zorgen ervoor dat:

• Het lichaam zijn essentiële mineralen behoudt.
• Er geen gevaar is voor uitdroging of elektrolyttekorten, zelfs bij intensieve of langdurige behandeling.

De elektrolyten maken macrogol niet alleen effectief, maar ook veilig voor mensen die gevoelig zijn voor veranderingen in de vocht- of zoutbalans, zoals ouderen of patiënten met hart- of nierproblemen.

Een zachte aanpak voor een hard probleem

Wat macrogol en elektrolyten bijzonder maakt, is dat ze niet opdringerig werken. In tegenstelling tot stimulerende laxeermiddelen, die de darmwand kunnen irriteren, werkt macrogol puur fysiek door water aan te trekken en het natuurlijke proces van de stoelgang te ondersteunen. Hierdoor:

• Is er minder kans op krampen of buikpijn.
• Blijven de darmen onbeschadigd, zelfs bij regelmatig gebruik.

Waarom is macrogol beter dan andere laxeermiddelen?

• Traag maar zeker: Macrogol werkt niet onmiddellijk, maar biedt een betrouwbare oplossing binnen 24-48 uur.
• Zonder afhankelijkheid: Omdat het de natuurlijke peristaltiek ondersteunt en niet kunstmatig stimuleert, is het risico op gewenning veel kleiner dan bij stimulerende laxeermiddelen.
• Breed inzetbaar: Het is geschikt voor kinderen, ouderen, zwangere vrouwen en mensen met chronische aandoeningen zoals prikkelbare darm syndroom (PDS) of obstipatie door medicijngebruik.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Direct arts raadplegen

Elk geneesmiddel kan bijwerkingen hebben, ofschoon niet iedereen daarmee te maken krijgt. Wanneer je één van de volgende bijwerkingen ervaart, stop het innemen van dit middel en raadpleeg direct je arts:

• een ernstige allergische reactie wat de volgende klachten kan geven:
• moeite met ademen of duizeligheid;
• zwelling van het gezicht, lippen, tong of keel;
• uitslag, jeuk of kortademigheid.

Bijwerkingen

De volgende bijwerkingen kunnen optreden:

• Vaak (dat wil zeggen bij meer dan 1 op de 100 patiënten):
• rommelende maag;
• opgezwollen buik;
• maagpijn;
Galbulten op de rug / Bron: DLdoubleE, Wikimedia Commons (Publiek domein)
• winderigheid;
• braken;
• misselijkheid;
• indigestie; of
• een pijnlijke anus.
• Zeer zelden (dat wil zeggen bij minder dan 1 op de 10000 patiënten):
• galbulten;
• roodheid van de huid;
• zwelling van de handen, voeten of enkels.
• Andere bijwerkingen kunnen zijn:
• hoofdpijn;
• hoge en lage kaliumwaarden in het bloed.

Je kunt van dit middel last krijgen van diarree. Dit kan verbeterd worden als de hoeveelheid Macrogol en electrolyten wordt verminderd.

Wanneer mag je dit middel niet gebruiken of moet je er extra voorzichtig mee zijn?

In de volgende gevallen mag je dit middel niet gebruiken:

• wanneer je allergisch bent voor macrogol, natriumchloride, natriumwaterstofcarbonaat, kaliumchloride of voor één van de andere stoffen die in dit geneesmiddel aanwezig zijn;
• als je een geperforeerde darmwand hebt;
• als je een blokkering in het darmstelsel (maagobstructie, ileus) hebt;
• als je lijdt aan de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa.

Je moet extra voorzichtig zijn met dit middel als je last van bijwerkingen krijgt zoals:

• zwelling;
• kortademigheid;
• vermoeidheid;
• uitdroging; of
• hartproblemen.

Raadpleeg in deze gevallen direct je arts.

Kun je dit middel gebruiken bij zwangerschap en borstvoeding?

Indien je zwanger wilt worden, zwanger bent of borstvoeding geeft, neem dan contact op met je arts of apotheker voordat je dit middel gebruikt. Uit onderzoek zijn geen gegevens bekend over het gebruik van macrogol bij zwangere vrouwen of tijdens het geven van borstvoeding. De bijsluiter vermeldt dat er géén effect van dit geneesmiddel verwacht wordt tijdens de zwangerschap of tijdens het geven van borstvoeding op de pasgeborene of de baby, aangezien systemische blootstelling van macrogol verwaarloosbaar is.

Beïnvloedt het gebruik van macrogol de rijvaardigheid?

Macrogol en electrolyten heeft géén invloed op de rijvaardigheid of het gebruik van machines.

Hoe moet je dit middel gebruiken?

Macrogol en electrolyten moet je gebruiken zoals je arts of apotheker je dat heeft verteld. Je kunt dit middel op elk moment met of zonder voedsel innemen. Voor de meeste patiënten is de gebruikelijke dosis 1-2 sachets per dag en de behandelingsduur is gewoonlijk 2 weken, behalve als je arts dit middel heeft voorgeschreven wanneer je geneesmiddelen gebruikt die verstopping kunnen veroorzaken of als je een aandoening hebt die verstopping kan veroorzaken, zoals multiple sclerose (MS) of de ziekte van Parkinson.

Hoe lang mag je macrogol en elektrolyten gebruiken?

Macrogol en elektrolyten kun je gebruiken voor:

• Acute obstipatie: Enkele dagen tot een week.
• Chronische obstipatie: Weken tot maanden, op advies van een arts.
• Medische procedures: Eén of enkele dagen vooraf.

Altijd volgens doktersadvies gebruiken.

Interacties met andere medicijnen: wat je moet weten over macrogol en elektrolyten

Macrogol en elektrolyten zijn effectieve middelen tegen obstipatie, maar zoals bij veel medicijnen kan hun gebruik invloed hebben op andere geneesmiddelen. Geneesmiddeleninteracties zijn belangrijk om in gedachten te houden, vooral als je meerdere medicijnen gebruikt. Hoewel macrogol zelf niet actief door het lichaam wordt opgenomen, kan het indirect het effect van andere medicijnen veranderen door invloed op de darmen en hun werking. Laten we eens kijken naar de belangrijkste interacties en waar je op moet letten.

Verminderde opname door versnelde darmtransit

Macrogol versnelt de darmtransit door water vast te houden in de darmen, wat de ontlasting zachter maakt en de stoelgang stimuleert. Dit kan echter de tijd die medicijnen in het maag-darmkanaal doorbrengen, verkorten. Als gevolg hiervan kan de opname van sommige medicijnen worden verminderd, vooral bij geneesmiddelen met een nauwe therapeutische marge zoals:

• Anticonceptiepillen: Snellere transit kan de opname verminderen, waardoor de effectiviteit afneemt.
• IJzersupplementen: De opname van ijzer kan minder effectief zijn door een verkorte verblijftijd in de darmen.
• Digoxine (voor hartproblemen): Een vermindering van de opname kan een risico vormen bij patiënten met hartfalen.

Tip: Neem medicijnen zoals ijzer of anticonceptiepillen enkele uren vóór of na macrogol in om de effectiviteit te behouden.

Verstoorde elektrolytenbalans

Macrogol bevat elektrolyten om het risico op verstoring van de zout- en vochtbalans te minimaliseren. Bij langdurig gebruik of gebruik in hoge doses kan de elektrolytenbalans echter toch verstoord raken, wat de werking van andere medicijnen beïnvloedt.

• Diuretica (plaspillen): Medicijnen zoals furosemide of hydrochloorthiazide verhogen het risico op kaliumtekort. In combinatie met macrogol kan dit effect worden versterkt.
• ACE-remmers en angiotensine II-receptorblokkers: Deze bloeddrukverlagende medicijnen beïnvloeden ook de elektrolytenbalans, wat een wisselwerking kan hebben met langdurig gebruik van macrogol.

Interactie met geneesmiddelen die de darmwerking beïnvloeden

Medicijnen die zelf invloed hebben op de darmtransit of de consistentie van de ontlasting, zoals opioïden (bijvoorbeeld morfine) of anticholinergica, kunnen het effect van macrogol verminderen. Omgekeerd kan macrogol helpen om obstipatie te voorkomen bij patiënten die deze medicijnen gebruiken, wat een positief effect is.

Beïnvloeding van de pH in de darm

Ofschoon macrogol voornamelijk werkt door water aan te trekken, kan het de pH in de darm enigszins veranderen. Dit kan de opname van medicijnen beïnvloeden die afhankelijk zijn van een specifieke zuurgraad, zoals sommige antibiotica (bijvoorbeeld tetracyclines) of antischimmelmiddelen.

Medicijnen met een vertraagde afgifte

Bij medicijnen met een vertraagde afgifte (zoals capsules of tabletten met een gereguleerde release) kan macrogol het mechanisme verstoren door de transit te versnellen. Dit kan leiden tot verminderde effectiviteit, vooral bij langdurig gebruik.

Voorbeeld: Een patiënt die vertraagde afgifte-preparaten van metformine (voor diabetes) gebruikt, kan merken dat de bloedsuikerspiegel minder goed gereguleerd wordt.

Noot:

1. Lee-Robichaud H, Thomas K, Morgan J, Nelson RL. Lactulose versus polyethylene glycol for chronic constipation. Cochrane Database Syst Rev. 2010;(Issue 7):CD007570. doi:10.1002/14651858.CD007570.pub2 Medline.

Lees verder

• Winden laten: oorzaak winden en scheten laten en gezond?
• Winderigheid: oorzaken, voorkomen en verhelpen flatulentie
• Niet kunnen poepen: klachten en symptomen bij verstopping
• Obstipatie symptomen: verstopping, buikpijn opgezwollen buik
• Stoelgang bevorderen: stoelgangproblemen verbeteren