Pellagra: een tekort aan vitamine B3
Pellagra is een ziekte die wordt veroorzaakt door een tekort aan vitamine B3. Het wordt vooral gezien bij de arme bevolking in de tropen, maar komt incidenteel voor in Nederland bij onder andere zwervers, alcoholisten, mensen met anorexia en onbehandelde AIDS patiënten. Een kenmerk van deze aandoening is een ruwe en pijnlijke huid. Verder kan er onder andere gevoelsstoornissen, diarree, dementie, brokkelige nagels, aften en ontstekingen van het maagdarmkanaal ontstaan. Door een voedingssupplement met vitamine B3 te gebruiken, kunnen de klachten weer over gaan. Het drinken van een kopje koffie kan goed zijn om het vitaminetekort aan te vullen.Algemeen
De naam pellagra komt uit het Italiaans en betekent ruwe, pijnlijk huid. Pelle betekent huid en agra betekent ruw, pijnlijk of brandend. De ziekte werd voor het eerst omschreven door de Spanjaard Gasper Casal in het jaar 1762. Voordat er in het jaar 1937 de belangrijke stof vitamine B3 werd ontdekt, kwam pellagra voor in alle delen van de wereld. Deze aandoening kwam vooral voor in delen van de wereld waar maïs het hoofdbestanddeel is van de voeding. Maïs bevat de stof tryptofaan niet, wat een belangrijke bouwstof is voor de aanmaak van deze vitamine.Vitamine B3
Deze vitamine wordt ook wel nicotinezuur, niacine of PP (Pellagra Preventing) genoemd. Nicotinezuur is essentieel en dat betekent dat we het voor een deel via de voeding moeten binnen krijgen. Vitamine B3 heeft een antioxiderende werking en neemt deel aan vele processen in het lichaam waarbij enzymen zijn betrokken. Het komt vooral voor in voeding dat hoogwaardige eiwitten bevat, zoals: kip, vis, zuivel, eieren, wild, lever, paddenstoelen, gist, veel groente- en fruitsoorten en volkorenproducten. Bij een normaal voedingspatroon krijg je voldoende van deze vitamine binnen.Hoe kom je aan pellagra
Vitamine B3 is belangrijk voor de vorming van nieuwe huidcellen, spieren, zenuwen en DNA. Mannen hebben dagelijks gemiddeld 20 mg van deze vitamine nodig en voor vrouwen is dat 15 mg. Pellagra ontstaat als gevolg van een tekort aan vitamine B3. Het komt vooral voor in de tropen bij de arme bevolking, maar het kan ook voorkomen in ons land, bijvoorbeeld wanneer iemand langdurig alcoholist of zwerver is, of lijdt aan anorexia of onbehandelde AIDS. Pellagra kan ook ontstaan bij een verstoorde opname aan voedingsstoffen, bijvoorbeeld door chronische diarree.De klachten
Zonder voldoende vitamine B3 vindt er geen goede omzetten plaats van eiwitten, vetten en koolhydraten.Er ontstaan huidaandoeningen, met name aan de lichaamsdelen die worden blootgesteld aan de UV-stralen van de zon. De huid wordt ruw, krijgt bruine pigmentvlekken, wordt droog met eventueel scheurtjes en schilfers, kan jeuken en voelt pijnlijk en branderig aan. Vooral op de handruggen en nek zijn de afwijkingen vaak goed zichtbaar. De afwijking in de nek, wordt ook wel de ketting van Casal genoemd. Andere klachten die kunnen ontstaan zijn:
- Diarree
- Brokkelige nagels
- Aften
- Ontstekingen van het maagdarmkanaal
- Slijmvliesontstekingen
- Lusteloosheid
- Hoofdpijn
- Krachtsverlies
- Aantasting van zenuwstelsel
- Gezichtsstoornissen
- Depressie
- Hallucinaties
- Dementie
