UV crosslinking: UVA-licht op het hoornvlies bij keratoconus

UV-crosslinking, ook wel corneale crosslinking of ultraviolet crosslink genoemd, is een effectieve behandelingsoptie voor keratoconus. Bij keratoconus heeft het hoornvlies van het oog geen normale bolvorm maar puilt het naar voren uit in de vorm van een kegel. Dit kan leiden tot een progressieve verslechtering van het gezichtsvermogen. UV-crosslinking is een veilige, pijnloze procedure die in 1998 werd ontwikkeld door de arts Theo Seiler.

• Fysiologie van het hoornvlies en keratoconus
• Normale structuur van het hoornvlies
• Fysiologische veranderingen bij keratoconus
• Principes van UV-crosslinking bij keratoconus
• Werking van UVA-licht in de behandeling
• Fotosensibiliserende stoffen en hun rol
• Werkwijze UV-crosslinking
• Indicaties voor UV-crosslinking bij keratoconus
• Vroegtijdige detectie van keratoconus
• Patiënten die baat hebben bij UV-crosslinking
• Technieken en benaderingen voor UV-crosslinking
• Traditionele crosslinking-techniek (epi-on)
• Epitheellossingstechnieken (epi-off)
• Voor- en nadelen van UV-crosslinking
• Voordelen van UV-crosslinking
• Nadelen en beperkingen van de techniek
• Bijwerkingen en complicaties van UV-crosslinking
• Postoperatieve pijn en ongemak
• Infecties en ontstekingen
• Opvolging na UV-crosslinking bij keratoconus
• Controle van hoornvliesgenezing
• Visuele verbetering en stabiliteit
• Symptomen van keratoconus
• Epidemiologie
• Oorzaken en risicofactoren
• Symptomen
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van keratoconus met UV-crosslinking
• Voor de behandeling
• Tijdens de behandeling
• Na de behandeling
• Bijwerkingen en complicaties
• Bijwerkingen van UVA-licht op het hoornvlies
• Complicaties
• Controles na de behandeling
• Het resultaat van de behandeling
• Toekomst van UV-crosslinking bij keratoconus
• Innovaties in crosslinking-technieken
• Combinatietherapieën met UV-crosslinking
• Praktische tips voor het leven met / omgaan met UV crosslinking
• Zorg voor je ogen na UV crosslinking
• Bescherm je ogen tegen fel licht en zon
• Plan regelmatig controleafspraken bij je oogarts
• Misvattingen rond UV crosslinking
• UV crosslinking is een wonderbehandeling voor alle oogaandoeningen
• UV crosslinking herstelt volledig het gezichtsvermogen
• De behandeling is pijnloos en heeft geen risico's
• UV crosslinking is alleen nuttig voor jonge patiënten
• UV crosslinking is een tijdelijke oplossing
• De resultaten van UV crosslinking zijn altijd perfect
• UV crosslinking is niet geschikt voor patiënten met andere gezondheidsproblemen

Fysiologie van het hoornvlies en keratoconus

Keratoconus is een aandoening die het hoornvlies van het oog aantast, wat kan leiden tot visuele verstoringen. Dit hoofdstuk bespreekt de fysiologische basis van het hoornvlies en de veranderingen die optreden bij keratoconus.

Normale structuur van het hoornvlies

Het hoornvlies is het doorzichtige, gebogen weefsel aan de voorkant van het oog dat licht naar binnen laat en helpt bij de focus van beelden. Het is opgebouwd uit verschillende lagen, die samenwerken om de helderheid en stabiliteit van het zicht te waarborgen.

Fysiologische veranderingen bij keratoconus

Bij keratoconus verandert de normale structuur van het hoornvlies, waardoor het uitsteekt en een kegelvormige vervorming krijgt. Dit heeft invloed op de lichtbreking en veroorzaakt visuele vervormingen.

Principes van UV-crosslinking bij keratoconus

UV-crosslinking is een behandelingsmethode die de hoornvliesstructuur stabiliseert door het versterken van de verbindingen tussen de collageenvezels. Dit proces helpt het hoornvlies in zijn normale vorm te behouden en verdere verslechtering van het zicht te voorkomen.

Werking van UVA-licht in de behandeling

UVA-licht heeft de unieke eigenschap om chemische reacties in het hoornvlies te induceren die de collageenvezels sterker maken. Dit verhoogt de stabiliteit van het hoornvlies en voorkomt dat het verder uitsteekt.

Fotosensibiliserende stoffen en hun rol

Voor de effectiviteit van UV-crosslinking wordt riboflavine (vitamine B2) gebruikt als fotosensibilisator. Het wordt op het hoornvlies aangebracht om de reactie met UVA-licht te versterken.

Werkwijze UV-crosslinking

UV-crosslinking wordt toegepast in een vroeg stadium van keratoconus om de voortgang van de ziekte te stoppen. Door het versterken van de bindingen tussen de collageenvezels in het hoornvlies, verbetert de stabiliteit en stijfheid van het hoornvliesweefsel, waardoor de kegelvormige uitstulping wordt vertraagd of gestopt. Hoewel herbehandeling doorgaans niet nodig is, kunnen andere behandelingen eventueel worden uitgevoerd na UV-crosslinking als dat vereist is.

De behandeling is alleen mogelijk als de patiënt voldoet aan de volgende voorwaarden:

• Een minimale hoornvliesdikte moet aanwezig zijn.
• Geen auto-immuunaandoening.
• Geen andere ernstige oogaandoeningen.
• Geen ernstige littekens op het hoornvlies.
• Geen geschiedenis van slechte epitheliale wondgenezing.
• Niet zwanger.
• Geen voorgeschiedenis van herpesinfecties aan het oog.
• Ouder dan achttien jaar.

Indicaties voor UV-crosslinking bij keratoconus

UV-crosslinking is niet voor alle patiënten met keratoconus geschikt. Dit hoofdstuk bespreekt de indicaties voor de behandeling, evenals de optimale patiëntenpopulatie.

Vroegtijdige detectie van keratoconus

UV-crosslinking is het meest effectief wanneer het vroeg in het proces van keratoconus wordt toegepast. Het is daarom van essentieel belang om keratoconus vroegtijdig te diagnosticeren, voordat er ernstige schade aan het hoornvlies optreedt.

Patiënten die baat hebben bij UV-crosslinking

Patiënten die keratoconus hebben met een progressieve afname van het gezichtsvermogen en een toenemende vervorming van het hoornvlies, komen in aanmerking voor UV-crosslinking. De behandeling is bedoeld om verdere verslechtering van de aandoening te stoppen.

Technieken en benaderingen voor UV-crosslinking

Er zijn verschillende technieken voor het toedienen van UV-crosslinking, die variëren afhankelijk van de omstandigheden van de patiënt en de gebruikte apparatuur.

Traditionele crosslinking-techniek (epi-on)

De traditionele techniek, waarbij de epitheellaag van het hoornvlies intact blijft, wordt het vaakst toegepast. Bij deze techniek wordt riboflavine op het hoornvlies aangebracht en vervolgens blootgesteld aan UVA-licht.

Epitheellossingstechnieken (epi-off)

In sommige gevallen wordt de epitheellaag van het hoornvlies verwijderd om de penetratie van riboflavine te verbeteren. Dit wordt de epi-off-techniek genoemd en kan een snellere en effectievere reactie op UVA-licht opleveren.

Voor- en nadelen van UV-crosslinking

UV-crosslinking is een veelbelovende behandeling voor keratoconus, maar het is niet zonder risico’s. Dit hoofdstuk bespreekt de voordelen en mogelijke nadelen van de procedure.

Voordelen van UV-crosslinking

De grootste voordeel van UV-crosslinking is dat het progressie van keratoconus kan stoppen, waardoor verdere verslechtering van het gezichtsvermogen kan worden voorkomen. Het is ook een relatief eenvoudige en minimaal invasieve procedure.

Nadelen en beperkingen van de techniek

Hoewel de procedure effectief is, zijn er enkele nadelen, zoals de tijd die nodig is voor herstel, het risico op infecties, en de beperkte effectiviteit bij gevorderde stadia van keratoconus.

Bijwerkingen en complicaties van UV-crosslinking

Net als bij elke medische ingreep kunnen er bijwerkingen optreden. Dit hoofdstuk bespreekt de mogelijke bijwerkingen van UV-crosslinking en hoe deze beheerd kunnen worden.

Postoperatieve pijn en ongemak

Na de procedure kunnen patiënten pijn of ongemak ervaren, vooral als de epi-off-techniek wordt gebruikt. Pijnstillers en anti-inflammatoire medicijnen kunnen worden voorgeschreven om het herstel te ondersteunen.

Infecties en ontstekingen

Zoals bij elke chirurgische ingreep, bestaat er een klein risico op infectie. Het is belangrijk dat patiënten nauwkeurig de nazorginstructies volgen om infecties te voorkomen.

Opvolging na UV-crosslinking bij keratoconus

Opvolging is essentieel na de behandeling om de effectiviteit van de procedure te controleren en eventuele complicaties vroegtijdig te detecteren.

Controle van hoornvliesgenezing

Na de behandeling moeten patiënten regelmatig worden gecontroleerd om de genezing van het hoornvlies en de reactie op de UV-crosslinking te beoordelen. Dit kan helpen om eventuele problemen snel te identificeren.

Visuele verbetering en stabiliteit

Bij de meeste patiënten stabiliseert het gezichtsvermogen na de procedure, maar het kan enige tijd duren voordat de visuele verbetering merkbaar is. Gedurende deze tijd is regelmatige controle belangrijk om te zorgen voor een optimale uitkomst.

Symptomen van keratoconus

Epidemiologie

Keratoconus komt voor bij ongeveer 1 op de 2000 mensen wereldwijd. De aandoening begint meestal in de adolescentie of vroege volwassenheid en kan variëren in ernst van mild tot ernstig.

Oorzaken en risicofactoren

De exacte oorzaak van keratoconus is niet volledig begrepen, maar er zijn aanwijzingen dat genetische factoren een rol spelen. Er zijn ook risicofactoren die de kans op het ontwikkelen van keratoconus kunnen verhogen, zoals:

• Familiegeschiedenis van keratoconus.
• Aandoeningen zoals atopie (allergische aandoeningen).
• Overmatig wrijven van de ogen.
• Slechte hechting van de epitheelcellen aan het onderliggende stroma van het hoornvlies.

Symptomen

De symptomen van keratoconus ontwikkelen zich geleidelijk en omvatten:

• Wazig zicht (wazig gezichtsvermogen) dat niet verbeterd kan worden met een bril.
• Vervormde beelden (metamorfopsie) als gevolg van de onregelmatige vorm van het hoornvlies.
• Overgevoeligheid voor licht (fotofobie).
• Verdere afname van de gezichtsscherpte na verloop van tijd.

Alarmsymptomen

• Plotselinge verslechtering van het gezichtsvermogen.
• Aanhoudende pijn of ongemak in het oog.
• Ernstige symptomen zoals een zichtbaar litteken op het hoornvlies of tekenen van een infectie.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose keratoconus wordt gesteld door middel van verschillende onderzoeken:

• Uitgebreid oogonderzoek, inclusief het meten van de gezichtsscherpte met en zonder contactlenzen.
• Topografie van het hoornvlies om de kegelvormige uitstulping en onregelmatigheden in kaart te brengen.
• Pachymetrie, waarbij de hoornvliesdikte op verschillende plaatsen wordt gemeten.
• Foto's van de binnenzijde van het hoornvlies voor een gedetailleerde analyse.
• Pupilverwijdende oogdruppels kunnen nodig zijn voor een grondig onderzoek.

Behandeling van keratoconus met UV-crosslinking

Voor de behandeling

Voordat de behandeling begint, moet de patiënt zich voorbereiden door:

• Het verwijderen van zachte contactlenzen één week en harde contactlenzen twee weken voor de behandeling.
• Het regelen van vervoer naar huis, aangezien de patiënt na de behandeling niet zelf mag rijden.
• Het ondergaan van een uitgebreid oogonderzoek door de oogarts.

Tijdens de behandeling

De behandeling verloopt als volgt:

• De patiënt ontvangt pupilvernauwende oogdruppels en verdovende oogdruppels om pijn te minimaliseren.
• Een ooglidspreider wordt geplaatst om het oog open te houden.
• De buitenste cellaag (epitheel) van het hoornvlies wordt verwijderd.
• Riboflavine-oogdruppels worden aangebracht en moeten gedurende dertig minuten inwerken. Riboflavine is een vorm van vitamine B2.
• UV-A-lamp met een golflengte van 365 nm wordt toegepast op het hoornvlies terwijl het oog regelmatig wordt bevochtigd met druppels.
• Na de behandeling wordt een beschermende verbandcontactlens op het hoornvlies geplaatst.

Na de behandeling

Na de behandeling moet de patiënt:

• Meteen naar huis gaan met een begeleider of per taxi.
• Een zonnebril dragen om de ogen te beschermen tegen fel licht.
• Activiteiten hervatten, behalve zwemmen en het bezoeken van de sauna.
• Medicatie nemen, waaronder antibioticaoogdruppels, traandruppels en pijnstillers. Paracetamol of naproxen kan worden gebruikt voor pijnbestrijding.

Bijwerkingen en complicaties

Bijwerkingen van UVA-licht op het hoornvlies

Na de behandeling kan de patiënt last hebben van:

• Verminderd zicht gedurende de eerste weken terwijl het hoornvlies herstelt.
• Droge ogen ().
• Hinderlijke lichteffecten zoals [ARTIKEL=171133]halo's (vooral ’s avonds).
• Schommelende gezichtsscherpte en een vertroebeld oog.
• Mogelijke bijwerkingen van de oogdruppels.
• In zeldzame gevallen kunnen infecties en hoornvlieszweren optreden. De patiënt moet contact opnemen met het ziekenhuis als klachten aanhouden.

Complicaties

Mogelijke complicaties na UV-crosslinking zijn onder meer:

• Langdurige pijn of ongemak.
• Onvoldoende genezing van het hoornvlies.
• Progressie van keratoconus ondanks behandeling.
• Infecties of littekens op het hoornvlies die extra behandeling vereisen.

Controles na de behandeling

Na UV-crosslinking zijn regelmatige controlebezoeken bij de oogarts essentieel:

• De controles duren meestal ongeveer vijftien minuten.
• De frequentie van de controles kan variëren afhankelijk van het ziekenhuis en de voortgang van het herstel.
• Tijdens het eerste controlebezoek, meestal na één week, verwijdert de oogarts de beschermende contactlens.

Het resultaat van de behandeling

De vorm van het hoornvlies stabiliseert zich meestal binnen enkele maanden na de behandeling. Het hoornvlies verdunt doorgaans niet verder, en de gezichtsscherpte kan verbeteren met een nieuwe contactlens of brilrecept. De patiënt kan vier weken na de behandeling zijn eigen contactlenzen weer dragen of een nieuw brilrecept aanvragen.

Toekomst van UV-crosslinking bij keratoconus

UV-crosslinking is een veelbelovende techniek voor de behandeling van keratoconus, en er worden voortdurend verbeteringen en innovaties in de techniek ontwikkeld. Dit hoofdstuk bespreekt de toekomstige vooruitzichten.

Innovaties in crosslinking-technieken

Onderzoekers werken aan nieuwe manieren om de effectiviteit van UV-crosslinking te vergroten, bijvoorbeeld door het verbeteren van de penetratie van riboflavine of het ontwikkelen van alternatieve fotosensibilisatoren.

Combinatietherapieën met UV-crosslinking

In de toekomst kunnen combinaties van UV-crosslinking met andere behandelingen, zoals hoornvliesimplantaten of stamceltherapie, de resultaten van keratoconusbehandelingen verder verbeteren.

Praktische tips voor het leven met / omgaan met UV crosslinking

Zorg voor je ogen na UV crosslinking

Na een UV crosslinking-behandeling is het essentieel om je ogen goed te verzorgen om een optimaal herstel te bevorderen. Volg de aanwijzingen van je oogarts nauwkeurig op, inclusief het gebruik van voorgeschreven oogdruppels om ontstekingen en infecties te voorkomen. Het kan nodig zijn om een beschermend verband of een speciale bril te dragen om je ogen tegen externe invloeden te beschermen, vooral in de eerste dagen na de behandeling.

Voorkom dat je je ogen wrijft of aanraakt, aangezien dit de genezing kan verstoren en mogelijk complicaties kan veroorzaken. Zorg ook voor voldoende rust en vermijd zware lichamelijke inspanning, omdat dit je herstel kan vertragen.

Bescherm je ogen tegen fel licht en zon

Na een UV crosslinking-behandeling is je hoornvlies tijdelijk kwetsbaarder voor licht, dus het is belangrijk om je ogen te beschermen tegen fel licht. Draag een zonnebril met UV-bescherming wanneer je buiten bent om te voorkomen dat je ogen geïrriteerd raken door zonlicht. Dit geldt ook voor helder kunstlicht, dat mogelijk ongemak kan veroorzaken.

Daarnaast moet je rekening houden met droge of winderige omstandigheden, die ook irritatie kunnen veroorzaken. Overweeg het dragen van een beschermende bril bij het buiten zijn in dergelijke omstandigheden om je ogen te beschermen tegen uitdroging en andere omgevingsfactoren die je herstel kunnen belemmeren.

Plan regelmatig controleafspraken bij je oogarts

Na de behandeling is het belangrijk om regelmatig controleafspraken in te plannen bij je oogarts. Tijdens deze afspraken wordt je herstelproces gemonitord, en kan je arts eventuele complicaties zoals infecties of een vertraagd genezingsproces tijdig identificeren. Door deze afspraken na te komen, vergroot je de kans op een succesvol herstel.

Verwacht dat je arts de gezondheid van je ogen nauwlettend volgt en mogelijk extra behandelingen aanbeveelt, afhankelijk van hoe je ogen reageren op de behandeling. Het is ook belangrijk om alle vragen die je hebt over het herstelproces of je comfort te bespreken.

Misvattingen rond UV crosslinking

UV crosslinking is een behandelingsmethode die steeds meer wordt toegepast bij bepaalde oogproblemen, vooral bij keratoconus. Deze techniek maakt gebruik van ultraviolet licht om de cornea (het hoornvlies) te versterken en te stabiliseren, wat voorkomt dat het verder uitsteekt of vervormt. Ondanks het groeiende gebruik van deze behandeling, zijn er echter verschillende misvattingen die de effectiviteit en toepasbaarheid ervan beïnvloeden. In dit artikel worden enkele van deze misvattingen besproken.

UV crosslinking is een wonderbehandeling voor alle oogaandoeningen

Een veelvoorkomende misvatting is dat UV crosslinking een wondermiddel is voor alle oogaandoeningen. De behandeling is vooral effectief voor keratoconus, maar het kan niet worden toegepast bij andere aandoeningen zoals oogaandoeningen die niet gepaard gaan met corneale verzwakking. Het is belangrijk om te begrijpen dat de techniek niet geschikt is voor iedereen en niet alle oogproblemen kan oplossen.

UV crosslinking herstelt volledig het gezichtsvermogen

Sommige mensen denken dat UV crosslinking het gezichtsvermogen volledig zal herstellen, maar dat is niet het geval. Hoewel de behandeling helpt om de cornea te stabiliseren en de progressie van keratoconus te stoppen, kan het niet altijd leiden tot een volledig herstel van het gezichtsvermogen. In sommige gevallen kan aanvullende behandeling, zoals oogonderzoeken of het dragen van een bril of contactlenzen, noodzakelijk blijven om het zicht te verbeteren.

De behandeling is pijnloos en heeft geen risico's

Er bestaat de misvatting dat UV crosslinking een pijnloze procedure is zonder risico's. Hoewel de behandeling in veel gevallen goed wordt verdragen, kunnen er na de procedure pijn, ontstekingen en tijdelijke visusproblemen optreden. Er kunnen ook complicaties optreden, zoals infecties, vooral als de nazorg niet goed wordt nageleefd. Het is cruciaal om goed geïnformeerd te zijn over mogelijke bijwerkingen voordat je de procedure ondergaat.

UV crosslinking is alleen nuttig voor jonge patiënten

Veel mensen denken dat UV crosslinking alleen nuttig is voor jongere patiënten die keratoconus nog in een vroeg stadium hebben. Hoewel de behandeling effectiever is wanneer de aandoening in een vroeg stadium wordt gedetecteerd, kan UV crosslinking ook nuttig zijn voor oudere patiënten, zolang hun cornea nog niet te ernstig beschadigd is. Het is belangrijk dat patiënten van alle leeftijden de behandeling overwegen in overleg met hun oogarts.

UV crosslinking is een tijdelijke oplossing

Een andere misvatting is dat UV crosslinking slechts een tijdelijke oplossing biedt voor keratoconus. In werkelijkheid is de procedure bedoeld om de progressie van de aandoening te stoppen en de stabiliteit van de cornea op lange termijn te verbeteren. Hoewel het niet het gezichtsvermogen volledig herstelt, kan de behandeling blijvende effecten hebben, waardoor verdere verslechtering van het gezichtsvermogen wordt voorkomen.

De resultaten van UV crosslinking zijn altijd perfect

Er wordt vaak aangenomen dat UV crosslinking altijd perfecte resultaten oplevert, maar dit is niet het geval. Hoewel de procedure doorgaans succesvol is in het stoppen van de progressie van keratoconus, kunnen de resultaten variëren van persoon tot persoon. Sommige patiënten kunnen aanzienlijke verbeteringen ervaren, terwijl anderen mogelijk extra behandelingen of correcties nodig hebben. Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben over de uitkomsten van de behandeling.

UV crosslinking is niet geschikt voor patiënten met andere gezondheidsproblemen

Sommige mensen denken dat UV crosslinking niet geschikt is voor patiënten die andere gezondheidsproblemen hebben, zoals suikerziekte of hartproblemen. Hoewel bepaalde gezondheidsaandoeningen het risico op complicaties kunnen verhogen, kunnen veel patiënten met onderliggende aandoeningen nog steeds in aanmerking komen voor de behandeling. Het is essentieel dat patiënten hun volledige medische geschiedenis met hun arts bespreken voordat ze

Lees verder

• Keratoconus: Bolling van het hoornvlies in het oog
• Corneatopografie: Onderzoek - Beeld van hoornvlies van oog
• Hoornvlies: Aandoeningen en problemen met cornea in oog
• Pachymetrie: Oogonderzoek - Meten van dikte van hoornvlies
• Hoornvliestransplantatie in het oog