De geneeskracht van gotu kola
Gotu kola is een plant die onder andere in de ayurveda wordt gebruikt. Het is een plant die aan eten wordt toegevoegd. Bovendien wordt hij gemixt met fruit in smoothies gebruikt. Je kunt ook sap van de bladeren maken; dat is onder andere goed tegen maagzweren die ontstaan door medicijnen zoals aspirine. Verder is het een ingrediënt in salades, rijstgerechten en curry´s. De bladeren hebben een sterk aroma. De gotu kola komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië, maar groeit tegenwoordig op vele warmere gebieden op de wereld. Het is een makkelijke plant om te houden; hij is het hele jaar plukbaar. Hij lijkt qua uiterlijk en eigenschappen enigszins op hondsdraf.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.Inhoud:
Waar groeit gotu kola?
Gotu kola is een plant die afkomstig is uit Zuidoost-Azië. De bladeren worden verwerkt in diverse dranken en gerechten. Daarnaast heeft de plant de beschikking over een uitgebreid arsenaal aan geneeskrachten. De plant is een bodembedekker en wordt zo´n 20 centimeter hoog. Behalve in Zuidoost-Azië komt de plant tegenwoordig ook voor in Oceanië,
Nieuw Guinea, Zuid-Afrika, Madagascar, Japan, China en Iran.
Naamgeving gotu kola
De Latijnse naam van deze plant is
Centella Asiatica. Centella zou van ´Cente´ kunnen komen wat ´ontwikkeling´ betekent. De plant stopt namelijk nooit met groeien en is daarom altijd in ontwikkeling. Asiatica is een bijvoeglijk naamwoord wat uiteraard is gegeven omdat de plant van origine uit Azië komt. De naam ´navel´ kan verklaard worden door te kijken naar de vorm van het blad; er is een duidelijk midden, van waaruit de nerven vertrekken naar de randen van het blad, vergelijkbaar met de lijntjes van een navel.
Het Nederlands kent enige alternatieve namen voor deze plant: Hydrocatyle, Indische waternavel, Aziatische waternavel en Aziatisch waternavelkruid.
Geschiedenis gotu kola
Gotu kola wordt reeds eeuwenlang gebruikt in de
Ayurveda, de Indiase traditionele geneeskunde. De plant wordt in India ´Brahmi´ genoemd wat in het Nederlands zoveel betekent als: ´Brenger van de kennis van Brahman´. Het geldt als misschien de meest geneeskrachtige plant in Zuidoost-Azië. Hij wordt onder andere ingezet bij: maagdarmzweren, lepra, huidontstekingen, kneuzingen, geestelijke uitputting, syfilis, epilepsie, diarree, koorts, astma en nog veel meer aandoeningen.
Werkzame stoffen gotu kola
Van gotu kola worden de stengels en bladeren geoogst. Hij kan het gehele jaar door geplukt worden. De belangrijkste inhoudsstoffen zijn triterpenoïde saponinen zoals asiaticoside, madecassoside, hydroxyasiaticoside, glycosiden van asiatzuur, madasiatzuur, brahmoside, brahminoside, thankuniside, isothankuniside en indocentelloside. Ook bevat het een redelijke hoeveelheid niet-veresterde triterpeenzuren waaronder: asiatzuur, madasiatzuur, brahminezuur, thankuninezuur, isothankuninezuur en indocentinezuur. Er zitten allerlei sporen van etherische oliën in, het bevat de fytosterolen campesterol, betasitosterol en stigmasterol. Ook bevat het de
flavonoïden quercetine, kaemferol en van kaemferol en quercetine afgeleide flavonolglycosiden. In minder belangrijke mate zit er in gotu kola: polyalkynes, de bitterstof vellarine,
aminozuren, de
vitaminen betacaroteen, vitamine C, Inositol, B1 en B2, de
mineralen kalium, calcium, chroom,
ijzer,
fosfor, seleen, silicium, tin en
zink, betulinezuur, de koolhydraten glucose, rhamnose, centellose em inuline, linolzuur, oleínezuur, palmitinezuur en stearinezuur,
alkaloïden en pectine.
Gotu kola, goed voor de huid
De belangrijkste geneestoepassingen betreffen de uitwendige werking van gotu kola. De plant werkt wondhelend en het bevordert de vorming van nieuw bindweefsel. In het weefsel zitten haarvaten; gotu kola stimuleert eveneens de aanmaak van nieuwe haarvaten. Het is een tonicum voor de huid en bevordert de elasticiteit van de huid. Kaemferol en quercetine zorgen voor een betere veerkracht van de aderen die net onder de huid zijn gelegen. Verder is deze plant ontstekingswerend voor de huid en bestrijdt het enkele bacteriën. Om deze medicinale kenmerken wordt gotu kola ingezet bij:
- Wonden, slecht helende wonden, brandwonden,
- Chirurgische wonden, open been,
- Steenpuisten, zweren, abcessen,
- Beschadigde huid en zweren door radiotherapie,
- Spataderen, aambeien,
- Kloven, anale kloven, tepelkloven,
- Cellulitis of sinaasappelhuid,
- Atone wonden, doorligwonden, gangreen,
- Kneuzingen, verzwikkingen
In mindere mate wordt gotu kola ingezet bij:
- Eczeem, psoriasis, Ichtyasis,
- Sclerodermie,
- Luiereczeem,
- Huidletsels door lepra,
- Reumatische aandoeningen.
Gotu kola, tegen littekens
Gotu kola vermindert overmatige littekens. Asiaticoside is in deze de werkzame stof. Het vermindert de ontstekingsfase tijdens het vormen van een litteken. Verder vermindert gotu kola het samentrekken van de huid wat vooral na brandwonden een probleem kan zijn. Om deze reden wordt guta kola door fytotherapeuten ingezet bij de volgende indicaties:
- Overmatige littekenvorming,
- Littekengezwel,
- Huidverharding,
- Ter preventie van al te grote littekens,
- Brandwonden.
Cosmetisch gebruik: Gotu kola wordt toegevoegd aan zalven die dienen als gezichtsmasker. Het verstevigt collageen en daarmee de hele huid. Cellulitis wordt ermee behandeld. Meestal wordt een extract van de plant toegevoegd aan een zalf of crème.
Centella asiatica, goed voor bloedvaten
Inwendig gebruik van gotu kola is niet de meest gebruikte toepassing; dat is uitwendig gebruik. Toch kent de plant een aantal interessante, medicinale gebruiksmogelijkheden. Centella asiatica stimuleert de veneuze circulatie oftewel de bloedsomloop. De vaatwanden van de aders worden beschermd door deze geneesplant. Collageenvorming rond de aders wordt bevorderd. De fragiliteit van de haarvaten wordt verminderd. Flavonoïden zorgen ervoor dat de microcirculatie wordt verbeterd. Deze medicinale kenmerken maken gotu kola een goede geneesplant bij de volgende indicaties:
- Spataderen
- Zwaartegevoel in de benen,
- Kuitkrampen door aderlijke stuwing,
- Oedemen rond de enkels,
- Open been of spaderzweer,
- Restless legs,
- Tintelingen, gewvoelsstoornissen, jeuk,
- Vrieswonden,
- Aambeien,
- Preventie van flebitis en doorligwonden bij patiënten die langdurig in bed liggen,
- Lymfatische insufficiëntie, lymfoedeem,
- Diabetische micro-angiopathie,
- Maculaire vliesdegeneratie of netvliesdegeneratie.
Gotu kola, goed voor bindweefsel
Gotu kola is een tonicum, een versterkend middel, voor het bindweefsel. Het vermindert ontstekingsverschijnselen. Hierdoor is het een geneesmiddel bij allerlei aandoeningen die met verminderd bindweefselkwaliteit te maken hebben zoals:
- Slechte wondgenezing,
- Reumatoïde artritis,
- Cellulitis, bindweefselzwakte, bindweefselwoekering,
- Lepra,
- Zwakke nagels, slechte haargroei, zwak kraakbeen,
- Blauwe plekken en puntvormige bloedingen.
Gotu kola, goed voor de hersenen
Omdat gotu kola een tonicum is voor de hersenen en zenuwcellen wordt het ingezet bij allerlei hersenaandoeningen. Toename van GABA in de hersenen bevordert het geestelijk evenwicht. Daarnaast is het een antidepressiemiddel. Brahmaside en brahminoside maken het een kalmerend en slaapverbeterend middel. Door deze medicinale werkingen wordt gotu kola door fytotherapeuten voorgeschreven bij:
- Seniliteit, geheugenverlies, afgenomen concentratievermogen,
- Verlies van scherpe geest, geestelijke vermoeidheid,
- Achterblijven van geestelijke ontwikkeling,
- Onrust, stress, angsten, slapeloosheid,
- Zenuwziekten, epilepsie.
Gotu kola, goed voor het lichaam
Gotu kola is een adaptogeen. Dat wil zeggen dat deze plant het aanpassingsvermogen aan ongunstige omstandigheden vergroot. Het is een algemeen versterkend middel voor het lichaam, een stimulerend en vitaliserend middel. Speciaal voor de bijnieren en hypofyse is het een tonicum. Het staat ook te boek als afrodisiac. Door deze medicinale werkingen kan gotu kola worden ingezet bij:
- Vermoeidheid, gebrek aan energie, uitputting, lusteloosheid,
- Gebrekkig uithoudingsvermogen,
- Verminderde behoefte aan seks, impotentie,
- Uitblijven van menstruatie.
Overige medicinale werkingen
- Omdat gotu kola slijmvliezen beschermt is het een middel tegen maag- en darmzweren.
- Aangezien het verjongend werkt wordt deze plant ingezet bij ouderdomsproblemen zoals huidrimpels en ouderdomsvlekken.
- Omdat het ontgiftend is en een vochtafdrijvend middel gaat deze plant de oorzaak van reumatische aandoeningen tegen.
- De koortswerende werking maakt het een plant tegen koortsaanvallen,
- De ontstekingswerende werking heeft als resultaat dat het een middel is bij levercirrhose, hepatitis en geelzucht.
Alvorens een kuur te doen
Het gebruik van gotu kola kent bij normale, lage doseringen geen bijwerkingen. Toch zijn er altijd individuen die anders dan gemiddeld reageren op een bepaalde stof. In het algemeen dient iedereen er zich zelf bewust van te worden of er sprake is van een nadelige bijwerking. In het geval van gotu kola hebben sommige mensen lichte darmbezwaren en worden anderen slaperig. Het moet niet gebruikt worden door vrouwen in de zwangerschap en kinderen onder de 12. Het is zeer verstandig om eerst een fytotherapeut te raadplegen voordat je een kuur doet met geneesplanten, helemaal als je ook andere medicijnen gebruikt. Alle in dit artikel beschreven werkingen zijn afkomstig uit het
Groot handboek geneeskrachtige planten van Geert Verhelst, een standaardwerk in de
fytotherapie.
Lees verder