Pijn onder oksel: oorzaken pijn in oksel (schouder of borst)

Pijn onder oksel: oorzaken pijn in oksel (schouder of borst) Pijn onder de oksel of okselpijn kan worden veroorzaakt door spierpijn, een allergische reactie, of gordelroos. Okselpijn of irritatie kan ook worden veroorzaakt door een gezwollen lymfeklier of kanker. Het is verstandig je huisarts te raadplegen als de okselpijn langer duurt dan een paar dagen. Het kan bij pijn onder de oksel gaan om zeurende of juist stekende pijn. De pijn kan steeds aanwezig zijn of juist aanvalsgewijs voorkomen. Pijn onder één of beide oksels kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld spierpijn, huidirritatie als gevolg van scheren, gezwollen lymfeklieren als gevolg van een infectie, of borstkanker. Afhankelijk van de oorzaak, kan pijn onder de oksel gepaard gaan met andere klachten. Een lymfekierzwelling geeft bijvoorbeeld een zwelling in de arm of oksel. Je kunt daarnaast ook last hebben van pijn of zwelling in de hals of lies als andere lymfeklieren zijn aangetast. de behandeling van pijnlijke oksels is afhankelijk van de onderliggende oorzaak.

Definitie van okselpijn

Okselpijn kan worden gedefinieerd als een sensorisch ongemak of pijnlijke sensatie die zich manifesteert in het gebied van de axillaire fossa, vaak veroorzaakt door inflammatoire, neurologische of musculoskeletale aandoeningen.

Eenvoudig geformuleerd:

  • Okselpijn is een pijnlijk gevoel dat je in je oksel ervaart en vaak veroorzaakt wordt door ontstekingen, zenuwproblemen of problemen met spieren en botten.

Pijn onder oksel / Bron: Offstocker/Shutterstock.comPijn onder oksel / Bron: Offstocker/Shutterstock.com
De axillaire fossa verwijst naar de anatomische term voor de okselholte, het gebied onder de oksel waar zich belangrijke structuren zoals bloedvaten, zenuwen en lymfeklieren bevinden. "Axillair" verwijst naar iets wat betrekking heeft op of zich bevindt in de oksel. Het is afgeleid van het Latijnse woord "axilla", wat oksel betekent. Een fossa is een anatomische kuil, groeve of holt. In dit geval verwijst "fossa" naar de okselholte als een anatomisch gebied.

Epidemiologie van okselpijn

Okselpijn is een veelvoorkomende klacht die zowel jonge als oudere mensen kan treffen. Oorzaken zijn divers, variërend van spierbelasting en infecties tot zenuwbeklemming en lymfeklierontsteking. Hoewel het vaak niet als zelfstandige aandoening wordt gediagnosticeerd, kan okselpijn een symptoom zijn van uiteenlopende onderliggende problemen. De prevalentie van okselpijn varieert afhankelijk van leeftijd, geslacht, klimaat en genetische aanleg.

Meer vrouwen dan mannen hebben last van okselpijn / Bron: Clker Free Vector Images, PixabayMeer vrouwen dan mannen hebben last van okselpijn / Bron: Clker Free Vector Images, Pixabay
[B]Geslachtsverschillen[/B]
Vrouwen hebben vaker last van okselpijn dan mannen, mede door hormonale invloeden en de nabijheid van het borstweefsel, dat gevoelig kan zijn voor cyclische veranderingen. Uit onderzoek blijkt dat 60% van de vrouwen minstens eens in hun leven okselpijn ervaart, meestal kortdurend en vaak gerelateerd aan de menstruatiecyclus. Vrouwen met premenstruele syndromen (PMS) rapporteren bijvoorbeeld vaker spanning en pijn in de okselregio. Bij mannen ligt het percentage lager, tussen de 25-30%, en ontstaat okselpijn vaak door spierblessures, zwaar tillen of sportactiviteiten.

Leeftijdsgroepen: kinderen versus volwassenen
Bij kinderen komt okselpijn zelden voor, met slechts 5-10% van de gevallen waarin de pijn wordt gemeld, meestal door huidinfecties of ingegroeide haartjes bij adolescenten. Bij volwassenen komt okselpijn aanzienlijk vaker voor; ongeveer 35% van de volwassenen ervaart ooit okselpijn. Na de leeftijd van 40 jaar neemt het percentage toe door spierverzwakking, bindweefselveranderingen en hormonale veranderingen bij vrouwen rond de menopauze. Chronische of langdurige okselpijn komt voor bij ongeveer 10% van de volwassenen.

  • Voorbeeld: Een vrouw van 48 kan bijvoorbeeld een aanhoudend warm of brandend gevoel ervaren in de oksel, mogelijk veroorzaakt door veranderingen in het bindweefsel of een lichte irritatie door kleding. Een jonge volwassene, zoals een 23-jarige man, kan okselpijn ontwikkelen na een intensieve krachttraining die leidt tot spierspanning in de okselstreek.

Klimaat en geografische verschillen
Klimaat beïnvloedt de incidentie van okselpijn aanzienlijk. In warme, vochtige klimaten komen klachten vaker voor door huidirritatie, toegenomen zweetproductie en een grotere kans op bacteriële infecties. In Nederland en België is okselpijn minder frequent dan in tropische gebieden, maar tijdens de zomermaanden worden meer klachten gemeld door wrijving en huiduitslag. In de overzeese Nederlandse gebieden, zoals Bonaire en Curaçao, is okselpijn juist een stuk gangbaarder: ongeveer 40% van de bevolking ervaart jaarlijks minstens één keer okselklachten.

In koudere klimaten, zoals Scandinavië, komt okselpijn minder vaak voor en ontstaat meestal door spierbelasting in plaats van huidproblemen. In landen met een warm en vochtig klimaat, zoals Brazilië, worden veel meer infectieuze oorzaken van okselpijn gemeld, vooral in dichtbevolkte steden waar hygiëne en ventilatie soms beperkt zijn.

Genetica en familiale aanleg
Genetica kan de gevoeligheid voor aandoeningen die okselpijn veroorzaken, zoals overmatig zweten (hyperhidrosis) en ingegroeide haren, beïnvloeden. Ongeveer 20% van de mensen met regelmatige okselpijn heeft familieleden met vergelijkbare klachten, vaak door een erfelijke aanleg voor chronische huidproblemen of zwakke bindweefsels. Mensen met een genetische aanleg voor aandoeningen zoals hidradenitis suppurativa – een ontsteking van de zweetklieren die vaak in de oksels voorkomt – hebben ook een verhoogd risico op okselpijn door frequente ontstekingen.

Interessant weetje: Mensen met hyperhidrosis, een genetische aandoening die overmatig zweten veroorzaakt, hebben 40% meer kans op okselpijn door wrijving en verhoogde infectierisico’s als gevolg van constant vochtige huid.

Wereldwijde cijfers
Wereldwijd is de prevalentie van okselpijn lastig exact vast te stellen, omdat het vaak een symptoom van andere aandoeningen is. Geschat wordt dat 30-40% van de mensen in hun leven okselpijn ervaart, vooral in warme en vochtige klimaten. In Noord-Amerika ligt het percentage rond 35%, terwijl het in tropische en subtropische gebieden stijgt naar 45-50% door toegenomen huidirritatie en infecties. Europa vertoont regionale verschillen: in zuidelijke landen zoals Spanje en Italië komen klachten vaker voor dan in noordelijke regio’s.

Anatomie van de oksels

De oksel (axilla) is een complexe anatomische regio die een belangrijke rol speelt in de bescherming van verschillende structuren die het lichaam verbinden, zoals bloedvaten, zenuwen, lymfeklieren en spieren. Deze regio vormt de overgang tussen de borstkas en de bovenarm en bevat kritieke structuren die betrokken zijn bij de beweging en functie van de arm, alsook bij het immuunsysteem en de doorbloeding. Laten we de anatomie van de oksels stap voor stap bekijken, inclusief botstructuren, zenuwen, bloedvaten, lymfeklieren, spieren, huid en weefsels.

Botstructuren in de oksels
De oksel wordt ondersteund door verschillende botstructuren die samenkomen bij het schoudergewricht en de bovenarm. Deze botten bieden stabiliteit en bescherming aan de omliggende weefsels.

  • Sleutelbeen (Clavicula): Dit lange, dunne bot verbindt het borstbeen (sternum) met het schouderblad (scapula). Het vormt de bovenste grens van de oksel en speelt een belangrijke rol in het schoudergewricht, waardoor de arm naar voren, omhoog en naar de zijkant kan bewegen.
  • Schouderblad (Scapula): Het schouderblad is een plat driehoekig bot dat aan de achterkant van de borstkas ligt. Het vormt de achterste grens van de oksel en speelt een sleutelrol in de beweging van de schouder en bovenarm. De voorzijde van de scapula grenst aan de oksel.
  • Bovenarmbeen (Humerus): Dit is het lange bot van de bovenarm dat zich uitstrekt van het schoudergewricht tot de elleboog. De humerus vormt de laterale (buitenste) grens van de oksel en is verbonden met de spieren van de schouder, zoals de rotator cuff en de borstspieren.

Wist je dat?
De oksel vormt een soort "poort" waardoor belangrijke structuren van de borstkas naar de arm lopen, beschermd door de omliggende botten.

Zenuwen in de oksels
De oksel bevat een uitgebreide verzameling zenuwen die cruciaal zijn voor de beweging en het gevoel in de bovenarm, onderarm en hand. De belangrijkste zenuwstructuren in de oksel zijn afkomstig van de plexus brachialis, een bundel zenuwen die vanuit de hals naar de arm loopt.

Plexus brachialis (zenuw) / Bron: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)Plexus brachialis (zenuw) / Bron: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Plexus brachialis: Dit is een netwerk van zenuwen dat begint bij de onderste nekzenuwen (C5-T1) en door de oksel naar de arm loopt. De plexus brachialis splitst zich in verschillende takken die de arm, hand en schouder van zenuwen voorzien.
    • Musculocutane zenuw: Deze zenuw loopt door de voorzijde van de bovenarm en innerveert de bicepsspier, die betrokken is bij het buigen van de elleboog.
    • Axillaire zenuw: Deze zenuw loopt achter de humerus door de oksel en innerveert de deltoïde spier (de schouderspier) en de huid over de buitenkant van de schouder.
    • Radiale zenuw: Deze zenuw loopt langs de achterzijde van de bovenarm en controleert de spieren die de elleboog en pols strekken. Het voorziet ook de huid aan de achterkant van de arm en hand van gevoel.
    • Medianuszenuw en nervus ulnaris: Deze zenuwen lopen via de oksel naar de onderarm en hand, waar ze spieren en huid innerveren.

Weetje: Schade aan de plexus brachialis, bijvoorbeeld door een ongeluk of verkeerde houding, kan leiden tot gevoelloosheid of spierzwakte in de arm.

Bloedvaten in de oksels
De oksel is een belangrijke doorgangszone voor bloedvaten die bloed aanvoeren naar de arm en terugvoeren naar het hart. De belangrijkste bloedvaten in de oksel zijn de a. axillaris (okselader) en de v. axillaris (okselslagader).

  • A. axillaris (okselader): Dit is een grote slagader die zuurstofrijk bloed van het hart via de borstkas naar de arm voert. De okselslagader vertakt zich in kleinere slagaders die de schouder, bovenarm en oksel van bloed voorzien.
  • V. axillaris (okselslagader): Deze ader voert zuurstofarm bloed van de arm terug naar het hart. Het is een groot bloedvat dat langs de slagader loopt en meerdere zijtakken heeft die het bloed uit de arm, schouder en borstkas verzamelen.
  • Bijkomende bloedvaten: De a. circumflexa humeri en de a. subscapularis zijn kleinere slagaders die van de okselslagader aftakken en de schouder en rug van bloed voorzien.

Lymfeklieren in de oksels
De oksel bevat een groep lymfeklieren die een cruciale rol spelen in het immuunsysteem en de afvoer van overtollig vocht en afvalstoffen uit de arm, borst en borstklieren. Deze lymfeklieren helpen infecties te bestrijden en kankercellen te verwijderen.

  • Axillaire lymfeklieren (okselklieren): Er zijn ongeveer 20-30 lymfeklieren in de oksel, verdeeld in verschillende niveaus. Ze draineren de borst, schouder en arm, en spelen een belangrijke rol bij het opsporen en bestrijden van infecties of kankercellen. Deze lymfeklieren zijn van groot belang bij borstkankeronderzoek, omdat kankercellen zich vaak naar deze klieren verspreiden.

Feit: Zwelling van de lymfeklieren in de oksel kan wijzen op een infectie of in sommige gevallen op de verspreiding van kanker, zoals bij borstkanker.

Spieren in de oksels
De oksel is omgeven door meerdere spieren die zorgen voor de beweging van de schouder en arm. Deze spieren spelen een sleutelrol bij de beweging en stabiliteit van het schoudergewricht.

  • Pectoralis major en minor: De pectoralis major is de grote borstspier die betrokken is bij het naar voren bewegen en roteren van de arm. De pectoralis minor ligt onder de pectoralis major en helpt bij het stabiliseren van het schouderblad.
  • Serratus anterior: Deze spier loopt langs de zijkant van de borstkas en is verantwoordelijk voor het naar voren trekken en draaien van het schouderblad, wat belangrijk is voor het heffen van de arm.
  • Subscapularis: Deze spier maakt deel uit van de rotator cuff (een groep spieren rond het schoudergewricht) en helpt bij het naar binnen draaien van de arm.
  • Teres major: Deze spier bevindt zich aan de achterkant van de oksel en is verantwoordelijk voor het naar binnen draaien en strekken van de arm.

Wist je dat?
De spieren rond de oksel zijn essentieel voor bewegingen zoals het heffen, roteren en naar voren bewegen van de arm.

Huid en weefsels in de oksels
De huid van de oksel is dun en gevoelig, en is bekleed met zweetklieren en haarzakjes die een belangrijke rol spelen bij de temperatuurregulatie en het afvoeren van afvalstoffen.

  • Huid: De huid van de oksel is gevoelig en dunner dan op andere delen van het lichaam. De oksels bevatten tal van talg- en zweetklieren, wat bijdraagt aan de regulatie van het lichaamstemperatuur. De huid in de oksels kan vatbaar zijn voor irritatie, vooral door scheren, transpireren en wrijving.
  • Zweetklieren: De oksel bevat twee soorten zweetklieren:
    • Eccriene zweetklieren: Deze klieren zijn betrokken bij de regulatie van lichaamstemperatuur door zweet te produceren. Ze worden geactiveerd door warmte en inspanning.
    • Apocriene zweetklieren: Deze klieren bevinden zich vooral in de oksels en produceren een dikker zweet dat bij bacteriële afbraak geuren veroorzaakt.
  • Vetweefsel: Onder de huid van de oksel bevindt zich een laag vetweefsel die de onderliggende structuren beschermt en helpt bij het isoleren van warmte.

Verbinding tussen de anatomie en pijn onder de oksel

Pijn onder de oksel kan te maken hebben met verschillende structuren in de anatomie van deze complexe regio. Omdat de oksel een doorgangsgebied is voor zenuwen, spieren, bloedvaten en lymfeklieren, kan pijn in deze regio worden veroorzaakt door aandoeningen of irritaties in elk van deze structuren. Hier bekijken we hoe de verschillende anatomische componenten bijdragen aan pijn onder de oksel en wat de mogelijke oorzaken kunnen zijn.

Uitstralende pijn naar de schouder / Bron: Africa Studio/Shutterstock.comUitstralende pijn naar de schouder / Bron: Africa Studio/Shutterstock.com
Zenuwen en pijn onder de oksel
De zenuwen in de oksel, vooral de zenuwen van de plexus brachialis, spelen een cruciale rol in het gevoel en de beweging van de arm. Schade of compressie van deze zenuwen kan leiden tot pijn in de oksel die kan uitstralen naar de arm, schouder of borstkas. Zenuwpijn kan scherp, stekend of tintelend aanvoelen en gaat vaak gepaard met gevoelloosheid of zwakte in de arm.

Oorzaken van zenuwpijn onder de oksel:

  • Compressie van de plexus brachialis: Dit kan optreden door letsel, zoals een verkeerde houding, zware lichamelijke inspanning of een ongeluk. Dit kan zenuwpijn en zwakte in de arm veroorzaken.
  • Zenuwontsteking (neuritis): Een ontsteking van de zenuwen in de oksel, bijvoorbeeld door een virale infectie of overbelasting, kan leiden tot pijn en tintelingen in de oksel en arm.
  • Schade aan de axillaire zenuw: Dit kan optreden door een schouderluxatie (uit de kom schieten van de schouder) of trauma aan de oksel. De pijn kan zich concentreren rond de schouder en de zijkant van de oksel.

Symptomen: Tintelingen, brandende pijn, gevoelloosheid, of stekende pijn die vanuit de oksel naar de arm of schouder straalt.

  • Voorbeeld: Mensen die langdurig zware tassen dragen of ongewone bewegingen maken, zoals bij intensieve sportactiviteiten, kunnen pijn ervaren door compressie van zenuwen in de oksel.

Lymfeklieren en okselpijn
De lymfeklieren in de oksel spelen een belangrijke rol bij de afvoer van lymfevocht en de afweer tegen infecties. Wanneer deze klieren opgezwollen of ontstoken raken, kan dit leiden tot pijn of een drukkend gevoel onder de oksel. Dit kan te wijten zijn aan infecties, ontstekingen, of ernstigere aandoeningen zoals kanker.

Oorzaken van pijn door lymfeklieren:

  • Lymfadenitis: Dit is een ontsteking van de lymfeklieren die vaak optreedt als reactie op een infectie elders in het lichaam. De klieren in de oksel kunnen zwellen en gevoelig worden, wat pijn veroorzaakt.
  • Borstkanker of lymfoom: Kankercellen kunnen zich verspreiden naar de lymfeklieren in de oksel, wat leidt tot zwelling en pijn. Dit is een belangrijk diagnostisch gebied bij borstkankeronderzoek.
  • Infectie: Een infectie zoals schurft of bacteriële infecties in de nabijgelegen huid kan de lymfeklieren in de oksel doen zwellen, wat leidt tot pijn.

Symptomen: Gezwollen, gevoelige knobbels onder de huid in de oksel, vaak gepaard gaand met algemene vermoeidheid of koorts.

  • Voorbeeld: Mensen met een virale infectie zoals de griep of de ziekte van Pfeiffer kunnen pijn in de oksels ervaren als gevolg van gezwollen lymfeklieren. In ernstigere gevallen kan de pijn worden veroorzaakt door borstkanker die zich naar de okselklieren heeft verspreid.

Spieren en pijn onder de oksel
De oksel bevat verschillende spieren, zoals de pectoralis major, subscapularis, en serratus anterior, die betrokken zijn bij bewegingen van de schouder en arm. Overbelasting, letsel of spanning in deze spieren kan leiden tot pijn die uitstraalt naar de oksel.

Oorzaken van spiergerelateerde pijn:

  • Spierverrekking of -scheuring: Intensieve fysieke activiteit, zoals gewichtheffen of sporten, kan leiden tot overbelasting van de spieren rond de oksel. Dit kan spierpijn veroorzaken die vaak verergert bij bewegingen zoals het heffen van de arm.
  • Spanning in de borstspieren (pectoralis major): Overbelasting of verkeerde houding kan leiden tot spanning in de borstspieren, wat kan uitstralen naar de oksel en schouder.
  • Ontsteking van de rotator cuff: De rotator cuff omvat spieren en pezen die het schoudergewricht stabiliseren. Ontsteking of letsel aan de rotator cuff kan pijn veroorzaken die zich naar de oksel uitbreidt.

Symptomen: Doffe, pijnlijke of scherpe pijn die erger wordt bij bewegingen zoals het heffen van de arm of het drukken op de borst.

  • Voorbeeld: Een gewichtheffer kan pijn onder de oksel ervaren na overbelasting van de borstspieren, vooral bij bewegingen zoals bankdrukken. Deze spierpijn kan enkele dagen aanhouden en wordt erger bij het optillen van zware voorwerpen.

Bloedvaten en pijn onder de oksel
De a. axillaris en v. axillaris (de grote bloedvaten in de oksel) kunnen ook pijn veroorzaken, vooral als er sprake is van een aandoening die de bloeddoorstroming belemmert of een ontsteking veroorzaakt.

Oorzaken van pijn door bloedvaten:

  • Trombose in de okselslagader of ader: Dit is een zeldzame aandoening waarbij een bloedstolsel (trombose) zich vormt in de okselader of slagader. Dit kan leiden tot zwelling, pijn en een zwaar gevoel in de arm en oksel.
  • Ontsteking van bloedvaten (vasculitis): Een ontsteking van de bloedvaten in de oksel kan pijn veroorzaken, samen met symptomen zoals roodheid, zwelling of verminderde doorbloeding.

Symptomen: Zware, kloppende pijn, zwelling van de arm, roodheid of verkleuring van de huid, en een gevoel van warmte in het getroffen gebied.

  • Voorbeeld: Een persoon met een voorgeschiedenis van veneuze trombose kan pijn en zwelling in de oksel ervaren als gevolg van een bloedstolsel in de okselader. Dit vereist onmiddellijke medische behandeling om verdere complicaties te voorkomen.

Huid en weefsels en okselpijn
De huid en weefsels in de oksel kunnen ook bijdragen aan pijn, vooral als er sprake is van irritatie, infectie of een abces.

Oorzaken van huid- en weefselgerelateerde pijn:

Hidradenitis suppurativa onder de oksel / Bron: Samuel Freire da Silva, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Hidradenitis suppurativa onder de oksel / Bron: Samuel Freire da Silva, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Hidradenitis suppurativa: Dit is een chronische huidaandoening die wordt gekenmerkt door ontstekingen van de zweetklieren in de oksel. Dit leidt tot pijnlijke bulten, abcessen en infecties.
  • Infecties van de huid: Schimmelinfecties of bacteriële infecties zoals folliculitis kunnen pijn en roodheid in de oksel veroorzaken.
  • Irritatie door scheren of deodorant: Regelmatig scheren of het gebruik van irriterende deodorant kan leiden tot huidirritatie, wat brandende pijn en ongemak veroorzaakt in de oksel.

Symptomen: Roodheid, zwelling, warmte, pijnlijke bulten of abcessen onder de huid, die mogelijk etteren.

  • Voorbeeld: Iemand die regelmatig zijn oksels scheert, kan huidirritatie of ingegroeide haren ervaren, wat leidt tot pijnlijke bultjes en infecties in de oksel.

Okselpijn kan zowel links of rechts gevoeld worden, dus in de linker oksel of rechter oksel. Het kan gaan om stekende pijn of juist zeurende pijn. De pijn kan steeds aanwezig zijn of alleen gevoeld worden bij (diep) inademen. De pijn kan continu aanwezig zijn of juist intermitterend. De pijn kan erger worden bij aanraking. De pijn kan kan heviger zijn bij bepaalde bewegingen of als je een bepaalde houding aanneemt, bijvoorbeeld als je ligt op de aangedane zijde. Onverklaarde pijn in de oksel kan stress of angst veroorzaken. De okselpijn kan ineens de kop opduiken of langzaamaan ontstaan.

De oksel wordt begrensd door de grote borstspier, de brede rugspier, de bovenarm en de borstkas. De okselhuid is bij volwassen mannen en vrouwen sterk behaard en bevat een groot aantal zweetkliertjes en talgkliertjes. De oksel bevat grote bloedvaten en zenuwen en daarnaast een groep lymfeklieren. Als je met je vingers wat druk uitoefent in de oksel, kun je je ribben voelen.

Bijkomende symptomen

Pijn in de oksel kan scherp en stekend of juist dof en zeurend zijn. De pijn kan steeds aanwezig zijn of juist komen en gaan. Pijn in de oksel kan ook voelbaar zijn in de binnenkant van de bovenarm met uitstraling naar de arm of schouder.

Afhankelijk van de oorzaak van de okselpijn, kunnen de symptomen aanzienlijk variëren. Huidaandoeningen zoals ontstoken haarfollikels of gordelroos, geeft duidelijke uitslag of andere zichtbare symptomen. Lymfekierzwelling geeft een zwelling in de arm of oksel. Je kunt ook last hebben van pijn of zwelling in de hals of lies als andere lymfeklieren zijn aangetast. Okselpijn kan gepaard gaan met een bult, maar vaak is er geen bult zichtbaar.

Symptomen van borstkanker kunnen bestaan uit veranderingen in de vorm en grootte van de borst. Een zogenaamde peau d'orange, waarbij de huid eruitziet als de huid van een sinaasappel, met kleine putjes, kan wijzen op borstkanker. Het uiterlijk van de tepel kan ook veranderen.

Een pijnlijke oksel kan uitstralen naar de arm, schouder of borst. Okselpijn kan verergeren door hoesten of niezen of door bepaalde bewegingen te maken. In rust kan de pijn afwezig zijn, afhankelijk van de oorzaak.

Oorzaken van okselpijn: Van spierpijn tot medische aandoeningen

Okselpijn kan verrassend veelzijdig zijn en uiteenlopen van onschuldige oorzaken tot aandoeningen die meer aandacht vereisen. Spierpijn is een veelvoorkomende boosdoener, bijvoorbeeld door een geblesseerde borstspier of een overbelasting van de spier in de bovenarm. Okselpijn kan ook ontstaan door letsel, zoals een plexus brachialis letsel of het langdurig gebruik van een okselkruk. Zelfs iets eenvoudigs als een strakke BH kan voor ongemak zorgen.

Andere veelvoorkomende oorzaken van okselpijn zijn huidproblemen, zoals zweetklierontsteking, hidradenitis suppurativa (een chronische ontsteking van de zweetklieren), of een allergische reactie op deodorant. Ook huidinfecties zoals intertrigo (schimmelinfectie), tinea corporis (ringworm), en psoriasis kunnen pijn of irritatie in de oksel veroorzaken.

Daarnaast kunnen bepaalde cysten, zoals een atheroomcyste (talgkliercyste) of een lipoom (goedaardige vetgezwel), pijnlijk aanvoelen onder de oksel. Ingegroeide haren of haarfollikels zijn ook veelvoorkomende boosdoeners, net als branderige pijn veroorzaakt door gordelroos.

Okselpijn kan ook verband houden met gezwollen lymfeklieren als gevolg van een infectie, of zelfs serieuze aandoeningen zoals borstontsteking of borstkanker. Soms komt okselpijn ook voor tijdens de zwangerschap door hormonale veranderingen, of als gevolg van perifeer arterieel vaatlijden (PAD), diabetes, of lupus. Zelfs angst en stress kunnen pijn in de oksels veroorzaken, net als specifieke factoren zoals een recente tattoo onder de oksel.

Bij aanhoudende of ernstige okselpijn is het belangrijk om te onderzoeken wat de oorzaak is, zodat de juiste behandeling ingezet kan worden.

Veel aandoeningen die kunnen leiden tot pijn onder de oksel(s), zoals gordelroos of een overbelaste spier, zijn vaak tijdelijk van aard en binnen enkele dagen tot weken ben je klachtenvrij. Lymfeklierzwelling neemt af zodra de onderliggende aandoening is verdwenen. Borstkanker kan levensbedreigend zijn en vroegtijdige behandeling is daarbij belangrijk.

Spier- en gewrichtsproblemen

Oorzaken die verband houden met blessures, overbelasting en musculoskeletale aandoeningen:

Spierpijn door overbelasting

De okselstreek is omgeven door een complex netwerk van spieren die bij overmatig gebruik of letsel okselpijn kunnen veroorzaken. Of het nu gaat om sporten, dagelijkse activiteiten of plotselinge bewegingen, de spieren in de borst en armen kunnen door overbelasting pijnklachten ontwikkelen.

Geblesseerde borstspier
De musculus pectoralis major, beter bekend als de grote borstspier, loopt vanaf de borstkas naar de schouder en speelt een cruciale rol bij het bewegen van de arm. Blessures aan deze spier kunnen optreden bij activiteiten zoals gewichtheffen, bankdrukken of intensieve trainingssessies. Bij een blessure kan de pijn uitstralen naar de oksel, samen met symptomen zoals zwelling, een branderig gevoel en blauwe plekken.

Stel je een fanatieke gewichtheffer voor die na een zware bench press ineens een scherpe pijn in de borst voelt en merkt dat hij zijn arm niet meer voor de borst langs kan bewegen zonder pijn. Dit is een klassiek voorbeeld van een gescheurde of overbelaste pectoralis major.

Pijn onder de oksel door volleybal / Bron: Keijj44, PixabayPijn onder de oksel door volleybal / Bron: Keijj44, Pixabay
Spier in de bovenarm
De musculus coracobrachialis, of ravenbek-armspier, bevindt zich aan de voorzijde van de bovenarm en helpt bij het heffen en bewegen van de arm. Deze spier kan geblesseerd raken door repetitieve werpbewegingen, zoals bij tennis, volleybal of honkbal. Wanneer deze spier ontstoken raakt of wordt verstuikt, kan de pijn uitstralen naar de okselstreek.

Denk aan een gepassioneerde honkbalspeler die na een reeks krachtige worpen een stekende pijn voelt die van de bovenarm naar de oksel straalt. Dit kan wijzen op een overbelasting van de coracobrachialis.

Ontsteking van de rotator cuff
De rotator cuff bestaat uit een groep spieren en pezen die de schouder stabiliseren en de arm helpen bewegen. Bij overbelasting, vooral bij repetitieve bewegingen zoals schilderen of het tillen van zware voorwerpen, kunnen deze pezen geïrriteerd raken. Een ontsteking van de rotator cuff kan uitstralen naar de oksel en pijn veroorzaken bij het optillen van de arm of het draaien van de schouder.

Stel je een schilder voor die urenlang boven zijn hoofd werkt en merkt dat hij na verloop van tijd een zeurende pijn voelt die van de schouder naar de oksel loopt.

Spanning van de serratus anterior
De serratus anterior is een spier die langs de zijkant van de borst loopt en helpt bij het optillen van de arm en het stabiliseren van het schouderblad. Bij overbelasting door krachttraining of sportactiviteiten kan deze spier gespannen raken, wat kan leiden tot pijn in de okselstreek.

Denk aan een bokser die na een intensieve trainingssessie een branderig gevoel langs de zijkant van de borst en onder de oksel opmerkt.

Gewrichtsontsteking of artrose in de schouder

Artrose in het schoudergewricht kan pijn in de omliggende gebieden veroorzaken, inclusief de oksel. Dit komt doordat de slijtage van het kraakbeen in het gewricht leidt tot ontstekingen en pijn die kunnen uitstralen. Vooral ouderen en mensen die herhaaldelijk zware gewichten hebben getild, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van artrose in de schouder. Bij patiënten met artrose kan de pijn toenemen bij bewegingen die het schoudergewricht belasten en kan de pijn 's nachts verergeren, wat het slapen moeilijk maakt.

Verstuiking van de schouderbanden

Een verstuiking of verrekking van de ligamenten die het schoudergewricht stabiliseren, kan optreden bij een plotselinge beweging of val. Dit kan leiden tot pijn die zich verspreidt naar de oksel en problemen bij het bewegen van de arm. Denk aan iemand die bij een val zijn arm uitsteekt om zichzelf te beschermen en vervolgens een scherpe pijn voelt die van de schouder naar de oksel loopt.

Pijn aan oksel door letsel

Plexus brachialis letsel

Een van de meest voorkomende oorzaken van okselpijn is een plexus brachialis letsel. De plexus brachialis ontstaat uit vijf zenuwwortels uit het ruggenmerg. Dit gebied kan geblesseerd raken wanneer de schouder omlaag wordt geduwd en het hoofd van die schouder weggetrokken wordt, wat kan voorkomen bij contactsporten of na een val. Daarnaast kunnen problemen met de zenuwen van de arm, of plexus brachialis, zoals beschadiging van een enkele zenuwbaan (neuropathie) of disfunctie, pijn onder oksel veroorzaken.

Schouderdislocatie

Stel je voor: je maakt een verkeerde beweging of vangt een val op en ineens… je schouder schiet uit de kom. Ouch! Een schouderdislocatie is een van die blessures die je niet alleen in je schouder voelt, maar ook pijnlijk kan doorstralen naar je oksel. Dit komt omdat je schouder en oksel zo nauw verbonden zijn dat, wanneer je schouder "wegloopt", je oksel meedoet met de pijn. Elke beweging voelt als een flinke uitdaging, alsof je lichaam je vertelt dat het écht tijd is om even rust te nemen. Gelukkig kan een arts je schouder weer terug op z’n plek zetten, maar de pijn onder je oksel kan nog een tijdje blijven hangen. Een beetje rust, een sling en vooral geduld helpen je weer op de been – en op een dag kijk je terug en denk je: "Dat was een zware tocht, maar ik heb het overleefd!"

Musculoskeletale problemen

Heb je ooit het gevoel gehad dat je spieren en gewrichten een geheime samenzwering tegen je zijn begonnen? Dat kan gebeuren wanneer je te maken hebt met musculoskeletale problemen. Denk aan overbelasting, een slechte lichaamshouding of gewoonweg te enthousiast een zware tas tillen. Pijn onder je oksel kan dan het gevolg zijn, omdat de spieren rond je schouder en arm in één strak, pijnlijk pakket samenwerken. Het voelt misschien alsof de pijn vanuit het niets komt, maar je lichaam geeft je gewoon een subtiele (of minder subtiele) hint dat het tijd is om beter voor jezelf te zorgen. Door simpelweg je houding te verbeteren, regelmatig te stretchen en wat minder druk op je schouders te zetten, kun je die samenzwering in de kiem smoren en je oksels pijnvrij houden!

Degeneratie van bindweefsel

Bindweefsel is als de stille held die alles bij elkaar houdt in je lichaam. Maar naarmate de jaren voorbijgaan, kan dat bindweefsel beginnen te verslappen. Het resultaat? Degeneratie van bindweefsel kan pijn veroorzaken in gebieden zoals je oksels. Wat ooit soepel en sterk was, begint nu een beetje stijf en stram te worden. Je okselstreek, die zo dicht bij je schouder zit, voelt vaak de gevolgen van deze degeneratie. Maar geen paniek! Hoewel je de tijd niet kunt stoppen, kun je wel helpen om je bindweefsel langer gezond te houden. Regelmatige lichaamsbeweging, een uitgebalanceerd dieet en wat liefdevolle zelfzorg kunnen een wereld van verschil maken. Zo blijf je niet alleen flexibel, maar geef je ook die kleine, soms vergeten gebieden zoals je oksels de zorg die ze verdienen!

Huidproblemen en huidirritaties

Deze oorzaken hebben te maken met huidaandoeningen, infecties of irriterende stoffen:

Zweetklierontsteking

De apocriene zweetklieren in de oksel kunnen ontstoken raken. Dit staat bekend als zweetklierontsteking of hidradenitis. Een zweetklierontsteking kan plotseling (acuut) ontstaan met abcesvorming. Het kan echter ook chronisch (aanhoudend) zijn met afwisselend meer en minder klachten. De ontsteking kan beperkt blijven tot een klein gebied of zich langzaam uitbreiden over een groter gebied in de oksel(s).

Littekens onder de oksel door hidradenitis suppurativa / Bron: BRI72783, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)Littekens onder de oksel door hidradenitis suppurativa / Bron: BRI72783, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)

Hidradenitis suppurativa

Huidproblemen kan ook het gevolg zijn van meer ernstige gezondheidsproblemen. Bijvoorbeeld hidradenitis suppurativa, een chronische inflammatoire huidziekte welke wordt gekenmerkt door een terugkerende ontsteking van de haarzakjes en talgklieren. Hidradenitis suppurativa, ook wel acne ectopica of acne inversa genoemd en in het kort HS, kan littekens veroorzaken. Het verloop van de ziekte is zeer variabel. Overgewicht en roken worden in verband gebracht met hevigere symptomen, maar ook mensen die slank zijn en niet roken, kunnen een ernstige vorm krijgen van HS.

Pijn onder de oksel door intertrigo

Smetplekken, smetten of intertrigo is een inflammatoire huidaandoening die is gelokaliseerd in huidplooien, vooral de plooien onder de borsten, in de liezen en tussen de tenen, maar het ook voorkomen onder de oksels. Deze huidontsteking wordt veroorzaakt door wrijving en vocht in de plooien van de huid. Het resulteert in roodheid, pijn, brandend gevoel en het kan een onaangename geur hebben. Secundaire bacteriële infectie of schimmelinfecties kan optreden als het niet behandeld wordt.

Ringworm kan leiden tot jeuk, irritatie en pijn onder de oksel / Bron: ProjectManhattan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Ringworm kan leiden tot jeuk, irritatie en pijn onder de oksel / Bron: ProjectManhattan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Tinea corporis (ringworm)

Tinea corporis of ringworm is een oppervlakkige schimmelziekte van de gladde onbehaarde huid, wat gekarakteriseerd wordt met een ringvormige verschijningsvorm. Aangezien schimmels gedijen in warme, vochtige omgevingen, is de oksel een belangrijk doelwit voor schimmelinfecties. Ringwormuitslag kan pijnlijk zijn en leiden tot ontstoken, jeukende en schurende huid.

Psoriasis

Psoriasis is een auto-immuunziekte met dikke, rode, schilferige plekken die overal op de huid kunnen voorkomen, maar vooral aangetroffen worden op de knieën, ellebogen, hoofdhuid, romp en nagels. Psoriasis kan ook onder de oksels voorkomen. De plekken kunnen zeer vervelend en pijnlijk zijn, vooral bij blootstelling aan wrijving en vocht.

Ingegroeide haarfollikel of ingegroeide haren

Wanneer enkele haarfollikels of haarzakjes geïnfecteerd geraken, is sprake van folliculitis. Vaak ontstaat de ontsteking als gevolg van een infectie met een bacterie, een schimmel, een virus of een gist. Hierbij vormen zich rode, gezwollen bultjes die erg gevoelig zijn bij aanraking. Wanneer nabijgelegen haarzakjes geïnfecteerd raken, ontstaat een pijnlijke ontsteking van het onderliggende weefsel.

Tattoo onder de oksel

Tijdens en na het plaatsen van een tattoo onder de oksel, kan je pijn ervaren. Deze pijn verdwijnt vanzelf nadat de tattoo gezet is. Voor een tattoo in je okselholte moet een vrij hoge pijngrens hebben, aangezien het absoluut pijn doet. De pijngrens is weliswaar afhankelijk van persoon tot persoon, maar het is een feit dat de huid in de okselholte stukken gevoeliger is

Allergenen en irriterende stoffen

Bepaalde deodorants of wasmiddelen kunnen een allergische reactie veroorzaken. Dat kan een uitslag veroorzaken, dat bekend staat als contacteczeem. Deze huidklachten zijn meestal van voorbijgaande aard.

Heb je ooit die ene nieuwe deodorant of dat fancy wasmiddel geprobeerd, en opeens begon je oksel te prikken, branden of jeuken? Dat is je huid die alarm slaat! Allergenen en irriterende stoffen kunnen je oksels het leven zuur maken, vooral in zo’n gevoelig gebied waar de huid dun en kwetsbaar is. Of het nu gaat om parfum, agressieve chemicaliën, of zelfs de wrijving van synthetische kleding, je oksels worden de frontlinie in de strijd tegen irritatie. Roodheid, uitslag, en een branderig gevoel zijn geen vrienden van je oksels. Geef ze wat liefde met milde, parfumvrije producten en zachte, ademende kleding. Want zeg nou zelf, je oksels verdienen toch ook een beetje comfort?

Medicatie (bijwerkingen)

Medicijnen kunnen soms een dubbele agenda hebben. Ja, ze lossen een probleem op, maar voor je het weet, kloppen er nieuwe klachten aan de deur, zoals pijn in je oksel. Medicatie zoals antibiotica of schimmelwerende crèmes kunnen bijwerkingen hebben waar je niet op zit te wachten. Een allergische reactie? Droge huid? Brandende oksels die ineens allesbehalve blij zijn? Dat kan allemaal het resultaat zijn van medicatie die anders werkt dan gehoopt. Als je oksels ineens beginnen te protesteren, is het tijd om met je arts te praten. Misschien is een kleine aanpassing in je medicijn alles wat je nodig hebt om die pijnlijke sensaties onder controle te krijgen. Want wie wil er nou ongemak in hun oksels, terwijl je eigenlijk op weg was naar genezing?

Sporotrichose (schimmelinfectie)

Sporotrichose. Klinkt als iets uit een spannende avonturenfilm, toch? Helaas is deze schimmelinfectie allesbehalve fictie, en kan het je oksels flink te pakken nemen. Je loopt het vaak op tijdens tuinieren, vooral als je in aanraking komt met planten of aarde. Een klein sneetje of wondje, en voor je het weet, zet de schimmel zich vast. Het begint met een onschuldige knobbel, maar al snel verspreidt het zich als een sluipende vijand door je lichaam. Vooral je oksels, zo gevoelig en kwetsbaar, kunnen de volle laag krijgen. Denk aan zwelling, roodheid en pijn die alleen maar erger wordt. Deze schimmelinfectie is er een die je absoluut niet wilt negeren! Met de juiste antischimmelmedicatie kun je het gelukkig weer de kop indrukken, maar tot die tijd? Let goed op je oksels, want ze kunnen je waarschuwen voor deze onverwachte indringer.

Cysten en goedaardige gezwellen

Deze categorie bevat goedaardige gezwellen en cysten die pijn of zwelling kunnen veroorzaken:

Atheroomcyste (talgkliercyste)

Een talgkliercyste kan overal op het lichaam voorkomen waar zich haren bevinden. Hierdoor komen deze vorm van cysten ook veel meer voor bij mannen dan bij vrouwen. Veelvoorkomende plaatsen waar talgkliercysten voorkomen zijn de oksels, rug, schouders en nek.

Lipoom

Een lipoom of vetbult is een onderhuidse lokale ophoping van vet in een cluster van vetcellen. Lipomen vormen zich vaak in het vetweefsel onder de huid en komen het meest voor op de schouders, de borst en de rug, maar kunnen ook elders op het lichaam onder de huid voorkomen.

Gezwollen lymfeklieren onder de oksel door infectie

Okselpijn kan ook veroorzaakt worden door verschillende bacteriële, virale en schimmelinfecties:

Kattenkrabziekte: besmetting vindt plaats via een krab van een kat / Bron: Mydegage/Shutterstock.comKattenkrabziekte: besmetting vindt plaats via een krab van een kat / Bron: Mydegage/Shutterstock.com

Kattenkrabziekte

De lymfeklieren onder de oksel kunnen onder meer opzwellen als gevolg van huidinfecties van de arm of borst of kattenkrabziekte, waarbij je via een kattenkrab besmet wordt met de bacterie Bartonella henselae. Het belangrijkste kenmerk is lymfeklierzwelling.

Andere oorzaken van gewollen okselklieren

Andere oorzaken van gezwollen lymfeklieren zijn onder meer:

Branderige pijn door gordelroos

Gordelroos is een andere huidgerelateerde aandoening die kan leiden tot okselpijn. Gordelroos is een infectie van de huid en zenuwen die veroorzaakt wordt door het varicellazostervirus, welke ook waterpokken veroorzaakt. Gordelroos veroorzaakt een schilferige huiduitslag aan één kant van je lichaam, waarbij jeukende of pijnlijke vlekjes en blaasjes verschijnen. Meestal manifesteert het zich op je rug, borst of onder je armen. Gordelroos kan ook een brandend of tintelend gevoel veroorzaken.Borstontsteking (mastitis)

Okselpijn en de borsten

Borstontsteking

Een borstontsteking of mastitis komt vaak voor onder vrouwen die borstvoeding geven. De symptomen bestaan uit een pijnlijke harde plek in de borst, een rode huid en pijn. Ook kunnen de lymfeklieren in de oksel vergroot zijn.

Borstkanker

In een vroeg stadium is borstkanker meestal pijnloos, maar als je pijn opmerkt of een knobbeltje onder je arm of in je borst, moet je direct medische hulp inschakelen. De oorzaak van de pijn kan een goedaardige aandoening zijn, maar een kwaadaardige tumor moet worden uitgesloten.

Okselpijn tijdens zwangerschap / Bron: Greyerbaby, PixabayOkselpijn tijdens zwangerschap / Bron: Greyerbaby, Pixabay

Okselpijn tijdens zwangerschap

Tijdens de vroege zwangerschap gebeurt er een hoop in je lichaam – en niet alleen in je buik! Veel vrouwen merken al snel dat hun borsten gevoeliger worden, maar wat je misschien niet verwachtte, is die vreemde, zeurende pijn onder je oksels. Dit is geen toeval: je hormonen zijn volop aan het werk, en dat voel je. Okselpijn tijdens de vroege zwangerschap komt vaak voor door de hormonale veranderingen die je lichaam doormaakt om zich klaar te maken voor die magische negen maanden. Net zoals je borsten zich voorbereiden op de toekomst, worden de lymfeklieren en klierweefsel in en rond je oksels ook wat actiever, wat dat ongemakkelijke gevoel kan veroorzaken. Het is alsof je lichaam een klein herinnering geeft: er gebeurt hier iets bijzonders, en zelfs je oksels doen mee aan de verandering!

Menstruatie en premenstrueel syndroom als oorzaak van okselpijn

Okselpijn is een onverwachte klacht die sommige vrouwen ervaren in de dagen voorafgaand aan of tijdens hun menstruatie. Dit heeft alles te maken met de complexe hormonale schommelingen die een vrouw maandelijks doormaakt. Vlak voor de menstruatie kan de hoeveelheid oestrogeen en progesteron in het lichaam fluctueren. Deze hormonen hebben invloed op vochtophoping en weefselgevoeligheid, waardoor spanning en zelfs pijn kunnen ontstaan in het borstgebied en rondom de oksels, waar veel klierweefsel aanwezig is.

Tijdens de tweede helft van de cyclus, de zogenoemde luteale fase, bereiden oestrogeen en progesteron het lichaam voor op een mogelijke zwangerschap. Als er geen bevruchting plaatsvindt, dalen deze hormoonspiegels scherp, wat zorgt voor symptomen die vaak worden samengevat als premenstrueel syndroom (PMS). Veel vrouwen met PMS ervaren pijnlijke of gevoelige borsten, wat zich soms uitbreidt tot een drukkend of branderig gevoel in de oksel. Het borstweefsel en de lymfeklieren in de oksels zijn namelijk nauw met elkaar verbonden en reageren gevoelig op deze hormonale veranderingen.

Hoe hormonale schommelingen van invloed zijn op okselpijn
Oestrogeen en progesteron hebben invloed op de hoeveelheid vocht die het lichaam vasthoudt, wat kan leiden tot lichte zwelling van de lymfeklieren en weefsels rondom de oksels. Dit kan een gevoel van spanning of pijn veroorzaken dat soms als een "brandende" pijn wordt omschreven. Vooral vrouwen die gevoelig zijn voor PMS-klachten rapporteren regelmatig deze vorm van okselpijn. Onderzoeken tonen aan dat ongeveer 60-70% van de vrouwen met PMS ooit last heeft gehad van pijn in het borst- en okselgebied, variërend van licht ongemak tot hevige pijn.

Een voorbeeld: okselpijn tijdens de menstruatiecyclus
Sophie, een vrouw van 32 jaar, merkt elke maand dat haar oksels gevoelig zijn in de dagen voor haar menstruatie. Dit ongemak gaat gepaard met spanning in haar borsten en een lichte zwelling. Wanneer haar menstruatie eenmaal begint, nemen de klachten af, waarschijnlijk doordat de hormoonspiegels weer dalen. Sophie heeft gemerkt dat haar okselpijn het sterkst is op dagen dat ze extra vocht vasthoudt, wat ook zichtbaar is aan een lichte zwelling in haar vingers en enkels. Dit is een typisch voorbeeld van hoe de hormonale cyclus zich fysiek manifesteert bij vrouwen met PMS.

Hoe okselpijn te verlichten bij PMS
Gelukkig kunnen vrouwen zelf enkele stappen ondernemen om deze okselpijn te verlichten. Warme kompressen of massages rondom de oksel kunnen helpen de doorbloeding te verbeteren en spanning te verlichten. Ook kunnen ontspanningstechnieken, zoals diepe ademhaling en stretching, de spier- en weefselspanning in dit gebied verminderen. Bovendien kan het dragen van een goed ondersteunende, comfortabele beha de druk op het weefsel in de borsten en oksels verlichten, wat de pijn draaglijker maakt.

Zonnebloempitten bevatten veel magnesium en vitamine B6 / Bron: Istock.com/susabellZonnebloempitten bevatten veel magnesium en vitamine B6 / Bron: Istock.com/susabell
Interessant weetje
Onderzoek toont aan dat ongeveer 30% van de vrouwen met okselpijn voorafgaand aan de menstruatie ook baat heeft bij magnesium- en vitamine B6-supplementen. Deze supplementen helpen bij het reguleren van vochtbalans en kunnen de pijnintensiteit verminderen.

Okselpijn tijdens de overgang

De overgang is een levensfase waarin het lichaam van een vrouw grote hormonale veranderingen ondergaat, en dit kan allerlei onverwachte symptomen veroorzaken, waaronder okselpijn. Deze pijn in de oksel kan voor sommige vrouwen nieuw zijn en heeft vaak te maken met de schommelende niveaus van oestrogeen en progesteron, de belangrijkste vrouwelijke hormonen die invloed hebben op het weefsel rond de borsten en oksels. Tijdens de overgang wisselt de hormoonproductie sterk, wat directe gevolgen heeft voor het borst- en okselgebied.

Hormonale schommelingen en okselpijn
Tijdens de overgang fluctueert het oestrogeenpeil sterk. Deze hormonale schommelingen beïnvloeden het borstweefsel, dat nauw verbonden is met de oksel. Verhoogde gevoeligheid van het klierweefsel en lymfeklieren kan een drukkend of brandend gevoel in de oksel veroorzaken. Het lichaam houdt soms meer vocht vast in de overgang, wat ook kan leiden tot lichte zwelling in het okselgebied, waardoor de zenuwen daar worden geprikkeld en pijn ontstaat.

Weetje: Naar schatting ervaart 40-50% van de vrouwen in de overgang op enig moment gevoeligheid of pijn in de borststreek, vaak vergezeld van een licht zeurende pijn in de oksels.

Okselpijn en borstsensitiviteit
Okselpijn kan samengaan met borstsensitiviteit, wat vooral opvalt in de periodes waarin het oestrogeenpeil hoog is. De weefsels zwellen op en worden gevoeliger voor druk of aanraking. Dit is te vergelijken met premenstruele pijn, maar bij vrouwen in de overgang kan de pijn langer aanhouden en zelfs zonder voorspelbare patronen voorkomen, omdat de hormoonspiegels zich niet meer cyclisch gedragen. Sommige vrouwen ervaren de pijn als brandend of trekkend, terwijl anderen juist een zeurend gevoel omschrijven.

Voorbeeld: okselpijn bij hormonale veranderingen
Stel je voor: Ellen, 52 jaar, merkt dat haar oksels pijnlijk en gevoelig worden op willekeurige momenten. Soms voelt ze een brandende sensatie of een lichte zwelling. Na wat onderzoek komt ze erachter dat haar hormoonspiegels in de overgang hevig schommelen en dit effect hebben op het lymfatisch weefsel in haar borst- en okselgebied. Omdat haar lichaam vocht vasthoudt, ontstaan er drukplekken die het ongemak verergeren. Met tips van haar huisarts zoals warme kompressen en het aanpassen van haar beha voelt Ellen al snel verbetering en weet ze beter wat te doen als het gevoel weer optreedt.

Wat kun je doen om okselpijn in de overgang te verlichten?
Gelukkig zijn er manieren om okselpijn tijdens de overgang te verlichten. Warme kompressen en zachte massages helpen bij het verbeteren van de doorbloeding, wat de druk op de okselklieren kan verminderen. Ook is het nuttig om ondersteunende, zachte beha’s te dragen zonder beugels, wat de druk op het gevoelige borst- en okselweefsel verlicht. Daarnaast kunnen ontspanningstechnieken zoals meditatie en stretching helpen bij het verminderen van spierspanning, wat indirect verlichting kan bieden.

Sommige vrouwen vinden baat bij supplementen, zoals magnesium of vitamine B6, die kunnen helpen bij het reguleren van vocht en spanning in het lichaam. Een gezonde, gevarieerde voeding met weinig zout kan ook helpen om vochtophoping te verminderen, wat de druk in het okselgebied kan verlichten.

Interessant weetje
Wist je dat vrouwen die aan hormonale therapieën beginnen tijdens de overgang soms minder last hebben van okselpijn? Deze therapieën stabiliseren de hormoonspiegels, wat op lange termijn de pijn in het borst- en okselgebied kan verminderen.

Auto-immuunziekten en systemische aandoeningen

Deze rubriek bevat aandoeningen waarbij je immuunsysteem het eigen lichaam aanvalt:

Diabetes kan zenuwschade veroorzaken en (dus) brandende okselpijn / Bron: Istock.com/Rawpixel LtdDiabetes kan zenuwschade veroorzaken en (dus) brandende okselpijn / Bron: Istock.com/Rawpixel Ltd

Diabetes

Diabetes kan neuropathie of zenuwschade veroorzaken, wat resulteert in brandende pijn in het aangetaste lichaamsdeel. Diabetische neuropathie wordt vaak geassocieerd met onbehandelde, langdurige gevallen van de ziekte.

Lupus

Systemische lupus erythematosus (SLE) is een chronische auto-immuunaandoening, die een ontsteking door het hele lichaam veroorzaakt waaronder de lymfeklieren.

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis (RA) is een auto-immuunziekte waarbij het lichaam zijn eigen gewrichten aanvalt, wat leidt tot ontstekingen en pijn. Hoewel RA meestal de handen, polsen en knieën treft, kunnen ook de schouders en de nabijgelegen gewrichten betrokken raken. Deze ontsteking kan uitstralen naar de okselstreek, omdat de spieren en gewrichten in de buurt van de schouder verbonden zijn met de oksel. Dit kan leiden tot pijn, stijfheid en een branderig gevoel onder de oksel, vooral tijdens bewegingen waarbij je de schouders of armen gebruikt. De constante ontsteking kan ook zwelling van de lymfeklieren in de oksel veroorzaken, wat het ongemak verder verergert.

HIV

HIV tast het immuunsysteem aan en verzwakt het, waardoor het lichaam vatbaarder wordt voor infecties en ontstekingen. Een van de eerste tekenen van een HIV-infectie kan zwelling van de lymfeklieren zijn, ook in de oksels. Dit gebeurt omdat het lichaam probeert te vechten tegen de infectie, wat kan leiden tot pijn en ongemak in de okselstreek. Bovendien kan het verzwakte immuunsysteem ervoor zorgen dat bacteriële of virale infecties, zoals huidinfecties of schimmelinfecties, gemakkelijker de huid rond de oksels binnendringen, wat de pijn verergert.

Vitaminetekorten

Een gebrek aan essentiële vitamines, zoals vitamine, B12 of C, kan het lichaam verzwakken en verschillende klachten veroorzaken, waaronder spier- en gewrichtspijn. Vitaminetekorten kunnen bijdragen aan een verminderd immuunsysteem, wat het lichaam vatbaarder maakt voor infecties, zoals zweetklierontstekingen of schimmelinfecties onder de oksels. Daarnaast kan een tekort aan vitamines leiden tot spierzwakte en -pijn, wat kan uitstralen naar de oksels, vooral als de schouder- en armspieren hierdoor worden getroffen.

Schildklieraandoeningen

De schildklier reguleert veel van de processen in het lichaam, inclusief de stofwisseling en het immuunsysteem. Wanneer de schildklier te traag (hypothyreoïdie) of te snel (hyperthyreoïdie ) werkt, kan dit een brede waaier aan symptomen veroorzaken, waaronder pijn in de oksels. Een trage schildklier kan leiden tot spierpijn en stijfheid, die zich uitstrekt naar het schouder- en okselgebied. Daarnaast kan een overactieve schildklier leiden tot een verzwakt immuunsysteem, waardoor het lichaam gevoeliger is voor infecties en zwelling van de lymfeklieren, wat pijn in de oksels kan veroorzaken.

Lymfeklierkanker en het lymfevatenstelsel / Bron: Blausen Medical Communications, Inc., Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Lymfeklierkanker en het lymfevatenstelsel / Bron: Blausen Medical Communications, Inc., Wikimedia Commons (CC BY-3.0)

Ziekte van Hodgkin (lymfeklierkanker)

Hodgkin-lymfoom is een vorm van kanker die begint in de lymfeklieren, die zich door het hele lichaam bevinden, ook onder de oksels. Gezwollen lymfeklieren zijn vaak een van de eerste symptomen van deze ziekte en kunnen pijn of een onaangenaam gevoel in de oksels veroorzaken. Hoewel de zwelling in eerste instantie pijnloos kan zijn, kunnen de lymfeklieren pijnlijk worden naarmate de ziekte vordert of als de klieren op omliggende structuren drukken. Deze vorm van kanker kan ook algemene symptomen veroorzaken zoals vermoeidheid, nachtzweten en gewichtsverlies, maar pijnlijke gezwollen lymfeklieren onder de oksel zijn vaak een duidelijk teken dat verder onderzoek nodig is.

Pijn onder de oksel door angst en stress

Angst veroorzaakt volgens Calm Clinic, welke is gespecialiseerd in angst, bij een aantal mensen pijn op de borst en okselpijn, wat gepaard kan gaan met trillen, zweten en een verhoogde hartslag (tachycardie). Ook hyperventilatie kan allerlei klachten geven, waaronder okselpijn. Dit geldt ook voor aanhoudende stress.

Pijn onder de oksel na vaccinatie: een veelvoorkomende reactie

Na een vaccinatie kun je soms last krijgen van een pijnlijke plek onder de oksel. Deze pijn wordt meestal veroorzaakt door de reactie van het immuunsysteem, dat hard aan het werk gaat om antilichamen aan te maken en je lichaam voor te bereiden om ziekteverwekkers buiten de deur te houden. De lymfeklieren in de oksel, die als een soort "verdedigingsposten" fungeren, kunnen hierdoor opzwellen en gevoelig worden. Dit is een normale reactie die aantoont dat het vaccin zijn werk doet.

Okselpijn na vaccinatie / Bron: Production Perig/Shutterstock.comOkselpijn na vaccinatie / Bron: Production Perig/Shutterstock.com
Waarom doet het pijn onder de oksel?
De lymfeklieren onder de oksel zijn een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem. Wanneer het lichaam reageert op de stoffen in het vaccin, sturen de lymfeklieren witte bloedcellen en andere immuuncellen naar de prikplek om te controleren op indringers. Deze activiteit kan de klieren tijdelijk doen zwellen, wat een zeurende, soms zelfs stekende pijn onder de oksel kan veroorzaken. Meestal houdt de pijn enkele dagen aan en verdwijnt deze vanzelf.

Wist je dat? Bij sommige vaccins, zoals het COVID-19-vaccin, rapporteerde bijna 10-15% van de mensen lichte zwelling of pijn onder de oksel aan de kant van de injectie.

Hoe kun je de pijn verlichten?
Om de pijn te verlichten, kun je een warm kompres op de oksel leggen of de plek zachtjes masseren om de doorbloeding te bevorderen. Probeer zware fysieke inspanningen en strakzittende kleding te vermijden, want die kunnen de druk op de lymfeklieren verhogen en het ongemak verergeren. Een simpele paracetamol kan ook helpen om de pijn wat te verzachten, maar meestal is dit niet nodig.

Wanneer medisch advies inwinnen?
Als de zwelling of pijn na enkele dagen niet vermindert, of als de oksel rood en warm aanvoelt, kan het verstandig zijn om een arts te raadplegen. Deze symptomen kunnen wijzen op een infectie of een andere complicatie, maar gelukkig is dit zeldzaam. Voor de meeste mensen is de pijn onder de oksel na een vaccinatie onschuldig en een teken dat het immuunsysteem effectief reageert.

Pijn onder de oksel na een vaccinatie is dus een normaal verschijnsel dat meestal binnen enkele dagen verdwijnt. Door het even rust te gunnen en zachtjes te verzorgen, gaat je lichaam soepel over tot het opbouwen van immuniteit!

Mechanische irritaties en externe druk

Deze oorzaken houden verband met externe factoren die de oksel irriteren of onder druk zetten:

Okselkruk

Een onderarmkruk wordt vooral gebruikt bij een acuut probleem dat van korte duur is. In andere gevallen wordt vaak geopteerd door een okselkruk. Deze is zeer stabiel en verlaagt de druk op je polsen en handen. Een nadeel van een okselkruk is dat je tijdens het stappen een grotere druk voelt op je schouder en in de zenuwvlecht van je oksel; dit kan pijnklachten geven.

BH

Als je beha onder je oksels of bij je borsten schuurt en irritatatie en pijn veroorzaakt, dan kan dit aan twee dingen liggen. Dit kan komen door de BH, vanwege scherpere randjes of omdat deze te klein is, of doordat je huid heel gevoelig is.

Irritatie en lymfeklierzwelling na het scheren van de oksel / Bron: Loginovworkshop/Shutterstock.comIrritatie en lymfeklierzwelling na het scheren van de oksel / Bron: Loginovworkshop/Shutterstock.com

Huidirritatie door scheren

Het scheren van de oksels kan de bovenste laag van de huid beschadigen, wat leidt tot microtrauma’s, zoals kleine sneetjes of schaafwondjes. Dit veroorzaakt ontstekingen, roodheid en pijn, vooral als de huid gevoelig is of droog is tijdens het scheren. Deze mechanische irritatie kan leiden tot brandende pijn en een gevoelige huid.

Ingegroeide haren
Na het scheren kunnen de haartjes onder de huid vast komen te zitten, vooral als ze schuin worden afgesneden of als de haarfollikel verstopt raakt. Dit kan leiden tot ingegroeide haren, die pijnlijk kunnen aanvoelen en soms ontstoken raken, wat leidt tot bultjes of abcessen in de oksel.

Wrijving
Na het scheren is de huid in de oksel dunner en gevoeliger voor wrijving, vooral door kleding of beweging van de arm. Deze constante mechanische wrijving kan leiden tot verdere irritatie, pijn en zelfs het ontstaan van uitslag of huidinfecties.

Gebruik van botte scheermesjes
Gebruik van een bot scheermesje kan meer druk vereisen bij het scheren, wat de kans op sneetjes en huidirritatie vergroot. Dit leidt tot een hogere kans op mechanische schade aan de huid en verhoogt het risico op okselpijn.

Andere oorzaken van pijn onder de oksel

Deze categorie bevat oorzaken die niet specifiek in andere rubrieken passen:

Maagzuur

Reflux waarbij maagzuur terugstroomt naar de slokdarm, kan scherpe pijn op de borst of achter het borstbeen veroorzaken die uitstraalt naar de oksel.

Perifeer arterieel vaatlijden (PAD)

PAD is een vernauwing van de kleine slagaders in de armen en benen, waarbij minder zuurstofrijk bloed de spieren en het weefsel van de ledematen bereiken. Spieren die te weinig zuurstof krijgen doen pijn. Als je PAD hebt in een of beide armen, kan dat pijn in je oksel geven.

Wanneer de huisarts inschakelen?

Sommige symptomen kúnnen duiden op een meer ernstige aandoening waarbij zo snel mogelijk medisch moet worden ingegrepen. Alarmsymptomen zijn onder meer:
  • Gezwollen lymfeklieren die langer dan 1 of 2 weken duren zonder een bekende oorzaak;
  • Extreem pijnlijk okselgebied of pijnlijke lymfeklieren;
  • Zwelling van meerdere lymfeklieren in het lichaam, zoals in de lies en hals;
  • Koorts en nachtzweten;
  • Aanwezigheid van harde knobbeltjes in de oksel of lymfeklieren;
  • Moeilijk ademen en moeite met slikken;
  • Onverklaarbaar gewichtsverlies;
  • Obstipatie of veranderde darmbewegingen;
  • Onverklaarbare ernstige of aanhoudende moeheid.

Bloedafname voor onderzoek / Bron: Istock.com/anna1311Bloedafname voor onderzoek / Bron: Istock.com/anna1311

Onderzoek en diagnose

De arts zal allerlei vragen stellen over je klachten en hij zal ook willen weten wanneer de okselpijn begon. Hij zal daarna lichamelijk onderzoek verrichten en je keel, oren en huid onderzoeken. Bij vermoeden van een lymfeklierstoornis of borstkanker, kan bloedonderzoek zinvol zijn, evenals een weefselbiopsie van een lymfeklier of, indien aanwezig, een knobbeltje. Soms is beeldvormend onderzoek nodig.

Behandeling van okselpijn

Spierpijn

Spierpijn gaat meestal over door het toepassen van relatieve rust gedurende een aantal dagen; dus we blijven bewegen, anders worden de spieren stijf. Koelen kan in principe toegepast worden bij elke verstuiking, kneuzing, of scheuring, behalve bij zichtbaar bloed of een botbreuk.

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin SulmanParacetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin Sulman

Huidaandoeningen

Gordelroos gaat meestal vanzelf over. Tegen de pijn kun je zo nodig paracetamol gebruiken. Soms worden virusremmers voorgeschreven. Hidradenitis suppurativa wordt behandeld met antibiotica. Als de aandoening niet reageert op medicijnen, kan een operatie nodig zijn. Smetplekken kunnen worden verzorgd door het aanbrengen van een verzorgende, indrogende zalf zoals zinkolie of zinkzalf. Gist- en schimmelinfecties worden behandeld met een antischimmelmiddel en een bacteriële infectie wordt bestreden met een lokaal antibioticum. Psoriasis kan meestal goed worden behandeld met een smeerseltje.

Gezwollen lymfeklieren

Behandeling van gezwollen lymfeklieren, is afhankelijk van de oorzaak. Bij een bacteriële infectie kan antibiotica nodig zijn, terwijl een virale infectie gewoonlijk vanzelf weggaat. Als de pijn een symptoom is van borstkanker, bestaat de behandeling uit een operatie om de tumor of aangetaste lymfeklieren te verwijderen, en chemotherapie of bestraling.

Zelfzorg okselpijn

Enkele maatregelen die kunnen helpen om okselpijn te verlichten of te voorkomen zijn:
  • Gebruik ijskompressen om spierpijn te verminderen.
  • Anti-inflammatoire medicijnen, waaronder ibuprofen, kunnen helpen om ontsteking en bijbehorende pijn te verminderen.
  • Massage van de okselregio bevordert de bloedsomloop en kan zwelling verminderen.
  • Gebruik van een warm kompres kan helpen om zwelling en pijn van lymfeklieren te verlichten.
  • Houd de oksel schoon om infectie te voorkomen.
  • Overmatige blootstelling aan heet water of warm weer voorkomt transpiratie. Zweten is namelijk niet goed bij geïrriteerde en pijnlijke oksels, omdat schimmels en bacteriën hierbij goed gedijen.
  • Persoonlijke spullen (zoals handdoek en scheergerei) niet delen om bacteriële infecties te voorkomen.
  • Kortdurende lauwe baden en douches nemen in plaats van warme baden.
  • Vet en kruidig voedsel vermijden.
  • Vette crèmes gebruiken om een extreme droge huid tegen te gaan.
  • Voldoende rust nemen bij een infectie of ziekte
  • Draag losse en luchtige kleding, bij voorkeur van katoen of linnen.
  • Oksels bij voorkeur niet scheren, aangezien dit verdere irritatie kan veroorzaken.

Prognose van pijn onder de oksels: Hoe zit het met jouw herstel?

Pijn onder de oksel(s) – het is zo’n ongemakkelijke kwaal die je dagelijkse routine flink kan verstoren. Of het nu gaat om een scherpe steek, een doffe zeur, of een branderig gevoel, één ding is zeker: je wilt dat het weggaat! Maar hoe ziet het herstelproces eruit? Het goede nieuws is dat de prognose van okselpijn meestal positief is, maar dat hangt natuurlijk wel af van de onderliggende oorzaak. Laten we eens bekijken wat je kunt verwachten.

Onschuldige oorzaken: Bliksemsnel herstel
Laten we beginnen met de meest voorkomende – en gelukkig onschuldige – oorzaken van okselpijn. Denk aan spierpijn na een intensieve workout, huidirritatie door scheren, of een lichte zwelling van de lymfeklieren door een verkoudheid. Het mooie van deze oorzaken? Ze gaan vaak vanzelf over. Spierpijn verdwijnt doorgaans binnen enkele dagen tot een week, en huidirritatie trekt weg zodra je je huid wat rust geeft. Zelfs gezwollen lymfeklieren als reactie op een infectie kunnen na een paar weken weer tot rust komen.

  • De prognose: Geweldig! Als je even gas terugneemt, je oksel laat ademen (ja, dat betekent even niet scheren en geen strakke kleding dragen) en je huid goed verzorgt, is de kans groot dat de pijn snel wegebt. Binnen enkele dagen tot weken ben je vaak weer helemaal de oude.

Zweetklierontstekingen en schimmelinfecties: Behandelbaar, maar geduld betrachten
Soms zijn de boosdoeners van okselpijn iets hardnekkiger, zoals een zweetklierontsteking (hidradenitis suppurativa) of een schimmelinfectie. Deze aandoeningen kunnen wat langer aanhouden en vereisen meestal een gerichte behandeling, zoals antibiotica, antischimmelcrèmes, of medicatie. Maar geen paniek – met de juiste aanpak is er hoop op verbetering.

  • De prognose: Goed, maar je hebt wat geduld nodig. De pijn en ongemak kunnen met de juiste behandeling verminderen, maar het kan weken tot maanden duren voordat je helemaal van de klachten af bent. Houd er rekening mee dat aandoeningen zoals hidradenitis suppurativa chronisch kunnen zijn en in periodes kunnen terugkeren. Het draait dan om het onder controle houden van de symptomen en het voorkomen van nieuwe opvlammingen.

Lymfeklierzwelling door infecties: Afwachten met een happy end
Is die okselpijn het gevolg van opgezwollen lymfeklieren door een verkoudheid of een griepje? Dan is de prognose over het algemeen positief. Je lymfeklieren zijn hard aan het werk om die infectie te bestrijden, en dat kan zorgen voor wat gevoeligheid of pijn onder de oksels. Zodra je lichaam de indringer onder controle heeft, trekken de lymfeklieren zich weer terug naar hun normale formaat.

  • De prognose: Helemaal top! Je lichaam doet zijn werk, en je hoeft alleen maar wat rust te nemen en goed voor jezelf te zorgen. Binnen enkele weken verdwijnen de zwelling en de pijn meestal vanzelf. Dus pak die kop thee, trek je warme sokken aan, en gun jezelf wat extra TLC (Tender Loving Care).

Serieuze oorzaken: Het juiste pad naar herstel uitstippelen
Soms kan pijn onder de oksels een signaal zijn van iets ernstigers, zoals borstkanker of lymfoom. Hoewel dit gelukkig minder vaak voorkomt, is het cruciaal om alert te zijn en bij twijfel altijd je huisarts te raadplegen. De prognose bij deze oorzaken hangt af van een vroege diagnose en een passend behandelplan. Het goede nieuws? De vooruitgang in behandelingen is enorm, met succesvolle opties zoals chemotherapie, bestraling, of zelfs operaties.

  • De prognose: Optimistisch, afhankelijk van een snelle diagnose en de juiste behandeling. Bij vroege ontdekking is de kans op herstel vaak een stuk gunstiger. Hier geldt: wees lief voor jezelf en zoek hulp als je het niet vertrouwt. Met goede medische zorg is er veel mogelijk, en je hebt alle kans om weer op de weg naar herstel te komen.

Chronische aandoeningen: Klachten onder controle houden
Als de pijn te maken heeft met een chronische aandoening zoals hidradenitis suppurativa of een auto-immuunziekte, dan is volledig genezen soms niet mogelijk. Maar, en hier komt de goede kant: het is absoluut mogelijk om met de juiste zorg en leefstijl de symptomen onder controle te houden. Denk aan medicatie, aanpassingen in je dagelijkse routine, en speciale huidverzorging.

  • De prognose: Het draait om balans en management. Ja, de pijn kan terugkomen, en ja, het vraagt om aanpassingen. Maar met tijd, aandacht, en een behandelplan dat bij jou past, kun je de kwaliteit van je leven flink verbeteren. Zie het als een samenwerking met je lichaam om de ups en downs in goede banen te leiden.

Complicaties

Okselpijn mag dan klein beginnen – een zeurende irritatie of een stekende pijn – maar als je niet oplet, kan het veel meer worden dan alleen een ongemak. Het begint misschien als een lichte spierpijn na een work-out of een geïrriteerde huid na het scheren, maar soms sluimert er iets onder de oppervlakte. Wat als die pijn niet verdwijnt? Of erger nog, wat als het leidt tot grotere complicaties?

Gezwollen lymfeklieren
Wat begint als een onschuldige pijn kan uiteindelijk leiden tot gezwollen lymfeklieren onder de oksel. Deze lymfeklieren zijn je body's waakhonden, die infecties of ziektes signaleren. Als de pijn aanhoudt, kan het zijn dat je lymfeklieren overuren draaien, wat niet alleen voor meer pijn zorgt, maar ook kan wijzen op iets ernstigers, zoals een infectie of zelfs een tumor.

Beperkte beweging
Als de pijn zich blijft ophopen, kan het een groot obstakel worden in je dagelijkse leven. De spieren en zenuwen rond je oksel zijn nauw verbonden met je armen en schouders. Langdurige pijn kan ervoor zorgen dat je bewegingen beperkt worden, waardoor simpele dingen zoals je jas aantrekken of boodschappen dragen een marteling worden. Niet echt wat je nodig hebt tijdens een drukke dag, toch?

Chronische infecties en ontstekingen
Wat als die aanvankelijke irritatie verandert in een blijvende ontsteking, zoals hidradenitis suppurativa? Dit kan leiden tot terugkerende infecties en abcessen, die zowel pijnlijk als ontsierend zijn. Daarnaast kunnen schimmelinfecties of huidirritaties, zoals intertrigo, chronisch worden als ze niet worden behandeld, wat de pijn verergert en zelfs littekens kan achterlaten.

Verminderde kwaliteit van leven
We onderschatten vaak hoeveel invloed pijn op onze mentale gezondheid kan hebben. Aanhoudende okselpijn kan niet alleen fysieke beperkingen opleggen, maar kan ook zorgen voor stress en angst. Het gevoel dat er iets mis is zonder duidelijke oorzaak kan je constant bezighouden, wat je energieniveau, slaapkwaliteit en algehele welzijn aantast. Je wordt gevangen in een vicieuze cirkel van zorgen en ongemak.

Onderliggende ziekten
In zeldzame gevallen kan aanhoudende okselpijn een teken zijn van iets veel ernstigers, zoals borstkanker of een andere vorm van kanker. Wat begon als een kleine pijn kan uiteindelijk leiden tot een ontdekking die levensveranderend is. Het is cruciaal om op tijd in te grijpen, zodat je lichaam je geen grotere waarschuwingen hoeft te geven.

Een abces is een onderhuidse ophoping van pus / Bron: Blausen, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Een abces is een onderhuidse ophoping van pus / Bron: Blausen, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
Abces en bacteriëmie
Okselpijn kan soms onschuldig lijken, maar als een infectie de overhand krijgt, kan die pijn zich ontwikkelen tot iets veel ernstigers. Twee complicaties die je absoluut niet wilt negeren? Abcessen en bacteriëmie. Dit zijn de momenten waarop je lichaam schreeuwt om hulp en het tijd is om echt actie te ondernemen!

Wat begon als een kleine, pijnlijke zwelling kan zich al snel ontwikkelen tot een Een abces – een met pus gevulde, ontstoken plek die behoorlijk vervelend is. Denk aan een rode, warme bult die steeds groter en pijnlijker wordt. Een abces onder je oksel voelt alsof er een echte slag om ruimte wordt gevoerd, en dat betekent maar één ding: je lichaam probeert keihard de infectie te bestrijden. Maar zonder de juiste medische zorg kan dit snel uit de hand lopen. Het abces kan verder zwellen en zelfs openbarsten, wat je comfort én je plannen voor de dag behoorlijk kan verstoren.

Het wordt pas echt spannend als de infectie vanuit je oksel in je bloed terechtkomt. Dit noemen we bacteriëmie, en het is het moment waarop je lichaam een noodsein uitstuurt. De bacteriën die eerst lokaal zaten, hebben nu de kans om zich via je bloedbaan door het hele lichaam te verspreiden. En dat betekent: koorts, koude rillingen, en een snel gevoel van malaise. Wat eerst een vervelende okselpijn was, kan in een oogwenk veranderen in een ernstige situatie. Als je niet op tijd ingrijpt, kan bacteriëmie zelfs leiden tot sepsis – een levensbedreigende infectie die het hele lichaam beïnvloedt.

Die ogenschijnlijk onschuldige pijn onder je oksel – veroorzaakt door een ontstoken zweetklier, een ingegroeide haar of zelfs hidradenitis suppurativa – kan zich snel uitbreiden naar diepere lagen van je huid. Wanneer de infectie niet goed wordt aangepakt, kunnen bacteriën zich verder verspreiden, resulterend in een abces onder je oksel of zelfs bacteriëmie. Het is alsof je lichaam je een laatste waarschuwing geeft: "Tijd om in te grijpen voordat het te laat is."

Preventie

Okselpijn kan je behoorlijk uit het veld slaan, maar gelukkig zijn er talloze manieren om het te voorkomen. Van goede hygiëne tot het verzorgen van je huid en spieren, preventie begint bij de kleine dagelijkse gewoonten. Of je nu te maken hebt met irritaties, infecties of overbelasting, hier zijn enkele preventieve tips om je oksel(s) gezond en gelukkig te houden!

Hygiëne

  • Was dagelijks met zachte producten: Kies voor milde, niet-irriterende zeep en was je oksels elke dag om zweet en bacteriën te verwijderen. Een frisse start houdt infecties en irritaties op afstand.
  • Droog grondig af: Zorg dat je oksels goed droog zijn na het douchen om schimmelinfecties en huidirritaties te voorkomen. Denk eraan: een vochtige omgeving is een paradijs voor bacteriën en schimmels!

Huidirritatie voorkomen

  • Gebruik milde deodorant: Vermijd producten met alcohol of agressieve chemicaliën die je gevoelige okselhuid kunnen uitdrogen of irriteren. Zoek naar een milde, verzorgende deodorant die je fris houdt zonder bijwerkingen.
  • Kies ademende kleding: Natuurlijke, ademende stoffen zoals katoen zorgen ervoor dat je oksels kunnen ademen en helpen om zweet effectief af te voeren. Dit voorkomt wrijving, wat kan leiden tot irritaties en ingegroeide haartjes.
  • Scheer met zachtheid: Gebruik een scherp, schoon scheermes en een hydraterende scheercrème of gel om de huid te beschermen. Dit vermindert de kans op irritaties en ingegroeide haren – en dat betekent minder pijn en ongemak!

Goede lichaamshouding en beweging

  • Vermijd overbelasting: Overmatig gebruik van je schouder- en armspieren kan leiden tot okselpijn door spierverrekking of ontstekingen. Zorg ervoor dat je altijd een goede lichaamshouding hebt, vooral tijdens fysieke inspanningen.
  • Stretch en warm op: Voordat je begint met sporten of zware fysieke activiteiten, is het essentieel om goed op te warmen en te stretchen. Dit voorkomt spierblessures en houdt je oksels en schouders pijnvrij.

Voorkom Infecties

  • Let op signalen van infectie: Merk je roodheid, zwelling of warmte in je oksel, of voel je pijn? Dit kunnen vroege tekenen zijn van een infectie zoals een abces of ontstoken lymfeklieren. Negeer deze signalen niet – raadpleeg tijdig een arts.
  • Versterk je immuunsysteem: Een sterk immuunsysteem kan infecties helpen voorkomen. Zorg voor voldoende slaap, eet gezonde, gevarieerde voeding en blijf fysiek actief om je weerstand hoog te houden. Hoe sterker je lichaam, hoe beter het in staat is om infecties te bestrijden.

Lymfeklieren gezond houden

  • Luister naar je lichaam: Vermoeidheid en stress kunnen je immuunsysteem verzwakken en je lymfeklieren gevoeliger maken voor ontstekingen. Neem de tijd om te ontspannen en zorg voor een gezonde balans tussen werk en rust. Een ontspannen lichaam is minder vatbaar voor pijn en ongemakken.

Blessures voorkomen

  • Voorkom schouder- en armblessures: Voor activiteiten die je schouders en armen belasten, zoals sporten, is het belangrijk om altijd op te warmen en te stretchen. Een paar minuten rekken en strekken kan al veel ellende voorkomen, van verrekte spieren tot langdurige pijn in het okselgebied.

Let op je voeding: Houd ontstekingen onder controle

  • Gezond en ontstekingsremmend eten: Voeding speelt een belangrijke rol in je algehele gezondheid, ook in het voorkomen van okselpijn. Eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten en omega-3 vetzuren, zoals groenten, fruit, vette vis, en noten. Deze helpen ontstekingen te verminderen, waardoor je minder snel last krijgt van zwellingen of pijnlijke lymfeklieren.
  • Drink voldoende water: Blijf gehydrateerd! Voldoende water drinken helpt je lichaam om afvalstoffen af te voeren en vermindert het risico op infecties, wat essentieel is om okselpijn te voorkomen.

Houd je stressniveau binnen de perken

  • Ontspan regelmatig: Stress kan indirect okselpijn veroorzaken door je immuunsysteem te verzwakken. Maak tijd voor ontspanning en activiteiten die je stressniveau verlagen, zoals ademhalingsoefeningen, een goed boek lezen of wandelen. Minder stress betekent minder kans op lymfeklierproblemen en spierpijn.
  • Slaap goed: Een goede nachtrust helpt je lichaam te herstellen en voorkomt dat je spieren overbelast raken. Slechte slaap kan leiden tot vermoeidheid en verhoogde spierspanning, wat zich kan uiten in okselpijn.

Voorkom infecties en ontstekingen

  • Gebruik antibacteriële zeep na het scheren: Na het scheren kunnen bacteriën makkelijker de huid binnendringen. Gebruik een antibacteriële zeep om het risico op infecties te verminderen.
  • Pas op met hete wax en chemische ontharingsmiddelen: Als je je oksels liever met wax behandelt of chemische ontharingsmiddelen gebruikt, zorg er dan voor dat je de producten op de juiste manier gebruikt. Hete wax of agressieve middelen kunnen brandwonden of huidirritatie veroorzaken, wat kan leiden tot ontstekingen of ingegroeide haren.

Lichaamsbeweging en fitheid: Sterke spieren, gezonde oksels

  • Regelmatige krachttraining: Oefeningen die je schouder- en armspieren versterken, zoals gewichtheffen of push-ups, kunnen helpen om overbelasting te voorkomen. Sterke spieren ondersteunen je lichaam beter tijdens dagelijkse activiteiten, waardoor de kans op spiergerelateerde okselpijn afneemt.
  • Zorg voor goede ergonomie: Let op je houding tijdens het werken, vooral als je lange tijd zit of werkt met een computer. Een slechte houding kan leiden tot spanning in je schouders en oksels, wat pijn veroorzaakt. Zorg voor een ergonomische werkplek en stretch regelmatig gedurende de dag.

Luister naar je lichaam: Grijp snel in bij ongemakken

  • Raadpleeg tijdig een arts bij aanhoudende klachten: Okselpijn kan soms een symptoom zijn van een onderliggende aandoening. Als je pijn niet snel verdwijnt of gepaard gaat met andere symptomen zoals koorts, zwellingen of ernstige irritatie, raadpleeg dan een arts. Vroege interventie kan complicaties voorkomen.

Let op persoonlijke verzorgingsproducten

  • Test nieuwe producten altijd eerst: Probeer nieuwe deodoranten, crèmes of scheerproducten altijd op een klein stukje huid voordat je ze in je oksels gebruikt. Zo voorkom je allergische reacties en irritaties.
  • Kies voor hypoallergene producten: Als je een gevoelige huid hebt, kies dan voor hypoallergene deodoranten en huidverzorgingsproducten die speciaal zijn ontwikkeld om irritatie te minimaliseren.

Lees verder

© 2017 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Knobbeltje in de oksel: vragen bij okselbultje of verdikkingKnobbeltje in de oksel: vragen bij okselbultje of verdikkingHet voelen van een knobbeltje in de oksel of onder de arm is vaak even schrikken. Bij het zien van een huidknobbeltje de…
Zwelling of knobbel in de okselZwelling of knobbel in de okselDe oksels behoren niet bobbelig of onregelmatig aan te voelen. Soms is er een knobbel of zwelling voelbaar. Je kunt deze…
Pijnlijke borsten: is dat borstkanker?Pijnlijke borsten: is dat borstkanker?Pijnlijke borsten komen redelijk vaak voor bij vrouwen. Dit wordt ook wel mastopathie genoemd. Sommige vrouwen hebben er…
Bult achter oor, in hals of knobbeltje in nek, lies of okselBult achter oor, in hals of knobbeltje in nek, lies of okselIk heb een bult achter mijn oor, in mijn hals of ik heb een (al dan niet pijnlijk) knobbeltje in mijn nek, lies of oksel…

Clusterhoofdpijn: Plotse, eenzijdige en pijnlijke hoofdpijnClusterhoofdpijn: Plotse, eenzijdige en pijnlijke hoofdpijnEén van de meest pijnlijke aandoeningen die bij mensen bekend is en die vaak als pijnlijker wordt ervaren dan een bevall…
Ziekte van Hashimoto: Verminderde schildklierfunctieZiekte van Hashimoto: Verminderde schildklierfunctieDe schildklier bevindt zich aan de voorkant van de hals, net onder de adamsappel. Bij de ziekte van Hashimoto ontstaat e…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: aijiro/Shutterstock.com
  • Calm Clinic. Can Anxiety Cause Armpit Pains, Aches, and Unusual Amounts of Sweating? http://www.calmclinic.com/anxiety/signs/armpit-pains-aches-sweating (ingezien op 6-6-2017)
  • De Standaard. Hip, maar pijnlijk: een tattoo in je okselholte. http://www.standaard.be/cnt/dmf20170621_02934585 (ingezien op 20-8-2017)
  • Diakonessenhuis. Zweetklierontsteking. https://www.diakonessenhuis.nl/aandoeningen/zweetklierontsteking (ingezien op 18-9-2022)
  • Federatie Medisch Specialisten. Hidradenitis suppurativa (HS). https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/hidradenitis_suppurativa_hs/startpagina_-_hidradenitis_suppurativa_hs.html (ingezien op 26-3-2023)
  • Healcure.org. Underarm Pain Causes – Left, Right, Breast, & Sharp Shooting Pain under Armpit. http://www.healcure.org/armpit/armpit-pain/underarm-pain-causes-left-right-breast-sharp-shooting-pain-under-armpit/ (ingezien op 20-8-2017)
  • HPV. Een pijnlijke ontsteking onder je oksel die niet weg gaat. https://hidradenitis.nl/heb-ik-hs/wat-merk-ik/ontsteking-oksel/ (ingezien op 23-8-2024)
  • http://www.newhealthadvisor.com/Pain-Under-Right-Armpit.html
  • http://www.doctorshealthpress.com/pain-articles/armpit-pain
  • http://www.enkivillage.com/armpit-pain.html
  • http://www.fitsociety.nl/fitness/borstblessure/
  • http://www.healthline.com/health/armpit-pain#Causes2
  • https://www.thuisarts.nl/gordelroos/ik-heb-gordelroos
  • Kanker.nl.Pijn onder oksel. https://www.kanker.nl/hulp-en-ondersteuning/stel-je-vraag-aan-een-professional/borstkanker/pijn-onder-oksel (ingezien op 17-9-2024)
  • Martin Sulman. Abces onder de oksel: oorzaken en symptomen van okselabces. https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/195650-abces-onder-de-oksel-oorzaken-en-symptomen-van-okselabces.html (ingezien op 18-9-2024)
  • Martin Sulman. Mens & gezondheid. https://mens-en-gezondheid.nl/ (ingezien op 17-9-2024)
  • Martin Sulman. Okselpijn en keelpijn: oorzaken, behandeling en kruiden. https://mens-en-gezondheid.nl/home/symptomen/okselpijn-en-keelpijn-oorzaken-en-behandeling/ (ingezien op 30-9-2024)
  • Mayo Clinic. Hidradenitis suppurativa. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hidradenitis-suppurativa/symptoms-causes/syc-20352306 (ingezien op 26-3-2023)
  • Medical News Today. Armpit pain: Common causes and treatments. http://www.medicalnewstoday.com/articles/317736.php (ingezien op 6-6-2017)
  • Menselijk lichaam. Medische termen en afkortingen: F. https://www.menselijklichaam.nl/medische-termen-en-afkortingen/medische-termen-en-afkortingen-f/ (ingezien op 22-5-2023)
  • Thuiszorgwinkel.be. Stappen met krukken. https://www.thuiszorgwinkel.be/nl/blogitem/stappen-met-krukken (ingezien op 20-8-2017)
  • Afbeelding bron 1: Offstocker/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: Clker Free Vector Images, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Henry Vandyke Carter, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 4: Africa Studio/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 5: Samuel Freire da Silva, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Afbeelding bron 6: Keijj44, Pixabay
  • Afbeelding bron 7: BRI72783, Wikimedia Commons (CC BY-SA-4.0)
  • Afbeelding bron 8: ProjectManhattan, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 9: Mydegage/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 10: Greyerbaby, Pixabay
  • Afbeelding bron 11: Istock.com/susabell
  • Afbeelding bron 12: Istock.com/Rawpixel Ltd
  • Afbeelding bron 13: Blausen Medical Communications, Inc., Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
  • Afbeelding bron 14: Production Perig/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 15: Loginovworkshop/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 16: Istock.com/anna1311
  • Afbeelding bron 17: Martin Sulman
  • Afbeelding bron 18: Blausen, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 04-11-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 39
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.