Middelen tegen moeheid: rhodiola, ginseng en spirulina

Middelen tegen moeheid. We voelen ons allemaal weleens vermoeid of futloos, vooral na een periode van zware lichamelijke of geestelijke inspanningen, stress of ziekte. Er zijn middelen die je kunnen helpen om je weer fitter te voelen en meer energie te geven. Zoals rhodiola, ginseng, spirulina en een nieuw middel dat nog in ontwikkeling is: orexin-A. In dit rijtje een vreemde eend in de bijt. Orexin-A is een hormoon dat de negatieve cognitieve effecten van slaapgebrek tegengaat. Het is geen voedingssupplement.

Middelen tegen moeheid

• Orexin-A voor energie
• Wat is het?
• Toepassingen van orexin-A
• Ginseng: probaat middel tegen moeheid
• Wat is ginseng?
• Voordelen van ginseng voor de gezondheid
• Rhodiola bij vermoeidheidsklachten
• Wat is rhodiola?
• Positieve effecten van rhodiola
• Spirulina als natuurlijk oppepper
• Wat is spirulina?
• Toepassingen van spirulina

Orexin-A voor energie

Wat is het?

Orexin, ook wel 'hypocretin' genoemd, is een lichaamseigen hormoon dat de gevolgen van slaaptekort tegengaat. Amerikaanse onderzoekers dienden apen het middel toe die daarna 30 tot 36 uur aan slaapdeprivatie werden blootgesteld. De gevolgen van slaaptekort voor het cognitief functioneren is uitvoerig aangetoond aan de hand van experimenteel slaaponderzoek. De apen die wakker werden gehouden, bleken bij testen waarbij het korte termijn geheugen een rol speelde, net zo goed te functioneren als een controlegroep, dat wil zeggen apen die goed uitgerust waren. De hersens van beide groepen vertoonden geen significante verschillen. Ook lijkt het middel weinig bijwerkingen te hebben. De onderzoeksgroep concludeerde dan ook dat deze resultaten een stevig bewijs voor de effectiviteit van Orexin-A om cognitief disfunctioneren tegen te gaan bij gebrek aan slaap.¹

Toepassingen van orexin-A

Het middel zal primair bedoeld zijn voor de bestrijding van aandoeningen als narcolepsie, een slaap- en waakstoornis die wordt gekenmerkt door slaapaanvallen. Aangezien het middel veel minder bijwerkingen heeft dan de gebruikelijke oppeppers zoals koffie, zullen er nog wel meer toepassingen te bedenken zijn. Zo kan het gebruikt worden in het leger om piloten tijdens lange vluchten wakker en alert te houden. Het Amerikaanse leger financierde het onderzoek. Het kan nog ruim tien jaar duren voordat orexin-A op de markt verschijnt.

Ginseng: probaat middel tegen moeheid

Wat is ginseng?

Ginseng is bekend in de traditionele Chinese geneeskunde. Panax Ginseng is de benaming voor een heestersoort die ongeveer 50 cm hoog wordt en tot de familie van de klimopplanten gerekend kan worden. De wortels zijn zeer grillig van vorm en bevatten als werkzame stoffen specifieke saponinen, de zogeheten ginsenosiden. Het woord 'ginseng' is afgeleid van het Chinese 'ren shen', wat zoiets als man- of menswortel betekent. Dit verwijst naar de menselijke vorm van de Ginsengwortel. Er bestaan drie soorten ginseng:

• Panax ginseng (Chinese/Koreaanse ginseng);
• Panax quinquefolium (Amerikaanse ginseng); en
• Siberische ginseng.

Voordelen van ginseng voor de gezondheid

Er is veel onderzoek verricht naar ginseng. De volgende toepassingen van ginseng zijn vastgesteld:

• Het is een antioxidant, dus het is in staat om schadelijke vrije radicalen te neutraliseren. Ginseng heeft daarmee een positieve werking op het immuunsysteem.
• Het bestrijdt stress: ginseng gaat een te hoge productie van cortisol (een bijnierschorshormoon) tegen.
• Het geeft een verbeterde erectie.
• Het verhoogt het testosteronspiegel en de spermaproductie.
• Het verhoogt en verbetert het uithoudingsvermogen.
• Het vermindert allergische reacties.
• Het verbetert de geheugenfuncties en alertheid/concentratie.
• Het voorkomt diabetes.
• Het heeft een gunstige invloed op het ziekteverloop van diabetes mellitus.
• Het beïnvloedt het cholesterolspiegel gunstig.

Let op: vanwege mogelijke ongunstige wisselwerkingen mag ginseng niet samen met een aantal medicijnen ingenomen worden.

Rhodiola bij vermoeidheidsklachten

Wat is rhodiola?

Rhodiola wordt ook wel de ginseng van de 21e eeuw genoemd. Het extract van de wortel van de Siberische struik Rhodiola rosea is een zeer veelzijdig en krachtig kruid. Rhodiola rosea is een populaire plant in de traditionele medische geneeskunde in Oost-Europa en Azië. Het middel zou de volgende positieve toepassingen hebben:

• het middel stimuleert het zenuwstelsel;
• het vermindert depressie;
• het verbetert de prestaties;
• het heft vermoeidheid en futloosheid op;
• en het gaat hoogtevrees tegen.

Positieve effecten van rhodiola

Onderzoek zou hebben aangetoond dat Rhodiola rosea ook positieve effecten heeft in perioden met verminderde prestaties op het werk, bij slaapproblemen, slechte eetlust, geïrriteerdheid, hypertensie (hoge bloeddruk), hoofdpijn en vermoeidheid. Het is net als ginseng een 'adaptogeen' dat helpt om stress en spanningen te absorberen. Het is een probaat middel om perioden van fysieke en psychologische stress te verlichten.

Spirulina als natuurlijk oppepper

Wat is spirulina?

Spirulina zijn zeer minuscule blauwgroene algen, bacteriën, die van nature voorkomt in Mexicaanse meren en delen van Midden-Afrika. Het verhaal gaat dat het de belangrijkste voedingsbron was van de Azteken. Spirulina wordt heden ten dage voor commerciële doeleinden gekweekt in speciale buitentanks.

Toepassingen van spirulina

Spirulina kent de volgende toepassingen:

• algemeen voedingssupplement omdat het rijk is aan proteïnen en mineralen als calcium, magnesium, ijzer, zink, jodium en het bevat veel vitaminen en zeer veel belangrijke antioxidanten.
• goed voor vegetariërs en veganisten, omdat het rijk is aan o.a. vitamine B12 en ijzer.
• voor betere prestaties op zowel lichamelijk als geestelijk vlak, vooral na herstel van ziekte of in perioden van vermoeidheid.

De blauwalg spirulina is in tabletvorm te koop, zoals afgebeeld op de foto naast de inleiding.

Noten:

1. Sam A. Deadwyler, Linda Porrino, Jerome M. Siegel, Robert E. Hampson:Systemic and Nasal Delivery of Orexin-A (Hypocretin-1) Reduces the Effects of Sleep Deprivation on Cognitive Performance in Nonhuman Primates; The Journal of Neuroscience, December 26, 2007, 27(52):14239-14247; doi:10.1523/JNEUROSCI.3878-07.2007

Lees verder

• Vaak moe en hoofdpijn: oorzaken vermoeidheid en hoofdpijn
• Depressie (DSM-5): symptomen, oorzaken en behandeling
• Vermoeidheidsklachten: moe zijn, 10 oorzaken en tips
• Vitamine B12-tekort: symptomen, ADH en tekort aanvullen
• Vitamine B-complex: symptomen B-tekort, functie en voeding