Echte marjolein: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde

Echte marjolein: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde Echte marjolein (Origanum majorana) is een plant uit de lipbloemenfamilie. Etymologisch betekent Origanum 'vreugde van de berg', wat is afgeleid van het Griekse woord 'oros', voor bergen en 'ganos' voor vreugde. De plant staat ook wel bekend als majoraan of worstkruid. Marjolein is een kruidenplant. Marjolein wordt zo'n 50 cm hoog, is vertakt en meestal behaard. De kort gesteelde bladeren zijn kruisvormig. De bloemen zijn roze of wit. Marjolein heeft een karakteristieke kruidige geur dankzij de etherische olie in het kruid.
Marjolein / Bron: Forest & Kim Starr, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Marjolein / Bron: Forest & Kim Starr, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)

Wat is echte marjolein?

Echte marjolein (Origanum majorana) is een plant uit de lipbloemenfamilie. die haar naam dankt aan de karakteristieke vorm van de kroonbladeren, die samengegroeid zijn tot een boven- en onderlip. De vaste planten worden vaak niet hoger dan 50 cm. Op de rechtopstaande stengels verschijnen de witachtige tot roze bloemen. De bladeren zijn donkergroen, eivormig en licht behaard. Oorspronkelijk komt marjolein uit de Arabische wereld. De Romeinen gebruikten reeds marjolein in het eten. In de oudheid diende marjolein om de potentie te vergroten.

Voorkomen en teelt

Oorsprong

Marjolein werd in de 16e eeuw bekend in Nederland. In het begin waren het de monniken die in hun kloostertuinen marjolein gingen cultiveren. In de Middellandse Zee en Noord-Afrika is de plant al sinds de oudheid bekend. Marjolein is niet alleen als specerij gebruikt, maar ook als medicinale plant.

Bloempjes van de marjolein / Bron: SKsiddhartthan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Bloempjes van de marjolein / Bron: SKsiddhartthan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Teelt van marjolein

Marjolein wordt tegenwoordig geteeld in landen als Spanje en Frankrijk. De plant geeft de voorkeur aan losse leemachtige grond en houdt van warmte. De teelt ervan is ook mogelijk in je moestuin in Nederland. Het is belangrijk om te zoeken naar een zonnige locatie. Meestal worden eenjarige planten gebruikt. Winterharde variëteiten zijn beschikbaar, maar deze zijn minder aromatisch. Omdat marjolein nauwelijks aroma verliest, zelfs wanneer het wordt gedroogd, kan het kruid zeer goed worden bewaard. Marjolein is ook verkrijgbaar in kruidenpotjes in de plaatselijke supermarkt.

Oogst

Het kruid wordt geoogst tijdens de bloei in de zomer. Je kunt het kruid het beste 's morgens of 's middags oogsten, omdat dan het gehalte aan etherische oliën bijzonder hoog is. Marjolein is verwant aan oregano, maar het is heel anders van smaak. Oregano is nogal scherp van smaak, terwijl marjolein zachter van smaak is en een soort aromatische zoetheid heeft.

Marjolein in een kruidenpotje / Bron: Rfc1394 at English Wikipedia, Wikimedia Commons (Publiek domein)Marjolein in een kruidenpotje / Bron: Rfc1394 at English Wikipedia, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Voedingswaarde

De hele bovengrondse plant kan voor medicinale doeleinden het beste worden geoogst kort voor de bloei en daarna zorgvuldig worden gedroogd. Hoe zonniger en warmer de marjoleinplant staat, hoe meer etherische oliën de verse plant kan bevatten (0,7 tot 3,5 procent). Andere gezonde ingrediënten zijn:
  • flavonoïden
  • tannines
  • bitterstoffen
  • glycosiden
  • ascorbinezuur

Marjolein wordt in de plantengeneeskunde toegepast bij maag-, darm- en galklachten. Bovendien helpt dit kruid bij dyspepsie of indigestie, verlies van eetlust, winderigheid en diarree.

Bloemknopjes in de marjolein / Bron: Dobromila, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Bloemknopjes in de marjolein / Bron: Dobromila, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Toepassing en effect

De gezondheidsbevorderende eigenschappen van marjolein kunnen worden toegeschreven aan de aanwezige etherische oliën. Het gehalte aan etherische oliën varieert enorm. Tot 3,5% ervan kan in een plant aanwezig zijn. Tijdens de bloei is de concentratie waardevolle ingrediënten het hoogst. Daarom moet het altijd tijdens de bloei worden geoogst. De bodem en klimatologische omstandigheden zijn van invloed op de concentratie van de ingrediënten. Essentiële marjoleinolie stimuleert de spijsvertering. Daarom kan marjolein worden gebruikt voor verlies van eetlust en maag-darmklachten. De belangrijkste toepassing van marjolein is door de spijsvertering. Dit maakt het kruid populair als specerij, omdat vet voedsel gemakkelijk verteerbaar is door de toevoeging van marjolein. Je lijdt minder aan winderigheid en ook krampen van de spijsverteringsorganen kunnen worden verlicht.

Marjolein heeft een kalmerende en ontspannende werking en is daarom ook een goede keuze voor aandoeningen van het zenuwstelsel. Voor nervositeit, rusteloosheid, slapeloosheid en migraine heeft het kruid zichzelf bewezen. Marjolein is ook geschikt voor uitwendig gebruik. Voor dit doel wordt een olie-extract gemaakt. Dit helpt bij spataderen, reumatische klachten en jeuk en wondbehandeling.

Gezondheidsvoordelen van marjolein

Marjolein wordt van oudsher voor medische doeleinden gebruikt. De literatuur vermeldt dat zelfs de oude Grieken stuiptrekkingen en waterzucht of oedeem behandelden met marjolein. Thans wordt marjolein gebruikt voor dyspepsie of indigestie. Blauwe plekken en verstuikingen kunnen worden verlicht met marjoleinolie. Essentiële olie van marjolein helpt bij migraine of reuma. Voor verkoudheid is het raadzaam om een ​​stoombad met marjoleinolie te nemen. Dit maakt de neusbijholten vrij. Vooral voor vrouwen is marjolein een bekende remedie om symptomen van de overgang te behandelen of om ongemak tijdens de menstruatie te verlichten. Samenvattend kan het effect van marjolein worden beschreven als anticonvulsief, verzachtend, slijmoplossend en als vochtafdrijvend.

Lees verder

© 2019 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Kruiden: oregano of wilde marjoleinKruiden: oregano of wilde marjoleinOregano is wilde marjolein. Oregano en marjolein worden in dezelfde gerechten gebruikt, maar oregano is sterker van smaa…
Kruidenwijsheid: Marjolein/marjoranaKruidenwijsheid: Marjolein/marjoranaKruiden zijn gezond! Ook marjolein heeft eigenschappen die de gezondheid goed doen. Dat wisten ze al vele jaren geleden…
De geneeskracht van marjoleinDe geneeskracht van marjoleinVroeger werd het kruid marjolein in stallen op de grond gegooid om dieren tegen duivelse invloeden (lees: ziekten) te be…
recensieRecensie: Het kleurenwinkeltjeHet kleurenwinkeltje is een voorleesboek voor kinderen vanaf drie jaar. Het kleurenwinkeltje is het derde boek in de ree…

Kruidnagel: gezondheidsvoordelen en toepassing kruidnagelsKruidnagel: gezondheidsvoordelen en toepassing kruidnagelsDe kruidnagel is de gedroogde, nog gesloten bloemknop van de kruidnagelboom (Syzygium aromaticum), behorend tot de mirte…
Peterselie: gezondheidsvoordelen, voedingswaarde en teeltPeterselie: gezondheidsvoordelen, voedingswaarde en teeltPeterselie (Petroselinum crispum) is een van de bekendste en meest veelzijdige culinaire kruiden. De kruidenplant wordt…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Hans, Pixabay
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Lipbloemenfamilie
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Echte_marjolein
  • https://articles.mercola.com/herbs-spices/marjoram.aspx
  • https://www.davidwolfe.com/marjoram-essential-oil/
  • https://www.overkruiden.nl/kruiden/plantengroepen/vaste-planten/marjolein/
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Marjoram
  • https://www.mijnkeukentuintje.nl/planten/marjolein/
  • https://www.silvo.nl/producten/kruiden-en-specerijen/kruiden/marjolein
  • https://www.naturalfoodseries.com/13-benefits-marjoram-essential-oil/
  • Afbeelding bron 1: Forest & Kim Starr, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Afbeelding bron 2: SKsiddhartthan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Afbeelding bron 3: Rfc1394 at English Wikipedia, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 4: Dobromila, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 31-03-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Gezonde voeding
Bronnen en referenties: 14
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.