Peesplaatontsteking voet: symptomen, oorzaak en behandeling

De medische benaming van peesplaatontsteking is 'fasciitis plantaris'. Peesplaatontsteking is een ontsteking van de Plantar Fascia, dat is de peesplaat of peesblad die onder de voet van de tenen naar het hielbot of hielbeen loopt. Deze peesplaat biedt ondersteuning aan de boog van de voet en zorgt ervoor dat je met meer kracht kunt afzetten tijdens hardlopen en springen. Als je loopt, wordt het peesblad bij elke pas aangespannen. De ontsteking is gelokaliseerd op het aanhechtingspunt van de vezelband en het hielbot. Een peesplaatontsteking veroorzaakt pijn onder je hiel. Het betreft vaak een scherpe pijn bij het staan en een zeurend en/of branderig en stijf gevoel aan de hak en door de voet heen. De belangrijkste symptomen een peesplaatontsteking zijn hielpijn, voetpijn, stijfheid en gevoeligheid. De diagnose peesplaatontsteking wordt gesteld op basis van je klachten en lichamelijk onderzoek. Peesplaatontsteking kan alleen voorkomen of gerelateerd zijn aan onderliggende aandoeningen.

• Wat is een peesplaatontsteking?
• Synoniemen
• Oorzaken van een peesplaatontsteking
• Risicofactoren
• Veelvoorkomende factoren
• Andere risicofactoren
• Symptomen van een peesplaatontsteking
• Onderzoek en diagnose
• Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
• Beeldvormend onderzoek
• Differentiële diagnose
• Tarsaal tunnel syndroom
• Peesplaatontsteking behandeling
• Zelfzorg
• Podotherapeutische inlays (zooltjes)
• Strekoefeningen
• Pijn verlichten (pillen of injectie)
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Wat is een peesplaatontsteking?

Fasciitis plantaris is een ontsteking van de fascia plantaris of plantar fascia, het peesblad of bindweefselband die van het hielbeen naar de tenen toeloopt, waar het uitwaaiert tot de kopjes van de middenvoetsbeentjes. Het peesblad ondersteunt de boog van je voet en fungeert ook als een schokdemper. Vaak manifesteren klachten aan de peesplaat zich bij de aanhechting van de pees aan het hielbeen. Bij mensen boven de 50 jaar is peesplaatontsteking een veel geziene aandoening. Het kan echter ook voorkomen bij jongere mensen met een staand beroep (soms in combinatie met overgewicht), of die frequent hardlopen of veel aan atletiek doen. Peesplaatonsteking is tevens de oorzaak van hielspoor.

Synoniemen

Een peesplaatontsteking staat ook bekend als plantaire fasciitis of fasciitis plantaris.

Oorzaken van een peesplaatontsteking

Peesplaatontsteking ontstaat door overmatig gebruik van de voet, waarbij het peesblad geïrriteerd raakt.

Risicofactoren

Veelvoorkomende factoren

Veelvoorkomende risicofactoren zijn onder meer:

• overgewicht;
• veel (hard)lopen of veel aan springsporten doen;
• (hard)lopen of sporten op ongelijkmatig of hard terrein;
• lang staan (bijvoorbeeld bij een staand beroep); en
• een strak gespannen achillespees.

Andere risicofactoren

Mensen met platvoeten of juist een hoge voetboog, hebben meer kans dat de bindweefselband geïrriteerd raakt. Daarnaast kan een trauma, zoals te hard neerkomen op de voet, of een slecht afwikkelpatroon van de voet door standafwijkingen, worden geassocieerd met een peesplaatontsteking.

Symptomen van een peesplaatontsteking

Peesplaatontsteking geeft pijnklachten onder de hiel, wat zich kan uitbreiden naar de voetzool. De pijn treedt vaak op wanneer je gewicht zet op de betreffende voet. De pijn is het hevigst in het begin van belasting (startpijn gedurende de eerste meters lopen).
De pijnklachten kunnen mettertijd toenemen, waardoor je ook klachten kunt ervaren in rust. Heel vaak bevindt zich op de voetzool, vlak bij de middenlijn, een punt dat extra gevoelig is als je erop drukt.

De symptomen van een peesplaatontsteking zijn:

• Scherpe hielpijn aan de binnenkant van de hiel (net achter de voetboog)
• Pijn na langdurige rust
• Lopen en even staan ​​verlengt meestal de plantar fascia, waardoor de hielpijn vermindert of verdwijnt
• Pijn na langdurige activiteit
• Gevoeligheid bij aanraking (druk op de onderkant van de hiel is pijnlijk)
• Pijn bij het naar boven buigen van de voet en tenen, naar het scheenbeen toe, kan ongemakkelijk of pijnlijk zijn
• Tintelende voeten of branderige voeten (soms)
• Manklopen (vanwege de pijn)

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De diagnose wordt gesteld op basis van je klachten, je medische voorgeschiedenis en lichamelijk onderzoek. Tijdens het onderzoek zal de arts controleren of er pijn of gevoeligheid in de voet aanwezig is. De locatie van de pijn, kan de oorzaak helpen bepalen.

Beeldvormend onderzoek

Meestal is er geen aanvullend onderzoek nodig. De arts kan röntgenfoto's of een MRI-scan voorstellen om andere oorzaken van een peesplaatontsteking uit te sluiten, zoals een stressfractuur of een beknelde zenuw.

Differentiële diagnose

De volgende aandoening kunnen qua klachten sterke gelijkenis vertonen met een peesplaatontsteking:

• achillespeesverwondingen
• bursitis (slijmbeursontsteking)
• kneuzingen
• lumbosacrale radiculopathie
• osteomyelitis (een botinfectie die gewoonlijk wordt veroorzaakt door bacteriën)
• reactieve artritis
• tarsaal tunnel syndroom (zie onder)
• vermoeidheidsbreukje (stressfractuur)

Peesplaatontsteking behandeling

Zelfzorg

Het drie à vier keer per dag gedurende circa vijftien tot twintig minuten toepassen van ijs op het pijnlijke gebied is nuttig om zwelling tegen te gaan. Het ijs moet wel gewikkeld zijn in een handdoek om bevriezing van de huid te voorkomen. Je kunt ook proberen je bewegingsactiviteiten te verminderen of te veranderen. Het gebruik van ondersteunende zooltjes in je schoenen en rekoefeningen kunnen ook helpen om pijn te verlichten. Niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAIDS), zoals ibuprofen en naproxen, verminderen vaak de ontsteking in het ligament. Wel eerst de bijsluiter lezen.

Podotherapeutische inlays (zooltjes)

Peesplaatontsteking kan adequaat worden behandeld door het dragen van podotherapeutische inlays (zooltjes), waarmee de voetstand en functie verbeterd kan worden en de peesplaat wordt ontlast. Een inlay vermindert de belasting op de bindweefselband. Een inlay wordt op maat gemaakt door een podotherapeut. Een podotherapeut werkt met een een computergestuurd systeem, waarmee uiterst nauwkeurig deze zolen kunnen worden gemaakt. Dergelijke inlays zijn dun en flexibel, waardoor ze in heel veel schoenen passen. Houd er wel rekening mee dat vaak lang duurt voordat de klachten over zijn.

Strekoefeningen

Het dragen van inlays kun je combineren met strekoefeningen. Vaak zal de podotherapeut een achillespees strekoefening aanraden. Bij deze oefening ga je met de bal van je voeten op een trede van de trap staan. Je houdt je benen gestrekt en laat vervolgens beide hielen langzaam zakken. Tel tot 10 en ga dan weer omhoog. Doe deze oefening meerdere keren per dag.

Pijn verlichten (pillen of injectie)

De pijn kun je verlichten door te koelen met ijs gedurende 5 tot 8 minuten (het ijs niet rechtstreeks op de huid leggen). De ontsteking kan, indien dat nodig is, met ontstekingsremmers (NSAID's) of eventueel een injectie worden behandeld.

Prognose

De prognose van een peesplaatontsteking is meestal erg goed. Over het algemeen herstelt een peesplaatontsteking met conservatieve maatregelen die hierboven zijn beschreven.

Complicaties

Het negeren van een peesplaatontsteking kan chronische hielpijn tot gevolg hebben, waardoor je je normale activiteiten en dagelijkse bezigheden niet meer goed kunt uitvoeren. Het veranderen van de manier waarop je loopt om de pijn als gevolg van peesplaatontsteking te minimaliseren, kan leiden tot voetpijn, kniepijn, heuppijn of rugpijn.

Preventie

Is het mogelijk om peesplaatontsteking te voorkomen? Fasciitis plantaris kan alleen worden voorkomen door een onderliggende ontstekingsziekte te behandelen, goede schoenen te dragen en overgewicht te voorkomen.

Lees verder

• Pijn aan hak, pijn onder hiel: hielspoor behandeling
• Pijnlijke voeten, ontstoken tenen, pijn, irritatie, zwelling
• Tintelende voeten en handen: oorzaken van tintelingen
• Gezwollen enkels en dikke voeten: oorzaken en behandeling
• Pijn in benen en kuit bij wandelen door etalagebenen