Griep of verkoudheid: verschillen en overeenkomsten
Griep of verkouden? Ken de overeenkomsten en verschillen tussen griep en een (forse) verkoudheid. Als je wakker wordt en je moet niezen, hoesten, en je voelt je slap en koortsig, hoe weet je dan of je symptomen van verkoudheid of griep hebt? Het is belangrijk om het verschil tussen griep en verkoudheid te leren kennen. Zowel griep als verkoudheid zijn virale luchtweginfecties. Een verkoudheid is een mildere luchtweginfectie dan de griep. Met een verkoudheid kun je vaak nog wel functioneren, maar met griep voel je je behoorlijk ziek gedurende een paar dagen tot weken. De griep kan ook leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals longontsteking en ziekenhuisopnames, vooral onder risicogroepen. Bijvoorbeeld mensen met een langdurige ziekte van hart of longen.
Griep en verkoudheid
Een griep of verkoudheid is een infectie van de luchtwegen die kan worden veroorzaakt door verschillende soorten virussen: griepvirussen respectievelijk verkoudheidsvirussen. Griep en verkoudheid worden vaak met elkaar verward omdat ze veel van dezelfde symptomen hebben, zoals hoesten, neusverstopping, keelpijn en soms koorts. Echter, griep is meestal ernstiger dan een verkoudheid en kan leiden tot ernstigere complicaties, zoals longontsteking.
Griep en verkoudheid: twee anekdotes om het verschil duidelijk te maken
Anekdote 1: Verkoudheid
Sophie werd op een ochtend wakker met een verstopte neus en een lichte keelpijn. Ze voelde zich een beetje suf, maar besloot toch naar haar werk te gaan. Gedurende de dag moest ze vaak haar neus snuiten en voelde ze zich niet helemaal fit, maar gelukkig kon ze haar dagelijkse taken nog redelijk goed uitvoeren. Collega's boden haar zakdoekjes aan en ze dronk veel thee met honing. Sophie wist dat ze verkouden was; vervelend, maar niet iets wat haar volledig uitschakelde. Na een paar dagen van snuiten en een schorre stem voelde ze zich al een stuk beter, en kon ze weer zonder problemen verder met haar dagelijkse activiteiten.
Anekdote 2: Griep
Mark daarentegen werd op een ochtend wakker met hevige spierpijn, koorts en een overweldigend gevoel van vermoeidheid. Hij had de nacht bijna niet geslapen door de koude rillingen die door zijn lichaam trokken, en zelfs opstaan leek een onmogelijke opgave. Mark belde zijn werk af en kroop terug in bed, waar hij de hele dag bleef liggen. Zijn lichaam deed pijn, hij had geen eetlust, en zelfs het kijken naar een film voelde als een te grote inspanning. Het was duidelijk dat Mark griep had, en hij wist dat hij niets anders kon doen dan uitrusten en hopen dat het snel over zou gaan. Na bijna een week voelde hij zich eindelijk beter, maar het duurde nog een paar dagen voordat hij weer helemaal op zijn oude niveau was.
Deze twee anekdotes laten goed zien hoe verkoudheid en griep van elkaar verschillen. Waar Sophie met wat ongemak nog door haar dag kon gaan, werd Mark door de griep volledig uitgeschakeld. Verkoudheid is vaak mild en lokaal, terwijl griep gepaard gaat met hevige systemische symptomen die je volledig kunnen neerleggen.
Besmetting
Griep en verkoudheid kunnen worden overgedragen door druppeltjes in de lucht die worden uitgeademd wanneer iemand hoest, niest of praat, of door het aanraken van oppervlakken die zijn besmet met het virus en vervolgens het gezicht aanraken. Het is daarom belangrijk om hygiënemaatregelen te nemen, zoals vaak je handen wassen met water en zeep en het mijden van contact met mensen die ziek zijn.
Verkoudheid gaat gepaard met hoesten en proesten /
Bron: Ljupco/Istock.comWat zijn de symptomen van verkoudheid?
Verschijnselen
Verkoudheid begint meestal met een
zere keel, die na een dag of twee weer verdwijnt. Een
loopneus en een
verstopte neus volgen, inclusief
hoesten op de vierde en vijfde dag. Koorts is ongebruikelijk bij volwassenen, maar een lichte verhoging is mogelijk. Kinderen hebben meer kans op koorts als ze verkouden zijn. Aanvankelijk heb je last van waterige neusafscheiding, maar na enkele dagen wordt deze vaak dikker en donkerder. Enkele honderden verschillende virussen kunnen verkoudheid veroorzaken. Verkoudheid wordt veroorzaakt door rinovirussen en soms is een
coronavirus de verwekker.
Verspreiding verkoudheidsvirus
Via vochtdruppeltjes in de uitgeademde lucht verspreiden verkoudheidsvirussen zich gemakkelijk. Deze worden ingeademd en je kunt verkouden worden als je afweer het laat afweten. Het verkoudheidsvirus kan ook via de handen worden overgedragen. Een verkouden persoon zit aan zijn neus of hoest in zijn hand en geeft daarna een ander de hand of raakt iets aan dat daarna door anderen wordt aangeraakt, bijvoorbeeld een deurklink of een toetsenbord.
Hoelang duurt een verkoudheid gemiddeld?
Verkoudheid symptomen duren meestal ongeveer een week. Een verkouden persoon is vaak het meest besmettelijk als de verkoudheid op zijn hoogtepunt is. Daarna neemt de besmettelijkheid af. Een gewone verkoudheid gaat vanzelf over. Wel kan het hoesten, niezen of snotteren soms eens een paar weken duren.
Griep gaat gepaard met koorts /
Bron: Stock-Asso/Shutterstock.comWat zijn de symptomen van griep?
Griep ontstaat door het influenzavirus, waar er meerdere varianten van zijn. De symptomen van griep of influenza zijn meestal ernstiger dan de symptomen van verkoudheid en komen snel opzetten. De symptomen van griep zijn onder meer
keelpijn, hoge koorts,
koude rillingen,
hoofdpijn,
spierpijn in het hele lichaam en hoesten (een
droge hoest). Je kunt je flink ziek voelen door griep.
Hoelang duurt griep?
Duur en verloop
Griep gaat meestal vanzelf over. De koorts en pijn verdwijnen vaak na 2 tot 5 dagen, maar het kan wel een paar weken duren voordat je je weer helemaal de oude voelt. Een veel voorkomende complicatie van de griep is
longontsteking, vooral bij kinderen, ouderen of mensen met long- of hartproblemen. Als je
kortademigheid opmerkt, schakel dan de huisarts in. Een andere veel voorkomend symptoom van longontsteking is koorts die terugkomt nadat het één of twee dagen is weggeweest.
Verspreiding griepvirus
Net als het verkoudheidsvirus, kan het griepvirussen je lichaam binnenkomen via de slijmvliezen van de neus, ogen of mond. Je raakt besmet als je het virus inademt of wanneer het virus via je handen in je neus of mond terechtkomt. Het griepvirus is aanwezig in druppeltjes
snot,
slijm en
speeksel en via de lucht of via de handen verspreidt deze lastpak zich van de een naar de ander. Dit kan door hoesten, niezen of praten, door een besmet voorwerp beet te pakken, of door iemand de hand te geven.
Is het griep of verkoudheid?
Hoe weet je of je griep hebt of 'slechts' verkouden bent? Neem je temperatuur op, zo luidt vaak het advies. Griepsymptomen lijken vaak heel erg op de symptomen van een (forse) verkoudheid met een verstopte neus,
hoesten, pijn en malaise. Maar een verkoudheid gaat bij volwassenen zelden gepaard met koorts, terwijl griep vaak plotseling begint met hoge koorts en koude rillingen. Deze tabel kan helpen bepalen of er sprake is van verkoudheid of griep.
Symptomen | Griep | Verkoudheid |
Koorts | Griep vangt vaak plotseling aan met hoge koorts en koude rillingen | Soms koorts, vaak mild |
Hoofdpijn | Vaak | Soms |
Spierpijn | Spierpijn kan optreden in bijvoorbeeld armen, benen en de rug | Gering |
Vermoeidheid, algeheel gevoel van malaise | Gebruikelijk, kan 2-3 weken duren | Soms |
Gevoel van uitputting | Vaak in het begin van de griep | Nooit |
Verstopte neus | Soms | Vaak |
Niezen | Soms | Vaak |
Keelpijn, zere keel | Soms | Vaak |
Pijn op de borst, hoesten | Komt vaak voor, kan ernstig zijn | Mild tot matig; droge hoest |
Wanneer kan men verkouden worden of griep krijgen?
Ook al kan men verkouden worden in ieder seizoen, toch komen verkoudheden veel meer voor in de herfst en in de winter. Griep komt in Nederland elk jaar voor, meestal in de wintermaanden.
Behandeling van griep en verkoudheid
Er is geen specifieke behandeling voor griep of verkoudheid die de virale infectie zelf kan genezen. Beide aandoeningen zijn meestal zelflimiterend, wat betekent dat het lichaam uiteindelijk zelf de infectie zal overwinnen. Toch kunnen verschillende maatregelen helpen om de symptomen te verlichten en het herstel te versnellen. Het belangrijkste bij zowel griep als verkoudheid is het creëren van de juiste omstandigheden voor het lichaam om te herstellen.
Voldoende rust
Rust is cruciaal bij zowel griep als verkoudheid. Het lichaam heeft energie nodig om de infectie te bestrijden, en door voldoende rust te nemen geef je je immuunsysteem de kans om zijn werk goed te doen. Bij griep kan het nodig zijn om enkele dagen in bed te blijven liggen, aangezien de symptomen vaak intens zijn en gepaard gaan met vermoeidheid, spierpijn en koorts. Ook bij een verkoudheid is rust belangrijk, al is het in dat geval vaak mogelijk om wat lichte dagelijkse activiteiten te blijven doen. Luister naar je lichaam: als je je moe voelt, probeer dan een dutje te doen of vermijd inspannende activiteiten.
Voldoende hydratatie
Het is belangrijk om voldoende te drinken om de vochtbalans op peil te houden, vooral als je koorts hebt. Koorts kan leiden tot overmatig vochtverlies, wat uitdroging kan veroorzaken. Drinken helpt ook om het slijm in de luchtwegen dun te houden, waardoor het makkelijker wordt om te hoesten of je neus te snuiten. Water is altijd een goede keuze, maar ook kruidenthee, heldere bouillon of vers vruchtensap kunnen helpen om gehydrateerd te blijven. Vermijd echter alcohol en cafeïnehoudende dranken, omdat deze vochtafdrijvend werken en juist kunnen bijdragen aan uitdroging.
Symptoombestrijding met medicijnen
Paracetamol of ibuprofen kunnen worden gebruikt om koorts en pijn te verminderen. Paracetamol is vaak de eerste keuze omdat het veilig en effectief is tegen koorts en lichte tot matige pijn. Ibuprofen heeft daarnaast een ontstekingsremmende werking en kan helpen om eventuele ontstekingen in de luchtwegen te verminderen. Let er wel op dat je niet meer gebruikt dan de aanbevolen dosering, en raadpleeg een arts als je onderliggende gezondheidsproblemen hebt of andere medicatie gebruikt.
Neussprays kunnen helpen om verstopte neusgangen te verlichten, vooral bij een verkoudheid. Een zoutoplossing kan op een natuurlijke manier verlichting bieden en helpt om de neusholtes vochtig te houden. Bij hardnekkige verstopte neus kan een decongestieve neusspray nuttig zijn, maar deze mag niet langer dan een paar dagen worden gebruikt, omdat er anders kans is op een rebound-effect waarbij de verstopping juist verergert.
Thee met verse gember /
Bron: Istock.com/ChamilleWhiteKruiden en vitamines
Sommige mensen kiezen ervoor om kruiden zoals
gember of
kurkuma te gebruiken vanwege hun natuurlijke ontstekingsremmende eigenschappen. Gemberthee wordt vaak aanbevolen om de keel te verzachten en het immuunsysteem een boost te geven. Ook kurkuma, in de vorm van een warme drank met melk (golden milk), staat bekend om zijn mogelijke gezondheidsvoordelen.
Daarnaast zijn vitamines zoals vitamine C en vitamine D populair bij het ondersteunen van het immuunsysteem. Vitamine C kan helpen bij het verkorten van de duur van een verkoudheid en vitamine D speelt een belangrijke rol bij de algehele weerstand. Hoewel deze middelen niet als vervanging van een medische behandeling moeten worden gezien, kunnen ze voor sommige mensen helpen om zich beter te voelen en het herstelproces te ondersteunen.
Voorkomen van verspreiding
Naast het behandelen van de symptomen is het ook belangrijk om te voorkomen dat je anderen besmet. Blijf thuis als je ziek bent, vooral als je griep hebt. Hoest of nies in de elleboog om te voorkomen dat druppeltjes zich door de lucht verspreiden, en was je handen regelmatig om verspreiding van het virus via oppervlakken te minimaliseren. Het dragen van een mondkapje kan ook helpen om de kans op besmetting van anderen te verkleinen, vooral in openbare ruimtes waar afstand houden moeilijk is.
De behandeling van griep en verkoudheid richt zich dus vooral op het verlichten van de symptomen en het ondersteunen van het lichaam tijdens het herstelproces. Er bestaat geen wondermiddel om deze virale infecties snel te genezen, maar door goed voor jezelf te zorgen en de juiste maatregelen te nemen, kan je het herstel zo comfortabel mogelijk maken en complicaties voorkomen.
Preventie
Griep en verkoudheid kunnen meestal worden voorkomen door het griepvaccin te nemen en door hygiënemaatregelen te nemen, zoals vaak je handen wassen. Als je ziek bent, is het ook belangrijk om thuis te blijven om het risico op het verspreiden van het virus naar anderen te verkleinen.
Lees verder