Ziekte van Bechterew: Blijvende gewrichtsontsteking

Ziekte van Bechterew: Blijvende gewrichtsontsteking Bij de ziekte van Bechterew, die vooral jongere mannen treft, zijn de gewrichten van de wervelkolom en het bekken ernstig ontstoken (spondylitis = wervelontsteking). Na verloop van tijd verstijft bij deze chronische gewrichtsontsteking de wervelkolom (ankylopoëse = gewrichtsverstijving) door verbening van de ligamenten. Ook de ogen zijn bij een deel van de patiënten betrokken met diverse oogontstekingen tot gevolg. De behandeling is vooral gebaseerd op het behouden van een goede houding, maar medicatie verlicht eveneens de symptomen. Patiënten met de ziekte van Bechterew hebben over het algemeen een vrij goede prognose ondanks de langdurige behandelingen.

Synoniemen ziekte van Bechterew

De ziekte van Bechterew is eveneens gekend onder deze synoniemen:
  • ankyloserende spondylitis
  • reumatoïde spondylitis
  • spondylarthritis ankylopoietica
  • spondylitis ankylopoetica
  • spondylitis ankylopoietica
  • spondyloartritis ankylopoietica
  • ziekte van Marie-Strümpell

"ALS" vormt de afkorting van deze aandoening.

Epidemiologie aandoening

De aandoening komt voor bij 2 op de 1.000 mensen. Mannen zijn drie keer zo vaak dan vrouwen aangetast. Meestal starten de symptomen tussen het 15de en 35ste levensjaar.

Oorzaken en erfelijkheid: Ophoping van ammoniak in bloed

De ziekte van Bechterew is veroorzaakt door een combinatie van genetische factoren en omgevingsfactoren, waarvan de meeste niet geïdentificeerd zijn. Wel zijn variaties in verschillende genen bekend die de kans op deze aandoening verhogen. Dit betreft het HLA-B-gen, het ERAP1-gen, het IL1A-gen en het IL23R-gen. De ziekte komt dikwijls familiair voor; 90% van de patiënten heeft de erfelijke factor HLA-B27 in het bloed.

Symptomen: Wervelkolom en ogen

Sommige patiënten hebben weinig of geen symptomen bij deze blijvende gewrichtsontsteking. Een ontsteking van de tussen heiligbeen (sacrum) en het darmbeen (os ileum) is één van de eerste zichtbare symptomen van de ziekte van Bechterew. Deze ontsteking breidt zich langzaam uit naar de voegen tussen de wervels, waardoor deze vorm van ontstekingsreuma ontstaat. Deze symptomen treden op vanaf de adolescentie of vroege volwassenheid.

Algemene symptomen

Algemene symptomen omvatten milde vermoeidheid, koorts, anorexia of gewichtsverlies.

Wervelkolom

Aan het begin van de ziekte ontstaan de symptomen gewoonlijk aan één zijde en verschijnen de symptomen op met tussenpozen. Naarmate de ziekte vordert, nemen de pijn en stijfheid toen en is dit ook constanter. De patiënt heeft een verstijfde wervelkolom door verbening van de ligamenten. Hierbij heeft de patiënt pijn in de rug (lage rugpijn) en rugstijfheid (vooral 's morgens). Na verloop van tijd verlopen de bewegingen met de rug moeilijker en is de patiënt beperkt in zijn beweging omdat de botten van de wervelkolom (wervels) samensmelten. Deze progressieve benige fusie is gekend als "ankylose". De wervelkolom verkromt soms sterk naar de buik toe. De ziekte van Bechterew breidt zich soms uit naar de schouders, heupen (heupmisvormingen), en, minder vaak, de knieën. Naarmate de ziekte vordert, en de gewrichten tussen de wervelkolom en de ribben aantast, is het moeilijk om de borstkas te bewegen en krijgt de patiënt ademhalingsproblemen. Patiënten met een gevorderde ziekte zijn ook meer vatbaar voor wervelfracturen. Soms treedt ook nekpijn op.

Ogen

Daarnaast presenteert ongeveer één derde van de patiënten met de ziekte van Bechterew zich soms met de oogontsteking iritis of uveïtis. Acute iritis veroorzaakt pijn aan de ogen en een verhoogde gevoeligheid voor licht (fotofobie). Een oogkasontsteking is een ander gemeld symptoom bij de ziekte van Bechterew.

Gewrichten

De ziekte kenmerkt zich bij een aantal patiënten eveneens met pijnlijke, gezwollen vingers en/of tenen (dactylitis)

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De diagnose gebeurt via een anamnese (= vraaggesprek) met de patiënt, een grondig lichamelijk onderzoek en diagnostische onderzoeken. Volgende symptomen wijzen in de richting van de ziekte van Bechterew:

  • De patiënt heeft een sluipend begin van lage rugpijn.
  • De symptomen verbeteren bij lichaamsbeweging.
  • De symptomen verergeren in de ochtend (ochtendstijfheid van minstens dertig minuten) of bij inactiviteit
  • De symptomen zijn al langer dan drie maanden aanwezig
  • De symptomen zijn aanvankelijk wisselend maar in een vergevorderd stadium continu aanwezig.
  • Het begin van de symptomen is gebeurd voor de leeftijd van veertig jaar.

Diagnostisch onderzoek

De verbeende tussenwervelschijven vertonen via een radiografisch onderzoek (= röntgenfoto) samen met de wervels het beeld van de geledingen van bamboe (bamboo-spine, spine = ruggengraat). Bij een bloedonderzoek test de patiënt positief op de aanwezigheid van het HLAB27-gen.

Differentiële diagnose

Volgende aandoeningen vertonen gelijkaardige symptomen en zijn daarom de differentiële diagnose:
  • aangeboren wervelvervorming
  • artrose (reumatische aandoening van gewrichtskraakbeen met pijn, stijfheid, gewrichtsgeluiden en hardheid)
  • degeneratieve wervelschijfaandoening
  • diabetische ulcera
  • hernia nucleus pulposus
  • heterotope botvorming
  • kyfose
  • lagere cervicale wervelkolomfracturen en dislocaties (ontwrichtingen)
  • lumbale aandoening
  • lumbale spondylose (veroudering van wervelkolom in onderrug)
  • lumbale wervelkolomfracturen en dislocaties
  • osteofibreuze dysplasie
  • psoriatrische artritis
  • reactieve artritis
  • spondylolisthesis (verschuiving van wervel met pijn en zwakte) en spondylolyse
  • thoracische wervelfracturen en ontwrichtingen
  • wervelkanaalstenose
  • ziekte van Forestier (ontstekingsziekte aan de spieren)

Behandeling aandoening

Zelfzorg

Een goede houding is van uitermate belang bij de behandeling van deze ziekte. De patiënt volgt oefeningen om de houding te verbeteren en te de spieren te versterken om eventuele vervormingen tegen te gaan. Zwemmen is een uitstekende tip voor patiënten met de ziekte van Bechterew. Dit geldt met name voor patiënten waarbij de behandeling vroeg begint. Voorts is voldoende rust gewenst, waarbij de patiënt op de rug op een stevige matras met een plat of geen kussen gaat liggen.

Professionele medische zorg

De meeste patiënten reageren goed op ontstekingsremmers Steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen zijn effectief bij de behandeling van patiënten. Andere niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) zijn eveneens nuttig. Verdovende en systemische corticosteroïden vallen te vermijden. Rugbraces zijn ook nuttig voor sommige patiënten.

Complicaties blijvende gewrichtsontsteking

In zeldzame gevallen treft de ziekte van Bechterew het hart (cardiale geleidingsstoornissen en aortaregurgitatie), de longen (longfibrose) en het zenuwstelsel (Caudasyndroom). Ook een depressie is gemeld bij de patiënten.

Prognose ziekte

De vooruitzichten bij patiënten met de ziekte van Bechterew zijn doorgaans goed in vergelijking met patiënten met bijvoorbeeld reumatöide artritis (chronische auto-immuunaandoening met een ontsteking van gewrichten en andere organen). Patiënten hebben doorgaans wel langdurige behandelingen tegen de ontsteking nodig. Een ernstige lichamelijke handicap is niet ongebruikelijk bij patiënten met de aandoening. Mobiliteitsproblemen treden bij ongeveer 47% van de patiënten op. De meeste patiënten blijven geruime tijd functioneel en actief na het begin van de symptomen.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Rugpijn: de ziekte van Bechterew – symptomen en behandelingRugpijn: de ziekte van Bechterew – symptomen en behandelingDe ziekte van Bechterew is een aandoening aan de wervelkolom die rugpijn veroorzaakt. Lees meer over de oorzaak, symptom…
Reuma: de ziekte van BechterewReuma: de ziekte van BechterewSpondylitis ankylopoetica ofwel, de ziekte van Bechterew, is een reumatische aandoening waarbij vooral gewrichtsontsteki…
Ziekte van Bechterew: symptomen, diagnose en behandelingZiekte van Bechterew: symptomen, diagnose en behandelingDe ziekte van Bechterew (ook bekend als syndroom van Bechterew of spondylitis ankylopoëtica) is een vorm van ontsteking…
Ziekte van Bechterew of Spondylitis ankylopoetica: symptomenZiekte van Bechterew of Spondylitis ankylopoetica: symptomenEen chronische ontsteking van de gewrichten tussen het heiligbeen en de darmbeenderen (sacro-iliacale gewrichten), en va…

Baller-Gerold syndroom: Afwijkingen aan bot, gezicht en huidBaller-Gerold syndroom: Afwijkingen aan bot, gezicht en huidHet Baller-Gerold syndroom is een zeldzame aandoening die duidelijk is bij de geboorte. De patiënt heeft opvallende misv…
Argininosuccinemie: Ophoping van ammoniak in bloedArgininosuccinemie: Ophoping van ammoniak in bloedArgininosuccinemie is een erfelijke aandoening waarbij ammoniak zich ophoopt in het bloed door een tekort of gebrek aan…
Bronnen en referenties
  • Ankylosing spondylitis, https://ghr.nlm.nih.gov/condition/ankylosing-spondylitis#inheritance, geraadpleegd op 25 juni 2016
  • Bechterew's Disease (Ankylosing spondylitis), http://www.healthcentral.com/encyclopedia/hc/bechterews-disease-3168676/, geraadpleegd op 25 juni 2016
  • Clinical Presentation, http://emedicine.medscape.com/article/332945-clinical-presentation, geraadpleegd op 25 juni 2016
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 25 juni 2016
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/332945-overview#showall, geraadpleegd op 25 juni 2016
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/332945-overview#showall, geraadpleegd op 25 juni 2016
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 09-03-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.