Huidziekte herkennen
Een huidziekte is een ziekte of afwijking aan de huid, veroorzaakt door een bacterie, schimmel, virus, allergie, geneesmiddel, straling, stofwisselingsstoornis of een andere oorzaak. Er zijn vele verschillende huidziekten. Meestal ontstaan er vlekken, bulten, schilfering of anders aan de huid. Hoe is een huidziekte te herkennen?
Wat is een huidziekte?
Er zijn zeer veel soorten huidziekten, wel meer dan 2.200. De meeste zijn vrij onschuldig, maar er zijn ook ernstige huidziekten zoals huidkanker en zeer zeldzame huidziekten zoals Pityriasis Rubra Pilaris. Een huidziekte is een ziekte aan de huid die zich kenmerkt door bulten, vlekken, schilfering, jeuk, zweren, eczeem of anders aan de huid. Soms is er een directe oorzaak te vinden, maar soms ook is een huidziekte een gevolg van een ziekte of stoornis elders in het lichaam.
Oorzaken die bekend zijn
Soms is de oorzaak voor een huidziekte onbekend. Dit maakt de behandeling vaak moeilijk. Sommige huidziekten komen vaker voor binnen één familie. Erfelijkheid speelt dan een belangrijke rol. Zo is bekend dat mensen met eczeem vaker kinderen krijgen met eczeem of een droge huid. De volgende oorzaken zijn bekend:
- Aangeboren afwijkingen: moedervlekken zijn hier een bekend en veelal onschuldig voorbeeld van
- Erfelijkheid: eczeem is vaak erfelijk
- Parasieten: schurft veroorzaakt jeuk en rode 'gangetjes' in de huid
- Schimmels: veroorzaken jeuk en vaak een kapotte huid
- Bacteriën: streptokokken maar ook andere bacteriën
- Tekort aan vitaminen: scheurbuik is een bekend voorbeeld
- Stofwisselingsstoornis: suikerziekte is een gevolg van een stofwisselingsstoornis
- Geneesmiddelen: kunnen huidziekten veroorzaken
- Chemische stoffen: veroorzaken vooral psoriasis en eczeem
- Straling: vaak komt na jaren pas de gevolgen van straling naar boven, bijvoorbeeld door zweren of huidkanker
- Gezwellen: goedaardige en kwaadaardige gezwellen worden veroorzaakt door ongeremde deling van cellen
Huidziekte herkennen: symptomen
Een huidziekte is in de meeste gevallen vrij makkelijk te herkennen doordat er een vlek zichtbaar is, een schilfering van de huid, roodheid, een zweer, een bult, puntjes, puistje, afscheiding zoals etter of bloed, jeuk en/of pijn aan de huid. Onderstaande tabel geeft een overzicht van symptomen en welke huidziekten hierbij kunnen horen.
Symptomen | Mogelijk huidziekte/afwijking |
Rode, ontstoken huid | Pityriasis Rubra Pilaris
Allergisch contacteczeem
Constitutioneel eczeem
Wondroos
Psoriasis
Dermatitis perioralis
Handeczeem (roodheid aan de hand)
Nummulair eczeem |
Zweren | Pyoderma gangrenosum
Röntgenzweer
Suikerziekte (veroorzaker) |
Blaren | Epidermolysis Bullosa
Wondroos
Gordelroos
Pemphigus
Bulleus pemfigoïd
Impetigo (kleine blaartjes, huid is rood)
Krentenbaard |
Rode pukkels/ puistjes | Acne vulgaris
Allergisch contacteczeem
Urticaria
Constitutioneel eczeem
Dermatitis perioralis
Scabies
Rosacea
Candida (rode pukkels met witte schilferende rand)
Erythema multiforme
Gordelroos
Handeczeem
Insectenbeet (veroorzaker) |
Witte pukkels | Mollusca contagiosum |
Ruwe plekken op de huid | Actinische keratosen
Plaveiselcelcarcinoom (ruw bultje)
Prurigo nodularis (grijsbruin ruw bultje) |
Schilfering van de huid | Allergisch contacteczeem
Constitutioneel eczeem
Seborroisch eczeem (hoofdhuid)
Handeczeem
Nummulair eczeem
Psoriasis
Scabies (gangetjes zichtbaar)
Voetschimmel
Pellagra
Chronisch discoïde lupus erythematodes
Dermatitis perioralis
Pityriasis rosea
Erythrasma
Ichthyosis (grijsachtige schilfering) |
Jeuk | Eczeem
Lichen planus
Seborroisch eczeem (hoofdhuid)
Urticaria
Scabies
Voetschimmel
Psoriasis
Prurigo nodularis
Bulleus pemfigoïd
Insectenbeet (veroorzaker) |
Niet genezende wond | Basaalcelcarcinoom
Andere vorm van huidkanker
Open been |
Blaasjes | Herpes (koortslip, blaasjes aan de lip)
Voetschimmel |
Gezwel of tumor op de huid | Keratoacanthoom
Huidkanker
Melanoom (zwart gezwel)
Wratten |
Bulten | Lichen planus (paarsrode bultjes)
Prurigo nodularis (grijsbruin) |
Onderhuidse bultjes | Granuloma annulare (in een ringvorm) |
Galbulten | Erythema multiforme
Netelroos |
Rode pijnlijke bulten | Erythema nodosum
Plaveiselcelcarcinoom (niet altijd pijnlijk) |
Rode plekken | Chronisch discoïde lupus erythematodes
Erythema multiforme
Ziekte van Lyme (rode vlek of ring)
Lupus
Rosacea |
Bruine vlekken | Moedervlekken
Mastocytose
Ichthyosis (grotere bruine vlekken)
Open been (bruine verkleuring)
Melasma (vlekken in het gezicht)
Pityriasis versicolor (lichtbruine of roodbruine vlekken) |
Witte plekken | Lichen Sclerosus
Urticaria (bleke tot witte plekken)
Vitiligo |
Naar een arts of afwachten?
De meeste huidziekten zijn onschuldig van aard of hebben niet directe behandeling nodig. In sommige gevallen geneest een huidziekten geheel vanzelf en is er geen behandeling nodig. Andere huidziekten zijn niet te behandelen. Wanneer aandoeningen aan de huid klachten veroorzaken die het normale leven verstoren of hinderen, jeuk veroorzaken of snel verergeren, is een een bezoek aan de (huid)arts aan te raden. Gezwellen, tumoren en moedervlekken die plots ontstaan kunnen beter gecontroleerd worden door een arts. Niet genezende wonden of zweren of openspringen van de huid moet in de meeste gevallen behandeld worden.
Veel afwijkingen of huidziekten veroorzaken ook nog eens cosmetische bezwaren, vooral wanneer er vlekken, bulten, zweren of anders in het gelaat zichtbaar zijn. In sommige gevallen is behandeling mogelijk.
Bij huidziekten veroorzaakt door een bacterie, schimmel of virus is hygiëne van groot belang om verdere verspreiding te voorkomen. Handdoeken, washandjes en kleding mogen niet met anderen gedeeld worden en worden bij voorkeur zo heet mogelijk gewassen. Veel huidziekten zijn niet besmettelijk, doch kan anderen wel afstoten omdat ze als besmettelijk worden ervaren. Hier ontbreekt het vaak aan juiste voorlichting.