Zwarte ontlasting: Oorzaken van teerachtige stoelgang

Zwarte ontlasting: Oorzaken van teerachtige stoelgang Bloed in de ontlasting is mogelijk afkomstig van alle gebieden van het spijsverteringskanaal komen, namelijk van de mond tot de anus. Een zwarte of teerachtige ontlasting met een vieze geur (melena) is een teken van een probleem of bloeding in het bovenste deel van het spijsverteringskanaal. Meestal ligt een maagzweer aan de basis van melena, maar ook andere aandoeningen zijn gekoppeld aan de zwarte poep. Daarnaast zijn enkele omgevingsfactoren zoals ijzersupplementen en bepaalde voedingsmiddelen gekoppeld aan de stoelgang met de teerachtige kleur.

Oorzaken van melena

De kleur van het bloed in de ontlasting geeft informatie over de bron van de bloeding. Bij een zwarte of teerachtige ontlasting is er een bloeding in het bovenste deel van het spijsverteringsstelsel zoals de slokdarm, de maag of het eerste deel van de dunne darm aanwezig. Het bloed is donkerder van kleur omdat het op zijn weg door het maagdarmkanaal wordt verteerd. Bij een rode ontlasting (rectale bloeding) kampt de patiënt met een bloeding uit het onderste gedeelte van het maagdarmkanaal (rectum en anus).

Risicofactoren en stoelgang die zwart van kleur is

Aandoeningen

Enkele aandoeningen verhogen de kans op het krijgen van melana:

Dikkedarmpoliepen
Poliepen zijn kleine gezwelletjes die in de dikke darm ontstaan. Darmpoliepen zijn goedaardig maar af en toe monden ze uit in kanker (dikkedarmkanker). Door de poliepen komt mogelijk bloed in de stoelgang terecht, waardoor de poep een zwart en teerachtig uiterlijk krijgt.

Maagontsteking
Gastritis is de ontsteking van de maagwand. Deze ontsteking is het resultaat van te veel alcohol drinken, te veel gekruid voedsel eten, roken, een bacteriële infectie of het langdurig gebruik van NSAID's. Gastritis ontwikkelt zich mogelijk ook na een operatie of een trauma, of het is soms geassocieerd met reeds bestaande medische aandoeningen. Vaak voorkomende tekenen van een maagontsteking zijn misselijkheid of braken, een opgeblazen gevoel in de maag, een verlies van eetlust en milde buikpijn.

Maagzweer
Een maagzweer is een type zweer op de binnenkant van de maag dat mogelijk bloedingen veroorzaakt en dan resulteert in melena. Maagzweren zijn meestal niet het resultaat van stress of pittig eten (hoewel deze een reeds bestaande maagzweer mogelijk verergeren). Ze zijn meestal het gevolg van een infectie met de bacterie Helicobacter pylori (H. pylori). Vermoeidheid, misselijkheid, een verlies van eetlust, matige buikpijn, buikkrampen en maagkrampen zijn enkele veel voorkomende symptomen van een maagzweer. Meestal schrijft de arts antibiotica voor om de infectie te elimineren, en soms ook een zuurverlagend middel. Een andere oorzaak van een maagzweer is het langdurig gebruik van NSAID's (niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen).

Mallory-Weiss scheur
Bij een Mallory-Weiss scheur ontstaat een scheur in het slijmvlies dat de slokdarm en de maag verbindt. Als deze scheur gaat bloeden, resulteert dit in melena. Deze aandoening is vrij zeldzaam is het gevolg van explosief braken, zwaar hoesten of epileptische aanvallen.

Slokdarmvarices
Slokdarmvarices (slokdarmspataderen) zijn verwijde aderen in de wand van de onderkant van de slokdarm of de bovenkant van de maag. Wanneer deze aderen scheuren, veroorzaken ze bloedingen, waardoor bloed in de ontlasting of in het braaksel verschijnt. Slokdarmvarices zijn een ernstige complicatie van portale hypertensie (hoge bloeddruk) veroorzaakt door levercirrose.

Een zwarte en teerachtige stoelgang is mogelijk eveneens het gevolg van enkele aandoeningen:
  • abnormale bloedvaten
  • een afgesneden bloedvoorziening naar een deel van de darmen
  • een trauma of een vreemd lichaam
  • kanker: slokdarmkanker, maagkanker, kanker van de twaalfvingerige darm of kanker van de ampulla

Omgevingsfactoren

Medicatie
Het nemen van ijzerpillen, actieve kool of bismuth-medicijnen zoals Pepto-Bismol, leidt soms ook tot teerachtige poep.

Voeding
De inname van voedingsmiddelen die donkerblauw, zwart of groen zijn, resulteert eveneens in een zwarte ontlasting. Dit geldt bijvoorbeeld voor zwarte drop, rode wijn, bloedworst en bosbessen.

Geassocieerde symptomen bij zwarte poep

Vaak gaan andere symptomen gepaard met de teerachtige poep zoals:

Diagnose en onderzoeken

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
De arts neemt een medische geschiedenis af en voert een lichamelijk onderzoek uit. Het onderzoek richt zich op de buik. Mogelijk stelt de arts vragen inzake het medicatiegebruik, de voeding, het inslikken van bepaalde voorwerpen, bijkomende symptomen, de start van de zwarte poep enzovoort.

Diagnostisch onderzoek
Verdere onderzoeken zijn nodig zoals:

Behandeling van teerachtige ontlasting

Wanneer de ontlasting zwart of teerachtig van kleur is en dit is wellicht te wijten aan voeding, dan behoeft dit geen behandeling. De arts schrijft mogelijk andere medicijnen voor wanneer de zwarte ontlastingskleur het gevolg is van medicatiegebruik. Verder behandelt de arts de onderliggende oorzaak van de teerachtige poep. Bij ernstige bloedingen die overmatig bloedverlies en een bloeddrukdaling veroorzaken, is chirurgie of een ziekenhuisopname vereist.

Lees verder

© 2018 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Zwarte ontlasting: oorzaken kleverige en teerachtige poepZwarte ontlasting: oorzaken kleverige en teerachtige poepZwarte ontlasting komt voor bij zowel kinderen als volwassenen. Er zijn veel mogelijke oorzaken dat je ontlasting of poe…
Problemen stoelgang: zwarte, rode en groene ontlasting/poepProblemen stoelgang: zwarte, rode en groene ontlasting/poepLast van zwarte ontlasting, rode poep of groene ontlasting al dan niet met verstopping of andere klachten? Wat kan het z…
Zwarte poep, teerachtige keutel door inwendige bloedingHet hebben van diep zwarte teerachtige ontlasting, kan door een inwendige bloeding komen. Zeker als het acuut heftig voo…
Plakkerige poep: Oorzaken van kleverige ontlastingPlakkerige poep: Oorzaken van kleverige ontlastingDe meest ideale ontlasting is vergelijkbaar met een banaan: een zachte consistentie, een ronde vorm en een glad oppervla…

Antibioticaresistentie: Geen werking meer van antibioticaAntibioticaresistentie: Geen werking meer van antibioticaAntibiotica werken door bacteriën te doden of te voorkomen dat de bacteriën gaan groeien. Het verkeerd gebruik van antib…
Natte verdrinking: Vloeistof in longen met constant hoestenNatte verdrinking: Vloeistof in longen met constant hoestenNatte verdrinking is een vorm van verdrinking waarbij de symptomen tot 48 na blootstelling aan het water tot stand komen…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Onsemeliot, Openclipart
  • Geraadpleegd op 5 mei 2019:
  • What to know about black stool, https://www.medicalnewstoday.com/articles/325109.php
  • Geraadpleegd op 30 oktober 2018:
  • Black or terry stools, https://medlineplus.gov/ency/article/003130.htm
  • Bloody or tarry stools, https://www.nicklauschildrens.org/health-information-library/symptoms/bloody-or-tarry-stools
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • What Are the Causes of Black Stool?, https://www.verywellhealth.com/causes-of-black-stool-1941711
  • Why Is My Stool Black? 8 Causes of Black Stool Symptoms, https://www.buoyhealth.com/symptoms-a-z/black-stool/
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 18-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.