Pancreas divisum: Tweedeling van alvleesklier

Pancreas divisum: Tweedeling van alvleesklier De alvleesklier is een lang, plat orgaan dat zich tussen de maag en de wervelkolom bevindt. Dit orgaan helpt bij de spijsvertering van voedsel. Pancreas divisum is een aangeboren afwijking waarbij een patiënt een tweedelige pancreas (alvleesklier) heeft, elk met een eigen afvoergang. Deze afwijking brengt in veruit de meeste gevallen geen symptomen of complicaties met zich mee. Soms ontwikkelt de patiënt chronische buikpijn, al dan niet als onderdeel van een alvleesklierontsteking. Diverse behandelingen zijn beschikbaar voor het behandelen van deze aangeboren alvleesklieraandoening.

Epidemiologie van aangeboren afwijking

Pancreas divisum komt vaak voor. De afwijking is namelijk aanwezig bij 4% tot 10% van de bevolking. De Aziatische bevolking is minder vaak aangetast.

Oorzaken van pancreas divisum

Pancreas divisum is de meest voorkomende aangeboren afwijking van het pancreas. De oorzaak van dit defect is anno oktober 2020 onbekend. Wanneer een baby zich ontwikkelt in de baarmoeder, komen twee afzonderlijke weefselstukken samen voor het vormen van het pancreas. Elk onderdeel heeft een afvoergang. Wanneer de delen samenkomen, vormt zich de ductus pancreaticus. Alle verteringssappen (enzymen) en vocht dat geproduceerd is door de alvleesklier, stroomt normaal gezien door deze afvoergang. Als de afvoergangen niet versmelten terwijl de baby zich in de baarmoeder ontwikkelt, resulteert dit in een ‘deling’ van het pancreas, een zogenaamde tweedeling. De vloeistoffen uit de twee delen van de alvleesklier stromen dan naar afzonderlijke delen van het bovenste gedeelte van de dunne darm (twaalfvingerige darm).

Symptomen: Soms chronische buikpijn

Bij de meeste patiënten gaat pancreas divisum onopgemerkt voorbij, en ontstaan geen problemen. Indien een verstopping tot stand komt in het pancreaskanaal, treedt een zwelling en weefselbeschadiging op, hetgeen resulteert in plotse (acute) of chronische pancreatitis (alvleesklierontsteking). Chronische buikpijn is hiervan een kenmerk, al komt dit symptoom soms ook voor zonder dat sprake is van pancreatitis. Braken en misselijkheid zijn andere mogelijk optredende klachten.

Diagnose en onderzoeken

Diagnostisch onderzoek

De arts voert mogelijk een endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie: beeldvorming van de galwegen en het afvoerkanaal van de alvleesklier (ERCP) uit. Een MRI-scan of MRCP-scan zijn echter de gouden standaard voor het diagnosticeren van pancreas divisum. MRCP staat voor ‘MR-cholangiopancreaticografie’. Dit betreft een magnetische resonantie (MR)-onderzoek van de galblaas, de gal- en pancreasgangen.

Differentiële diagnose

Bij symptomatische patiënten bootsten de tekenen volgende aandoeningen na:

Behandeling van tweedeling van alvleesklier

Een behandeling is niet altijd vereist bij deze afwijking, en zeker niet wanneer de patiënt geen symptomen ervaart. Bij symptomatische patiënten die bijvoorbeeld lijden aan recidiverende pancreatitis, zijn diverse behandelingsopties mogelijk:
  • niet-operatieve behandeling: pancreasenzymsupplementen
  • minor papillectomie
  • minor papilla stent
  • ballondilatatie van elke bijbehorende strictuur (chirurgisch verwijden van de vernauwing)

Prognose

De meeste patiënten met een pancreas divisum blijven asymptomatisch. Bijgevolg zijn de vooruitzichten voor deze patiënten uitstekend. Patiënten met symptomen van pancreatitis hebben dezelfde prognose als gewone patiënten met pancreatitis. Zelfs na de behandeling flakkert de ontsteking van de alvleesklier mogelijk weer op.

Lees verder

© 2018 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Annulair pancreas: Ringvormige alvleesklier met brakenAnnulair pancreas: Ringvormige alvleesklier met brakenDe normale positie van de alvleesklier ligt normaal gesproken naast de twaalfvingerige darm. Een annulair pancreas (ring…
Pijn aan alvleesklier of pancreas: oorzaken, symptomen, tipsPijn aan alvleesklier of pancreas: oorzaken, symptomen, tipsHeb je last van een zeurende, trekkende pijn in de bovenbuik, die soms overgaat naar de linkerzij? Dan kan een probleem…
Pancreas: functie en regulatieDe pancreas is een belangrijk voor de vertering van voedsel, omdat het een aantal enzymen produceert die alle soorten vo…
Pancreaskanker; oorzaak, symptomen en behandelingPancreaskanker; oorzaak, symptomen en behandelingPancreaskanker (pancreascarcinoom), ook alvleesklierkanker genoemd, wordt helaas vaak pas opgemerkt als de tumor al in a…

Kramp in hand of vingers: oorzaken van vinger- & handkrampenKramp in hand of vingers: oorzaken van vinger- & handkrampenKramp in de hand kan zowel optreden in de linkerhand als rechterhand, en zowel overdag als 's nachts tijdens de slaap. K…
Pneumomediastinum: Vrije lucht in ruimte tussen longenPneumomediastinum: Vrije lucht in ruimte tussen longenBij pneumomediastinum (mediastinaal emfyseem) bevindt zich vrije lucht in het mediastinum. Het mediastinum is de ruimte…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 30 december 2017:
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Differential diagnoses, https://emedicine.medscape.com/article/185307-differential-diagnoses#showall
  • Pancreas divisum, https://medlineplus.gov/ency/article/000247.htm
  • Pancreas divisum, https://radiopaedia.org/articles/pancreas-divisum
  • Pancreas divisum, https://www.healthline.com/health/pancreas-divisum#prevention-and-risk-factors
  • Pancreas divisum, https://www.medicinenet.com/pancreas_divisum/article.htm
  • Pancreas divisum, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3079411/
  • Pancreatic divisum – overview, https://emedicine.medscape.com/article/185307-overview#showall
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 03-10-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.