Levermetastasen: Uitzaaiingen van kanker in de lever

Levermetastasen: Uitzaaiingen van kanker in de lever Van levermetastasen is sprake wanneer kanker die oorspronkelijk ergens anders in het lichaam is ontstaan, zich verspreidt heeft naar de lever. Levermetastasen zijn daarom eveneens gekend als "secundaire leverkanker". Primaire leverkanker vindt namelijk zijn oorsprong in de lever zelf en komt veel minder vaak voor dan secundaire leverkanker. Meestal zijn ouderen getroffen door de verspreiding van kankercellen in de lever. De diagnose gebeurt vaak pas in een later stadium waardoor de kanker reeds is uitgezaaid naar de lever. Een vroege opsporing van sommige vormen van kanker is daarom belangrijk om levermetastasen te voorkomen. De behandeling gebeurt veelal palliatief want de vooruitzichten van levermetastasen zijn somber.

Synoniemen

Levermetastasen zijn eveneens gekend als:
  • leveruitzaaiingen
  • uitgezaaide leverkanker
  • uitzaaiingen naar de lever

Functies van de lever

De lever, dat het grootste orgaan in het lichaam is, is verdeeld in twee lobben. De lever is van levensbelang en heeft volgende functies:
  • Bewaart glycogeen (suiker) die het lichaam vervolgens gebruikt voor energie
  • Maakt enzymen aan die belangrijk zijn voor vele stofwisselingsfuncties van het lichaam
  • Maakt gal aan wat vet helpt verteren
  • Maakt vele soorten eiwitten aan die het hele lichaam gebruikt als brandstof en voor de celregeneratie
  • Verwijdert toxines (giftige stoffen) uit het bloed
De meeste patiënten ontwikkelen levermetastasen in beide leverlobben. Levermetastasen komen voorts 18-40 keer vaker voor dan de primaire levertumoren.

Oorzaken levermetastasen

Bijna elke kanker zaait mogelijk uit naar de lever. Kankers die zich verspreiden naar de lever omvatten:

Het risico van levermetastasen is afhankelijk van de locatie (plaats) van de oorspronkelijke kanker. Soms zijn uitzaaiingen naar de lever reeds aanwezig als de oorspronkelijke (primaire) kanker gediagnosticeerd is. Maar mogelijk treden levermetastasen pas maanden of jaren later op wanneer de primaire tumor is verwijderd. Daarom zijn regelmatige controles belangrijk.

Symptomen vaak pas in een later stadium

Vooral in vroege stadia vertonen patiënten vaak geen symptomen. In iets latere stadia zwelt de lever en ook dan zijn de symptomen vaak aspecifiek omdat de lever toch nog blijft werken. Pas in een heel laat stadium ontwikkelt de patiënt andere symptomen. De symptomen van levermetastasen zijn afhankelijk van het aantal tumoren en de locatie daarvan in de lever. één of meer van volgende symptomen zijn hierbij mogelijk:

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

Tijdens een anamnese (= vraaggesprek) noteert de arts de symptomen en de medische geschiedenis van de patiënt. Hij bemerkt bij een lichamelijk onderzoek de mogelijk knobbeltjes in de lever wanneer hij deze betast. Ook is de lever mogelijk vergroot (hepatomegalie) en gevoelig bij aanraking. Deze symptomen wijzen reeds in de richting van levermetastasen maar verschillende soorten onderzoeken zijn nodig om de diagnose te bevestigen.

Diagnostisch onderzoek

Volgende beeldvormende onderzoeken zijn nodig:

Daarnaast is een leverbiopsie aangewezen, hetgeen gebeurt via een laparoscopie. Een laparoscopie is de meest betrouwbare minimaal invasieve werkwijze voor het diagnosticeren van kanker. Een leverfunctieonderzoek (bloedonderzoek) is ook nuttig. Bij een angiografie, die ook nuttig is, injecteert de arts kleurstof in een slagader. Dankzij dit onderzoek krijgt de arts hoge contrastbeelden van de inwendige structuren.

Differentiële diagnose

Het is voor de arts vaak een uitdaging om levermetastasen te diagnosticeren. Dit vloeit voort uit de hoge prevalentie van goedaardige leverletsels die de arts mogelijk interpreteert als een bewijs van levermetastasen. Zo verwart de arts een verspreiding van kankercellen naar de lever soms als hemangiomen, en in mindere mate met focale nodulaire hyperplasie (FNH). Andere differentiële diagnoses omvatten meerdere levercysten (buikpijn, schouderpijn en vol gevoel), een hepatocellulair carcinoom (kanker op huid, in slijmvliezen en in organen) (vorm van leverkanker), een leveradenoom (goedaardige tumor in lever, vooral bij vrouwen), voorbijgaande leververschillen (door levercirrose), meerdere galhamartomen, een cholangiocarcinoom, meerdere leverabcessen en leverpeliosis (ziekte die met bloedingen gepaard gaat).

Behandeling van uitzaaiingen van kanker in de lever

De behandeling is afhankelijk van meerdere factoren:
  • de algehele gezondheid en leeftijd van de patiënt
  • de algemene werking van de lever
  • de eventueel reeds aanwezige uitzaaiingen naar andere organen
  • de grootte, de locatie en het aantal uitgezaaide tumoren
  • de locatie van de primaire kanker
  • de persoonlijke voorkeuren van de patiënt
  • de reeds gekregen behandelingsvormen voor kanker in het verleden

Wanneer de tumor zich slechts in één of enkele delen van de lever bevindt, is de chirurg in staat dit chirurgisch te verwijderen. Wanneer de kanker is uitgezaaid naar de lever of naar de lever en andere organen, zet de arts veelal systemische chemotherapie (chemotherapie van het hele lichaam) in. Het type chemotherapie hangt af van de oorspronkelijke vorm van de kanker. Ook is chemo-embolisatie mogelijk. Hierbij brengt de arts een katheter (dunne buis) in in een slagader in de lies. Deze katheter verplaatst de arts naar de slagader in de lever. Daarna gaan kanker dodende geneesmiddelen en ook nog andere geneesmiddelen door de katheter waardoor de kankercellen sterven. Op dezelfde manier is radio-embolisatie mogelijk, waarbij de arts geen gebruik maakt van chemotherapie maar wel van straling om de kankercellen te doden. Mogelijk injecteert de arts alcohol (ethanol) in de levertumor. De alcohol doodt kankercellen. Ook is het mogelijk om de levertumor via warmte-energie te verwijderen door het inbrengen van een sonde in het midden van de levertumor. Deze behandelingsmethode, ook gekend als "radiofrequente ablatie", gebeurt via elektroden die zijn bevestigd aan de sonde. Ook bij deze behandeling sterven de kankercellen. Naast warmte-energie zet de arts mogelijk ook cryotherapie in, waarbij hij via bevriezing de tumor verwijdert.

Prognose

De vooruitzichten zijn sterk afhankelijk van de locatie van de oorspronkelijke kanker en de hoeveelheid van de uitzaaiingen naar de lever of ergens anders. Meestal is genezing door een operatie enkel mogelijk wanneer zich maar een beperkt aantal tumoren in de lever bevinden. In de meeste gevallen zijn uitzaaiingen naar de lever niet te genezen. Patiënten bij wie de kanker is uitgezaaid naar de lever, komen veelal te overlijden door hun ziekte. De behandelingsmethoden doen echter de tumoren krimpen waardoor de levensverwachting verbetert en de symptomen verlichten. De relatieve vijfjaarsoverleving voor levermetastasen is ongeveer vijftien procent.

Complicaties

Complicaties zijn vaak het gevolg van tumoren die zich verspreiden naar andere organen en gebieden rond de lever. Complicaties omvatten:
  • een blokkering van de stroom van gal
  • een verminderde eetlust
  • gewichtsverlies
  • koorts
  • leverfalen (meestal alleen in de late stadia van de ziekte)
  • pijn

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Leverkanker: oorzaken, symptomen, behandeling, prognoseLeverkanker: oorzaken, symptomen, behandeling, prognoseWereldwijd is leverkanker een van de meest voorkomende soorten kanker. In westerse landen komt de ziekte minder vaak voo…
De Krukenberg tumorKanker, een tumor, helaas is dit een ziektebeeld wat steeds vaker lijkt voor te komen. Of je nu jong of oud bent, man of…
Leverkanker: symptomen, diagnose en behandelingLeverkanker: symptomen, diagnose en behandelingLeverkanker (ook wel levercarcinoom genoemd) is een kankersoort die veel voorkomt. Er bestaan twee varianten van kanker…
Uitzaaiingen bij kanker: Wat is het en wat zijn de gevolgen?Uitzaaiingen bij kanker: Wat is het en wat zijn de gevolgen?Vaak treden bij kanker uitzaaiingen op naar andere plaatsen in het lichaam dan waar de ziekte zich in eerste instantie o…

Lordose: Voorwaartse kromming van de wervelkolom (holle rug)Lordose: Voorwaartse kromming van de wervelkolom (holle rug)Een natuurlijke kromming in de onderrug is normaal. Lordose, eigenlijk correcter "hyperlordose", is een aandoening waarb…
Kartagener-syndroom: Afwijkingen aan luchtwegen en organenKartagener-syndroom: Afwijkingen aan luchtwegen en organenHet Kartagener-syndroom is een zeldzame erfelijke aandoening. Deze ziekte veroorzaakt afwijkingen aan de luchtwegen waar…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Mufidpwt, Pixabay
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 14 juli 2016
  • Hepatic metastases, http://radiopaedia.org/articles/hepatic-metastases-1, geraadpleegd op 14 juli 2016
  • Liver metastases, http://www.cancer.ca/en/cancer-information/cancer-type/metastatic-cancer/liver-metastases/?region=on, geraadpleegd op 14 juli 2016
  • Liver metastases, https://medlineplus.gov/ency/article/000277.htm, geraadpleegd op 14 juli 2016
  • Liver Metastasis, http://healthtools.aarp.org/health/liver-metastases, geraadpleegd op 14 juli 2016
  • Metastatic Liver Cancer, http://www.merckmanuals.com/professional/hepatic-and-biliary-disorders/liver-masses-and-granulomas/metastatic-liver-cancer, geraadpleegd op 14 juli 2016
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 19-05-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.