Tepeljeuk: Oorzaken van jeukende tepel of tepels
Jeuk aan de tepels is een veel voorkomend symptoom dat vrouwen maar ook mannen treft. Zowel de tepel als het gehele tepelgebied jeuken mogelijk. De jeuk komt voorts voor aan één of beide tepels. Diverse meestal milde oorzaken zijn bekend, zoals bijvoorbeeld een huidontsteking, het gebruik van irriterende of chemische middelen of een schimmelinfectie. Jeukende tepels zijn echter ook een symptoom van een meer ernstige aandoening, zoals de ziekte van Paget, een vorm van borstkanker. Een patiënt met tepelpijn die nog andere symptomen ervaart, bezoekt dan ook het best de arts om het onderliggend probleem op te sporen en zo nodig te behandelen.

Vochtinbrengende crème kalmeert de tepeljeuk /
Bron: Kiyok, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Dermatitis en tepel die jeukt
Dermatitis is de medische term voor ‘huidontsteking’.
Dermatitis aan de tepels of het tepelhof komt voor bij
eczeem, alsook bij irritatie of een
allergische reactie (
allergische contactdermatitis). Eczeem is een veel voorkomende chronische
huidziekte bij vrouwen die
borstvoeding geven, vooral vrouwen die in het verleden reeds
atopische dermatitis (atopisch eczeem: huidziekte met jeuk) gehad hebben. De aandoening zorgt voor een
droge huid en
jeukende huid aan en rond de tepels, maar ook andere lichaamsdelen zijn mogelijk getroffen. Sommige soorten eczeem resulteren uit irritatie door wrijving (door hardlopen, het dragen van harde kleding, water, zeep en het gebruik van bepaalde detergenten). Een aantal andere vormen van eczeem zijn het gevolg van een allergische reactie of contact met producten zoals niet-gezuiverde lanoline, kamillezalf en parfums. Vrouwen met
tepeleczeem kampen met jeuk,
een branderig gevoel en
pijn, korstvorming of een
schilferige huid, brandende letsels waaruit mogelijk een vloeistof lekt en puistjes. Het is belangrijk om de huid vochtig te houden (met
vochtinbrengende crèmes). Krabben is uit den boze omdat de aandoening hierdoor verergert en dit mogelijk leidt tot een infectie waarvoor de arts dan een
antibioticakuur moet voorschrijven. Verder vermijdt of beperkt de patiënt allergenen (uitlokkende stoffen) of irritatie aan de tepels. Indien nodig schrijft de arts
topische (op de huid aangebrachte)
steroïden (krachtige ontstekingsremmers) en andere voorgeschreven medicijnen voor.
Joggerstepels en jeuk
Joggerstepels komen voor bij mannen en vrouwen. Wanneer tijdens het
joggen, (hard)lopen maar ook surfen, gewichtheffen enzovoort kledij wrijft tegen de tepel, ontstaat tepelirritatie. Dit geldt vooral bij het lopen zonder beha, het dragen van katoenen shirts of het uitvoeren van activiteiten wanneer het koud is (de tepel is dan harder). Huidirritatie, roodheid, pijnlijke en
droge tepels en gescheurde tepels (al dan niet gepaard gaand met een
tepelbloeding) zijn de voornaamste symptomen van joggerstepels. Het is belangrijk om de tepels rust te geven opdat ze de kans krijgen om te herstellen. De tepels beschermen met waterdicht, zelfklevend verband is nuttig. Verder is het verstandig dat vrouwen opteren voor een goede, stevige beha. Indien nodig brengt de patiënt voor een activiteit ter bescherming topische barrièrezalf aan (zoals vaseline).
Mastitis: Ontsteking van borstweefsel met jeukende tepel
Ook vrouwen die lijden aan
mastitis, een
ontsteking van het borstweefsel, krijgen te maken met een tepel die jeukt. Mastitis presenteert zich voornamelijk bij vrouwen die borstvoeding geven, maar af en toe gaat
inflammatoire borstkanker (tumor in borst met roodheid) vergezeld met de borstweefselontsteking. Bekende symptomen van de aandoening zijn onder andere
okselpijn,
gezwollen oksels,
borstpijn, een
tepelafscheiding met pus, een pijnlijk en hard
knobbeltje in de borst, alsook jeuk aan het tepelgebied. De aandoening is goed te behandelen met antibiotica en enkele huishoudmiddeltjes en zelfzorgmaatregelen, zoals warme kompressen, tepelmassage, losse kledij dragen en voldoende rust nemen. Vrouwen met mastitis bezoeken tot slot best zo snel mogelijk de arts daar onbehandeld een abces of een terugkeer van de borstweefselontsteking tot stand komt.
Schimmelinfectie en tepels die jeuken
Sommige vrouwen ervaren een schimmelinfectie aan de borst. De schimmel
Candida albicans veroorzaakt de zogenaamde borstschimmel (spruw aan de borst). Het geven van borstvoeding, een
vaginale schimmelinfectie en antibioticagebruik zijn risicofactoren van borstschimmel, maar soms ontstaat de infectieziekte ook zonder bekende oorzaak. De borstschimmel leidt mogelijk tot schade aan de tepel. Mannen krijgen af en toe ook te maken met de schimmelinfectie. Vrouwen ervaren na het geven van borstvoeding een branderig gevoel aan het tepelgebied (
tepelpijn). Verder is stekende, schietende of diep pijnlijke borstpijn of tepelpijn mogelijk. De tepels zijn gebarsten (
gebarsten huid) (en genezen dan langzaam), en zien er roze of rood uit. Op de tepels verschijnt een witte
huiduitslag. Ook het tepelhof is mogelijk rood gekleurd, en is dan droog of schilferend. Antischimmelcrèmes en orale (via de mond) ingenomen medicijnen (
antimycotica) bestrijden de schimmels. Het is bovendien van vitaal belang om de tepels droog te houden zodat er geen tepelafscheiding ontstaat. Borstverzorgingspads verlichten de pijn, maar deze moeten patiënten wel dagelijks meermaals wisselen. Daarnaast moeten fopspenen en al het borstvoedingsmateriaal goed gesteriliseerd worden in kokend water gedurende vijf minuten, of anders moeten deze artikelen wekelijks vervangen worden.
Ziekte van Paget en jeukende tepels
De
ziekte van Paget van de borst (tepel), een vorm van
borstkanker die zich vormt in de opperhuid (epidermis) van de borst. In de aangetaste borst bevinden zich echter nog soms andere borsttumoren. Mannen zijn af en toe ook getroffen door de ziekte van Paget (
borstkanker bij mannen). Een tepel die jeukt komt voor, maar daarnaast ontstaan mogelijk vlakke tepels, tintelende tepels of een tintelend tepelhof, rode tepels, schilferende tepels of korstvorming op de huid. De huid op de tepel of het tepelhof is tevens verdikt. Daarnaast heeft de patiënt last van een gelige tot bloederige tepelafscheiding. Afhankelijk van de ernst en andere factoren, is chirurgie nodig om de tepel, het tepelhof of zelfs de volle borst (
mastectomie) te verwijderen. Af en toe verwijdert de arts de
lymfeklieren. Op deze manier weet de arts zeker of de
kanker zich verspreid heeft. Verder behandelt de arts de ziekte van Paget met
chemotherapie,
radiotherapie of bepaalde hormonale therapieën.

Zwangere vrouwen ervaren sneller jeukende tepels /
Bron: PublicDomainPictures, PixabayZwangerschap en tepeljeuk
Hormonale veranderingen, een uitzetting van de borst en een verhoogde doorbloeding wijzen mogelijk op jeukende tepels bij een zwangere vrouw. Tepelpijn, tintelingen aan de tintels en gevoeligheid en zwaarte van de borst zijn andere klachten bij zwangere vrouwen. Het behandelen van tepeljeuk is mogelijk met een chemicaliënvrije lotion zoals vitamine E, cacaoboter of lanoline. Het gebruik van extra vaseline gedurende de dag is eveneens aanbevolen om vocht in de huid te houden. Vooral na het douchen, ’s ochtends en ’s avonds is het nuttig om de vochtinbrengende crème aan te brengen. Een andere nuttige tip is om steeds neutrale, geurloze verzorgingsproducten te gebruiken zodat agressieve chemicaliën de huid niet aantasten. Zwangere vrouwen dragen bovendien best een goed passende zwangerschaps-bh. Deze zorgt er namelijk voor de luchtstroom naar de borsten waardoor de beha niet te strak is.
Alarmtekens bij tepels die jeuken
Wanneer de tepeljeuk vergezeld gaat met volgende symptomen, is een bezoek aan de arts noodzakelijk:
- een bloederige, gele of bruine tepelafscheiding
- een omgekeerde tepel
- extreme pijn
- huidveranderingen die ervoor zorgen dat de borst op een sinaasappelschil lijkt
- pijnlijke borsten
- verdikt borstweefsel
- verergerde symptomen
Lees verder