Dermatofibroom: bruin-zwart, rood, paars, huidkleurig bultje

Een dermatofibroom is een veel voorkomend en goedaardig bruin, grijs, zwart, blauw, geel, rood, paars of huidkleurig bultje op de huid. Een dermatofibroom is een kleine, niet-kankerachtige (goedaardige) huidgroei die zich overal op het lichaam kan ontwikkelen, maar meestal verschijnt op de onderbenen, bovenarmen of bovenrug. Deze bruine, grijze zwart, blauwe, gele, rode, paarse of huidkleurige knobbeltjes komen vaak voor bij volwassenen en zelden bij kinderen. Ze kunnen in de loop van de jaren van kleur veranderen. Ze zijn stevig en voelen vaak als een steentje onder de huid. Als ze van de zijkanten worden afgekneld, kan de bovenkant naar binnen toe inkuilen. Dermatofibromen zijn meestal pijnloos, maar sommige mensen ervaren gevoeligheid of jeuk. Meestal ontwikkelt zich een enkele knobbel, maar sommige mensen kunnen veel meer dermatofibromen ontwikkelen. Ze worden zelden groter dan een centimeter in diameter. De oorzaak van dermatofibromen is anno 2024 onbekend.

• Wat is een dermatofibroom?
• Synoniemen
• Wie krijgt een dermatofibroom?
• Oorzaak
• Symptomen: bruin-zwart, rood, paars, huidkleurig bultje
• Complicaties
• Onderzoek en diagnose
• Lichamelijk onderzoek
• Differentiële diagnose
• Behandeling van een dermatofibroom
• Prognose
• Preventie

Wat is een dermatofibroom?

Een dermatofibroom is een veel voorkomend goedaardige vezelige knobbeltje of huidtumor, die meestal ontstaat op de huid van de onderbenen. Het wordt vooral gezien bij jongvolwassen vrouwen.

Synoniemen

Een dermatofibroom wordt ook wel aangeduid als:

• benigne fibreus histiocytoma
• histiocytoom
• dermatofibroma lenticulare
• fibroma durum

Wie krijgt een dermatofibroom?

Dermatofibromen komen voor op alle leeftijden en bij mensen van alle etnische achtergronden. Ze komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, vooral bij jongere vrouwen.

Oorzaak

Het is anno 2024 niet duidelijk of een dermatofibroom een ​​reactief proces is of dat het een neoplasma (abnormale weefselgroei) is. De bultjes bestaan ​​uit een proliferatie van fibroblasten, de belangrijkste cel van het bindweefsel. Histiocyten (bepaalde afweerstoffen) kunnen ook betrokken zijn. De bultjes worden soms toegeschreven aan een insectenbeet of verwonding aan een doornstruik. Het aantal dermatofibromen kan oplopen bij patiënten met een veranderde immuniteit.

Symptomen: bruin-zwart, rood, paars, huidkleurig bultje

Dermatofibromen komen meestal voor op de benen en armen, maar kunnen ook ontstaan ​​op de romp of op elke andere plaats van het lichaam. Mensen kunnen 1 tot 15 van dergelijke bultjes op het lichaam hebben. De grootte varieert van 0,5 - 1,5 cm diameter; de meeste laesies hebben een diameter van 7-10 mm. Het zijn stevige knobbeltjes die vastzitten aan het huidoppervlak en beweeglijk zijn over het subcutane weefsel. De kleur van deze bultjes kan variëren van bruin, grijs, zwart, blauw, geel, rood, paars tot huidkleurig. Sommige bultjes lijken bleker in het midden. Dermatofibromen hebben meestal een inkeping in het midden. Ze veroorzaken meestal geen bijkomende klachten, maar soms doen ze pijn of jeuken ze.

Complicaties

Omdat het vaak om verheven bultjes gaat, kun je ze beschadigen, bijvoorbeeld door een scheermes. Af en toe kunnen er binnen een paar maanden tientallen dermatofibromen opkomen, meestal bij immunosuppressieve behandeling. Een dermatofibroom geeft geen aanleiding tot kanker. Wel kunnen deze bultjes worden aangezien voor een dermatofibrosarcoma protuberans, een zeldzame, meestal plaatselijk kwaadaardig huidgezwel, of desmoplastisch maligne melanoom, een type huidkanker.

Onderzoek en diagnose

Lichamelijk onderzoek

Een dermatofibroom is meestal eenvoudig klinisch te diagnosticeren, ondersteund door een dermatoscoop, een vergrotende loep met ingebouwde verlichtingsbron. Het meest voorkomende dermatoscopische patroon is een centraal wit gebied omgeven door een zwak pigmentnetwerk. Diagnostische excisie of huidbiopsie wordt uitgevoerd als er een atypisch kenmerk is zoals recente vergroting van de bult, zweervorming of asymmetrische structuren en kleuren bij dermatoscopie. In dat geval wordt een stukje weefsel weggenomen voor microscopisch onderzoek.

Differentiële diagnose

Een dermatofibroom kan sterke lijken op één van de volgende huidaandoeningen:

• blue nevus: een blauw of blauwgrijze moedervlek;
  Close-up van een keloïd / Bron: Parwin Prasomsuk/Shutterstock.com
• atypische moedervlek: een moedervlek die er anders uitziet dan normaal;
• basaalcelcarcinoom: de meest voorkomende vorm van huidkanker;
• hypertrofisch litteken: een verdikt litteken;
• keloïd: een overdreven litteken;
• keratoacanthoom: goedaardige snelgroeiende huidtumor;
• maligne melanoom, een vorm van huidkanker en kan uitzaaiingen geven;
• plaveiselcelcarcinoom: een vorm van huidkanker;
• dermatofibrosarcoma protuberans;
• Spitz nevus: een vrij zeldzame moedervlek.

Behandeling van een dermatofibroom

Een dermatofibroom is onschadelijk en veroorzaakt zelden symptomen. Gewoonlijk is alleen geruststelling van de arts nodig. Als het hinderlijk is, bezorgdheid veroorzaakt of als cosmetisch storend wordt ervaren, kan de laesie operatief worden verwijderd. Cryotherapie, scheerbiopsie en laserbehandelingen zijn zelden volledig succesvol. Het is daarbij belangrijk dat het volledig wordt weggesneden, want als het niet volledig wordt verwijderd is de kans groot dat het opnieuw terugkomt (recidief).

Prognose

In zeer weinig gevallen worden dermatofibromen spontaan kleiner, waarna een donkere of een lichte vlek achter. achterblijft. Tenzij volledige excisie wordt uitgevoerd, blijven de meeste dermatofibromen hetzelfde en blijven ze gedurende het hele leven bestaan. Het scheren van het gebied waarin de tumor zich voordoet, kan herhaaldelijk letsel en microtrauma veroorzaken. Een dermatofibroom wordt nooit kwaadaardig.

Preventie

Omdat niet duidelijk is wat een dermatofibroom veroorzaakt, zijn er ook geen preventiever maatregelen bekend.

Lees verder

• Dermatofibroom (tumortje op de huid): symptomen en oorzaak
• Knobbeltje onder oksel: oorzaken knobbel of zwelling oksel
• Huiduitslag: oorzaken en behandeling van uitslag op de huid
• Huidvlekken: onschuldige vlekken op de huid - rood en bruin
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling