De geneeskracht van eendevoet

Eendevoet is een meerjarige plant met een paraplu-achtig blad dat wat de vorm betreft doet denken aan een eendevoet. De plant groeit van oorsprong in de bossen van Noord-Amerika en wanneer hij bloeit is de kans groot dat hij het volgende jaar dood is. In de zomer kan er een appeltje aan deze plant komen. De plant is giftig maar werd door de Noord-Amerikaanse Indianen gebruikt om zijn medicinale eigenschappen. Het wordt in de traditionele volksgeneeskunde vooral ingezet bij maagproblemen. In de fytotherapie wordt eendevoet aangewend bij wratten en ´wild vlees´. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Eetbaarheid van de appel
• Naamgeving
• Werkzame stoffen
• Niet voor inwendig gebruik
• Uitwendig gebruik eendevoet
• Dosis en veiligheid

Eetbaarheid van de appel

Eendevoet is in principe een giftige plant. Eendevoet is familie van de alruinwortel. In het Engels noemt men deze plant Mayapple of mei-appel. Alle delen van de plant zijn giftig, ook de appel die eraan komt te hangen. Maar als de appel rimpels begint te krijgen is hij rijp of bijna overrijp. Dan verliest hij al zijn gifstoffen. De plant zelf is inmiddels ook aan het afsterven; zoveel energie kost het om deze appel te maken. De overrijpe appel kan gegeten worden maar de zaden niet. Deze moeten altijd verwijderd worden. Van de appel van de eendevoet kan een gelei, jam of fruitdrank worden gemaakt. Alle recepten met mei-appel vereisen dat de appel gekookt wordt. Zwangere vrouwen moeten de mei-appel nooit innemen. Een grote hoeveelheid producten met mei-appel nuttigen kan laxerende werking veroorzaken.

Naamgeving

In het Latijn wordt eendevoet Podophyllum peltatum genoemd. Podophyllum is een samenstelling van de Latijnse woorden ´podo´ wat voet betekent en ´phyllum´ wat blad beduidt. Het blad lijkt sterk op de voetafdruk van een eend. In het Nederlands heeft de plant als namen: voetblad, eendevoet en podophyllum. Voetblad is de letterlijke betekenis van podophyllum.

Werkzame stoffen

Van eendevoet wordt voor fytotherapeutische doeleinden het hars gebruikt en soms de wortel. Het hars is bekend onder de naam podophylline. Na het winnen van de hars blijft de podophylline zich doorontwikkelen. Hars van twee jaar oud bevat zijn maximumgehalte aan deze belangrijkste werkzame stoffen. Hars van eendevoet bestaat uit lignanen zoals podophyllotoxine, alfa- en beta peltatinen en desoxypodophyllotoxine. Verder zit er de flavonoïde quercetine in het hars.

Niet voor inwendig gebruik

Podophyllumwortel gebruiken als laxeermiddel gebeurt in de fytotherapie niet meer. Het werkt goed omdat het de dunne darm prikkelt en als galdrijvend middel de lever stimuleert. Er is echter wetenschappelijk komen vast te staan dat grote doseringen eendevoet kunnen leiden tot het remmen van celdelingen en zware intoxicaties.

Uitwendig gebruik eendevoet

De celdelingremmende eigenschappen van eendevoet worden uitwendig toegepast om wratten en wild vlees te behandelen. Ook goedaardige huidtumoren kunnen ermee behandeld worden. Hierbij moet worden aangetekend dat de omringende huid zo min mogelijk in aanraking moet komen met de hars. Daartoe is het belangrijk eerst de omringende huid met een vette zalf in te smeren zodat deze beschermd is. Er zijn fytotherapeuten die een goede vooruitgang zien als ze psoriasis met podophyllum behandelen. In de fytotherapie is podophyllum alleen een uitwendig gebruikt medicijn wat kan worden ingezet bij:

• Wratten,
• Wild vlees,
• Huidtumor,
• Psoriasis.

Dosis en veiligheid

Er is een drietal manieren om deze geneesplant te gebruiken als natuurmedicijn.

• Eendevoetwortel: 1.5 tot 3 gram
• Vloeibaar extract: 2.5 tot 7.5 gram.
• Tinctuur(25%) verwerkt in zalven: paraffine of propyleenglycol.

Inwendig gebruik van podophyllum wordt sterk afgeraden omdat het veel bijwerkingen heeft. Deze ongewenste effecten treden zowel op bij hoge doseringen als bij langdurig volgehouden lage doseringen. Bijwerkingen van eendevoet zijn onder andere: abdominale pijn, braken, maagdarmontsteking, haarverlies en tekort aan witte bloedcellen.

Gevaren van het uitwendig gebruik podophyllum

• Podophyllum kan uitwendig worden gebruikt maar men dient wel rekening te houden met enkele gevaren. Als je deze gevaren omzeilt is podophyllum een veilig natuurmiddel.
• Bij uitwendig gebruik mag de oppervlakte waarop podophyllum wordt aangebracht niet groter zijn dan 25 vierkante cm.
• Contact met de ogen vermijden; dat kan leiden tot oogbindvliesontsteking en hoornvliesontsteking.
• Uitwendig gebruik van podophyllum wordt afgeraden bij zwangerschap en borstvoeding geven.
• Een niet zwangere vrouw in de geslachtsrijpe leeftijd moet een anticonceptiemiddel gebruiken als ze podophyllum gebruikt.