De Geneeskracht van Canadese Geelwortel

Canadese geelwortel werd van oudsher als medicijn door Indianen gebruikt. Kolonisten hebben de plant ontdekt als medicinaal kruid en plukten er zoveel van dat de plant zeer zeldzaam is geworden. De Canadese geelwortel wordt alleen in grote noodgevallen gebruikt in de keuken. Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat meer dan 18 gram vam deze plant per dag eten schadelijke bijwerkingen heeft. Kleine hoeveelheden hebben geneeskracht tegen voornamelijk luchtwegeninfecties en spijsverteringsziekten. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Naamgeving Canadese geelwortel
• Inhoudsstoffen Canadese geelwortel
• Canadese geelwortel in de geschiedenis
• Canadese geelwortel tegen infecties
• Goed voor de spijsvertering
• Goed tegen bloedingen
• Uitwendige toepassing Canadese geelwortel
• Consulteer de fytotherapeut

Naamgeving Canadese geelwortel

In het Latijn heet deze plant Hydrastis Canadensis. Hydrastis komt van het Griekse woord ´Hydor´ wat water betekent. De plant houdt van een vochtrijke omgeving. Canadensis is de Latijnse naam voor Canadees. De plant wordt gevonden in Canada en het noordoosten van de V.S. In het Nederlands heeft de plant enkele volksnamen: goudzegel, gouden zegel en Canadese anemoon.

Inhoudsstoffen Canadese geelwortel

Van de Canadese geelwortel wordt voor medicinale doeleinden alleen de wortels van een minstens drie jaar oude plant gebruikt. De wortels worden geoogst in de herfst, als het bovengrondse deel van de plant afsterft. In Canadese geelwortel zitten diverse werkzame stoffen. Het bevat diverse isoquinoline-alkaloïden zoals hydrastine, berberine, canadine, 5-hydroxytetrahydroberberine, hydrastine en corypalmine. Verder bevat de wortel vluchtige olie, resine, vetten, eiwitten, korte suikers zoals fructose en galactose, polyfenolzuren, lignine, calcium, ijzer, mangaan, kalium, fosfor, chroom, aluminium, magnesium, seleen, silicium, natrium, tin, zink, reticuline, xantopucine en de vitaminen A, C, E, B1, B2, B3, choline, inositol en biotine. De wortel wordt niet gebruikt als voeding. De dagelijkse dosering overschrijdt nooit de 4.9 gram; er zijn diverse nare bijwerkingen wanneer meer wordt gebruikt. Bij normaal gebruik is het volkomen veilig.

Canadese geelwortel in de geschiedenis

De Cherokee en Irokee Indianen gebruikten deze plant om er een afkooksel van te maken tegen spijsverteringsproblemen zoals dyspepsie, diarree, leverproblemen en winderigheid. Uitwendig gebruik in de traditionele Indiaanse geneeskunde kende toepassing voor zweren, infecties, ontstoken tandvlees, slangenbeten en pijnlijke ogen. Een zalf op basis van Canadese geelwortel werd aangewend om insecten te verdrijven. In tijden van schaarste werd de plant ingezet als voedingsmiddel, maar dan wel rekening houdend met de zeer lage hoeveelheden die je ervan kan eten in verband met schadelijke bijwerkingen. In de 19e eeuw ontdekten kolonisten het kruid als een vrijwel alles genezend geneesmiddel en werd het zoveel geplukt dat het sindsdien zeer zeldzaam is gworden. Sinds 1850 wordt het verbouwd op commerciële plantages. Vanaf 1970 werd de plant steeds vaker toegepast en kwam de kweek onder supervisie van strenge kwaliteitscontroleurs om een standaardproduct te genereren. In 1977 besloot de Canadese overheid Canadese geelwortel als beschermde plantensoort te registreren.

Canadese geelwortel tegen infecties

Berberine in deze geneesplant beschermt het lichaam tegen diverse bacteriën. Samen met hydrastine activeert berberine de macrofagen; dat zijn de lichaamseigen cellen die dood celmateriaal en ziekmakende bacteriën ´opeten´. Verder heeft berberine een koortswerende werking. Deze Noord Amerikaanse geelwortelsoort versterkt op deze manier het immuunsysteem. Het is bovendien een tonicum voor de slijmvliezen; hydrastine werkt hoesttemperend en gaat eveneens zwellingen tegen. Deze medicinale werkingen kunnen door fytotherapeuten worden aangewend om medicijnen op basis van geelwortel in te zetten tegen de volgende infectieziekten:

• Ontstoken slijmvliezen,
• Oorontsteking, oorpijn,
• Bronchitis, adjuvans bij astma,
• Keelontsteking en amandelontsteking,
• Blaasontsteking, nierbekkenontsteking,
• Vaginale infectie,
• Candida-syndroom,
• Leishmania tropica, orientbuil.

Goed voor de spijsvertering

De samentrekkende werking van Canadese geelwortel maakt deze plant een tonicum voor de slijmvliezen van de spijsverteringsorganen. Het heeft ontstekingswerende en ontsmettende geneeskracht. Daarnaast is het een bittermiddel, maagversterker, spijsverteringsbevorderaar, galvormer en een galdrijvend middel. Het stimuleert de bloeddoorstroming in de milt en moedigt de darmperistaltiek aan zodat het een laxerende werking heeft. Deze geneeskrachtige kenmerken kunnen voor fytotherapeuten een aanleiding zijn om het voor te schrijven bij de volgende spijsverteringsaandoeningen:

• Gastritis of maagwandontsteking,
• Adjuvans bij preventie van maagzweer,
• reizigersdiarree door E.coli, en andere soorten diarree,
• Cholera, enteritis, colitis,
• Anorexie of eetlustgebrek, Atone dyspepsie met eventueel leverproblemen,
• Galsblaasziekten,
• Leveraantasting door alcohol,
• Constipatie door leverlijden.

Goed tegen bloedingen

In medische termen heet het dat Canadese geelwortel veneus vasoconstrictorisch werkt. In alledaags Nederlands zeggen we: het vernauwt de aderen. Dat kan belangrijk zijn om ziekten die te maken hebben met bloedvloeingen te bestrijden. Daarnaast werkt het bloedstelpend en wordt het in geval van lage bloeddruk gebruikt als bloeddrukverhogend middel. Deze medicinale eigenschappen kunnen voor fytotherapeuten als reden dienen om het voor te schrijven met de volgende indicaties die met bloedvloeiingen te maken hebben:

• Overvloedige menstruatie,
• Menopauzale bloedingen,
• Mineure baarmoederbloedingen,
• Bloedingen na de geboorte,
• Aambeien, anuskloven,
• Spataderen, open been,
• Lymfoedeem,
• Adjuvans bij leucorrhee of witverlies,
• Ajuvans bij darmbloedingen.

Uitwendige toepassing Canadese geelwortel

De ontstekingswerend, ontzwellende, antiseptische, verzachtende en adervernauwende werkingen kunnen hun toepassing hebben voor enkele uitwendige aandoeningen. De meeste indicaties kunnen met spoelingen worden behandeld. In de fytotherapie kan Canadese geelwortel worden voorgeschreven bij de volgende uitwendige indicaties:

• Eczeem, allergische huiduitslag, jeuk,
• Mazelen, windpokken,
• Wonden, uitwendige verzweringen en open been,
• Tandvleesontsteking, bloedend tandvlees,
• Mondslijmvliesontsteking, aften, keelpijn,
• Rhinitis of neusslijmvliesontsteking,
• Ototis media of middenoorontsteking,
• Conjunctivitis of oogbindvliesontsteking,
• Witverlies, vaginale infecties zoals candida en trichomonas,
• Aambeien,
• Borstontsteking.

Consulteer de fytotherapeut

Wie Canadese geelwortel als geneeskrachtig middel wil gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Canadese geelwortelextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders, nebulisaat, vloeibaar extract en capsules dienen alleen op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover inlichten, net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de fytotherapie.

Lees verder

• De geneeskracht van passiebloem of passiflora incarnata
• De geneeskracht van Lithothamnium
• De Geneeskracht van Muizenoor
• De Geneeskracht van Jeneverbes
• De geneeskracht van pluimes