Zwarte poep, teerachtige keutel door inwendige bloeding

Het hebben van diep zwarte teerachtige ontlasting, kan door een inwendige bloeding komen. Zeker als het acuut heftig voorkomt of aanhoudend van toepassing is, dan is medische controle noodzakelijk. Er kunnen namelijk enkele ernstige en ingrijpende aandoeningen of ziekten aan ten grondslag liggen. Waardoor wordt melena veroorzaakt, hoe verschilt het met hematochezia en waarom heeft men dan zwarte poep?

Melena: zwarte poep

• Hematochezia v.s. melena
• Wel of geen heftige bloeding?
• Shocktoestand
• Veel ijzer eten
• Waardoor komt de bloeding?
• Wat te doen bij zwarte poep?

Hematochezia v.s. melena

Normaal heeft de ontlasting een bruine kleur en wordt veroorzaakt door toegevoegd bilirubine. Dit is een overblijfsel van afgebroken hemoglobine voorkomend uit rode bloedlichaampjes. Het wordt via de lever aan gal toegevoegd, zodat het na de maag aan het te verteren voedsel wordt toegevoegd. Indien er echter sprake is van teerachtige zwarte ontlasting dan is er een ander bestanddeel toegevoegd. Het gaat dan om vers bloed dat via een inwendige bloeding aan de ontlasting wordt afgestaan. Daarbij kan de bloeding in het gehele traject van de dunne tot de dikke darm van toepassing zijn. Het toegevoegde bloed zal door het kapot gaan van de bloedcellen snel zwart worden. Het hebben van dik bloed bij de stoelgang wordt hematochezia genoemd, terwijl zwarte poep melena betreft.

Wel of geen heftige bloeding?

Indien de ontlasting compleet zwart is gekleurd en houdt het dagen aan, dan is er zeker sprake van een aanhoudende bloeding. Het kan over de gehele linie van de darm voordoen. Naarmate het dicht bij het rectum van toepassing is, zal het hematochezia betreffen in plaats van melena. Komt de bloeding in de dunne darm voor dan duurt het langer voordat het via de ontlasting naar buiten komt. De kleur zal daarmee zwarter zijn. Uiteraard is de kleur en viscositeit van de keutel dan afhankelijk van hoe snel het door de darmen wordt geleid. Er wordt verondersteld dat de ontlasting compleet zwart van kleur is, indien er minimaal één deciliter bloed aan de ontlasting is toegevoegd. Dit gaat door tot de bloeding spontaan stopt door inwendig wondherstel. Soms gaat de bloeding echter in hevigheid door en dient er chirurgisch te worden ingegrepen. Uiteraard dient de achterliggende veroorzaker snel te worden geïdentificeerd.

Shocktoestand

Heftige inwendige bloedingen kunnen dermate veel bloedverlies opleveren, dat er ernstige bloedonderdruk ontstaat. Dit betekent dat er onvoldoende zuurstofrijk bloed naar alle delen van het lichaam wordt gepompt. Het zorgt ervoor dat de persoon duizelig wordt, een lichthoofdig gevoel heeft en soms in shock terechtkomt. Iedere vorm van shock geeft aan dat men lichamelijk in een kritische situatie zit. Shock gecombineerd met zwarte ontlasting dient altijd direct te worden onderzocht en behandeld. Veel inwendig bloedverlies kan namelijk potentieel tot het overlijden leiden.

Veel ijzer eten

Sommige voedselsoorten bevatten veel ijzerdeeltjes. Het wordt heemijzer genoemd en is van belang bij de koppeling van zuurstof en koolstofdioxide aan hemoglobine. Het zit voornamelijk in runder- en varkensvlees. Overmatig veel heemijzer eten kan ertoe leiden dat de ontlasting er eveneens zwart uitziet. Dit is zeker het geval als men onverhoopt zware metalen binnenkrijgt zoals bismut. In dat geval is er dus geen sprake van een inwendige bloeding, maar kan er soms sprake zijn van metaalvergiftiging. In alle andere gevallen moet men de situatie goed in de gaten houden, omdat het wel om een bloeding kan gaan.

Waardoor komt de bloeding?

Er zijn meerdere redenen, ziekten en aandoeningen, waardoor het kan voordoen. Des te hoger het in de verteringswegen voordoet des te eerder heeft men kans op bloedbraken. De afvoer van het bloed kan daarnaast normaal via de darmen gaan, waardoor de ontlasting verkleurt. Het kan worden veroorzaakt door zoal de volgende inwendige aandoeningen of ziekten.

Maagzweer

Door overactiviteit van maagzuur kan een gaatje in de maagwand worden gebrand. Het kan komen door stress, spanningen gecombineerd met ongezond eten of overmatige alcoholinname. Het maagslijm raakt geïrriteerd, waarna een zweer ontstaat. Die zweer kan een fistel naar achterliggend weefsel veroorzaken, waardoor de zweer continu bloedt. Het bloed wordt vervolgens afgevoerd via de darmen. Het kan daarbij ook inhouden, dat het bloed wordt overgegeven.

Syndroom van Zollinger-Ellison

Indien maagzuur geregeld in overmatige hoeveelheid in de darmen terechtkomt, kan het dunne-darmslijmvlies worden aangetast. Dit leidt plaatselijk tot poliepen, welke kunnen gaan bloeden. Daarnaast kan het aanleiding zijn voor de vorming van kleine tumoren.

Chronische darmontsteking

Een andere vorm van fistel- of zweervorming betreft de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Bij Colitis Ulcerosa kan men over de gehele lengte van de darmen en slokdarm ontstekingen krijgen. Het geeft zweren welke kunnen bloeden. In het geval van de ziekte van Crohn wordt het darmwandweefsel dieper aangetast, waardoor fistels naar de buikholte worden veroorzaakt. Beide ziekten kunnen heftige bloedingen geven.

Lynch syndroom

Door toedoen van genetisch overerfbare DNA afwijkingen kunnen in de dikke darm poliepen tot ontwikkeling komen. Deze kunnen verder groeien tot dikkedarmkanker. Het gaat gepaard met ernstig gewichtsverlies, nachtzweten, heftige buikpijn en kans op heftige inwendige bloedingen. Zijn er binnen de familie gevallen bekend van deze ziekte dan dient men erop te worden gescreend. Tijdig ingrijpen kan erger vermijden.

Leverziekten

Naast voorgaande ziekten aan de verteringswegen kan een bloeding ook door verschillende leverziekten worden veroorzaakt. Denk aan levercirrose na langdurig alcoholmisbruik. De lever vormt een grote opslagplaats voor bloed en ijzerdeeltjes. Indien een deel van de lever is aangetast kan het minder goed bloed vasthouden. De kans bestaat dat bloed via de galwegen aan de ontlasting wordt toegevoegd.

Geneesmiddelen

Sommige geneesmiddelen kunnen heftige reacties veroorzaken. Denk aan bloedverdunners (anti-trombocytmedicatie), heparine en andere medicijnen. Neemt u medicatie in dan is het altijd van belang om de bijsluiter goed te lezen. Treft u na gebruik van medicatie vers bloed in de ontlasting of zwarte poep aan, raadpleeg dan de behandelend arts.

Wat te doen bij zwarte poep?

Eet u veel vlees, dan kan het zijn dat de keutel een zeer donkere kleur heeft. Het kan eveneens door veel rode wijn drinken komen. In andere gevallen kan het door een inwendige bloeding komen. Het hebben van bloed in de ontlasting komt bij veel mensen geregeld voor. Ook omdat het bijvoorbeeld door aambeien wordt veroorzaakt. Komt het geregeld met veel vers bloed of juist als teerachtige ontlasting naar buiten dan moet men opletten. Van voorgaande aandoeningen en ziekten zijn er meerdere vrij ernstig. Heftige inwendige bloedingen kunnen potentieel tot shock, coma en de dood leiden. Komt melena acuut, heftig of aanhoudend voor, dan is een medische controle noodzakelijk of dienen de hulpdiensten te worden ingeschakeld. Indien de diagnose snel wordt gesteld, kan mogelijk per direct de veroorzaker worden behandeld. Laat u daartoe verder informeren door de darm-maag-leverarts.

Lees verder

• Bloed in mijn poep: redenen voor bloederige ontlasting
• Ontlasting in verschillende kleurvariaties
• Waterige ontlasting, diarree, buikgriep: de veroorzakers!
• Verstopte darmen, pijn, harde keutel: hoe kom je ervan af?
• Poepen lukt niet, maar ik moet wel! Wat kan ik doen?