Verschillende vormen van gewrichtsziekten en aandoeningen

Een van de meest voorkomende problemen met onze gezondheid zijn gewrichtsziekten. Overal ter wereld komen gewrichtsziekten voor, bij alle leeftijden en bij alle geslachten. Er zijn meer dan 100 verschillende gewrichtsziekten. Een aantal van deze aandoeningen worden veroorzaakt door het natuurlijk slijten van de gewrichten en ontstaan heel langzaam. Bij andere vormen ontstaan er ineens klachten, maar deze verdwijnen ook weer snel. Sommige gewrichtsaandoeningen zijn chronisch en kunnen door de tijd erger worden. De meest bekende klachten van gewrichtsaandoeningen zijn: pijn in een of meerdere gewrichten en stijfheid of een naar gevoel ná een tijd van rust of stilzitten. Maar wat verstaan we eigenlijk onder gewrichtsziekten en wat zijn de gevolgen?

Inhoud

• Hoe ontstaan gewrichtsziekten?
• Reumatoïde artritis en Artrose
• Verschillende vormen
• De gevolgen van gewrichtsziekten
• Gerelateerde aandoeningen

Hoe ontstaan gewrichtsziekten?

Wat de exacte oorzaak is van aandoeningen aan de gewrichten is niet helemaal duidelijk, maar ze kunnen wel uitgelokt worden door verschillende omstandigheden. Artrose en reumatoïde artritis zijn de meest voorkomende gewrichtsziekten.

Andere factoren

Andere omstandigheden waardoor gewrichtsziekten ontstaan of die een rol spelen bij artrose zijn te weinig lichaamsbeweging, obesitas of een ongewone stand van een gewricht, zoals bij O-benen. Ook kan erfelijke aanleg een oorzaak zijn. Zo hebben sommige families te maken met een zwakker kraakbeen, waardoor het sneller slijt. Factoren die erfelijk bepaald zijn spelen ook een rol bij reumatoïde artritis en bij een aantal minder bekende gewrichtsziekten. Ook vanuit de omgeving zijn er omstandigheden die gewrichtsziekten kunnen veroorzaken, denk hierbij aan voedsel, water, lucht of ziektekiemen, zoals bacteriën, schimmels en virussen. Ook kan het gewrichtsvocht een reden zijn, doordat het evenwicht van bepaalde enzymen uit balans is.

Reumatoïde artritis en Artrose

Er zijn twee vormen van gewrichtsziekten die het meeste voorkomen en ook op verschillende leeftijden kunnen voorkomen en dat zijn reumatoïde artritis en artrose.

Artrose

De gewrichtsaandoening artrose is eigenlijk een ziekte van het kraakbeen door het verouderen en slijten van het kraakbeen. Naarmate we ouder worden, wordt de kwaliteit van het kraakbeen minder en hierdoor slijten de gewrichten. Een andere benaming voor artrose is gewrichtsslijtage. Een enkele keer ontstaat artrose door een beschadiging aan het lichaam door bijvoorbeeld een kapotte enkel of knie. Dit kan zelfs jaren later ontstaan. Dan is de lichamelijke beschadiging dus de oorzaak van de artrose.

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis, afgekort met RA, is een vorm van reuma. Bij deze gewrichtsaandoening speelt slijtage of veroudering geen rol, zoals bij artrose. Bij deze aandoening is er sprake van een ontstoken slijmvlies van het gewrichtskapsel, doordat het afweersysteem zich keert tegen de eigen lichaamscellen. Hierbij worden dus de gewrichten aangevallen, waardoor er een ontstekingsreactie plaatsvindt, het is dus ook een auto-immuunziekte.Omdat deze ziekte heel grillig verloopt en regelmatig aanwezig is, wordt er ook wel gesproken over een chronische gewrichtsontsteking.

Verschillende vormen

Naast de twee bekendste gewrichtsziekten, zijn er nog veel meer verschillende gewrichtsziekten. Maar ook andere aandoeningen of veel voorkomende blessures vallen onder deze categorie, zoals tenniselleboog, slijmbeursontsteking, een verstuikte enkel of een frozen shoulder. Hoewel deze laatste aandoeningen best wel een lange tijd klachten kunnen geven, zijn ze niet gevaarlijk voor de gezondheid. Maar er zijn ook een aantal gewrichtsaandoeningen die zonder behandeling levensgevaarlijk kunnen zijn. Het kan namelijk gebeuren dat er verschillende inwendige organen en bloedvaten aangetast worden. Naast al deze bekendere gewrichtsaandoeningen zijn er nog een aantal gewrichtsaandoeningen, die iets minder vaak voorkomen:

SLE/ L.E/Lupus

SLE staat voor Systemische Lupus Erythematosu en is een chronische ontstekingsziekte, waarbij het weefsel van de gewrichten aangetast en ontstoken raakt. Het hele lichaam is bij deze ziekte betrokken en verschillende organen kunnen aangetast worden. De klachten kunnen een periode weg zijn, maar kunnen ook weer ineens opkomen. Deze ziekte komt voornamelijk bij vrouwen voor, omdat de vrouwelijke hormonen deze aandoening blijken te versterken terwijl de mannelijke hormonen het lichaam juist beschermen tegen deze aandoening.

Sclerodermie

Dit is een gewrichtsziekte waarbij het bindweefsel steeds harder en stugger wordt. Bij de lokale vorm wordt alleen de huid aangetast, bij de systemische vorm wordt niet alleen de huid, maar worden ook de organen aangetast. Deze gewrichtsziekte is blijvend!

Polymyositis

Dit is een ernstige aandoening die een ontsteking kan veroorzaken aan alle spieren, waardoor deze niet meer goed kunnen werken. Gevolg hiervan is ernstige spierzwakte en niet meer goed kunnen bewegen. Levensgevaarlijke gevolgen kunnen ontstaan als de ademhalingsspieren aangetast worden of de slikspieren.

Artritis psoriatica

Deze gewrichtsziekte treedt vaak op bij mensen die last hebben van de huidziekte psoriasis. Het beschadigt de gewrichten van de handen en voeten, maar ook de pezen, aangrenzend aan de botten, kunnen ontstoken raken

Syndroom van Bechterew

Dit is een gewrichtsontsteking die de wervelkolom aantast. De ontsteking raakt de gewrichten van de wervelkolom, de plekken waar de pezen en banden aan de wervelkolom zich hechten en de gewrichten tussen de beenderen van het bekken en de wervelkolom. Deze ontsteking treft voornamelijk mannen.

Syndroom van Reiter

Dit is een gewrichtsontsteking die voorkomt in armen en benen. De ontsteking raakt de gewrichten en de plekken waar de pezen en banden zich hechten aan de botten

Jicht

Dit is een acute ontsteking van een gewricht die heel pijnlijk is, waardoor je je gewricht niet of nauwelijks kunt bewegen. Jicht ontstaat doordat er teveel urinezuur in het bloed zit. Hierdoor worden er kristallen gevormd (hele kleine korreltjes) die in het gewricht gaan zitten en hier dan een ontsteking veroorzaken.

Pseudo-jicht

Deze acute ontsteking lijkt op jicht, alleen gaat het bij pseudo-jicht niet om urinezuur, maar om de vorming van kristallen kalkzout. Deze ontsteking raakt vaak de knie, pols of enkel.

Polymyalgia reumatica (spierreumatiek)

Een ander woord voor deze aandoening is ook wel spierreuma en heeft als kenmerken stijfheid en pijn aan de spieren in de schouders, nek, bovenarmen, onderrug, bovenbenen en heupen.

Arteriitis temporalis (slaapbeenslagaderontsteking)

Deze ontsteking raakt de slagader die in het gebied loopt van het slaapbeen. Dit is het platte botstuk aan de zijkant van je schedel, waar je op ligt. Deze ontsteking kan ontstaan bij een ernstige keel- of oorontsteking. Deze ontsteking valt onder de gewrichtsaandoeningen en kan, als deze niet behandeld wordt, een beroerte veroorzaken.

Infectueuze artritis

Ziektekiemen die in het bloed terechtkomen kunnen ook de gewrichten aantasten. Als dat zo is, dan is er er sprake van infectueuze artritis. Deze ziektekiemen kunnen bestaan uit schimmels, bacteriën en virussen. Steenpuisten, gonorroe, ziekte van Lyme, rode hond, mazelen en tuberculose zijn een paar voorbeelden van ziekten veroorzaakt door ziektekiemen, die de gewrichten aan kunnen tasten en erge pijn kunnen veroorzaken.

De gevolgen van gewrichtsziekten

Waardoor gewrichtsziekten worden veroorzaakt is dus soms niet helemaal duidelijk, maar de gevolgen des te meer. De volgende klachten zijn vaak aanwezig bij gewrichtsziekten:

• Beschadigd kraakbeen - dit komt voor bij artrose, reumatoïde artritis en andere vormen van ontstoken gewrichten, zoals lupus erythemaodes.
• Ontsteking van het gewrichtsweefsel, bloedvaten, spieren, pezen en gewrichtsbanden - deze gevolgen komen voor bij gewrichtsontstekingen en -ziekten waarbij ook de inwendige organen geraakt worden.
• Ontstaan van kristallen urinezuur in het gewrichtsvocht - dit kan acute jicht en pseudo-jicht veroorzaken.
• Spieren en pezen die korter worden, waardoor misvormde gewrichten kunnen ontstaan - kan voorkomen bij elke gewrichtsziekte als er geen beweging meer in het gewricht zit.
• Strakkere huid - komt meestal voor bij sclerodermie.
• Beschadigde inwendige organen - dit komt voor bij reumatoïde artritis en andere gewrichtsontstekingen.
• Moeilijke bewegen van gewrichten - dit is vaak een gevolg van gewrichtsschade of verzwakte spieren.
• Verlies van spierkracht - dit ontstaat als een gewricht een tijdlang niet in beweging is geweest.
• Verlies van kracht om te buigen - Dit is vaak een gevolg van een lange tijd te weinig beweging. Deze klacht kan blijvend zijn.

Gerelateerde aandoeningen

Fibromyalgie en osteoporose (botontkalking) zijn twee aandoeningen die dezelfde kenmerken hebben als andere gewrichtsziekten en zijn daarom verbonden aan de term gewrichtsziekten. Toch zijn er een aantal verschillen.

Fibromyalgie

Deze aandoening wordt ook wel wekendelenreuma of bindweefselontsteking genoemd. De symptomen van fibromyalgie hebben overeenkomsten met bijvoorbeeld klachten van de ziekte van Lyme en reumatoïde artritis. Maar bij fibromyalgie zijn de gewrichten niet gezwollen, ontstoken of beschadigd, dit in tegenstelling tot andere gewrichtsziekten waarbij er wel sprake is van ontstoken of beschadigde gewrichten.

Osteoporose

Een andere term voor osteoporose is botontkalking en dit ontstaat door de veroudering. Veel vrouwen na de overgang krijgen hier mee te maken, doordat er langzaamaan kalk uit de botten verloren gaat. Hierdoor worden de botten zwakker en kwetsbaarder. Hierdoor kunnen er sneller botbreuken ontstaan.

Lees verder

• Beschermen van de gewrichten & spieren door lichaamsbeweging
• Gewrichtsziekte: lichaamsbeweging en oefeningen gewrichten
• Pijnbestrijding bij pijnlijke en stijve gewrichten
• Natuurlijke methoden bij pijnlijke en stijve gewrichten
• Gewrichtsklachten: gezond gewicht en een goede levensstijl