Complicaties van levercirrose (littekenweefsel in lever)
De lever is een vitaal orgaan in het lichaam dat verantwoordelijk is voor talloze essentiële functies. Deze omvatten het verwerken en opslaan van voedingsstoffen uit voedsel, de productie van nieuwe eiwitten en gal, en het verwijderen van afvalstoffen uit het bloed. Levercirrose is een ernstige aandoening waarbij de leverfunctie geleidelijk afneemt door de vorming van littekenweefsel. Dit littekenweefsel vervangt gezond leverweefsel, verstoort de bloedstroom en kan uiteindelijk leiden tot leverfalen. Veel voorkomende oorzaken van levercirrose zijn chronisch alcoholmisbruik en chronische hepatitis (leverontsteking). Levercirrose kan leiden tot een breed scala aan complicaties, waaronder bloedstoornissen, opgezwollen buik (ascites) en leverkanker.
Complicaties van levercirrose: Impact op andere organen
Levercirrose kan naast de lever zelf invloed hebben op verschillende andere organen in het lichaam, wat de gezondheid van patiënten verder kan verslechteren. Deze complicaties vereisen vaak intensieve behandeling en medische opvolging om de progressie van de ziekte te beheersen.
Verstoorde bloedstolling
Levercirrose beïnvlode productie van stollingsfactoren, wat leidt tot een verhoogd risico op bloedingen. Patiënten kunnen gemakkelijk blauwe plekken krijgen, en er bestaat een verhoogd risico op inwendige bloedingen, wat levensbedreigend kan zijn.
Nierfunctieproblemen
Bij levercirrose komt het vaak voor dat de nierfunctie verslechtert door een combinatie van factoren zoals portale hypertensie en hepatorenaal syndroom. Dit kan leiden tot acute nierinsufficiëntie, wat onmiddellijke medische interventie vereist.

Blauwe plekken zijn een veelvoorkomend symptoom bij levercirrose. /
Bron: Dezidor, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Bloedstoornissen
Levercirrose kan leiden tot verschillende bloedstoornissen. Patiënten kunnen last krijgen van
anemie (tekort aan rode bloedcellen),
trombocytopenie (tekort aan bloedplaatjes), en stollingsstoornissen. De lever speelt een cruciale rol in de productie van eiwitten die nodig zijn voor een goede bloedstolling. Bij levercirrose is deze functie verminderd, wat kan leiden tot een verhoogde neiging tot blauwe plekken en bloedingen. Patiënten kunnen ook last krijgen van
fibrinolyse (het afbreken van fibrine, een belangrijk bloedstollingseiwit) en diffuse intravasale stolling (verspreide
bloedstolsels in de bloedvaten).
Galstenen en galwegstenen
Bij levercirrose kan de gal niet vrijuit stromen vanuit de galblaas door de verstoorde leverstructuur. Dit kan leiden tot de vorming van
galstenen (harde afzettingen van gal) en galwegstenen, wat pijn in de buik kan veroorzaken, vaak aangeduid als
buikpijn of
galkoliek.
Gevoeligheid voor geneesmiddelen
De lever speelt een essentiële rol bij het metabolisme en de afbraak van
medicijnen. Wanneer de leverfunctie aangetast is door cirrose, kan de afbraak van geneesmiddelen vertraagd zijn, wat leidt tot een ophoping van geneesmiddelstoffen in het lichaam. Dit kan de effectiviteit en bijwerkingen van medicijnen beïnvloeden.
Hepatische encefalopathie
De lever is verantwoordelijk voor het verwijderen van schadelijke stoffen (toxines) uit het bloed. Bij levercirrose kunnen deze toxines, vooral ammoniak, zich ophopen in de
hersenen, wat leidt tot een aandoening die bekend staat als
hepatische encefalopathie. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor het mentale functioneren van de patiënt. Symptomen van hepatische encefalopathie zijn onder andere:
Patiënten met hepatische encefalopathie hebben vaak adem die een zoete, rotfruitachtige geur heeft en kunnen last hebben van tremor (
bevingen).
Hormonale verstoringen als gevolg van levercirrose
Levercirrose kan de hormonale balans in het lichaam verstoren, wat diverse complicaties kan veroorzaken, vooral bij oudere patiënten of diegenen met een vergevorderde ziekte.
Verhoogd oestrogeen bij mannen
Bij mannen met levercirrose kan een verminderde afbraak van oestrogeen leiden tot symptomen zoals borstvergroting (gynaecomastie) en verminderde vruchtbaarheid. Deze hormonale verstoringen moeten zorgvuldig worden gemonitord en indien nodig behandeld.
Verlies van menstruatie bij vrouwen
Bij vrouwen kan levercirrose leiden tot het uitblijven van de menstruatie (amenorroe), wat vaak het gevolg is van de verstoorde hormonale balans en de verminderde leverfunctie.
Langdurige complicaties van levercirrose
Levercirrose is een chronische aandoening die kan leiden tot langdurige gezondheidsproblemen, zelfs na een behandeling of behandeling van de onderliggende oorzaken.
Lange termijn gevolgen voor de cardiovasculaire gezondheid
Door de verminderde leverfunctie en de effecten van portale hypertensie kunnen patiënten met levercirrose een verhoogd risico hebben op hart- en vaatziekten, zoals hartfalen en arteriële hypertensie. Regelmatige controle van de cardiovasculaire gezondheid is cruciaal voor het voorkomen van ernstige complicaties.
Verhoogd risico op infecties
Patiënten met levercirrose hebben vaak een verzwakt immuunsysteem, wat hen vatbaarder maakt voor infecties zoals longontsteking, urineweginfecties en sepsis. Preventieve maatregelen en tijdige behandeling zijn essentieel om infecties te voorkomen en te behandelen.
Leverkanker
Leverkanker (meestal een hepatocellulair
carcinoom) komt vaak voor bij patiënten met cirrose. Het risico op leverkanker is sterk afhankelijk van de oorzaak van de cirrose. Vooral bij cirrose veroorzaakt door
virale hepatitis C of erfelijke
hemochromatose (ijzerstapelingsziekte) is het risico verhoogd. Regelmatige controle door een arts is essentieel voor vroege detectie van leverkanker bij patiënten met cirrose.
Levercirrose kan leiden tot metabole veranderingen die de botsterkte beïnvloeden. Tekorten aan essentiële voedingsstoffen zoals vitamine D, fosfaat en calcium kunnen bijdragen aan botproblemen. Dit kan resulteren in
osteoporose (verlies van botmassa) en een verhoogd risico op
botbreuken. De botten worden zwakker door afwijkingen in de botmassa en botstructuur.

Ascites, een veelvoorkomende complicatie van levercirrose, veroorzaakt vochtophoping in de buik. /
Bron: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Oedeem en ascites
Oedeem verwijst naar zwelling door vochtophoping. Bij
ascites ontstaat deze vochtophoping in de buik, vaak als gevolg van portale hypertensie (hoge druk in de bloedvaten van de lever) en een laag albuminegehalte in het bloed. Albumine is een eiwit geproduceerd door de lever dat helpt vocht in de bloedvaten te behouden. Een tekort aan albumine leidt tot
ademhalingsproblemen en ongemak. Ongeveer 85% van de patiënten met ascites lijdt aan levercirrose. De diagnose van ascites kan worden bevestigd door middel van een
abdominale paracentese (het verwijderen van vocht uit de buikholte voor analyse) en
bloedonderzoek. Behandelopties voor ascites omvatten een zoutarm voedingspatroon,
diuretica (plaspillen), en/of
antibiotica indien er sprake is van een infectie.
Complicatie: Peritonitis (buikvliesontsteking)
Ascites kan leiden tot spontane bacteriële
peritonitis, een ernstige ontsteking van het buikvlies veroorzaakt door een infectie van de ascitesvloeistof. Symptomen van peritonitis zijn onder andere verwardheid,
koorts, koude
rillingen, en buikpijn.
Complicatie: Hepatorenaal syndroom
Een andere ernstige complicatie van ascites bij gevorderde levercirrose is het
hepatorenaal syndroom. Dit syndroom ontstaat wanneer de nieren de bloedstroom drastisch verminderen als reactie op veranderde bloedstroom in de lever. Symptomen van het hepatorenaal syndroom zijn onder andere
donkere urine,
oligurie (verminderde urineproductie), icterus (geelzucht), buikzwelling, mentale veranderingen zoals
delirium, en misselijkheid met
braken.
Portale hypertensie
Portale hypertensie is de verhoogde bloeddruk in de poortader, die bloed uit de maag, darmen, milt, galblaas en pancreas naar de lever transporteert. Bij levercirrose is de normale bloedstroom in deze aderen geblokkeerd, wat leidt tot verhoogde druk.
Psychologische en mentale complicaties bij levercirrose
Naast de fysieke complicaties kan levercirrose ook psychologische effecten hebben op patiënten, waaronder veranderingen in stemming en cognitieve functies.
Cognitieve achteruitgang door hepatische encefalopathie
Hepatische encefalopathie, veroorzaakt door de ophoping van toxines in het bloed als gevolg van leverfalen, kan leiden tot verwardheid, geheugenproblemen en gedragsveranderingen. Dit kan de kwaliteit van leven van patiënten ernstig verminderen en vereist zorgvuldige behandeling.
Depressie en angst
De fysieke belasting van levercirrose en de impact op de levenskwaliteit kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van depressie en angst bij patiënten. Het is belangrijk om deze psychologische complicaties tijdig te herkennen en te behandelen om het welzijn van de patiënt te verbeteren.
Splenomegalie
Door portale hypertensie kan de milt
vergroot raken, een aandoening die bekend staat als splenomegalie. Dit kan leiden tot de ophoping van witte bloedcellen en bloedplaatjes in de milt.
Varices
Varices zijn
spataderen die ontstaan door portale hypertensie. Deze verwijdde bloedvaten vormen zich vaak in de slokdarm (
slokdarmspataderen) of in het bovenste gedeelte van de maag. Varices kunnen scheuren, wat leidt tot ernstige bloedingen. Symptomen hiervan kunnen zijn bloedingen of
zwarte en teerachtige ontlasting.
Andere complicaties door levercirrose
Levercirrose kan leiden tot aanvullende complicaties zoals
hartproblemen, nierfalen,
insulineresistentie (cellen die ongevoelig zijn voor insuline), en
diabetes mellitus type 2.
Preventie van complicaties bij levercirrose
Hoewel levercirrose niet volledig omkeerbaar is, zijn er stappen die patiënten kunnen nemen om de ontwikkeling van complicaties te vertragen en de algehele gezondheid te verbeteren.
Regelmatige medische opvolging
Het regelmatig bezoeken van artsen voor controles en het uitvoeren van benodigde testen (zoals bloedonderzoeken, echografieën en leverbiopten) helpt bij het tijdig identificeren van complicaties, zodat deze adequaat behandeld kunnen worden.
Voedingsaanpassingen en levensstijlaanpassingen
Een evenwichtig voedingspatroon en een gezonde levensstijl zijn van cruciaal belang voor het beheren van levercirrose. Patiënten moeten zich houden aan specifieke voedingsaanpassingen om de leverfunctie te ondersteunen en verdere schade te voorkomen.
Praktische tips voor het leven met / omgaan met complicaties van levercirrose
Levercirrose is een aandoening waarbij het gezonde leverweefsel vervangen wordt door littekenweefsel, wat de werking van de lever ernstig kan belemmeren. Het kan leiden tot verschillende complicaties die de gezondheid van de patiënt ernstig kunnen beïnvloeden. Het is van cruciaal belang om goed om te gaan met de complicaties en actief maatregelen te nemen om de progressie van de ziekte te vertragen en de levenskwaliteit te verbeteren.
Raadpleeg regelmatig je arts
Levercirrose is een chronische aandoening die voortdurende medische opvolging vereist. Het is belangrijk om regelmatig naar controleafspraken te gaan voor een
bloedonderzoek en andere tests om de werking van je lever te monitoren. Dit helpt om complicaties vroegtijdig te herkennen en kan je arts in staat stellen tijdig in te grijpen.
Beheer bloedingen door varices
Een veelvoorkomende complicatie van levercirrose zijn varices, of vergrote aderen in de slokdarm en maag die kunnen bloeden. Deze bloedingen zijn gevaarlijk en kunnen levensbedreigend zijn. Als je symptomen zoals braken van bloed of zwarte, teerachtige ontlasting opmerkt, is het essentieel om onmiddellijk medische hulp in te schakelen. Je arts kan behandelingen zoals banding of medicatie voorschrijven om de bloeddruk in de lever te verlagen en bloeden te voorkomen.
Bij levercirrose is het belangrijk om een
evenwichtig voedingspatroon te volgen, aangezien een slecht voedingspatroon de lever kan overbelasten. Vermijd alcohol en eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten en vezels. Het beperken van zoutinname kan ook helpen om vochtophoping te verminderen, een veelvoorkomende complicatie van levercirrose.
Let op tekenen van ascites
Ascites, of de ophoping van vocht in de buik, is een veelvoorkomende complicatie van levercirrose. Dit kan leiden tot ongemak en druk op de organen. Als je een opgezette buik, kortademigheid of plotselinge gewichtstoename opmerkt, neem dan contact op met je arts. Behandelingen kunnen medicatie voor vochtretentie of, in ernstige gevallen, drainage omvatten.
Vermijd infecties en houd je immuunsysteem sterk
Levercirrose verzwakt het immuunsysteem, wat het risico op infecties verhoogt. Zorg ervoor dat je vaccinaties up-to-date zijn, vooral tegen hepatitis A, B en pneumokokken, en let goed op hygiëne. Bij symptomen van koorts of een infectie is het belangrijk om snel medische hulp in te schakelen om verdere complicaties te voorkomen.
Monitor mentale gezondheid en mentaal welzijn
Levercirrose kan ook invloed hebben op je mentale gezondheid, vooral als de ziekte vordert. Encefalopathie, een aandoening waarbij de hersenen verward raken door leverfalen, kan leiden tot cognitieve problemen. Het is belangrijk om je mentaal welzijn in de gaten te houden en steun te zoeken bij een psycholoog of therapeut als je symptomen van verwarring of stemmingswisselingen ervaart.
Spreek over levertransplantatieopties
In gevorderde gevallen van levercirrose kan een levertransplantatie nodig zijn. Dit is een ingrijpende beslissing en het is essentieel om met je arts te praten over de mogelijkheid van een transplantatie. Je arts kan je helpen begrijpen of je in aanmerking komt en wat de voorbereiding en het proces inhoudt.
Vermijd medicijnen die schadelijk zijn voor de lever
Bepaalde medicijnen kunnen de lever verder beschadigen, dus het is van cruciaal belang om altijd je arts te raadplegen voordat je medicijnen gebruikt, zelfs voor veelvoorkomende pijnstillers zoals paracetamol. Bij levercirrose is het vaak noodzakelijk om alternatieve behandelingsopties te overwegen om schade aan de lever te voorkomen.
Levercirrose kan de levenskwaliteit ernstig beïnvloeden, maar met de juiste zorg en door tijdig in te grijpen, kun je complicaties beheersen en je gezondheid stabiliseren. Het is belangrijk om een actieve rol te spelen in je behandeling en goed samen te werken met je arts om de beste uitkomst te bereiken.
Complicaties van levercirrose
Levercirrose is een ernstige aandoening waarbij het leverweefsel langzaam wordt vervangen door littekenweefsel. Deze aandoening kan leiden tot verschillende complicaties, die de gezondheid van een patiënt aanzienlijk kunnen beïnvloeden. Het is belangrijk om de mogelijke complicaties van levercirrose te begrijpen om tijdig in te grijpen.
Bloedingen en bloedstollingsproblemen
Een van de meest voorkomende complicaties van levercirrose is het risico op bloedingen, omdat de lever niet in staat is om voldoende bloedstollingsfactoren te produceren. Dit kan leiden tot spontane bloedingen, vooral in de slokdarm of maag, wat levensbedreigend kan zijn. Patiënten met levercirrose hebben vaak last van een verstoorde
bloeddruk en een verhoogd risico op inwendige bloedingen.
Ascites
Ascites is de ophoping van vocht in de buikholte en komt vaak voor bij levercirrose. Dit kan leiden tot een opgezwollen buik, ongemak en ademhalingsproblemen. De onderliggende oorzaak is een verstoorde werking van de
lever, die de bloeddruk in de leverpoortader verhoogt, wat de ophoping van vocht bevordert.
Leverfalen
Bij levercirrose kan de lever uiteindelijk volledig stoppen met functioneren, wat leidt tot leverfalen. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor het lichaam, zoals het onvermogen om afvalstoffen te verwijderen of essentiële stoffen te produceren. Leverfalen kan ook de productie van
bloedonderzoeken beïnvloeden, wat het moeilijker maakt om de aandoening effectief te monitoren.
Infecties
Patiënten met levercirrose hebben een verzwakt immuunsysteem, waardoor ze vatbaarder zijn voor infecties, zoals een
ziekenhuisinfectie. Dit komt doordat de lever niet goed in staat is om de afweermechanismen te ondersteunen die nodig zijn om infecties te bestrijden. De infecties kunnen verder complicaties veroorzaken, zoals ontstekingen in andere organen.
Hepatische encefalopathie
Hepatische encefalopathie is een neurologische aandoening die kan optreden bij levercirrose. Het wordt veroorzaakt door de ophoping van giftige stoffen in de bloedbaan die normaal door de lever zouden worden afgebroken. Dit kan leiden tot verwarring, geheugenverlies, vermoeidheid en zelfs coma. Het verstoorde
hersenen functioneren kan het dagelijks leven van de patiënt ernstig beïnvloeden.
Verhoogd risico op leverkanker
Patiënten met levercirrose lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van leverkanker, ook wel hepatocellulair carcinoom genoemd. De voortdurende schade aan de levercellen kan leiden tot genetische mutaties, die de groei van tumoren bevorderen. Dit verhoogde risico vereist regelmatige controles, zoals
beeldvormende onderzoeken, om leverkanker in een vroeg stadium te detecteren.
Nierproblemen
Levercirrose kan ook nierproblemen veroorzaken, vooral in de gevorderde stadia van de ziekte. Dit wordt vaak aangeduid als hepatorenale syndroom. De verminderde functie van de
nieren kan de vochtbalans in het lichaam verstoren en leiden tot andere complicaties, zoals een verhoogd risico op infecties en bloeddrukproblemen.
Misvattingen rond complicaties van levercirrose
Levercirrose is een ernstige aandoening waarbij gezond
leverweefsel wordt vervangen door littekenweefsel. Dit kan leiden tot verschillende complicaties die de algehele gezondheid van de patiënt ernstig beïnvloeden. Er bestaan echter veel misvattingen over de complicaties van levercirrose die vaak de effectiviteit van behandelingen kunnen ondermijnen. Hieronder worden enkele van deze misvattingen toegelicht.
Levercirrose veroorzaakt altijd ernstige symptomen
Niet alle gevallen van levercirrose veroorzaken meteen ernstige symptomen. In de vroege stadia van de ziekte kunnen veel mensen nauwelijks merkbare symptomen vertonen, ondanks de aanwezigheid van significante schade aan de
lever. Dit kan leiden tot een vertraagde diagnose en behandeling. Veel patiënten ervaren alleen symptomen zoals vermoeidheid, gewichtsverlies of algemene zwakte, die niet direct wijzen op levercirrose. Pas wanneer de aandoening verder gevorderd is, kunnen meer ernstige symptomen zoals geelzucht, ascites of
darmbloeding optreden.
Cirrose wordt altijd veroorzaakt door alcoholmisbruik
Hoewel overmatig alcoholgebruik een van de belangrijkste oorzaken is van levercirrose, is het niet de enige oorzaak. Andere factoren zoals virale infecties (bijvoorbeeld hepatitis), auto-immuunziekten, genetische aandoeningen en langdurige blootstelling aan bepaalde geneesmiddelen kunnen ook leiden tot cirrose. Het is belangrijk om te begrijpen dat levercirrose een complexe aandoening is die door verschillende factoren kan worden veroorzaakt, en dat alcoholmisbruik slechts een van de mogelijke oorzaken is.
Complicaties van levercirrose zijn altijd dodelijk
Hoewel complicaties van levercirrose zeer ernstig kunnen zijn, zoals leverfalen,
mentale gezondheidproblemen of een verhoogd risico op
kanker, zijn ze niet altijd dodelijk. Veel complicaties kunnen effectief worden beheerd met de juiste medische behandeling. Bijvoorbeeld, ascites kan vaak worden gecontroleerd met medicatie en zoutbeperkingen, en patiënten met
bloedonderzoeken kunnen regelmatig worden gecontroleerd op tekenen van leverkanker. Met tijdige en adequate zorg kunnen veel patiënten met levercirrose een redelijk goed leven leiden.
Levercirrose kan niet worden gestopt of behandeld
Hoewel levercirrose permanente schade aan de
lever veroorzaakt, kunnen de progressie en complicaties van de ziekte vaak wel worden vertraagd of beheerd. Behandelmethoden zoals antivirale therapieën voor hepatitis of levertransplantatie voor patiënten in een vergevorderd stadium kunnen de prognose verbeteren. Bovendien kunnen medicatie en aanpassingen in het voedingspatroon bijdragen aan het verminderen van symptomen en het verbeteren van de levenskwaliteit van patiënten.
Levercirrose is altijd een gevolg van slechte levensstijlkeuzes
Hoewel een ongezonde levensstijl, zoals overmatig alcoholgebruik of een slecht dieet, bijdraagt aan levercirrose, zijn er ook genetische factoren en andere gezondheidsproblemen die de ziekte kunnen veroorzaken. Auto-immuunleverziekten, virale infecties zoals hepatitis, of zelfs genetische aandoeningen zoals de ziekte van Wilson kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van cirrose. Het is belangrijk te erkennen dat levercirrose niet altijd het resultaat is van persoonlijke keuzes, maar vaak een gevolg van een complex samenspel van genetische en omgevingsfactoren.
Patiënten met levercirrose kunnen geen normaal leven meer leiden
Hoewel levercirrose aanzienlijke gezondheidsproblemen kan veroorzaken, kunnen veel patiënten met de juiste medische zorg en levensstijlveranderingen een normaal leven blijven leiden. Behandelingen zoals fototherapie voor geelzucht, medicatie voor bloeddrukregulatie, en aangepaste dieet- en bewegingspatronen kunnen veel symptomen verlichten en de algehele gezondheid verbeteren. Patiënten kunnen door regelmatige controleafspraken en vroegtijdige interventie de kwaliteit van leven aanzienlijk behouden.
Levercirrose leidt altijd tot levertransplantatie
Levertransplantatie is niet altijd noodzakelijk voor mensen met levercirrose. Hoewel sommige patiënten in een vergevorderd stadium van de ziekte een levertransplantatie nodig kunnen hebben, zijn er veel gevallen waar de cirrose goed kan worden beheerd met medicijnen, dieetveranderingen en andere behandelingen. De beslissing om een levertransplantatie uit te voeren, hangt af van de ernst van de schade en de algehele gezondheid van de patiënt. Het is niet de standaardbehandeling voor alle patiënten met cirrose.
Lees verder