Tepelpijn: Oorzaken van pijn aan tepel (pijnlijke tepels)

Pijnlijke tepels zijn erg vervelend voor de meeste vrouwen. De tepelpijn is het gevolg van eenvoudige en snel op te lossen problemen of van ernstigere aandoeningen en infecties. Pijn aan de tepels gaat mogelijk gepaard met andere symptomen, zoals gezwollen tepels en een tepelafscheiding. Enkele huismiddeltjes verhelpen het ongemak van de pijnlijke tepels, zoals het toepassen van aloë vera, appelciderazijn, kokosnootolie, koud of warm kompres (of kamilletheezakjes) of tea tree-olie. Af en toe is echter medicatie, een medische procedure of een chirurgische ingreep vereist.

• Allergieën en pijn aan tepel
• Borstvoeding en gevoelige tepels
• Eczeem en pijn aan tepels
• Hormonale schommelingen en gevoeligheid aan tepels
• Menstruatiecyclus
• Zwangerschap
• Kanker in borst
• Borstkanker
• Ziekte van Paget
• Melkblaren van tepel(hof)
• Ontsteking van de tepels
• Abces in de borst
• Candida-infectie
• Mastitis
• Raynaudfenomeen en tepelpijn
• Seksueel contact
• Tepelpiercing en pijnlijke tepel
• Vasospasme
• Wrijving en tepelgevoeligheid
• Symptomen geassocieerd met pijnlijke tepels

Allergieën en pijn aan tepel

Vrouwen of mannen die allergisch reageren op stoffen, wasmiddelen, vochtinbrengende crèmes, zepen of andere allergenen (uitlokkende stoffen), krijgen mogelijk te maken met gevoelige tepels. Zachte en jeukende tepels komen hierbij ook tot uiting. Het vermijden van het allergeen doet de klachten van de allergische reactie veelal verdwijnen.

Borstvoeding en gevoelige tepels

Wanneer een vrouw borstvoeding geeft, leidt dit mogelijk tot gevoelig en pijnlijk borstweefsel alsook aanhoudende tepelpijn. Door de pijn aan de tepels stoppen vrouwen ook vaak met het geven van borstvoeding. De pijnlijke tepels resulteren uit het verkeerd plaatsen van de baby, een infectie of een ontsteking. Een goede borstvoedingstechniek is essentieel in het voorkomen van pijnlijke tepels. Dit gebeurt door het droog houden van de tepels en het gebruik van verzorgingspads. Tepelinfecties die pijn veroorzaken tijdens de borstvoeding komen ook vaak voor. Bacteriële infecties of candidiasis (schimmelinfectie door de schimmel Candida) veroorzaken sneller tepelproblemen tijdens de borstvoeding, zoals jeukende, rode en brandende tepels. Andere complicaties aan de tepels of borsten tijdens de borstvoeding zijn een ontsteking aan de tepels of verstopte tepelkanalen.

Eczeem en pijn aan tepels

Gebarsten en gevoelige tepels wijzen mogelijk op tepeleczeem of dermatitis (huidontsteking). Eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid) of verschillende vormen van dermatitis resulteren in een rode, pijnlijke en/of jeukende huiduitslag, al dan niet met blaarvorming. Irritatie aan de huid veroorzaakt sommige vormen van dermatitis. De tepel is erg gevoelig voor irritatie. Zo krijgen sommige mensen bijvoorbeeld te maken met een zogenaamde ‘gitaartepel’, omdat ze constant met de gitaar wrijven tegen het tepelgebied. Dermatitis komt tevens vaak voor tijdens de borstvoedingsperiode. De preventie bestaat uit het elimineren van de oorzaak van eczeem op de borsten, bijvoorbeeld harde zeep vermijden, de tepels voldoende gehydrateerd houden, …

Hormonale schommelingen en gevoeligheid aan tepels

Menstruatiecyclus

Vrouwen met hormonale schommelingen tijdens de menstruatiecyclus krijgen sneller te maken met pijnlijke tepels. Pijn aan de borsten en dus ook de tepels is een veel voorkomend probleem vlak voor de menstruatie (premenstrueel syndroom). Treedt hierbij eveneens een abnormale tepelafscheiding op, dan is het raadzaam een arts te raadplegen. Het nemen van magnesium en vitamine B6 vermindert de klachten van de aandoening.

Zwangerschap

Zwangere vrouwen hebben makkelijk gevoelige en pijnlijke borsten en tepels. Hormonale veranderingen liggen vaak aan de basis. Vooral de tepels vertonen dan symptomen. Andere veranderingen in de borsten tijdens de zwangerschap zijn onder meer het verdonkeren van het gebied rond de tepels, naar voor stekende tepels en grotere tepels. Tepelpijn veroorzaakt door hormonale veranderingen in de menstruatieperiode of tijdens de zwangerschap reageert goed op warmte of pijnstillers, zoals paracetamol. Tijdens de zwangerschap is ibuprofen afgeraden; dit is gevaarlijk voor het ongeboren kindje.

Kanker in borst

Borstkanker

Tepelpijn duidt mogelijk op de aanwezigheid van borstkanker bij vrouwen, maar ook mannen met borstkanker ervaren een pijnlijke tepel. Niet alle kwaadaardige knobbeltjes veroorzaken echter pijn. Het is evenwel verstandig om alle soort knobbeltjes in de borst te laten onderzoeken door de arts, ongedacht of deze pijnlijk zijn of niet. Ook bij veranderingen in de tepels (kuiltjes, huiduitslag, vorm, …) is een doktersbezoek aangewezen. Borstkanker behandelt de arts vaak met een combinatie van chirurgie, radiotherapie en/of chemotherapie.

Ziekte van Paget

De ziekte van Paget van de borst (tepel) is een zeldzame vorm van kanker waarbij soms de tepel aangetast is. Naarmate de ziekte vordert, krijgt de patiënt dan mogelijk brandende tepelpijn. Het eerste tepelsymptoom is meestal milde tepeljeuk die stilaan verergert waardoor ook pijn ontstaat. Soms ontstaat ook een bloederige afscheiding uit de tepel. Bij milde symptomen verwijdert de arts de tepel en gebruikt hij radiotherapie op de aangetaste borst. In sommige gevallen moet de arts het hele borstweefsel chirurgisch verwijderen.

Melkblaren van tepel(hof)

Bij het geven van borstvoeding ervaren vrouwen soms melkblaren op de tepel of het tepelhof. Deze kleine witte, gele of heldere vlekjes lijken op blaren die met melk zijn gevuld. Meestal ontstaan deze blaren door het fout aanleggen van de baby, maar ook te te grote melktoevoer of een schimmel- of bacteriële infectie bij de moeder leidt mogelijk tot het probleem. Het is verstandig om een comfortabele beha te dragen, andere voedingshoudingen voor de baby aan te nemen en verder zijn veel andere huishoudmiddeltejs en zelfzorgmaatregelen beschikbaar voor het verlichten van de symptomen.

Ontsteking van de tepels

Zowel een ontsteking veroorzaakt door mastitis, een abces of een andere infectie leiden tot een ontsteking van de borsten. De geassocieerde symptomen zijn een tepelafscheiding, pijn, zwelling en/of letsels op het tepelhof.

Abces in de borst

Een borstabces komt voor in één borst. Hierbij bevindt zich pus in een niet-eerder bestaande holte in de weefsels van de borst, hetgeen meestal het gevolg is van een infectie veroorzaakt door bacteriën. Mastitis (ontsteking van het borstweefsel) is bijvoorbeeld een bacteriële infectie die een borstabces tot gevolg heeft. Meestal gaat een abces in de borst gepaard met pijn, roodheid en warmte rond het getroffen gebied. Af en toe ervaart een patiënt koorts. Het is belangrijk om het knobbeltje in de borst te laten controleren door de arts daar dit mogelijk wijst op een meer ernstige aandoening.

Candida-infectie

Een Candida-infectie van de tepel leidt tot pijn en gevoeligheid aan de tepels en dit dan vooral tijdens het geven van de borstvoeding Gebarsten en droge tepels (tepelkloven) zijn vaak de oorzaak van candida-infecties die in de tepels terechtkomen. De tepelpijn is soms zeer ernstig en houdt enkele uren aan.

Mastitis

Mastitis (ontsteking van het borstweefsel) veroorzaakt rode, gevoelige en pijnlijke tepels in combinatie met koorts, koude rillingen en een warm borstgebied. Deze infectie komt vaak voor bij moeders die borstvoeding geven. Een borstontsteking treedt eveneens op bij andere vrouwen, bijvoorbeeld na de menopauze.

Raynaudfenomeen en tepelpijn

Vrouwen met het syndroom van Raynaud die borstvoeding geven, ervaren pijn aan de tepels. Bij deze auto-immuunaandoening heeft de patiënt vernauwde bloedvaten (vasoconstrictie) in bepaalde lichaamsdelen. Symptomen die hierbij optreden zijn gevoelloosheid in de vingers of tenen, de neus, de lippen en zelfs de tepels. Het aangetaste lichaamsdeel doet pijn wanneer dit opwarmt en dus bloed naar deze plaats stroomt. Het Raynaudfenomeen van de tepel is soms een complicatie van borstvoeding, mastitis of een Candida-infectie.

Seksueel contact

Pijnlijke tepels ontstaan mogelijk ook na een seksuele activiteit. Deze pijn is meestal tijdelijk en meestal herstelt de patiënt spontaan door het nemen van rust. Het gebruik van vochtinbrengende crèmes of tepelbeschermers beperkt de wrijving tot een minimum en voorkomt de verergering van de symptomen.

Tepelpiercing en pijnlijke tepel

Pijn in een tepel ontstaat ook door het plaatsen van een tepelpiercing. Deze pijn houdt gewoonlijk circa één week aan. Af en toe ontstaat een secundaire bacteriële infectie door de wonde van de piercing. Hierdoor krijgt de patiënt gezwollen, pijnlijke tepels met een pusafscheiding. Een tepelpiercing resulteert eveneens in andere complicaties zoals een abces in de borst. Ook deze lastig te behandelen complicatie veroorzaakt pijn aan de tepel. Wanneer het sieraad aan de tepel tot slot scheurt, ontstaat ook ondraaglijke pijn.

Vasospasme

Vasospasme staat voor een vernauwing van de bloedvaten als gevolg van krampen. Tepelvasospasme veroorzaakt pijnlijke tepelkrampen die enkele minuten of vele uren aanhouden. Emotionele stress, de blootstelling aan koude temperaturen of borstvoeding zijn mogelijke oorzaken van vasospasme. De kloppende en prikkende pijn in de tepel resulteert uit samentrekkende bloedvaten. De pijn verergert naarmate de koude toeneemt. Wanneer een patiënt lijdt aan chronische brandende pijn in de tepels, is professioneel medisch advies noodzakelijk. De behandeling van tepelvasospasme vindt vooral plaats met behulp van een het toepassen van een warm kompres.

Wrijving en tepelgevoeligheid

Wrijving is een veel voorkomende oorzaak van pijnlijke tepels. ‘Joggerstepels’ is een typische benaming voor de tepelpijn veroorzaakt door wrijving. Rennen of deelnemen aan andere sporten zijn namelijk veel voorkomende oorzaken van joggerstepels. Wanneer sporters namelijk geen goede sportbeha dragen of synthetische stoffen wrijven tegen de tepels, ontstaat een constante wrijving tegen de tepel. Dit gaat gepaard met irritatie, droge tepels en soms zelfs bloedende tepels. De juiste kledij (gemaakt van natuurlijke materialen) dragen is nodig wanneer mensen gaan sporten. Het gebruik van een tepelbeschermer of een barrièrecrème zijn inzetbaar bij beschadigde en pijnlijke tepels; deze voorkomen namelijk tepelinfecties.

Symptomen geassocieerd met pijnlijke tepels

Vooral vrouwen lijden aan pijn aan de tepels, al krijgen mannen hiermee ook te maken. De pijn ontstaat aan één tepel of beide tepels. Verder is de pijn constant (zoals bijvoorbeeld door wrijving van kledij of een allergische reactie), al is het ook mogelijk dat de pijn slechts af en toe optreedt. De tepelpijn ontstaat geleidelijk of plots en varieert tussen mild en ernstig. Andere aanwezige symptomen omvatten tintelende tepels, rode tepels, bloedende tepels, jeukende tepels, geïrriteerde tepels, gezwollen tepels en een afscheiding die uit de tepel komt (tepelafscheiding). Door hormonale veranderingen krijgt de tepel voorts een zachte en gevoelige textuur en vergroot tevens het tepelhof.

Lees verder

• Tepelafscheiding: Oorzaken afscheiding uit tepel van borst
• Tepelbloeding: Oorzaken van bloedende tepel of tepels
• Tepelkloven: Pijnlijke tepels bij het geven van borstvoeding
• Droge tepels: Oorzaken van droogheid van tepel
• Tepel- en tepelhofeczeem: Huidziekte met jeukende uitslag