Tepelbloeding: Oorzaken van bloedende tepel of tepels

Sommige patiënten kampen met bloedende tepels. Dit is mogelijk te wijten aan bijvoorbeeld een allergie, de borstvoeding of een infectie. Ook ernstige ziekten zoals borstkanker veroorzaken mogelijk een tepelbloeding. Vaak verschijnen ook andere symptomen in combinatie met de bloeding aan de tepel of tepels, zoals onder andere pijn, jeuk en schilfering van de tepel en een zwelling van de borst. De meeste oorzaken zijn goed te behandelen met medicatie, medische behandelingen en/of enkele veranderingen in de levensstijl. Een vrouw met wijzigingen aan de borst of tepel(s), raadpleegt tot slot het best een arts voor een correcte diagnose en een eventuele vereiste behandeling.

• Oorzaken van tepelbloedingen
• Borstvoeding en tepelpijn
• Dermatitis (huidontsteking) van de tepel
• Ductectasie (uitbreiding melkkanalen)
• Intraductaal papilloom
• Kanker en tepels die bloeden
• Mastitis en bloedende tepels
• Naar de dokter met bloedende tepels
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Prognose
• Complicaties
• Preventie van tepels die bloeden

Oorzaken van tepelbloedingen

Borstvoeding en tepelpijn

Oorzaken
Veel vrouwen die borstvoeding geven, kampen met pijnlijke tepels. De irritatie die ontstaat tijdens het geven van borstvoeding, resulteert mogelijk in bloedende tepels. Tepelpijn ontstaat mogelijk direct na de bevalling, maar deze pijn houdt mogelijk tot één maand na de geboorte van de baby('s) aan. Mogelijk zijn de pijnlijke tepels te wijten aan een slechte positionering tijdens het geven van borstvoeding of baby's die niet goed aanhappen.

Tepelpijn tijdens de borstvoeding treedt mogelijk ook op als gevolg van:

• afwijkingen in de mond van de baby: afwijkingen aan het gehemelte, zoals ankyloglossie (tongafwijking met een te kort tongriempje) of een gespleten gehemelte
• dermatitis (huidontsteking)
• het fenomeen van Raynaud (wijzigingen in huidskleur met koude en pijn)
• infecties
• melkblaren
• psoriasis (chronische huidziekte met droge huid en schilfers)
• vlakke of omgekeerde tepels
• wrijving of te sterk zuigen door de baby

Behandeling
Wanneer wrijving tepelpijn veroorzaakt, brengt een vrouw het best vitamine A-zalf of sterk gezuiverde watervrije lanoline aan om de pijn aan de tepels te verlichten.

Dermatitis (huidontsteking) van de tepel

Oorzaken en risicofactoren
Tepeldermatitis verwijst naar een ontsteking van de huid van de tepel. De huidontsteking resulteert mogelijk uit irritatie, een infectie of een allergie. Irriterende stoffen die leiden tot dermatitis zijn onder andere detergenten en zeep. Diverse vormen van dermatitis vallen onder de categorie eczeem (chronische huidaandoening met droge huid en jeukende huid). Tepeleczeem komt het vaakst voor bij patiënten met een voorgeschiedenis van eczeem. Vrouwen die borstvoeding geven, krijgen soms ook te maken met deze aandoening.

Symptomen
Een patiënt met deze aandoening presenteert zich met een jeukende, schilferige, rode huiduitslag op de tepel of het tepelhof.

Behandeling
De patiënt vermijdt best deze stoffen en opteert voor hypoallergene producten zonder chemicaliën, parfums en kleurstoffen.

Ductectasie (uitbreiding melkkanalen)

Oorzaken
Ductectasie is een goedaardige aandoening waarbij de moedermelkkanalen verbreden. Wanneer een verstopping ontstaat aan de melkkanalen, leidt dit tot een infectie. Meestal zijn vrouwen tussen de veertig en zestig jaar aangetast.

Symptomen
Andere mogelijke symptomen zijn:

• een abces of fistel
• een kleverige tepelafscheiding
• een knobbeltje achter de tepel
• gevoelige of pijnlijke borsten
• ingetrokken tepels

Behandeling
Warme kompressen verlichten ductectasie. Een infectie die geleid heeft tot ductectasie, zoals bijvoorbeeld mastitis, behandelt de arts met antibiotica.

Intraductaal papilloom

Een intraductaal papilloom is een kleine, onschadelijke en wratachtige tumor in de melkkanalen (melkafvoergangen) van de borst. Een vrouw kampt hierdoor met bloedingen uit één of beide tepels en een knobbeltje vlakbij de tepel of meerdere kleinere knobbeltjes verspreid over de borst. Deze tumoren presenteren zich het vaakst bij vrouwen tussen 35 en 55 jaar oud, al komen ze mogelijk bij iedereen tot uiting. Ook mannen krijgen af en toe te maken met intraductale papillomen. Vaak opteert de arts voor een chirurgische verwijdering van deze tumoren omdat ze af en toe ontaarden in kanker.

Risicofactoren voor deze goedaardige gezwellen zijn:

• de blootstelling aan oestrogeen
• een familiegeschiedenis van borsttumoren
• het gebruik van anticonceptie
• hormoontherapie

Kanker en tepels die bloeden

Borstkanker
Bloedende tepels zijn af en toe een symptoom van borstkanker. Andere symptomen die mogelijk wijzen op de aanwezigheid van kanker in de borst zijn:

• borstpijn
• een knobbeltje naast de afscheiding
• een tepelafscheiding die niet verbetert met hygiëne- en netheidsmaatregelen
• een zwelling van één of beide borsten

Ziekte van Paget van de borst
De ziekte van Paget van de borst is een zeldzame vorm van borstkanker die vergelijkbare symptomen heeft met eczeem of psoriasis. Een vrouw ervaart een rode, schilferige uitslag op de tepel en soms ook bloedverlies uit de tepel. De tepel is pijnlijk en schilferig. Deze aandoening komt voor bij 1-4% van de vrouwen met borstkanker. Een biopsie van de borst is nodig om de diagnose te bevestigen.

Borstkanker behandelt de arts met chirurgie, chemotherapie, hormoontherapie en/of radiotherapie.

Mastitis en bloedende tepels

Oorzaken en risicofactoren
Een infectie van het borstweefsel (mastitis) resulteert uit een uitbreiding van de moedermelkkanalen (ductectasie). Vrouwen die borstvoeding geven, krijgen het vaakst te maken met mastitis, al komt de aandoening ook voor bij vrouwen die geen borstvoeding geven.

Risicofactoren zijn:

• onlangs bevallen
• roken
• suikerziekte
• zwaarlijvigheid

Symptomen
Mogelijke symptomen omvatten:

• algemene symptomen zoals griepachtige symptomen, koorts en koude rillingen
• bloedende tepels
• een afscheiding met pus die uit de tepel lekt
• een gezwollen borst
• een huiduitslag op, rond of tussen de borsten
• een pijnlijk, hard knobbeltje in de borst
• een rode huid
• een warme borst
• gezwollen lymfeklieren in de oksels of de nek
• gezwollen oksels
• jeukende of pijnlijke tepels
• of een hypoglykemie

Behandeling
Patiënten behandelen de infectie met antibiotica. Overige tips die bijdragen tot de behandeling zijn:

• het aanbrengen van koude kompressen
• het vermijden van roken
• het drinken van veel water
• het geven van borstvoeding of het pompen van melk, zelfs tijdens een mastitisinfectie
• rusten
• veel fruit eten
• warme douches nemen
• warme kompressen aanbrengen

Naar de dokter met bloedende tepels

Wanneer een vrouw bloedende tepels ervaart, vooral wanneer ze niet borstvoeding geeft, is een artsenbezoek noodzakelijk om de oorzaak te achterhalen. Ook een aanhoudende tepelafscheiding die niet verdwijnt door maatregelen zoals het reinigen van de tepel(s) vereist medisch onderzoek. De arts neemt een anamnese af, voert een lichamelijk onderzoek uit, en mogelijk zijn nog andere onderzoeken vereist zoals:

• een biopsie van de borst (wegnemen van een stukje borstweefsel voor microscopisch onderzoek)
• een bloedonderzoek
• beeldvormende onderzoeken van de borst, zoals een echografie, een mammografie, een CT-scan of een MRI-scan
• een microscopisch onderzoek van de tepelafscheiding
• of een tepeluitstrijkje (cytologie)

Diagnose en onderzoeken

Diagnose
De diagnose van tepelbloedingen begint met een grondige anamnese en lichamelijk onderzoek. De arts zal vragen stellen over de duur, frequentie en aard van de tepelbloeding, evenals over eventuele bijkomende symptomen zoals knobbeltjes, zwelling of huidveranderingen. Daarnaast is het belangrijk om de medische geschiedenis van de patiënt in overweging te nemen, inclusief eerdere borstproblemen en familiaire anamnese van borst- of eierstokkanker.

Onderzoeken
Om de oorzaak van tepelbloedingen vast te stellen, kunnen verschillende onderzoeken nodig zijn:

• een mammografie om afwijkingen in de borst te detecteren
• echografie van de borst om cysten, knobbels of andere afwijkingen op te sporen
• een biopsie van het borstweefsel bij verdenking van kanker of andere ernstige aandoeningen
• cytologie van de tepelafscheiding om de aanwezigheid van abnormale cellen te onderzoeken
• een MRI-scan voor gedetailleerde beelden van het borstweefsel

Behandeling

De behandeling van tepelbloedingen hangt af van de onderliggende oorzaak:

• Infectie: Behandeling met antibiotica is vaak noodzakelijk bij een bacteriële infectie zoals mastitis. Warme kompressen kunnen de pijn en zwelling verlichten.
• Goedaardige tumoren: Bij intraductaal papilloom of ductectasie kan chirurgische verwijdering van het aangetaste weefsel nodig zijn, vooral als er kans is op maligniteit.
• Kanker: Wanneer tepelbloeding wordt veroorzaakt door borstkanker, omvat de behandeling mogelijk chirurgie, chemotherapie, radiotherapie en hormoontherapie, afhankelijk van het stadium en de aard van de kanker.
• Eczeem of dermatitis: Corticosteroïdencrèmes en antihistaminica worden vaak gebruikt om ontsteking en jeuk te verminderen.

Prognose

De prognose van tepelbloedingen varieert sterk, afhankelijk van de oorzaak:

• Goedaardige aandoeningen: De meeste goedaardige oorzaken van tepelbloedingen, zoals ductectasie of papillomen, hebben een goede prognose na adequate behandeling. Herstel is meestal volledig zonder blijvende gevolgen.
• Kanker: De prognose bij borstkanker is afhankelijk van het stadium waarin de kanker wordt ontdekt en de snelheid waarmee de behandeling wordt gestart. Vroege detectie en behandeling verbeteren de overlevingskansen aanzienlijk.

Complicaties

Complicaties van tepelbloedingen zijn vaak gerelateerd aan de onderliggende aandoening:

• Infectieverspreiding: Bij onbehandelde mastitis kan de infectie zich uitbreiden naar andere delen van het lichaam, wat kan leiden tot sepsis.
• Maligniteit: Bij goedaardige tumoren bestaat er een klein risico op kwaadaardige ontaarding, wat leidt tot borstkanker.
• Chronische pijn: Aanhoudende pijn en ongemak zijn mogelijk, vooral bij eczeem of andere inflammatoire aandoeningen.
• Verminderde melkproductie: Bij borstvoedende vrouwen kunnen tepelbloedingen leiden tot verminderde melkproductie of moeilijkheden bij het geven van borstvoeding.

Preventie van tepels die bloeden

Preventieve maatregelen tegen tepelbloedingen richten zich voornamelijk op het vermijden van risicofactoren:

• regelmatige borstonderzoeken en mammografieën om vroegtijdige detectie van borstafwijkingen te waarborgen
• een goede hygiëne van de tepels en het vermijden van irriterende stoffen zoals geparfumeerde zeep of lotions
• zorgvuldige positionering en aanhaptechnieken bij borstvoeding om irritatie van de tepels te voorkomen
• stoppen met roken om het risico op infecties en kanker te verminderen

Lees verder

• Tepel- en tepelhofeczeem: Huidziekte met jeukende uitslag
• Tepelafscheiding: Oorzaken afscheiding uit tepel van borst
• Tepelafwijkingen: Soorten abnormale tepels bij vrouwen
• Tepeljeuk: Oorzaken van jeukende tepel of tepels
• Tepelpijn: Oorzaken van pijn aan tepel (pijnlijke tepels)