Stinkende zweetgeur oksels: oorzaak, behandeling en zelfzorg

Een sterke of stinkende zweetgeur onder je oksels kan schaamte oproepen, vooral als je je in gezelschap bevindt. Niemand wil slecht ruiken of een sterke zweetgeur onder de oksel hebben. Als je stinkt onder je oksel durf je vaak niet dicht bij een ander te komen,of je voelt je onzeker. Er zijn meerdere mogelijke oorzaken van een vieze okselgeur. Sommige aandoeningen, zoals diabetes, overmatig zweten, schildklieraandoeningen, leverziekten, en leefstijlfactoren, kunnen ervoor zorgen dat je een vieze okselgeur krijgt. Het eten van pittig voedsel met knoflook, uien en hete curry's, kan ook leiden tot een tijdelijke verandering in de lichaamsgeur. Stress en angst leiden soms tot een nare zweetlucht onder je oksels, aangezien het lichaam sterk zweet bij stress. Vaak gekruid eten, veel roken, overmatig koffie drinken, of duchtig de fles aanspreken, kunnen het zweten verergeren en stinkende oksels veroorzaken. De vieze zweetgeur kan o.a. bestreden worden met tea tree olie en citroen.

• Oorzaak stinkende zweetgeur oksels
• Ketonen
• Diabetesketonen
• Verhongeringsketonen
• Vieze oksel door overmatig zweten
• Schildklierziekten
• Leverziekten
• Schimmelinfecties
• Vieze okselgeur door medicijnen
• Voeding
• Zwavelrijk eten
• Alcohol
• Kruiden
• Leefstijl
• Spanning en stress
• Slechte hygiëne
• Behandeling
• Bacteriële uitwisseling in wasmachines
• Bacterie- en geurprofiel van je sportkleding
• Voorkomen van een vieze oksel
• Sterke zweetgeur bestrijden met huismiddeltjes
• Appelazijn
• Zuiveringszout of bakingsoda
• Alcohol onder de oksel
• Waterstofperoxide
• Citroen
• Rozenwater
• Sandaalhout poeder
• Bestrijden vieze oksel met kruidengeneeskunde
• Rozemarijn
• Peterselie
• Lavendelolie
• Heksenkruid
• Teatree-olie
• Pepermuntolie
• Casus: Stinkende zweetgeur onder de oksels
• Patiënt
• Klachten
• Onderzoek
• Diagnose
• Behandeling
• Advies
• Prognose

Oorzaak stinkende zweetgeur oksels

Okselgeur is de meest voorkomende vorm van lichaamsgeur. Het is een drukte van jewelste onder je oksels. Er leven op deze plek onder je armen vele honderden miljoenen okselbacteriën per cm². Je kan gemiddeld 100 verschillende soorten onder je oksels hebben, soms stukken minder en soms stukken meer. Grofweg 80% van van deze bacteriën behoren tot de Corynebacteriën of de Staphylococcen, welke tot de 'gewone' huidbacteriën gerekend worden. De Corynebacteriën zorgen voor een stinkende okselgeur. Zij zetten de lipiden, hormonen en aminozuren op je huid om in onwelriekende verbindingen, terwijl de producten van de Staphylococcen, reukloos blijven. Wanneer er een situatie ontstaat dat de Corynebacteriën de overhand krijgen en de Staphylococcen in de minderheid zijn, dan kun je last krijgen van een zure, stinkende oksellucht. Het menselijk lichaam produceert in feite geurloos zweet. Het zijn de de chemische veranderingen die door de Corynebacteriën worden veroorzaakt die de oorsprong van de okselgeur zijn. Het zijn de afvalstoffen van de bacteriën. Dat Corynebacteriën de overhand krijgen, kan door meerdere oorzaken komen. Bacteriën uit het geslacht Corynebacterium mogen dan deels verantwoordelijk zijn voor de zweetgeur, ze beschermen je ook tegen ziekteverwekkers.

Ketonen

Diabetesketonen

Mensen met diabetes hebben niet genoeg insuline om suiker af te breken en te gebruiken als brandstofbron of ze hebben genoeg insuline maar hun cellen reageren er niet op. Als je lichaam glucose (suiker) niet als primaire brandstof kan gebruiken, bijvoorbeeld door het ontbreken van insuline, dan gaat het lichaam andere energiebronnen aanspreken. Het lichaam verbruikt dan vooral vet als brandstof. In dat geval worden vetten afgebroken en bij verbranding van vetten komen er ketonen vrij. Dit zijn zuren waardoor het bloed zuur wordt. Er is in dat geval sprake van een keto-acidose. Deze ketonen worden uitgescheiden via je adem, urine en zweet. Hoge niveaus van ketonen worden geassocieerd met fruitige (aceton) ruikende adem en zweet. Dus, als je oksels naar fruit of aceton ruiken, kan je een aandoening hebben, genaamd diabetische ketoacidose. Dit kan gevaarlijk zijn en zelfs levensbedreigend, zodat onmiddellijke medische hulp nodig is.

Verhongeringsketonen

Er bestaat ook zoiets als verhongeringsketonen, welke ontstaan bij lage bloedsuikers. Het lichaam heeft op zich voldoende insuline, maar niet voldoende glucose.

Vieze oksel door overmatig zweten

Overmatig transpiratie (hyperhidrose) is een chronische aandoening, die zich manifesteert door de productie van te veel zweet. Ongeveer 2-3% van de mensen heeft last van overmatig transpireren van de oksels of van de handpalmen en de voetzolen. In de meerderheid van de gevallen is er geen aanwijsbare oorzaak. Bij een deel van de personen komt het in de familie voor en bij een aantal mensen is er sprake van een onderliggende aandoening, zoals hartziekte, longaandoening, of tuberculose.

Schildklierziekten

De schildklier regelt het metabolisme of de stofwisseling door middel van de afgifte van hormonen. Sommige schildklierstoornissen, zoals een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie), worden geassocieerd met hevig zweten en dit kan een reden zijn waarom je oksels stinken.

Leverziekten

Sommige leverziekten worden geassocieerd met slecht adem (halitose), een sterke, stinkende zweetgeur van de oksels en een vieze lichaamsgeur.

Schimmelinfecties

Sommige schimmelinfecties kunnen een onaangename okselgeur veroorzaken. Schimmelinfectie van de plooien (liezen, oksels) wordt 'candidiasis intertriginosa' genoemd. Alle schimmelinfecties worden geassocieerd met een sterke lichaamsgeur.

Vieze okselgeur door medicijnen

Het gebruik van bepaalde medicijnen geeft als bijwerking mogelijk een sterke of vieze okselgeur. Medicijnen, die transpiratie bevorderen zijn pijnstillers, SSRI's of serotonineheropnameremmers (antidepressiva, voorgeschreven bij een depressie), en cardiovasculaire medicatie. Soms zijn slijmverdunners en bepaalde hormoonpreparaten de boosdoener. Deze lijst is niet uitputtend en als je last hebt van overmatig zweten, dan is het verstandig om de bijsluiter te raadplegen van het medicijn dat je gebruikt. Als je okselgeur ondraaglijk is, kan de arts kijken of het inderdaad door het medicijn komt en of er een alternatief voorhanden is. Stop nooit op eigen houtje met het gebruik van medicijnen zonder voorafgaand overleg met de arts.

Voeding

Als je oksels stinken, moet je nagaan wat je eet. Voedsel speelt een essentiële rol bij je lichaamsgeur en het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen kan helpen om een vieze okselgeur te voorkomen. Er zijn een aantal voedingsmiddelen bekend die je moet vermijden wanneer je een okselgeur wilt voorkomen.

Zwavelrijk eten

Het eten van kruisbloemigen zoals broccoli en bloemkool, kunnen een okselgeur veroorzaken omdat ze zwavelverbindingen bevatten. Hetzelfde geldt voor uien, knoflook en asperges. Zorg er evenwel voor dat je niet te veel voedingsmiddelen gaat vermijden, want daardoor wordt je voeding eenzijdig en mis je waardevolle stoffen.

Alcohol

Het drinken van te veel alcohol heeft een negatieve invloed op je lichaamsgeur. Overmatig alcohol drinken kan er namelijk voor zorgen dat je meer gaat zweten, waardoor je last kan krijgen van een sterkere lichaamsgeur. Alcohol zorgt voor verwijding van de bloedvaatjes onder de huid en daardoor warmt je huid op. Door transpireren probeert je lichaam de temperatuur naar beneden te krijgen.

Kruiden

Sterke kruiden kunnen een negatieve invloed hebben op je okselgeur, dus je kunt ze het beste met mate eten.

Leefstijl

Je leefstijl heeft ook invloed op je lichaamsgeur. Slechte hygiëne en stress kunnen zorgen voor een stinkende okselgeur.

Spanning en stress

Als je veel stress ervaart of bezorgd bent, dan verhogen apocriene klieren de zweetproductie. Apocriene klieren bevinden zich in de huid van handpalmen, voetzolen en oksels. De zweetproductie in deze klieren wordt gestimuleerd en aangejaagd door stress en emoties (waaronder angst). Meer zweet betekent meer 'voedsel' voor huidbacteriën en een hoger risico op een stinkende oksel.

Slechte hygiëne

Soms staat je okselgeur niet in verband met zware transpiratie maar met slechte hygiëne.

Behandeling

Stinkende oksels worden meestal geassocieerd met hyperhidrose (overmatig zweten). Er zijn verschillende behandelingen mogelijk bij overmatig zweten, zoals

• Het aanbrengen van aluminiumchloride;
• Orale middelen:
• Anticholinergica
• Bètablokkers
• Anxiolytica (kalmeringsmiddelen), welke kunnen helpen als angst het probleem is.
• Operatieve ingreep;
• Botulinetoxine-injecties.

Aluminiumchloride verstoort je zweetklieren en vermindert de transpiratie. Botoxinjecties zijn een effectieve manier om hyperhidrose te behandelen. Alhoewel de procedure veilig is, kan je soms bijwerkingen ondervinden, zoals pijn, roodheid en misselijkheid. Een operatieve ingreep kan bestaan uit verwijdering van zweetklieren of het blokkeren of doorsnijden van de zenuwtoevoer naar de zweetklieren.

Bacteriële uitwisseling in wasmachines

Onaangename geuren kunnen nog steeds aanwezig zijn, zelfs nadat je je kleding in de wasmachine hebt gewassen. Bacteriën blijven op je kleding aanwezig bij het wassen op 30°C en met milde wasmiddelen en er vindt zelfs uitwisseling van bacteriën plaats in de wasmachine.[1] In de afgelopen decennia was er een ontwikkeling naar het wassen op lagere temperaturen en milde, milieuvriendelijke wasmiddelen. Tegenwoordig wordt kleding gewassen op 30°C en met wasmiddelen zonder bleekmiddelen. Dit is goed voor het milieu, maar bacteriën leggen niet het loodje. Ooit afgevraagd waarom kleren altijd dezelfde geur ontwikkelen? Dit komt doordat dezelfde geur veroorzakende bacteriën terugkeren na het wassen en een specifieke geur veroorzaken wanneer de kleding opnieuw wordt gebruikt. De geurverwekkende bacteriën overleven een wasbeurt op 30°C. Wassen bij 60°C doodt alle bacteriën.

Bacterie- en geurprofiel van je sportkleding

Na het sporten kan je sportkleding soms behoorlijk stinken, vooral een dag later als je je sportkleding uit je sporttas haalt. Sommige mensen hebben misschien opgemerkt dat het type kledingtextiel ook invloed heeft op de geur. Polyester kleding ruikt erger dan katoen na intensieve sportbeoefening door hun dragers, omdat bacteriën die geur veroorzaken beter groeien op polyester. Polyester vormt een goede voedingsbodem voor micrococci, die alleen groeien op textiel dat geheel of gedeeltelijk uit kunstvezels bestaat. Zo wordt bijvoorbeeld Staphylococcus hominis alleen aangetroffen op shirts van 100% katoen. Het zijn de micrococci die de meest ranzige afbraakproducten produceren. Staphylococcus hominis daarentegen zorgt voor een 'normale' lichaamsgeur die niet als ranzig of goor wordt ervaren. Vandaar dat bezweet katoen minder lijkt te stinken. Onaangename okselgeur komt van de soort Corynebacterium, maar die soort blijkt juist op geen enkele soort textiel te willen groeien.

Voorkomen van een vieze oksel

Je kunt zelf enkele maatregelen nemen om een vieze okselgeur te voorkomen.

• Gezonde leefstijl en voeding:
• Eet gezond en gevarieerd. In de Schijf van Vijf vind je alleen producten die gezond voor je zijn. Kies elke dag genoeg uit elk vak en varieer.
• Niet roken.
• Geen (of matig) alcohol drinken.
• Matig koffiegebruik.
• Stress vermijden en goed omgaan met stress met goede balans tussen spanning en ontspanning.
• Kleding:
• Draag kleding van katoen, bamboe of linnen. De ecologische en antibacteriële eigenschappen van linnen reguleert de lichaamstemperatuur en zorgt voor een natuurlijke acclimatisatie.
• Bewaar kleding in luchtige kasten.
Herziene schijf van vijf / Bron: Het Voedingscentrum, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
• Kleding af en toe wassen op 60°C, zodat de bacteriën doodgaan.
• Regelmatig schone kleding aantrekken en uitwassen.
• Voor warme en vochtige landen is het handig om luchtige, wijde kleding mee te nemen.
• Probeer een gezond gewicht te bereiken en te behouden.
• Voldoende water drinken om uitdroging te voorkomen.
• Wassen:
• Vaak douchen wanneer je veel zweet.
• Regelmatig wassen met een antibacteriële zeep.
• Bij sterk zweten:
• Combineer deodorant met een antibacteriële behandeling gericht op de bacteriën die het talghoudend zweet omzetten: desinfectantia zoals chloorhexidine, Betadine of antibacteriële zeep.
• Anti-transpirant is effectief bij overmatige natte transpiratie en voor een beter effect is vaak een aluminiumoplossing toegevoegd.

Sterke zweetgeur bestrijden met huismiddeltjes

Appelazijn

Appelazijn wordt beschouwd als een wondermiddel. Het is een van de beste vervangingsmiddelen voor deodorant. De antibacteriële eigenschappen gaan bacteriële groei tegen. Giet wat appelazijn in een kom. Doe een katoenen bal erin en veeg je oksel ermee af. Dit vermindert de zuurgraad of pH van de huid, waardoor de nare okselgeur verdwijnt. Je kunt eventueel ook een spray maken door water en appelazijn met elkaar te mengen en in een spuitfles te doen. Spray het onder je oksels tijdens het baden.

Zuiveringszout of bakingsoda

Bakingsoda is een zuiveringszout (bicarbonaat) dat je voor ontzettend veel doeleinden kunt gebruiken. Zuiveringszout is een effectief middel om jezelf te verlossen van een sterke zweetgeur onder je oksels. Meng een eetlepel zuiveringszout met 1 eetlepel citroensap. Meng goed en pas het toe onder je oksels. Laat het even inwerken en daarna afspoelen met schoon water. Een andere optie is om een ​​beetje maïszetmeel (ook bekend onder de handelsnaam Maizena) met bakingsoda te mengen en onder je oksels aan te brengen om overtollig zweet te absorberen.

Alcohol onder de oksel

Alcohol is een ander nuttig middel om okselgeur te verwijderen. Het verdampt gemakkelijk en vermindert de okselgeur. Dep een beetje alcohol onder je oksels. De toepassing van alcohol op de huid doen de poriën sluiten. Het verdampt gemakkelijk en vermindert de geur. Je giet ongeveer een halve eetlepel onder je ene oksel en begin het in te wrijven. Daarna met een droog washandje het overtollige alcohol eraf drogen. Pas het vervolgens toe op de andere oksel.

Waterstofperoxide

Waterstofperoxide is een fantastische hulpmiddel om vieze okselgeur te verwijderen. Bereid een oplossing door één theelepel waterstofperoxide in een kopje water toe te voegen. Roer de oplossing goed. Neem nu een schoon washandje en doe het in deze oplossing. Breng enige tijd onder je oksel aan en je zult merken dat het effect heeft. Het kan ook gebruikt worden als preventief middel.

Citroen

Citroen bezit zure en antibacteriële eigenschappen die de bacteriën doodt die de lichaamsgeur produceren. Bovendien zorgt citroen voor een goed evenwicht van de zuurtegraad van de huid. Doe één à twee druppeltjes citroensap onder de oksels en wrijf of masseer dit dan enkele minuten zachtjes in. Eventueel mag je een beetje citroensap in een kopje water mengen en vervolgens gebruiken als een natuurlijke deodorant voor onder de armen.

Rozenwater

Breng wat rozenwater onder je armen aan en je zult merken dat de vieze geur wegtrekt. Je kan ook wat natuurlijk rozenwater mengen met enkele druppels tea tree olie. Benevel het onder de oksels en de onaangename geur verdwijnt onmiddellijk.

Sandaalhout poeder

Sandaalhout poeder (sandal wood) bezit een rustgevend aroma, en daarom werkt dit uitstekend bij een onaangename okselgeur. Meng het sandaalhout poeder met voldoende water zodat het een fijne pasta wordt. Breng deze pasta aan op de oksels en laat het enkele minuten zitten. Daarna de oksels spoelen.

Bestrijden vieze oksel met kruidengeneeskunde

Rozemarijn

Als een antibacterieel kruid is rozemarijn behulpzaam bij het verwijderen van een onderarmgeur. Breng wat rozemarijnolie rechtstreeks op je oksels aan. Als alternatief, doe je 8-10 druppels rozemarijnolie in een kopje water. Goed roeren en vervolgens aanbrengen onder je oksels.

Peterselie

De anti-geureigenschappen van peterselie verwijderen okselgeur. Knip wat verse peterseliebladeren. Voeg een theelepel gehakte peterselie gedurende 5 minuten toe aan een kop kokend water. Afgieten en laten afkoelen. Drink deze oplossing. Je kunt ook gewoon kauwen op wat verse peterselie om de geur te neutraliseren.

Lavendelolie

Lavendelolie is een essentiële olie die gebruikt wordt voor verschillende huidproblemen. Het is erg gunstig bij het verwijderen van een sterke zweetgeur onder je oksels. Je moet gewoon een paar druppels lavendelolie onder je armen wrijven. Je kunt ook een spray bereiden met natuurlijke lavendelolie. Giet wat water in een spuitfles. Voeg hier een paar druppels lavendelolie aan toe. Schud het mengsel en spuit het op je oksels om geur te verwijderen.

Heksenkruid

Een beetje heksenkruid onder de oksel wrijven doet de onaangename geur onder de oksels verdwijnen.

Teatree-olie

Teatree-olie is zeer effectief tegen okselgeur. De antibacteriële eigenschappen zijn effectief tegen de schadelijke bacteriën. Alles wat je hoeft te doen is twee druppels teatree-olie in een kopje water te doen. Doe dit mengsel in een spuitfles nadat je het goed hebt geroerd. Gebruik het regelmatig als deodorant om vieze geurtjes onder je oksels te voorkomen. Er zijn ook deodoranten waar tea tree olie reeds in verwerkt is.

Pepermuntolie

De etherische olie van pepermunt staat erom bekend dat het tegen geurvormende bacteriën strijdt. Om korte metten te maken met een sterke zweetgeur onder je oksels, neem je een ​​paar druppels pepermuntolie in je palm en wrijf het voorzichtig onder je armen. je kunt ook een spray bereiden door het toevoegen van een paar druppels pepermunt-essentiële olie in een kopje water. Doe de oplossing in een spuitfles. Gebruik het als een natuurlijke deodorant.

Casus: Stinkende zweetgeur onder de oksels

Patiënt

Lisa, 28 jaar, grafisch ontwerper.

Klachten

Lisa merkt dat haar zweet de laatste tijd een scherpe, onaangename geur heeft ontwikkeld. Zelfs na een douche en met deodorant blijft de geur hangen. Ze voelt zich ongemakkelijk, vooral na stressvolle dagen of een intensieve sportsessie. Haar normale routines lijken de geur niet meer te maskeren, en ze vraagt zich af wat er mis is.

Onderzoek

• Anamnese: Lisa leeft gezond en heeft geen andere klachten. Geen nieuwe medicijnen of veranderingen in haar leven. Ze rookt niet en drinkt zelden alcohol. Onlangs is ze echter meer pittig voedsel gaan eten, wat haar nieuwe passie is sinds ze Aziatische gerechten ontdekt heeft. Geen huidproblemen of allergieën.
• Fysiek onderzoek: Lisa’s oksels zien er normaal uit. Geen irritatie, uitslag of zwelling. Maar er is die sterke, doordringende geur die meteen opvalt.

Diagnose

De sterke geur komt waarschijnlijk door een combinatie van factoren: meer stress, het kruidige voedsel en bacteriën die op haar huid actief zijn. Deze mix versterkt de zweetgeur op een manier die Lisa niet gewend is.

Behandeling

Om de geur te bestrijden:

• Hygiëne: Lisa moet haar oksels twee keer per dag wassen met een antibacteriële zeep. Na het wassen, een effectieve deodorant of antitranspirant gebruiken.
• Dieet: Minder pittig en gekruid eten kan helpen de geur te verminderen.
• Stress: Ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen of mindfulness kunnen helpen de zweetproductie door stress te verminderen.

Advies

Lisa kan ook proberen kleding van natuurlijke stoffen te dragen, zoals katoen, bamboe en linnen. Deze stoffen laten haar huid ademen en kunnen helpen de geur te verminderen. Als de geur blijft hangen, kan een dermatoloog verdere hulp bieden.

Prognose

Met een paar slimme aanpassingen zal Lisa snel verschil merken. Haar zelfvertrouwen zal terugkeren naarmate de geur verdwijnt, en ze zal weer fris en comfortabel haar dag kunnen beginnen. Met een beetje aandacht voor haar gewoonten kan ze deze geurige uitdaging de baas worden.

Noot:

1. Chris Callewaert †, Sam Van Nevel †, Frederiek-Maarten Kerckhof, Michael S. Granitsiotis and Nico Boon. Bacterial Exchange in Household Washing Machines. Front. Microbiol., 08 December 2015 | https://doi.org/10.3389/fmicb.2015.01381

Lees verder

• Jeuk en/of pijn onder oksel: met uitslag, plekjes en vlekken
• Jeuk onder oksels: oorzaken jeukende oksels en irritatie
• Pijn onder oksel: oorzaken pijn in oksel (schouder of borst)
• Lichaamsgeur: normale geur & oorzaken van vieze of zure geur