Stoelgang bevorderen: stoelgangproblemen verbeteren
Stoelgangproblemen: stoelgang bevorderen en verbeteren. Klachten over de stoelgang kunnen samenhangen met een verstopping (obstipatie) in de dikke darm. Dit is een veelvoorkomend probleem en wordt veroorzaakt doordat de passage van ontlasting door de dikke darm langzamer verloopt. Hierdoor kan de dikke darm meer water dan normaal aan de ontlasting onttrekken en dit resulteert in stoelgang die hard, droog en moeilijk uit te scheiden is. De stoelgang kan op diverse manieren verbeterd worden. Je kunt bijvoorbeeld voedingsmiddelen eten die prebiotische vezels bevatten. Deze kunnen je spijsvertering en het evenwicht van goede darmbacteriën verbeteren. Dit bevordert de stoelgang en kan vaak helpen bij het verlichten van obstipatie.
Stoelgang bevorderen
Stoelgangproblemen: obstipatie of verstopping
kenmerken van ontlasting
Hoe vaak een mens moet ontlasten, verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen moeten twee tot drie keer per dag ontlasten en weer anderen gaan hooguit eens in de twee tot drie dagen voor de 'grote boodschap' naar het toilet. Het gaat erom dat de consistentie (d.w.z. de graad van vastheid) van de ontlasting normaal is. De vorm van een gezonde drol is lang, rond en glad - een aaneengesloten donkerbruine worst die gemakkelijk geloosd kan worden.
Het gemiddelde gewicht van een drol is ongeveer 350 gram, maar het gewicht kan enorm variëren. De gemiddelde drol bestaat voor 75% uit water, voor 10% uit onverteerd voedsel en voor 15% uit miljarden bacteriën.
Obstipatie /
Bron: Istock.com/herjuaObstipatie
Klachten over de stoelgang kunnen samenhangen met een verstopping (obstipatie) in de dikke darm.
Obstipatie is een veelvoorkomend probleem en wordt veroorzaakt doordat de passage van ontlasting door de dikke darm langzamer verloopt. Hierdoor kan de dikke darm meer water dan normaal aan de ontlasting onttrekken en dit resulteert in stoelgang die hard, droog en moeilijk uit te scheiden is.
Oorzaken vertraagde passage
Een vertraagde passage van ontlasting kan verschillende oorzaken hebben:
- uitdroging en een vezelarm dieet kan zorgen voor harde ontlasting;
- er zijn veel geneesmiddelen die de passage vertragen;
- stoornissen en aandoeningen die de passage van ontlasting kunnen vertragen, zijn onder andere een inactieve schildklier (hypothyreoïdie), een hoge calciumspiegel (hypocalciëmie) en de ziekte van Parkinson;
- dyschezie (spastisch bekkenbodemsyndroom) is een darmstoornis die veroorzaakt wordt door het niet kunnen beheersen en controleren van de anale spieren en bekkenbodemspieren met obstipatie tot gevolg;
- afsluiting van de dikke darm door bijvoorbeeld een tumor in het laatste deel van de dikke darm, hetgeen kan leiden tot verstopping en krampen en de ontlasting kan door de vernauwing de vorm van een potlood krijgen (zogeheten potloodontlasting);
- het verouderingsproces op zich houdt geen risico in op obstipatie, maar elementen die met dit proces samengaan kunnen een verhoogd risico met zich meebrengen (zoals een toegenomen gebruik van geneesmiddelen en minder lichaamsbeweging);
- pijn en psychogene factoren zoals een depressie zijn veelvoorkomende oorzaken van obstipatie.
Stoelgang bevorderen en verbeteren
Verstopping is meestal het gevolg van een zittende leefwijze en een slecht voedingspatroon. De stoelgang kan op diverse manieren verbeterd worden. Factoren die een normale stoelgang kunnen bevorderen zijn onder andere:
- voldoende beweging;
- voldoende vezels in de voeding;
- voldoende inname van vocht;
- goed toiletgedrag.
Lichaamsbeweging zet je dikke darm aan tot bewegen /
Bron: Istock.com/michaeljungVoldoende beweging
Zorg voor voldoende
lichaamsbeweging. Pak vaker de fiets in plaats van de auto, pak de trap in plaats van de lift of de roltrap en maak dagelijks een ommetje.
Voldoende vezels in de voeding
Vezels (onverteerbare voedingsbestanddelen) dragen ertoe bij dat water wordt vastgehouden in de ontlasting, waardoor deze volumineuzer wordt en de ontlasting gemakkelijker kan worden voortbewogen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen twee soorten vezels:
- fermenteerbare voedingsvezels; en
- niet-fermenteerbare voedingsvezels.
Fermenteerbare voedingsvezels worden in de dikke darm gefermenteerd (afgebroken) door bacteriën. Deze voedingsvezels dienen als voedsel voor zogenaamde goede bacteriën in de darm, maar ook als voeding voor de darmcellen zelf. Daarmee dragen ze bij aan een goede afweer en ondersteuning van het immuunsysteem. Ook bevorderen ze de stoelgang. Vezels die als voedsel dienen voor deze bacteriën, worden
prebiotica genoemd.
Groenten /
Bron: Istock.com/warrengoldswainDe niet-fermenteerbare voedingsvezels worden niet afgebroken door bacteriën en verlaten het lichaam ongewijzigd. Dit soort voedingsvezel geeft meer volume aan de ontlasting hetgeen de beweeglijkheid van de darm en daarmee een vlotte stoelgang bevordert. Tevens bindt het stoffen aan zich, die dan niet in het lichaam terecht komen. Denk hierbij aan
cholesterol. Bovendien geeft de inname van vezels sneller een vol gevoel, hetgeen te maken heeft met het feit dat oplosbare vezels de doorgang van het voedsel door het
spijsverteringsstelsel vertragen. De persoon die voldoende vezels tot zich neemt is daardoor geneigd minder te eten. De persoon blijft daardoor op gewicht. Sommige mensen gebruiken vezels ook om af te vallen.
Vezelrijke producten zoals
peulvruchten, aardappelen, groente en fruit, bevatten vrijwel altijd beide typen vezels. In diverse volkorenproducten, de schillen van fruit en celwandbestanddelen van groenten zitten vooral niet-fermenteerbare voedingsvezels. In dierlijke producten zit geen voedingsvezel.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vezels bedraagt 30 gram voor vrouwen en 40 gram voor mannen. Om de stoelgang te bevorderen, kan de voeding aangevuld worden met vezeltabletten of tarwezemelen - het buitenste vliesje van de tarwekorrel. Tarwezemelen zijn rijk aan voedingsvezels. Daarbij is het belangrijk dat de persoon voldoende drinkt. Tarwezemelen van bijvoorbeeld Zonnatura kunnen in diverse gerechten verwerkt worden als aanvullende bron van voedingsvezels. De stoelgang kan ook worden gestimuleerd door
lijnzaad.
Tip!
Neem iedere ochtend als ontbijt een schaaltje yoghurt met muesli en een flinke schep gebroken lijnzaad, die de avond ervoor reeds te week is gezet in water. Gooi hierbij het water niet weg, maar meng de lijnzaad met het water door de yoghurt. Voeg geen
suiker toe.
Meng iedere avond een hoeveelheid tarwezemelen met water of vruchtensap en drinkt het op. Of meng tarwezemelen met yoghurt en wat water en drink dit op. Voeg ook hier geen suiker aan toe.
Voldoende inname van vocht
Voldoende drinken is onontbeerlijk voor een soepele ontlasting en goede stoelgang. Drink daarom minstens 8 glazen water per dag.
Goed toiletgedrag
Te veel stress en tijdsdruk maken de darmen traag. In tijden van stress, eten veel mensen onregelmatig of gebruiken ze vezelarm fastfood. Vaak drink je niet voldoende en neem je ook niet de tijd om (op tijd) te poepen. Een goed toiletgedrag bevordert de stoelgang. Ga naar het toilet zodra je aandrang heeft. Het is niet goed om ontlasting op te houden, aangezien dit een verstopping kan veroorzaken. Als ontlasting wordt opgehouden, blijft het te lang in het lichaam en wordt het hard doordat er te veel vocht aan wordt onttrokken.
Vers fruit /
Bron: Istock.com/karelnoppeHangen boven de toiletpot is ook niet bevorderlijk voor de stoelgang, aangezien in deze houding de darmen niet goed geleegd kunnen worden. Ga rechtop zitten met beide voeten op de grond. Belangrijk daarbij is dat je niet te hard perst. Hard persen kan
aambeien veroorzaken.
Huismiddeltjes
Van veel huismiddeltjes is bekend dat ze de stoelgang gemakkelijk kunnen stimuleren zonder bijwerkingen. Je moet zelf uitproberen wat je darmen helpt op gang te komen.
Glas lauw water drinken
Sommige darmen hebben 's ochtends een duwtje nodig. Drink een glas lauw water op een lege maag. Fruitzuren, zoals die in sinaasappelsap of grapefruitsap, stimuleren ook de spijsvertering.
Voedingsmiddelen die melkzuur bevatten
Consumeer elke dag zure melkproducten zoals kwark, karnemelk, kefir of probiotische yoghurt met speciale melkzuurbacteriën.
Zuurkool, rauw of gekookt, en
zuurkoolsap hebben een licht laxerend effect vanwege het melkzuur dat het bevat. Als je lactose-intolerant bent, moet je natuurlijk geen melkproducten nemen.
Gedroogd fruit
Laat gedroogde
pruimen een nacht weken. Doe de vezelrijke vruchten in kleine stukjes in de muesli en drink het weekwater. Als tussendoortje smaken ook vier tot vijf gedroogde
vijgen, abrikozen of peren heerlijk.
Tarwezemelen, vlozaad, lijnzaad en chiazaad
Als ingrediënt in melk, yoghurt,
havermout, vruchtensap of smoothies: één tot twee theelepels van deze spijsverteringshulpmiddelen (vlozaad of
psyllium, tarwezemelen, lijnzaad of
chiazaad) kunnen het ontlastingsvolume vele malen verhogen. Hiervoor moet je echter altijd genoeg drinken, anders krijg je klachten.
Eet probiotisch voedsel of neem probiotische supplementen
Probiotica zijn levende micro-organismen en deze kunnen
chronische obstipatie helpen voorkomen. Er wordt aangenomen dat probiotische voedingsmiddelen de bacteriële
darmflora kunnen helpen verbeteren en obstipatie kan voorkomen Om probiotica in je dieet op te nemen, probeer probioticabevattende voedingsmiddelen te eten. Voorbeelden zijn yoghurt, zuurkool en kimchi, die levende, vriendelijke bacteriën bevatten. Je kunt ook een probiotisch supplement proberen.
Eet prebiotisch voedsel
Voedingsvezels verhogen de consistentie en omvang van de ontlasting, die beide de stoelgang kunnen verbeteren. Een andere manier waarop sommige vezels chronische constipatie kunnen helpen behandelen, is door hun effecten op de spijsvertering. Prebiotische vezels verbeteren de spijsvertering door de goede darmbacteriën te voeden. Dit kan de balans van je darmbacteriën verbeteren. Voedingsmiddelen met veel prebiotische vezels zijn
knoflook, uien en
bananen.
Inuline zit o.a. in knoflook /
Bron: Stevepb, Pixabay
Inuline
Je kunt ook dagelijks
inuline als supplement nemen. Inuline is een prebioticum dat de groei van gezondheidsbevorderende bifidobacteriën stimuleert. Naast dat het de spijsvertering aanzienlijk verbetert, vermindert het ook obstipatie en kan het de consistentie van de ontlasting bij mensen met een te losse stoelgang verbeteren.
Magnesiumcitraat
Magnesiumcitraat is een goed opneembare vorm van
magnesium. Het nemen van magnesiumcitraat is een populair huismiddeltje tegen obstipatie. Het is een type osmotisch laxeermiddel dat zonder recept verkrijgbaar is. Magnesiumcitraat kan de ontlasting zachter maken, de darmbewegingen aanmoedigen of juist de darmen ontspannen.
Conclusie
Voor een goede stoelgang is een vezelrijk dieet met veel groente, fruit en brood en weinig verzadigd vet en voldoende vochtinname en regelmatige, bij voorkeur dagelijkse lichaamsbeweging, nodig.
Macrogol en elektrolyten
Macrogol en elektrolyten is een laxeermiddel in poedervorm. Je lost het middel op in water en drinkt het vervolgens op. Macrogol wordt gebruikt bij de behandeling van chronische verstopping (obstipatie) bij volwassenen en kinderen van 12 jaar en ouder. Het geneesmiddel maakt je ontlasting of poep zachter en makkelijker uit te scheiden, waardoor de verstopping wordt opgeheven of verminderd.
Lees verder