Groene ontlasting: Oorzaken van groene stoelgangskleur

De gebruikelijke bruine kleur van de feces (stoelgang) varieert van lichtbruin tot donkerbruin. Deze kleur is een combinatie van dode rode bloedcellen en afvalproducten van de bacteriën in de darmen. De gal in de darmen heeft meestal een geelachtig groene kleur. Bacteriën voegen de resterende kleurtint toe. Ze zijn niet alleen verantwoordelijk voor de kleur van de ontlasting, maar spelen ook een rol bij het opnemen van voedingsstoffen uit de voeding. Af en toe kan de stoelgang groen van kleur zijn, wat vaak te wijten is aan een verandering in de voedingsgewoonten. Groene ontlasting kan echter ook wijzen op een medisch probleem.

• Epidemiologie van groene ontlastingskleur
• Oorzaken van poep die groen kleurt
• Aambeien
• Alcohol
• Anale kloven
• Bloedingen in de darm
• Diverticulitis
• Gal en groene ontlasting
• Galblaasaandoeningen
• Hyperthyreoïdie
• Infecties
• Maag- en darmklachten
• Meconium
• Medicijnen
• Medische behandelingen
• Pre-menstrueel syndroom (PMS)
• Tumoren
• Voeding, supplementen
• Zwangerschap
• Risicofactoren van groene ontlastingskleur
• Geassocieerde symptomen
• Alarmsymptomen
• Bezoek aan een arts
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose van groene poepkleur
• Complicaties van groengekleurde ontlasting
• Preventie van groene stoelgangskleur

Epidemiologie van groene ontlastingskleur

Er zijn geen specifieke epidemiologische gegevens over groene ontlasting als op zichzelf staande aandoening. De oorzaken van groene ontlasting zijn vaak gerelateerd aan voedings- en spijsverteringsfactoren, en zijn gewoonlijk tijdelijk en niet epidemisch. Het is wel nuttig om te weten dat groene ontlasting soms voorkomt in gevallen van infecties of gastro-intestinale aandoeningen, maar deze zijn meestal niet wijdverspreid als epidemiologische uitbraken.

Oorzaken van poep die groen kleurt

Aambeien

Aambeien zijn gezwollen aderen in het rectale gebied die pijn en ongemak kunnen veroorzaken, soms gepaard met rectale bloedingen. Hoewel aambeien zelf meestal geen groene ontlasting veroorzaken, kunnen ze indirect bijdragen aan veranderingen in de ontlastingskleur door de invloed van andere factoren of door het gebruik van bepaalde medicaties voor verlichting van symptomen. Het gebruik van laxeermiddelen om constipatie te verlichten kan bijvoorbeeld de ontlasting beïnvloeden.

Alcohol

Het consumeren van grote hoeveelheden alcohol kan leiden tot een groene ontlasting. Alcohol kan een laxerend effect hebben, waardoor voedsel sneller door de darmen beweegt en de tijd die nodig is voor de afbraak van gal verkort wordt.

Anale kloven

Anale kloven zijn kleine scheurtjes in het weefsel rond de anus, vaak ontstaan door obstipatie of het passeren van harde ontlasting. Ook bij chronische diarree of een inflammatoire darmaandoening (ontstekingsaandoening van de darm) kunnen anale kloven ontstaan. Helderrood bloed in de ontlasting en een groene ontlastingskleur zijn hierbij mogelijk.

Bloedingen in de darm

Bloedingen in de darm kunnen de kleur van de ontlasting beïnvloeden. Als bloed in de darmen aanwezig is, kan dit mengen met de gal of de ontlasting, wat mogelijk een groene tint kan veroorzaken. De aanwezigheid van bloed kan de kleur van de ontlasting veranderen en duidt vaak op een onderliggend probleem in het spijsverteringskanaal.

Diverticulitis

Diverticulitis is een ontsteking van de divertikels, kleine uitstulpingen in de wand van de dikke darm. Deze aandoening kan leiden tot een veranderde ontlastingskleur, vooral als ontsteking en diarree optreden. De ontlasting kan groen kleuren door een versnelde passage door de darmen als gevolg van de ontsteking en de effecten van diverticulitis op de darmflora.

Gal en groene ontlasting

Gal is een vloeistof die in de lever wordt geproduceerd en in de galblaas wordt opgeslagen. Deze vloeistof heeft van nature een groengele kleur. Wanneer gal zich mengt met het voedsel dat we eten, helpt het bij de afbraak van vetten. Dit proces kan ervoor zorgen dat meer vet in de dunne darm wordt opgenomen. Het lichaam breekt gal af zodat het als afval kan worden uitgescheiden. Normaal gesproken beweegt de gal door de darmen. Bij diarree of maagkrampen kan de gal echter niet snel genoeg worden afgebroken, waardoor de ontlasting een groene kleur krijgt door de aanwezige galzouten.

Galblaasaandoeningen

Galblaasaandoeningen, zoals galstenen of ontsteking van de galblaas, kunnen de normale galstroom verstoren. Deze verstoring kan de afbraak en absorptie van vetten beïnvloeden, wat resulteert in een verhoogde aanwezigheid van onverwerkte galzouten in de ontlasting. Dit kan leiden tot een groene ontlastingskleur doordat de gal niet effectief wordt afgebroken.

Hyperthyreoïdie

Hyperthyreoïdie, of een overactieve schildklier, versnelt het metabolisme en kan de snelheid van de voedselpassage door het spijsverteringskanaal verhogen. Hierdoor kan de gal niet voldoende worden afgebroken voordat deze de darmen verlaat, wat leidt tot een groene ontlasting. Dit gebeurt doordat de verhoogde schildklieractiviteit de spijsvertering en de darmtransit versnelt.

Infecties

Infecties door bacteriën, virussen en parasieten kunnen ook leiden tot groene ontlasting. De bacteriële infectie reizigersdiarree (acute diarree en koorts bij reizigers), salmonella (salmonellose), het norovirus en de parasitaire infectie giardia (giardiasis) zijn enkele bekende veroorzakers van voedselvergiftiging. Deze infecties veroorzaken vaak andere symptomen, zoals maagpijn en diarree. De ontlasting beweegt bij deze aandoeningen sneller door het spijsverteringskanaal, wat leidt tot een groene kleur. De meeste infecties verdwijnen zonder medische behandeling, maar soms is medicamenteuze behandeling noodzakelijk.

Maag- en darmklachten

Bij de ziekte van Crohn of andere maag- en darmziekten stroomt de gal te snel door de darmen, wat kan leiden tot groene ontlasting. Bij de ziekte van Crohn, een chronische darmziekte, ontstaan ontstekingen in het spijsverteringskanaal. Coeliakie, een aandoening waarbij de patiënt gevoelig is voor gluten, veroorzaakt verschillende maag- en darmstoornissen, zoals winderigheid, een opgeblazen gevoel, diarree en maagpijn. Coeliakie gaat vaak gepaard met groene diarree of groene ontlasting. Andere mogelijke maag- en darmgerelateerde oorzaken van groene ontlasting zijn het prikkelbare darm syndroom, lactose-intolerantie (symptomen bij het consumeren van melk en zuivelproducten) en colitis ulcerosa.

Meconium

Meconium is de eerste ontlasting die een baby uitscheidt. Dit is normaal gesproken donkergroen, plakkerig en ruikt niet. Meconium bevat geen bacteriën en bestaat voornamelijk uit materialen die de baby in de baarmoeder heeft ingeslikt, zoals dode huidcellen, haar, slijm, vruchtwater en water. Na enkele dagen verdwijnt de groene stoelgangskleur en verandert de ontlasting in bruin of geel.

Medicijnen

Antibiotica
Een recente antibioticakuur voor de behandeling van een ernstige infectie kan grote delen van de normale darmbacteriën doden. Dit vermindert het aantal bruingekleurde bacteriën in de lagere darm. Probiotica, zoals yoghurt of kombucha, kunnen helpen de balans in de darmflora te herstellen.

Andere medicatie
Verschillende andere medicijnen en supplementen kunnen ook pigmenten afbreken, wat leidt tot groene ontlasting. Voorbeelden hiervan zijn:

• het overmatig gebruik van laxeermiddelen (geneesmiddelen voor obstipatie)
• ijzersupplementen
• indomethacine (Tivorbex), een niet-steroïde anti-inflammatoir geneesmiddel (NSAID) dat door artsen wordt ingezet voor het verminderen van pijn
• medroxyprogesterone (Depo-Provera), een anticonceptiemiddel

Medische behandelingen

Een verkleuring van de ontlasting kan optreden na een grote medische ingreep, zoals een beenmergtransplantatie. Als het lichaam het transplantaat afstoot, kan de graft-versus-hostziekte ontstaan, wat leidt tot ernstige maag- en darmklachten zoals diarree en bijgevolg een groene ontlastingskleur.

Pre-menstrueel syndroom (PMS)

Tijdens het pre-menstrueel syndroom (PMS) kunnen hormonale veranderingen invloed hebben op het spijsverteringsstelsel. Deze veranderingen kunnen leiden tot diarree of andere spijsverteringsproblemen, wat op zijn beurt de kleur van de ontlasting kan veranderen naar groen. De invloed van hormonen op de darmfunctie kan de snelheid van de voedselpassage beïnvloeden, wat resulteert in een groene ontlasting.

Tumoren

Tumoren in het spijsverteringskanaal kunnen de normale werking van de darmen verstoren. Deze verstoringen kunnen de galstroom of de darmbewegingen beïnvloeden, wat kan leiden tot veranderingen in de ontlastingskleur. Groene ontlasting kan optreden als gevolg van een versnelde passage door de darmen of door een verstoring in de normale galafbraak door tumoren.

Voeding, supplementen

Een verandering in de ontlastingskleur kan normaal zijn na het eten van bepaalde voedingsmiddelen. Groene ontlasting kan worden veroorzaakt door het eten van groene bladgroenten zoals andijvie, boerenkool, rucola, waterkers, spinazie en broccoli, of door het consumeren van producten met groene kleurstof, zoals glazuur op cakes, ijslolly's en drankjes. In groene bladgroenten bevindt zich chlorofyl, de groene bladkleurstof, die de ontlasting groen kleurt. Het is echter niet noodzakelijk om producten met groene kleurstoffen te consumeren om groene stoelgang te ervaren; paarse, blauwe en zwarte kleurstoffen kunnen ook groene feces veroorzaken. Sommige mensen zijn ook gevoelig voor anijsolie (anijs). Als iemand groene ontlasting heeft zonder andere klachten, kan dit wellicht het gevolg zijn van de consumptie van bepaalde voedingsmiddelen.

Zwangerschap

Tijdens de zwangerschap komt groene ontlasting regelmatig voor. Dit kan worden veroorzaakt door bepaalde vitaminen en supplementen die een zwangere vrouw gebruikt. In het derde trimester kan voedsel sneller door de darmen bewegen, wat kan resulteren in een groene ontlastingskleur.

Risicofactoren van groene ontlastingskleur

Voeding
Het eten van grote hoeveelheden groene groenten of voedingsmiddelen met groene kleurstoffen verhoogt de kans op groene ontlasting. Dit is vaak tijdelijk en niet gevaarlijk.

Spijsverteringsproblemen
Mensen met spijsverteringsproblemen zoals diarree, ontstekingsziekten van de darm, of galblaasaandoeningen hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van groene ontlasting.

Infecties
Infecties zoals gastro-enteritis kunnen de kans op groene ontlasting verhogen, vooral als ze gepaard gaan met diarree en versneld transport van voedsel door het spijsverteringsstelsel.

Geassocieerde symptomen

Buikpijn
Bij spijsverteringsproblemen of infecties die groene ontlasting veroorzaken, kunnen buikpijn en krampen optreden.

Diarree
Groene ontlasting gaat vaak samen met diarree, vooral bij infecties of gastro-intestinale stoornissen.

Misselijkheid
In geval van infecties of galblaasproblemen kan misselijkheid gepaard gaan met groene ontlasting.

Alarmsymptomen

Bloederige ontlasting
Als groene ontlasting gepaard gaat met bloed of slijm, kan dit wijzen op een ernstiger probleem zoals een ontstekingsaandoening of een infectie die medische aandacht vereist.

Aanhoudende symptomen
Wanneer groene ontlasting aanhoudt, vooral in combinatie met andere symptomen zoals gewichtsverlies, koorts, of langdurige buikpijn, moet een arts worden geraadpleegd om ernstige aandoeningen uit te sluiten.

Ernstige buikpijn
Ernstige buikpijn samen met groene ontlasting kan wijzen op een acute aandoening zoals een galblaasprobleem of een ernstige infectie die onmiddellijke medische aandacht vereist.

Bezoek aan een arts

Als iemand meer dan drie dagen achtereen diarree heeft, is het raadzaam om een arts te raadplegen. Langdurige, onbehandelde diarree kan leiden tot uitdroging (dehydratie) en een slechte voedingsstatus. Chronische groene ontlasting die gepaard gaat met ernstigere symptomen, zoals maagklachten, bloed in de ontlasting of misselijkheid, is eveneens een alarmteken. De arts zal vragen naar medicatiegebruik, voeding en andere medische aandoeningen om de oorzaak van de groene ontlasting te bepalen. Vaak worden aanvullende laboratoriumonderzoeken en beeldvormende onderzoeken uitgevoerd om de exacte oorzaak vast te stellen en de eventuele schade aan het getroffen lichaamsdeel te evalueren. Op basis van de onderzoeksresultaten kan de arts een geschikte behandeling voorstellen.

Diagnose en onderzoeken

Medisch consult
Een arts zal eerst de medische geschiedenis en symptomen evalueren. Vragen over voeding, recente ziektegeschiedenis en eventuele andere symptomen zijn belangrijk voor de diagnose.

Laboratoriumtesten
Indien nodig kunnen laboratoriumtesten zoals fecale analyses, bloedonderzoek en tests op specifieke infecties worden uitgevoerd om de oorzaak van de groene ontlasting te achterhalen.

Beeldvorming
In sommige gevallen kan beeldvorming, zoals een echografie van de galblaas of een endoscopie, nodig zijn om de onderliggende oorzaak te identificeren.

Behandeling

Voedingsveranderingen
Als groene ontlasting wordt veroorzaakt door voeding, kunnen aanpassingen in de voeding meestal het probleem oplossen. Het vermijden van groene kleurstoffen en voedsel met een hoge hoeveelheid groene pigmenten kan effectief zijn.

Behandeling van spijsverteringsproblemen
Bij aandoeningen zoals diarree of infecties kan het nodig zijn om medicatie of andere behandelingen te volgen om de oorzaak te behandelen en de symptomen te verlichten.

Behandeling van infecties
Als de groene ontlasting wordt veroorzaakt door een infectie, zal de behandeling gericht zijn op het bestrijden van de infectie met de juiste medicatie of therapie.

Prognose van groene poepkleur

Goede prognose bij voedingsgerelateerde oorzaken
Als groene ontlasting het gevolg is van voedingsaanpassingen, is de prognose meestal goed en verdwijnen de symptomen zodra de voeding wordt aangepast.

Variabele prognose bij spijsverteringsproblemen
De prognose voor groene ontlasting door spijsverteringsproblemen hangt af van de onderliggende oorzaak en hoe goed deze wordt behandeld. In veel gevallen verbeteren de symptomen met de juiste behandeling.

Afhankelijk van de behandeling bij infecties
De prognose bij groene ontlasting door infecties hangt af van de ernst van de infectie en de effectiviteit van de behandeling. Met de juiste medicatie en zorg kan een volledige genezing worden verwacht.

Complicaties van groengekleurde ontlasting

Langdurige spijsverteringsproblemen
Als groene ontlasting wordt veroorzaakt door een aandoening die niet adequaat wordt behandeld, kunnen er langdurige spijsverteringsproblemen ontstaan, zoals chronische diarree of pijn.

Ernstige infecties
Onbehandelde infecties die groene ontlasting veroorzaken, kunnen leiden tot ernstige complicaties zoals uitdroging of systemische infecties.

Preventie van groene stoelgangskleur

Gezonde voeding
Het handhaven van een evenwichtige voeding met beperkte inname van groene kleurstoffen kan helpen om groene ontlasting te voorkomen.

Juiste spijsverteringszorg
Regelmatige medische controles en het beheersen van spijsverteringsproblemen kunnen helpen bij het voorkomen van aandoeningen die groene ontlasting veroorzaken.

Vroege behandeling van infecties
Snel handelen bij symptomen van infecties kan helpen bij het voorkomen van complicaties die kunnen leiden tot groene ontlasting en andere problemen.

Lees verder

• Kleigekleurde ontlasting (witte of bleke stoelgang)
• Gele ontlasting: Oorzaken van stoelgang met gele kleur
• Oranje ontlasting: Oorzaken van oranjegekleurde stoelgang
• Ontlastingsonderzoek: Onderzoek van stoelgangsmonster
• Zwarte ontlasting: Oorzaken van teerachtige stoelgang