Gevolgen van alcohol voor de lever

Alcohol heeft diverse gevolgen voor de lever. Alcohol speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van diverse leverziektes, zoals leververvetting, levercirrose en alcoholische hepatitis. Deze aandoeningen brengen diverse, soms levensbedreigende, klachten met zich mee. Niet alleen langdurig alcoholgebruik, maar ook kortstondig overmatig alcoholgebruik kan functieverlies van de lever tot gevolg hebben.

Alcohol en de lever

De lever is een erg belangrijk orgaan dat een grote rol speelt in het metabolisme. Eén van de taken van de lever is het verwerken van voedingsstoffen. De lever heeft daarbij de unieke eigenschap dat het allerlei giftige en schadelijke stoffen uit het bloed kan halen, waarna deze afgebroken worden en het lichaam weer verlaten. Eén van die giftige stoffen is ethanol, in de volksmond beter bekend als alcohol. De lever zet alcohol om in aceetaldehyde en azijnzuur. Zowel alcohol als aceetaldehyde zijn toxisch voor de lever. De lever kan zich echter in principe goed beschermen tegen deze giftige stoffen. Wanneer de lever echter te vaak in aanraking komt met alcohol en andere giftige stoffen, raken de beschermingsmechanisem van de lever beschadigd. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door kortdurende blootstelling aan heel veel alcohol in één keer, maar ook door langdurige blootstelling aan kleinere hoeveelheden alcohol.

Levercirrose

Een aandoening die regelmatig in verband gebracht wordt met alcohol is levercirrose. Levercirrose betekent dat gezonde levercellen afsterven, en vervangen worden door littekenweefsel. In principe kan levercirrose door elke leverziekte veroorzaakt worden. De meestvoorkomende oorzaken van levercirrose zijn echter chronische hepatitis B en hepatitis C, NASH (een niet-alcoholische leverontsteking) en langdurig alcoholgebruik. Klachten die gepaard gaan met levercirrose zijn onder meer een opgezette lever, misselijkheid, braken, algehele zwakte en vermoeidheid, geelzucht, verminderde eetlust en gewichtsverlies en jeuk.

Levercirrose en alcoholische hepatitis door alcohol

Bij langdurig overmatig gebruik van alcohol treedt leververvetting op. Door het alcoholgebruik raakt de vetstofwisseling verstoord, waardoor het vet zich in de levercellen kan gaan ophopen. In de helft van de gevallen van leververvetting is alcohol de oorzaak van de opeenstapeling van vet in de lever. Levervetting an sich is een omkeerbare aandoening: zodra men stopt met drinken, kan de lever zich herstellen. De vervetting van de lever kan echter ook resulteren in levercirrose of alcoholische hepatitis. Alcoholische hepatitis is de meest ernstige alcoholische leverziekte. Er is sprake van een acute leverontsteking, waaraan men niet zelden overlijdt.

Leveraandoeningen en functieverlies van de lever

Zowel alcoholische hepatitis als alcoholische levercirrose kunnen tot functieverlies van de lever leiden. Dit kan resulteren in een verminderde aanmaak van stollingsfactoren en portale hypertensie, een verhoogde druk in de poortader van de lever. Door de levercirrose stroomt het bloed steeds moeilijker door de lever. Dit heeft een verhoogde druk in de poortader, het bloedvat dat de lever van bloed voorziet, tot gevolg. Hierdoor ontstaan diverse klachten, zoals spataderen in de slokdarm, maag en andere delen van het maagdarmkanaal, een vergrote milt en vochtophopingen in de buikholte (ascites). De spataderen kunnen gaan bloeden en onder meer een maagbloeding veroorzaken, wat levensgevaarlijk kan zijn en waar men direct voor het naar ziekenhuis moet. Een vergrote milt zorgt ervoor dat er minder bloedplaatjes en witte bloedcellen zijn, waardoor men sneller gaat bloeden en gevoeliger voor infecties is. Daarnaast slot kunnen er diverse andere organen aangedaan raken, zoals de nieren. In een vergevorderd stadium kan levercirrose leverkanker tot gevolg hebben.

Lees verder

• Alcohol detox (ontgiften)
• Alcohol detox: afkicken met sodium oxybate
• Alcohol intoxicatie (alcoholvergiftiging)
• Alcohol verslaving
• Alcoholverslaving en vooroordelen