Spironolacton: medicijn tegen hoge bloeddruk

Een hoge bloeddruk verhoogt het risico op een hart- en vaataandoening. Het is meestal niet merkbaar, waardoor het soms lang duurt voordat het wordt ontdekt. In sommige gevallen wordt het plasmiddel spironolacton voorgeschreven. Dit is een middel dat kalium vasthoudt in het lichaam en natrium uitdrijft. Spironolacton wordt ook gebruikt bij hartfalen, vochtophopingen, overmatige haargroei, COPD, nierziekten en de ziekte van Conn.

Hoge bloeddruk

Vaak lopen mensen al geruime tijd met een hoge bloeddruk zonder dat ze het weten. Een hoge bloeddruk is geen ziekte, maar vergroot de kant op hart- en vaataandoeningen. De druk op de bloedvaten is te groot, waardoor bloedvaten beschadigd kunnen raken. Dit geeft meer kans op een beroerte en hartziekten zoals hartkramp en hartfalen. Bij een hoge bloeddruk wordt er eerst vaak begonnen met een plasmiddel, zoals spironolacton.

Hartfalen

Bij hartfalen pompt het hart minder goed, waardoor het bloed minder goed door het lichaam wordt verspreid. Dit kan het gevolg zijn van een langdurig aanwezige hoge bloeddruk, slecht functionerende hartkleppen of vernauwde bloedvaten. Ook kan de oorzaak hartritmestoornissen of een hartinfarct zijn. De patiënt kan last hebben van de volgende klachten: vermoeidheid, vocht in de benen of achter de longen en benauwdheid. Bij hartfalen wordt er vaak gekozen om het medicijn spironolacton voor te schrijven.

De werking

Spironolacton werkt op verschillende manieren. Het zorgt ervoor dat de nieren meer zout uitscheiden en dat het kalium in het lichaam wordt vastgehouden. Zout trekt vocht aan, waardoor het overtollige vocht wordt afgevoerd via de blaas. Doordat er minder vocht in het bloed zit gaat de bloeddruk omlaag, hoeft het hart minder hard te werken, waardoor de pompkracht toeneemt. Naast het medicijngebruik is het ook belangrijk te letten op zout in de voeding. Mocht je hier meer over willen weten, raadpleeg dan een voedingsdeskundige of een huisarts.

De werking bij hartfalen

Bij hartfalen heeft spironolacton nog een andere werking: het remt het hormoon aldosteron. Aldosteron is het hormoon dat afkomstig is uit de bijnierschors. Het is betrokken bij de regulatie van het water- en zoutbalans binnen het lichaam. Dit medicijn maakt daarbij ook de wand van het hart minder stijf, waardoor het soepeler blijft en gemakkelijker kan kloppen. Naast de werking van spironolacton is het ook belangrijk om de oorzaak van het hartfalen te behandelen.

Het effect

Binnen twee tot drie dagen begint het medicijn te werken. Bij hartfalen is het effect na enkele weken te merken. De klachten zoals dikke enkels, vermoeidheid en benauwdheid zullen afnemen. Spironolacton wordt niet alleen ingezet bij hartfalen en hoge bloeddruk, maar ook bij vochtophoping (oedeem), bronchitis bij jonge kinderen, nierziekten, COPD (Chronische obstructieve longziekten), ziekte van Conn en bij overmatige haargroei.

Ziekte van Conn
Bij deze ziekte wordt er teveel aldosteron geproduceerd. Als er te veel aldosteron aanwezig is, houdt het lichaam extra zout en vocht vast en verliest het te veel kalium. Dit geeft een hoge bloeddruk en verminderde nierwerking. Mensen die aan deze ziekte leiden hebben ook last van dorst, veel plassen, spierkramp en spierzwakte.

Vochtophoping (oedeem)
Door verschillende redenen kan er vocht worden vastgehouden in het lichaam, zoals hartfalen, verminderde werking van de nieren, levercirrose of als bijwerking van bepaalde medicijnen. Het vocht hoopt zich op plaatsen op waar het niet gebruikelijk is, dit wordt oedeem genoemd. Meestal is het als eerste te merken aan dikke voeten en enkels. Door de werking van spironolacton wordt het vocht geslonken en afgevoerd via de urine.

Overmatige haargroei
Onder invloed van mannelijke hormonen, kan er bij vrouwen haargroei ontstaan op ongewenste plekken zoals op de borst, bovenbenen, bovenlip, kin en wangen. Spironolacton gaat de werking van mannelijke geslachtshormonen tegen. Na enkele maanden zal de haargroei zijn afgenomen.

Bijwerkingen

Zoals geldt voor elk medicijn, kunnen er naast het gewenste effect ook bijwerkingen ontstaan. Bij mannen kunnen er een verlies aan libido, impotentie en borstvorming ontstaan. Bij een vrouw kan er menstruatiestoornissen, pijnlijke borsten en een verlaagde stem ontstaan. Deze bijwerkingen ontstaan als gevolg van een balansstoornis in de geslachtshormonen. Een andere bijwerking kan er ontstaan door een teveel aan kalium in het bloed. Het uit zich door hartritmestoornissen en lusteloosheid. Mocht je last hebben van bijwerkingen, raadpleeg dan de huisarts. Het kan zijn dat de dosering aangepast moet worden of dat een ander medicijn beter is.

Lees verder

• Atenolol: medicijn tegen hoge bloeddruk
• Amlodipine: medicijn tegen hartkramp en hoge bloeddruk
• Bisoprolol: een bloeddrukverlagend medicijn
• Digoxine: een gunstig effect op het hart
• Enalapril: een medicijn tegen hoge bloeddruk